۱-۱- موقعیت جغرافیایی
این استان از ۳۴ درجه و ۱۷ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و از ۵۱ درجه و ۵۸ دقیقه تا ۵۷ درجه و ۵۸ دقیقه طول شرقی ، با مرکزیت شهر سمنان از جانب شمال به استان مازندران ، از جنوب به استان اصفهان ، از مشرق به استان خراسان و از مغرب به استان تهران محدود است . استان سمنان از نظر موقعیت جغرافیایی به گونه ای که هر چه از غرب به شرق آن پیش می رویم به میزان ارتفاع آن از سطح دریا اضافه می شود ، به نحوی که شهر گرمسار که غربی ترین شهر استان محسوب می گردد ۸۲۵ متر و شهر شاهرود که شرقی ترین شهر استان به شمار می آید ۱۳۶۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارند . از آن جایی که عامل ارتفاع با حرارت جو نسبت معکوسی دارد یعنی هرقدر ارتفاع زیادتر می شود حرارت نیز به همان نسبت تقلیل می یابد، می توانیم شهرستان گرمسار و شهرستان شاهرود را به ترتیب گرم ترین و سردترین منطقه استان قلم داد کنیم . گسترش عوارض طبیعی به گونه ای است که قسمت های شمالی استان تحت تأثیر ارتفاعات البرز بوده و اقلیم کوهستانی برآن حاکم است و نواحی جنوبی با گسترش کویر و نمک زارها تبدیل به ناحیه خشک و بیابانی گردیده است . بلندترین نقطه ارتفاعی استان در قسمت شمالی آن واقع شده و در حرکت به سمت جنوب ، ارتفاع عمومی منطقه با شیبی حدود ۸ تا ۱۰ در هزار کم می شود . وضعیت توپوگرافی استان نیز از شرق به غرب دارای شیب کاهنده ملایمی می باشد که این مسئله موجب گردیده که استان به دو بخش کوهستانی در شمال و بخش هموار – کویر بزرگ مرکزی – در جنوب تقسیم شود . (پورتال استانداری استان سمنان ، ۱۳۸۹)
شکل شماره۱۱ = نقشه تقسیمات سیاسی کشور به تفکیک استان
منبع : سازمان جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی کشور
۲-۱- وسعت
این استان با وسعتی برابر ۶۷۶/۹۵۸۱۵ کیلومتر مربع ، ۸/۵ درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده است و از این حیث ششمین استان کشور بوده و مساحت آن حدود چهار برابر استان تهران می باشد .
شکل شماره ۱۲ = نقشه استان سمنان به تفکیک شهرستان ها
منبع : استانداری سمنان ۱۳۹۰ ، http ://www . ostan_sm . ir
۳-۱- اقلیم
در استان سمنان بارندگی بسیار کم و غالباً به صورت ریزش باران است . میزان بارندگی استان به طور متوسط ۱۴۵ میلی متر می باشد . استان سمنان دارای اقلیم هایی به شرح ذیر می باشد :
اقلیم نیمه بیابانی شدید که قسمت های از استان سمنان من جمله گرمسار و بنکوه را در برگرفته در این نقاط میزان بارش و نزولات کم و معمولاً در اویل بهار است .
اقلیم نیمه بیابانی ضعیف که قسمت هایی از سمنان – شاهرود – دامغان را در برگرفته و بارندگی غالباً در زمستان است . اقلیم مدیترانه ای گرم و خشک که نوار شمالی استان را شامل می شود .
وجود شرایط آب و هـوای متنـوع ناشی از عوامل متعددی مانند : اختلاف توپوگرافی ، وجود جریان های هوایی مختلف ، موقعیت جغرافیای منطقه و . . . بوده که باعث چیرگی اقلیم خشک و نیمه خشک بر بیش از ۸۰ درصد از مناطق استان شده است .
بر اساس آمار موجود ، متوسط میزان بارندگی سالیانه در طی ۱۵ سال اخیر در منطقه شرقی استان بیش از ۱۷۶ میلی متر و در مناطق غربی حدود ۹۰ میلی متر بوده است . هم چنین متوسط بارندگی در این دوره در جنوبی ترین نقاط استان کمتر از ۵۰ میلیمتر و در نقاط مرتفع شمالی بیش از ۵۰۰ میلی متر گزارش شده است . هم چنین درجه حرارت کل استان از جنوب به شمال واز غرب به شرق کاهش پیدا می کند .
به دلیل هم جواری ارتفاعات البرز با کویر مرکزی ، نقاط مختلفی در استان برای ایجاد مراکز پرفشار وکم فشار حرارتی وجود دارند که منجر به پیدایش جریان های هوا می گردند . به همین دلیل در محدوده استان دو نوع مهم از بادها به شرح زیر جریان دارند که در مناطق مختلف به بادهای محلی تبدیل می گردند :

بادهای غربی که معمولاً مرطوب بوده ودر ماه های اول سال از جهت غرب تا شمال غربی جریان داشته و به نام «تورانه» نیز معروف اند و در غالب اوقات باران زا می باشد .  بادهای کویری که از منـاطق کویـری و بیشتـر در مـاه هـای گـرم سـال می وزند و موجب افزایش درجه حرارت وخشکی می شوند . وجود دو واحد مرفولوژیک اصلی ، یعنی ارتفاعات البرز در شمال و کویر مرکزی در جنوب ، تمامی عوارض طبیعی استان را تحت تأثیر خود قرار داده است .
استان سمنان به طور کلی تحت تأثیر جریان های هوایی گرم و خشک دشت کویر قرار دارد؛ ولی عواملی چون دوری از دریا ، جهت و امتداد کوه ها ، ارتفاع مکان و وزش بادها نیز در آب و هوای این استان مؤثرند . در این استان سه نوع آب و هوا را می توان مشخص کرد :
قسمت شمالی : شامل شاهرود ، دامغان ، مهدی شهر (سنگ سر) و شه میرزاد دارای آب و هوای نسبتاً سرد و خشک در زمستان و معتدل در تابستان .
قسمت جنوبی : شامل گرمسار و جنوب شهرستان سمنان ، آب و هوای کویری و نسبتاً گرم و خشک در تابستان و سرد و خشک در زمستان .
قسمت شمال و شمال شرقی استان : شامل مناطق دشت میامی و حسین آباد کالپوش ، دارای آب و هوایی نسبتاً سرد و مرطوب در زمستان و معتدل و مرطوب در تابستان می باشند. (اداره کل هواشناسی استان سمنان ، ۱۳۸۹)
شکل شماره۱۳:نمودار بارندگی بلندمدت شهرستان های استان سمنان
منبع:سازمان هواشناسی استان سمنان،۱۳۹۰
۴-۱- پوشش گیاهی
در نواحـی کـویری مراتع کـویری با پوشش گیاهی تنک اکثراً به صـورت بـوته هـا و درختچه ها و انواعی شامل شوره گز ، خارشتر ، اسپند ، گون ، درمنه ، گیاهان خانواده اسفناجیان، ورک ، ختمی ، علف های گندمی ، تاج خروس به صورت غالب دیده می شود .
به طور کلی مراتع کویری به علت خشکی هوا ، کمبود رطوبت ، شوری خاک و ماسه های نرم و غلتان طبعاً از پوشش گیـاهی فقیـری برخوردار بوده و از نظر درجه بندی ، اراضی پست محسوب می شوند . ضمناٌ در این مناطق علاوه بر پوشش گیاهی در ابادی ها و اطراف روستاهای کویری ، که ساکنین این نواحی به کشاورزی و دام داری اشتغال دارند ، نسبت به کشت فصلی محصولات زراعی که جزو پوشش گیاهی محسوب می شوند ، نظیر گندم ، جو ، یونجه ، کرچک ، پنبه و چغندر علوفه ای اقدام می نمایند که از محصولات فرعی این کشت ها جهت تغذیه دام های خود استفاده می کنند و می توان این کشت ها را جزو پوشش گیاهی مصنوعی منطقه به حساب آورد .
به تدریج هر چه از حاشیه کویر به سمت دامنه های جنوبی سلسله جبال البرز پیش می رویم با افزایش ارتفاع ، تغییر کرده و به طرف نمونه های نیمه سردسیری و سردسیری و در قسمت شمالی مراتع کاملاٌ ییلاقی جلب نظر می نماید ، به طوری که می توان گفت با یک فاصله حدود ۳۰ کیلومتری از حاشیه به سمت دامنه قسمت عمده ای از منطقه دارای پوشش گیاهی جالبی می باشد . البته این پوشش در نقاط مختلف از نظر تراکم کاملاٌ متفاوت می باشند .
استان سمنان دارای ۲۲۵ هزار هکتار جنگل می باشد که ۱۵۰ هزار هکتار آن درختان سوزنی برگ بوده و۵۰ هـزار هکتـار درختـان پهن برگ از گونه های بلوط ، راش ، انجیـری ، زبان گنجشک ، گردو ، ملچ ، نمدار ، شیردار ، توسـکا ، جودانه ، ممرز ، اکولک ، گلابی ، بارانک ، افـرا که در دامنه های شمال رشته کوه البرز قرار دارند ، تشکیل شده است . در مناطق کویری نیز ۲۵ هکتار جنگل های متراکم تاق وگز وجود دارد . این استان هم چنین دارای ۱۲۷ هکتار پارک های مصنوعی و فضای سبز می باشد . هر چه از سمت کویر به طرف شمال و دامنه های جنوبی سلسله جبال البرز پیـش می رویم ، پوشش گیـاهی را می توان به صـورت کـویری و نیمـه کـویری و در شمـال و شمـال غربی ، گیاهان نیمه سردسیری و کاملاٌ سردسیری را مشاهده نمود. (احسانی وهمکاران ، ۱۳۹۰ ، ص۳۶)
شکل شماره۱۴:نقشه پوشش گیاهی استان سمنان
منبع : استانداری سمنان ۱۳۹۰ ، http ://www . ostan_sm . ir
۵-۱- منابع آبی
رودخانه های موجود در استان سمنان غالباً به صورت فصلی و اتفاقی بوده که فقط در مواقع بارندگی زیاد ، تشکیل سیلاب هایی را می دهند که نهایتاً به دشت کویر منتهی می شوند . مهم ترین رودهای استان از غرب به شرق عبارتند از :
رودخانه حبله رود : که از رشته کوه های البرز سرچشمه می گیرد ومهم ترین منبع آب دشت گرمسار بوده وتنها رودخانه دائمی استان به شمار می آید . این رود دارای شاخه های متعددی است که مهم ترین شاخه آن رودخانه نمرود است که تقریباً نیمی از آب رودخانه را تأمین می نماید . این رودخانه در ۳۰ کیلومتری دشت گرمسار از واحدهای شور ونمکی عبور کرده و کیفیت آن کاهش  می یابد .
رودخانه گل رودبار : که از ارتفاعات شمال شه میرزاد سرچشمه می گیرد وبادریافت از شعبات ده صوفیان و شه میرزاد در نزدیکی بند مهدی شهر واتصال شعبات فرعی دیگر در شمال درجزین ، حوزه وسیعی را در دشت سمنان مشروب می سازد .
رودخانه چشمه علی : این سه رودخانه از دره های جنوبی شاه کوه گرگان سرچشمه گرفته و پس از گذشتن از غرب دامغان ، در دشت دامغان تخلیه می شود .
رودخانه تاش : این رود از دره های جنوبی شاکوه گرگان وارتفاعات تاش ومجن سرچشمه گرفته وپس از اتصال با چندین شعبه فرعی ، دشت شاهرود را تغذیه می کند .
رودخانه کال شور : از کوه های شمال شرقی میامی در شهرستان شاهرود سرچشمه می گیرد و پس از عبور از زیر پل ابریشم واقع در محور شاهرود- سبزوار در شرق میامی وارد کویر می شود.
استان سمنان به خاطر موقعیت جغرافیایی ، اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی و محدودیت‌های آب و خاک ، از موقعیت کشاورزی مطلوبی برخوردار نیست . تنها دو درصد از کل مساحت استان زیر کشت آبی و دیـم است . (رحیمی وهمکاران ، ۱۳۹۰ ، ص۵۲)
شکل شماره۱۵:نقشه رودهای فصلی ودائمی استان سمنان
منبع : استانداری سمنان ۱۳۹۰ ، http ://www . ostan_sm . ir
۶-۱- معادن
این استان از نظر اقتصادی جایگاه در خور توجهی در اقتصاد کشور دارد . بخش صنعت استان به علت نزدیکی با استان تهران ، دارا بودن شبکه ارتباطی پیشرفته و راه‌آهن با استان ها ی تهران ، خراسان ، مازندران و جنوب کشور و کشف ذخائر معدنی مهم ، طی سال های اخیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده‌است . توزیع جمعیت و تراکم آن در این استان یک سان نمی‌باشد و آهنگ افزایش آن با مقایسه تراکم نسبی سال های گذشته از میزان مساوی تبعیت نمی‌ کند .
برخورداری از ذخـائر غنـی و متنوع معدنـی و وجـود ۴۲ کانسار معدنی از ۷۲ کانسـار موجود در کشور تولید و فرآوری مواد معدنی با مجموعه استخراج بالغ بر۱۰ میلیون تن و داشتن مقام هایی در زمینه ذخیره و تولید به شرح ذیل :
الف : دارا بودن مقام اول ذخائر گچ کشور با تولیدی حدود ۶ میلیون تن گچ
ب : دارا بودن مقام اول ذخیره و تولید نمک کشور
ج : دارا بودن رتبه سوم در تولید کرومیت و ذخائر عظیم زئولیت با کیفیت  مناسب در کشور
د : دارا بودن مقام دوم در تولید سولفات سدیم کشور
هـ : دارا بودن مقام دوم در تولید ذغال سنگ کشور(اداره کل صنایع ومعادن استان سمنان،۱۳۸۹)
شکل شماره ۱۶ . نمودار ذخایر معادن استان سمنان
منبع:رحیمی وهمکاران،۱۳۹۰،ص۵۹
ترسیم : نگارنده

* منبع (لئونیدو، ۲۰۰۰، ص. ۱۳۷)
تصویر ۳. رتبه بندی اثرات موانع بیست گانه ی مدیریت صادرات، بر کاهش یا عدم صادرات
منبع : (لئونیدو، ۲۰۰۰، ص. ۱۳۲)
تصویر ۴. مدل لئونیدو در بررسی موانع صادراتی
منبع : (لئونیدو، ۲۰۰۰)
در پژوهش دیگری که در مورد بنگاه های کوچک و متوسط، به وسیله ی سونتینس با عنوان «مدیریت تجارت بین الملل» انجام شده است، با مقایسه ی موانع صادراتی کشور آفریقای جنوبی، با مجموعه ی کشورهای اتحادیه ی توسعه ی جنوب آفریقا (مطابق جدول ذیل)، این نتیجه حاصل شد :
سه مانع عمده ی صادرات با توجه به نتایج حاصل شده در مجموعه ی کشورهای اتحادیه- ی توسعه ی جنوب آفریقا، عبارتند از : فساد، بوروکراسی و ریسک عدم پرداخت به موقع. اما در کشور آفریقای جنوبی پنج مانع جدی تجارت شناسایی شد که سه مورد آن ها که مربوط به نیروی کاراند عبارتند از : بهره وری، نگرش، و هزینه؛ دو مورد دیگر عبارتند از : نرخ بهره و کنترل ارز (سونتینس، ۲۰۰۲، ص. ۷۱۷) .
شش مورد از موانع صادراتی بررسی شده در این پژوهش را می توان در زمره ی مسائل اداری- خدماتی صادرات قرار داد؛ میزان شدت موانع درک شده در هر بخش، در جدول ۷ نشان داده شده است .
جدول ۳. شدت موانع اداری- خدماتی صادرات مورد بررسی در مقایسه ی آفریقای جنوبی ، با مجموعه ی کشورهای اتحادیه ی توسعه ی جنوب آفریقا

* منبع (سونتینس، ۲۰۰۰، ص. ۱۳۷)
پژوهش دیگری که توسط مجوچی و همکاران با عنوان «اندازه ی سازمان، تجربه ی صادراتی و شدت صادرات در بنگاه های کوچک و متوسط» در زمینه ی آزمون تاثیر «اندازه- ی سازمان»، و «تجربه ی صادراتی» بر کارایی صادرات در شرکت های تولیدی ایتالیا طی سال های ۲۰۰۱-۱۹۹۷ صورت گرفت، نشان داد که رابطه مثبت میان افزایش «اندازه ی سازمان» و «تجربه ی صادراتی» با کارایی صادرات وجود دارد. مطابق این تحقیق، نه سن سازمان، بلکه تجربه ی مرتبط صادرات موجب افزایش عملکرد مثبت صادراتی است (مجوچی و دیگران، ۲۰۰۵، ص. ۷۳۴) .
مطابق بررسی هایی که در خصوص تاثیر اندازه ی سازمان (با معیارهای تعداد کارکنان و حجم معاملات فروش) بر موانع صادراتی صورت پذیرفت، متغیرهای بسیار کمی، از اندازه ی سازمان متاثر می شدند که مربوط به «محدودیت منابع»، «مشکلات مدیریت عملیات»، و «انحصارهای تجاری» بودند (بارکر و کایناک؛ کاتسیکیس و مورگان؛ و لئونیدو به نقل از لئونیدو، ۲۰۰۰، ص. ۱۲۹) .
بررسی دیگری که با عنوان «تفاوت ادراک شده از مشکلات صادراتی براساس «اندازه ی سازمان» و «تجربه ی بازار صادراتی» با تمرکز بر تجربه ی صادراتی صورت گرفت، نشان داد سازمان های تازه کار در صادرات، بیشتر نگران «مشکلات قیمتی» بوده و سازمان های با تجربه ی صادراتی، به مسائلی نظیر «سیاست های صادراتی در سطح ملی» و «کاهش ارزش پول داخلی» به عنوان موانع صادرات، می نگرند (کاتسیکیس و مورگان به نقل از لئونیدو، ۲۰۰۰، ص. ۱۲۹) .
هارت در بررسی خود با عنوان «تحقیقات بازاریابی صادرات، و تاثیر تجربه بر بنگاه های کوچک و متوسط صادراتی» دریافت که با افزایش مقاصد صادراتی (که به عنوان معیاری برای سنجش تجربه ی صادراتی استفاده می شود)، «اهمیت اطلاعات بازار» و «استفاده از تحقیقات بازار» برای سازمان ها افزایش می یابد (هارت، ۱۹۹۳، ص. ۲۰). بر این اساس، انتظار می رود که با افزایش تجربه ی صادراتی، بنگاه با انجام بیشتر تحقیقات بازار، با موانع و مشکلات کمتری در ارتباط با مسائل صادراتی وابسته به کشور مقصد، نظیر «انتقال ارز»، و «دعاوی صادراتی» مواجه گردد .

۲-۱۲-۲) مطالعات داخلی
دیانی (۱۳۷۱) در پژوهشی با عنوان «کنکاش پیرامون تنگناهای اداری تشکیلاتی فرا راه صادرات غیرنفتی ایران»، ضمن مطالعه و تحلیل روند صادرات کالاهای غیرنفتی در قبل و بعد از انقلاب، ضعف های ساختاری، و موانع عمده ی موجود در جنبه های مختلف اداری، از قوانین و مقررات گرفته تا قیمت گذاری، سپردن پیمان ارزی و مسائل گمرکی و بالاخره مشکلات اداری حمل و نقل را مورد بررسی اجمالی قرار داده و در نهایت دو فرضیه ی ذیل را مورد تایید قرار می دهد :
رفع تنگناهای اداری و اصلاح نظام غیر کارآمد تشکیلاتی، پیش شرط اساسی پیاده- سازی، موفقیت آمیز استراتژی توسعه ی صادرات کالاهای غیرنفتی است .
ساختار تشکیلاتی مرکز توسعه ی صادرات ایران، با نیازهای حال انطباق نداشته و از کارایی و اثربخشی مطلوب برای توسعه بخشی به صادرات کالاهای غیرنفتی برخوردار نیست .
قاضی زاده (۱۳۸۲) در بررسی با عنوان «بررسی و تعیین عوامل موثر بر موفقیت شرکت های صادراتی ایرانی در بازارهای آسیای میانه و ارائه ی استراتژی مناسب جهت افزایش صادرات غیرنفتی» به شناخت تاثیر عوامل چهارگانه ی «آمیخته ی بازاریابی»، «محیط داخلی شرکت»، «محیط ملی»، و «محیط بازار هدف»، تحت عنوان متغیرهای مستقل، بر عامل «موفقیت صادرات» (به عنوان متغیر وابسته)، پرداخته است. جامعه ی آماری این تحقیق، شرکت های صادراتی ایرانی بوده و در بخش نتایج، یکی از عواملی که با موفقیت صادراتی ارتباط مثبت دارد را «محیط ملی» می داند که خود از برخی عوامل نظیر «قوانین و مقررات» تشکیل شده است .
غرایاق شمس ایلی (۱۳۸۰) در بررسی با عنوان «بررسی و تحلیل مسائل توسعه ی صادرات قطعات ریخته گری خودرو در ایران- ۱۳۷۹»، فرضیه ی «تاثیر منفی پیچیدگی شبکه ی اداری و ناپایداری سیاست های صادراتی، بر کارایی توسعه ی صادرات این محصولات» را با بهره گیری از تجزیه و تحلیل یک عاملی واریانس و ضریب همبستگی، مورد آزمون و بررسی قرار داده و آن را تایید کرده است (ضریب همبستگی=۹۲/۰). در ادامه ی این پژوهش، «به روز نبودن لیست کالاهای وزارت بازرگانی» و «دسترسی مشکل به مسوولان برای طرح مشکلات»، از عوامل عمده ی پیچیدگی شبکه ی اداری ذکر شده است و «کیفیت و کفایت خدمات دریافتی» را نیز در زمره ی کم تاثیرترین عوامل پیچیدگی شبکه ی اداری ذکر کرده است. همچنین «ناپایداری سیاست های صادراتی» و تغییر آیین نامه های صادراتی در زمینه- هایی نظیر نرخ ارز، گمرک، پیمان ارزی و نیز عوارض گمرکی و سود بازرگانی، که موجب افزایش قیمت تمام شده است را از موارد مشکلات صادرات قطعات ریخته گری خودرو می- داند .
در پژوهشی که توسط دریساوی با عنوان «بررسی موانع صادرات غیرنفتی در استان خوزستان با بهره گرفتن از تحلیل عاملی. توسعه ی صادرات»، با نظر سنجی از صادرکنندگان استان خوزستان صورت گرفت، با بهره گیری از تکنیک تحلیل عاملی، شش عامل به عنوان مهمترین موانع صادرات غیرنفتی شناخته شدند. از جمله متغیرهای مورد تایید در این تحقیق می توان به «مسائل حمل و نقل»، «بوروکراسی دولتی»، «مشکلات گمرکی و مبادی صادرات» و «تغییرات مکرر در مقررات صادرات و واردات»، اشاره نمود (دریساوی، ۱۳۸۸، ص. ۳۸) .
در یکی دیگر از تحقیقات، با عنوان «بررسی وضعیت موجود و تنگناهای صادرات محصولات منتخب زراعی استان فارس» به منظور دست یابی به موانع و نارسایی ها، و پیشنهاد راهکارهایی در تسهیل فرایند صادرات محصولات کشاورزی استان فارس، چابکرو (۱۳۸۵)، محدودیت ها و تنگناهای این حوزه ی صادراتی را در قالب سه دسته ی کلی تحت عناوین «موانع و نارسایی های ساختاری»، «موانع و نارسایی های خدماتی- حمایتی» و «موانع و نارسایی های عمومی»، از صادرکنندگان مورد پرسش قرار داده است. نتایج این پژوهش در جدول های ذیل ارائه می گردد .
تصویر ۵. موانع و نارسایی های ساختاری (درصد)
منبع : (چابکرو، ۱۳۸۵، ص. ۴۳)
تصویر ۶. موانع و نارسایی های خدماتی- حمایتی (درصد).
* منبع : (چابکرو، ۱۳۸۵، ص. ۴۳)
تصویر ۷. موانع و نارسایی های عمومی (درصد).
* منبع : (چابکرو، ۱۳۸۵، ص. ۴۳)
در بررسی دیگری که توسط سعادت (۱۳۸۵) با عنوان «شناسایی موانع و تنگناهای زیرساختی بخش بازرگانی استان ها برای تقویت صادرات کالا و خدمات قابل صدور آن ها» در خصوص مشکلات و موانع اداری- اجرایی توسعه ی صادرات، از دیدگاه «صادرکنندگان» و «مسوولین اجرایی ادارات و سازمان های مرتبط با فرایند صادرات»، در منطقه ی آذربایجان صورت گرفت، نتایج ذیل حاصل شد :
بررسی ها در خصوص دست و پا گیر بودن قوانین صادراتی کشور با نظر سنجی از ۱۳۷ فعال صادراتی، نشان می دهد ۶/۵۴% از صادرکنندگان قوانین صادراتی کشور را «اصلا» یا «کمی» دست و پا گیر می دانند، و ۲/۱۵% این قوانین را «تا حدودی» دست و پا گیر می دانند :
تصویر ۸. میزان دست و پا گیری قوانین صادراتی (درصد).
منبع : (سعادت، ۱۳۸۵، ص. ۱۶۵)

شاخص­ های مطلق تابعی از برنامه­ی Amos (مانند تابع برازندگی بیشینه احتمال یا نسبت درستنمایی مقیاس­بندی شده) را به گونه ­ای به کار می­برند که ریشه­ میانگین باقی مانده، آزمون مجذور کای و نسبت  به درجه آزادی، شاخص برازندگی (GFI) و شاخص تعدیل یافته برازندگی(AGFI) را مینیمم کند. در میان شاخص­ های مطلق مجذور کای و نسبت  به درجه آزادی، به قدرمطلق باقی مانده ها توجه دارد. مشخصه­ی مجذور کای برای یک مدل کاملاً برازش یافته برابر صفربوده و نسبت  (نسبی مجذورکای به درجه آزادی) در یک برازش ایده آل برابر ۱ خواهد بود.

دیگر شاخص مطلق، شاخص ریشه­ میانگین مجذور باقی مانده­ها (RMR) می­باشد. این مقدار در واقع تفاوت بین عناصر ماتریس مشاهده شده در گروه نمونه و عناصر ماتریس­های برآورد یا پیش بینی شده با فرض درستی مدل مورد نظر است. مانده­های برازش یافته از تفاضل ماتریس کواریانس نمونه از ماتریس کواریانس برازش یافته حاصل می­ شود. هرچه مقدار این شاخص به صفر نزدیک­تر باشد، مدل مذکور برازش بهتری دارد.
شاخص­ های برازندگی GFI و AGFI که چارزکاگ و سوربوم (۱۹۸۹) پیشنهاد کرده ­اند بستگی به حجم نمونه ندارد و نشان می­دهد که مدل تا چه حد نسبت به عدم وجود آن، برازندگی بهتری دارد. شاخص GFI برپایه­ی تابع برازندگی F طبق فرمول زیر محاسبه می­ شود،
در این رابطه  معرف ساختار کواریانس برای متغیرهای مشاهده شده تصادفی،  معرف ماتریس کواریانس گروه نمونه،  مقداری از  است که  را مینیمم می­ کند و  تابع برازندگی در شرایطی است که همه پارامترهای مدل برابر با صفر باشند. این مشخصه در واقع مقدار نسبی واریانس­ها و کواریانس­ها را به گونه­ مشترک از طریق مدل ارزیابی می­ کند و دامنه­ تغییرات آن بین صفر و یک است. شاخص GFI هرچند مشابه  است ولی نمی­تواند به عنوان درصد خطای تبیین شده به وسیله­ مدل تفسیر شود زیرا درصد کواریانس­های مشاهده شده­ای است که از طریق کواریانس­های دیکته شده به وسیله ی مدل تبیین می­ شود. چون GFI نسبت به سایر مشخصه­های برازندگی اغلب بزرگتر است، برخی از پژوهشگران نقطه برش ۹۵/۰ را برای آن پیشنهاد کرده ­اند. برپایه ی قرارداد مقدار GFI باید برابر یا بزرگتر از۹/۰باشد تا مدل مورد نظر پذیرفته شود.
مقدار تعدیل یافته شاخص برازندگی برای درجه آزادی (یعنی AGFI) برپایه­ی فرمول زیر بدست می ­آید:
که در آن  تعداد اندازه ها در مدل و  بیانگر درجه آزادی مدل است. کمترین مقدار  و  باید صفر باشد، هرچند از لحاظ نظری ممکن است مقدار آن منفی و فاقد معنا شود. البته منفی بودن آن ها نشانه­ی آن است که مدل مورد نظر بسیار ضعیف بوده است.  با مدل­های دقیقاً همانند و  با مدل­هایی که دارای برازندگی بسیار ضعیف یا مبتنی بر نمونه­های باحجم کوچک باشد، همراه است. مقدار  مطلوب نیز باید بزرگ تر از ۹/۰ باشد.
۳-۹-۳ شاخص­ های نسبی
شاخص­ های نسبی در پی پاسخ به این سوال است که یک مدل بخصوص در مقایسه با سایر مدل­های ممکن از لحاظ تبیین مجموعه ­ای از داده ­های مشاهده شده تا چه حد خوب عمل می­ کند؟ رایج­ترین مدل­های نسبی، به مدل صفر معروف هستند زیرا در ماتریس واریانس- کواریانس تنها واریانس­ها را برازش می­ دهند و فرض می­ کنند همه کواریانس­ها برابر با صفر هستند.
برخی از شاخص­ های نسبی که مارش و همکاران(۱۹۸۸) به آن نوع اول می­گویند برازش دو مدل مختلف را با هم مقایسه می­ کنند. یکی از شاخص­ های نسبی نوع اول که قبلا به گونه­ گسترده به کار می­رفت، شاخص نرم شده برازندگی (NFI یاDELTA1) بوده است که مستلزم مفروضه­های مجذور کای نیست. این شاخص در حال حاضر به سبب آنکه تحت تأثیر حجم نمونه بوده است و برای نمونه­های با حجم کم ضعیف است توصیه نمی­ شود. سایر شاخص ­ها که نوع دوم نام دارند ضمن آن که مدل­ها را مقایسه می کنند، اطلاعاتی درباره مقدار مورد انتظار مدل­ها تحت یک توزیع مرکزی مجذور کای نیز بدست می­ دهند. شاخص­ های نوع دوم مختلفی وجود دارند که به صورت گسترده مورد استفاده قرار می­گیرند و نسبت به شاخص­ های مطلق یا نوع اول هماهنگی بیشتری با حجم نمونه دارند. یکی از این شاخص ­ها که اهمیت بسیاری دارد فرمول کلاسیک تاکر- لویز(۱۹۷۳) است که به وسیله ی بنتلر و بونت(۱۹۸۰) توسعه یافته و نه تنها در مقایسه­ یک مدل با مدل صفر بلکه در مقایسه­ مدل­های مختلف نیز کاربرد فراوان دارد. این شاخص اغلب شاخص نرم شده برازندگی (NNFI) نیز نامیده می­ شود.
علاوه براین هیو و بنتلر (۱۹۹۵) شاخص­ هایی نوع سوم و چهارم را نیز معرفی کردند. شاخص­ های نوع سوم، مقایسه­ مدل­ها را همراه با اطلاعاتی درباره مقدار مورد انتظار تحت توزیع غیر مرکزی مجذور کای و شاخص­ های نوع چهارم عمل مقایسه با اطلاعاتی درباره سایر شکل­های توزیع انجام می­دهد. شاخص برازندگی بنتلر(BFI) که از سوی مک دونالد و مارش (۱۹۹۰)  شاخص غیرمرکزی (RNI) توسعه یافته نامیده شد و شاخص برازندگی تطبیقی (CFI) از این نوع می­باشند.
۳-۹-۴ شاخص­ های تعدیل یافته
شاخص­ های تعدیل یافته این پرسش را مطرح می­ کنند که مدل مورد نظر چگونه برازندگی و صرفه جویی یا ایجاز را با هم ترکیب می­ کنند؟ نکته­ای که دارای اهمیت بسیاری است این است که اکثر مدل­ها وقتی می­توانند به داده ­ها برازش یابند که پارامترها به اندازه کافی برآورد شوند. بنابراین مدل­هایی ارزشمند است که تغییر پذیری داده ­ها را با تعداد نسبتاً کمی از پارامترهای آزاد توجیه کند. برخی از شاخص­ هایی که تاکنون معرفی شدند انواع گوناگونی دارند که در آنها برای مدل های مورد مقایسه ارزیابی مستقیمی از میزان صرفه­جویی و ایجاز نیز در نظر گرفته می­ شود. جیمز، مولائیک و برت (۱۹۸۲) شاخصی از این نوع با نماد PGFI برای شاخص GFI در نرم افزار لیزرل به صورت زیر ارائه کرده ­اند:

در این رابطه  نشان­دهنده درجه آزادی مدل مورد نظر و مخرج کسر نیز بیانگر درجه آزادی مدل استقلال برای  اندازه است. چون GFI یک شاخص مطلق است مخرج کسر تعدیل­یافته آن برابر با تعدادکل درجات آزادی موجود در ماتریس واریانس-کواریانس است. مولائیک و همکاران (۱۹۸۹) برای شاخص­ های نسبی نیز دو شاخص نسبی PNFI و PNFI2 را به ترتیب برای شاخص نرم­شده برازندگی و برای مدل نوع ۲ معرفی کرده ­اند.
توجه کنید که در شاخص­ های نسبی درجه آزای مدل صفر به صورت مخرج کسرهای بالا تعریف می­ شود.
۴-۱ مقدمه
تجزیه و تحلیل داده‌ها فرایند چند مرحله ای است که طی آن داده‌هایی که از طریق به‌کارگیری ابزارهای جمع آوری در نمونه (جامعه) آماری فراهم آمده‌اند، خلاصه، کد­بندی و دسته­بندی و در نهایت پردازش می‌شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل‌ها و ارتباط بین این داده‌ها به منظور آزمون فرضیه‌ها فراهم آید. در واقع تحلیل اطلاعات شامل سه عملیات اصلی می‌باشد: ابتدا شرح و آماده سازی داده ­های لازم برای آزمون فرضیه‌ها، سپس تحلیل روابط میان متغیرها و در نهایت مقایسه نتایج مشاهده شده با نتایجی که از فرضیه‌ها انتظار داشتند.
تجزیه و تحلیل اطلاعات از اصلی‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های تحقیق محسوب می‌شود. داده ­های خام با بهره گرفتن از نرم­افزار آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفاده­کنندگان قرار می‌گیرند.
برای تجزیه و تحلیل داده ­های جمع­آوری شده آمار تحلیلی به دو صورت آمار توصیفی و استنباطی مطرح می‌گردد. در ابتدا با بهره گرفتن از آمار توصیفی، شناختی از وضعیت و ویژگی‌های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان حاصل گردیده و ادامه در آمار استنباطی این تحقیق و با بهره گرفتن از نرم افزار آموس ۲۲ به بررسی فرضیات تحقیق پرداخته می­ شود.
۴-۲ آمار توصیفی
۴-۲-۱ توصیف ویژگی­های جمعیت شناختی
۴-۲-۱-۱ توصیف ویژگی­های جنسیت
جدول (۴-۱). توزیع فراوانی پاسخ ­دهندگان برحسب جنسیت

نمودار (۴-۱). درصد فراوانی پاسخ ­دهندگان برحسب جنسیت
در بررسی حاضر از بین ۱۹۰ پاسخ­دهنده و مطابق ­با جدول و نمودار (۴-۱)؛ ملاحظه می­گردد که ۱۳۰ نفر (۶۸%) از پاسخ ­دهندگان مرد و ۶۰ نفر (۳۲%) از پاسخ ­دهندگان زن می­باشند.

- کیفیت و ارزش هنری متوسط صنایع دستی شهرستان
- کمبود مراکز اقامتی در سطح شهرستان
- کمبود و توزیع نامناسب رستوران‌ها در سطح شهرستان و فقدان رستوران‌های با کیفیت مناسب در اکثر نقاط شهرستان
- نامناسب بودن و عدم کفایت تسهیلات بهداشتی و خدماتی
- عدم وجود نیروهای متخصص و آموزش دیده در منطقه
- توزیع نامناسب گردشگران در فصول مختلف سال(تراکم کم در فصل زمستان)
- تعارض و تفاوت میان فرهنگ گردشگران و مردم منطقه

- حضور مسئولین بومی در رده‌های مختلف مدیریتی استان با آشنایی کامل نسبت به شهرستان و توان آن
- مصوبات هیئت دولت برای ایجاد مراکز اقامتی در سطوح مختلف

- امکان همپیوندی با برنامه های گردشگری سایر شهرهای استان و استان های دیگر کشور
- علت نزدیکی به جاده اصلی، در محور چهار استان فارس، بوشهر، خوزستان و کهگیلویه وبویراحمد

- گسترش دامنه ی فعالیت های ساختمانی (بساز بفروشی) به عنوان رقیبی برای جذب سرمایه در صنعت گردشگری
- عدم پوشش کامل مراکز بهداشتی در سطح شهرستان
- عدم توجه شایسته به میراث فرهنگی
- ازدیاد تخلفات اجتماعی با ورود گردشگران در این منطقه نسبت به قبل
- از بین رفتن فرهنگ سنتی و محلی(همانند زبان، آداب و رسوم محلی و نوع پوشاک و …) با افزایش گردشگران

هنری
- سابقه شهرستان در دستگاه و گوشه‌های موسیقی ایرانی و موسیقی ویژه قوم لر و قشقایی
- آیین‌ها و رقص‌های محلی مردم و عشایر شهرستان
- اشعار و آوازهای ویژه در مراسمات مختلف مردم شهرستان

- کمبود سالن‌های نمایش و سینما
- نبود موزه در شهرستان
- تعداد اندک نمایشگاه‌های هنری در شهرستان
- کمبود مراکز اقامتی در سطح شهرستان
- کمبود و توزیع نامناسب رستوران‌ها در سطح شهرستان و فقدان رستورارن‌های با کیفیت مناسب در اکثر نقاط شهرستان

- سابقه هنری تاریخی شهرستان
- علاقمندی گردشگران به بازدید از آثار شهرستان
- مصوبات هیئت دولت برای ایجاد مراکز اقامتی در سطوح مختلف
- حضور مسئولین بومی در رده‌های مختلف مدیریتی استان با آشنایی کامل نسبت به شهرستان و توان آن

- وجود جاذبه‌های گردشگری متمرکز در برخی شهرها و استان های مجاور
- گسترش دامنه ی فعالیت های ساختمانی (بساز بفروشی) به عنوان رقیبی برای جذب سرمایه در صنعت گردشگری
- عدم پوشش کامل مراکز بهداشتی در سطح شهرستان

۵- ۵- ۳- تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها
همانطوری که در جداول بالا نشان داده شده است، در مناطق مطالعه شده تعداد نقاط قوت و ضعف داخلی، فرصتها و تهدیدهای خارجی در مورد انواع گردشگری شناسایی و بررسی شد. لذا در یک جمعبندی و تحلیل ساده می توان گفت که آستانه آسیب پذیری شهرستان نورآباد ممسنی در زمینه انواع گردشگری بسیار بالا بوده و نیازمند بازنگری و ارائه سیاستهای مناسب در جهت رفع ضعفها و تهدیدها با بهره گرفتن از نقاط قوت و فرصتها می باشد.
جدول۵- ۴۳- نظام تحلیل راهبردها و استراتژی گردشگری طبیعی، آبی و ورزشی بر پایه مدل((swot

ساختار و نظام فضایی گردشگری طبیعی، آبی و ورزشی

ساختار و نظام فضایی گردشگری طبیعی، آبی و ورزشی

موضوعات
تحلیل

- تبلیغات جهت معرفی جاذبه های گردشگری منطقه
- حفظ و نگهداری و ایجاد مناطق گردشگری
- استفاده از کارشناسان و مردم بومی جهت برنامه ریزی برای جاذبه های گردشگری
- بازنگری به نحوه توزیع امکانات، خدمات و تسهیلات گردشگری و اولویت دهی تخصیص مجدد این نوع امکانات به مناطق گردشگری با قابلیت بالا و متوسط
- ضمن بازنگری به نوع و نحوه برنامه ریزی و حمایت دولتی از نواحی گردشگری، بهره گیری منطقی از نهادها، قوانین و مقررات حمایتی در جهت توسعه و تجهیز زیرساختها، تسهیلات و تجهیزات مختلف گردشگری در منطقه مورد مطالعه صورت گیرد

Kim, Y. & Kim, S. Y. (2010). “The Influence of Cultural Values on Perceptions of Corporate Social Responsibility: Application of Hofstede’s Dimensions to Korea Public Relations Practitioners", Journal of Business Ethics, Vol. 91, 485–۵۰۰٫
Karakus, M. Torem, F. (2008) “How Our School Can be More Synergic Determining the Obstacles of Teamwork". Team Performance Management; 14(5), P174-183.
Kutner M. Tibbettis, J., (1997). Evaluating Professional Development a Frameworks For Adult Educators.U.S . Department of Education.
Kunter, M., Klusmann, U., Dubberke, T., Baumert, J., Blum, W., Brunner, M, et al. (2007). Linking aspects of teacher competence to their instruction: results from.
Katzenbach . v.r .& Smith d k. (1998). the Wisdom of teams :Crea teno ing the High performanse organisation mc grew hill.
Katzenbach, J. R. & D. K. Smith. (1993). The Wisdom of Teams. Boston: Harvard Business School Press.
Kim, S.y. Reber, B.H. (2008) “Public Relations’ Pplace in Corporate Social Responsibility: Practitioners Define their Role", Public Relations Review ۳۴ , ۳۳۷–۳۴۲٫
López- Cabrales, A., Valle, R., & Herrero, I. (2006). “Contribution of core employees to organizational capabilities and efficiency”. Human Resource Management 45(1) 81-100 .
L. Jacobs, P. Herbig,(1998). Japanese product development strategies, J. Bus. Ind. Mark. 13 (1998) 132–۱۵۴٫
Lepak, D. P., & Snell, S. A. (1999). “The human resource architecture: Toward a theory of human capital allocation and development”. Academy of Management Review 48 (١) ,۳۱-۲۴٫
Lick, D. W. (2002). Leadership and change, in field guide to academic leadership, San Francisco, Josses Bass.
Laine, S. W. M., & Otto, C. (2000); Professional development in education and the private sector: Following the leaders. Oak Brook.
Maryland Department of education.(2005); Teacher professional dstandards.Available at site:http://www.mdk12.org/instruction/professiona development/teachers-standards.html.
Maier,A. (2008). Review confirms work Place Counseling Reduces stress. British medical Journal.
Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998).Social capital, intellectual capital, and theorganizationa advantage.Academ of Managem Review (2),223, 242-266 . inside for competitive advantage”. Academy of Management Executive 9(4), 49-60.
Nejati, M., & Ghasemi, S. (2012). Corporate social responsibility in Iran from the perspective of employees. Social Responsibility Journal, 8(4), 578–۵۸۸٫
Ngel Fidalgo-Blanco a, Mara Luisa Sein-Echaluce b, Francisco J. Garca-Pealvo c, Miguel ngel Conde, . (2015). Using Learning Analytics to improve team work­ assessment. http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2014.11.050.
Porter, M. E., & Kramer, M. R. (2006). Strategy and society. Harvard business review, 84(12), 78-92.
Rahmav shafi qur. (2001). evaluation of definition : ten dimension of corporate social responsibility .world review of business research valo. no .1 . march zoll .pp.:166 -176.
Salas, Eduardo, Nancy J. Cooke, and Michael A. Rosen. (2008). “On Teams, Teamwork, awell as Team Performance: Discoveries and Developments". Human Factors: The Journal of Human Factors and Ergonomics Society ۵۰ (۳): ۵۴۰–۵۴۷٫
Shamir, R. (2011). “Socially Responsible Private Regulation: World-Culture or World Capitalism?". Law & Society Review ۴۵ (۲): ۳۱۳٫ doi:10.
Scherer, A. G., & Palazzo, G. (2007). Toward a political conception of corporate responsibility:Busines sand society seen from a Habermasian perspective. Academy of Managemen Review, 32(4), 1096–۱۱۲۰٫
Salas, E., Stagl, K.C. & Burke, C.S. (2004) 25 years of team effectiveness in organizations: research themes and emerging needs. in Cooper, C.L. and Robertson, I.T. (Eds),International Review of Industrial and Organizational Psychology: Vol. 19, John Wiley &Sons, Chichester: pp. 47-91.
Sayedeh Parastoo Saeidi & Saudah Sofian & Parvaneh Saeidi. (2015). How does corporate social responsibility contribute to firm financial performance? The mediating role of competitive advantage, reputation, and customer satisfaction, Journal of­­ Business Research 68 (2015) 341–۳۵۰٫
Solomon Michael R. and Stuart Elenara W. (1997). Marketing (Real People ,Real Choice), Prentice-Hall International Inc. pp: 5, 83-84, 390.
Sharf, R.(1996).Theories of psychotherapy and counseling.Newyork: International thomson pub.
Valentine, S., & Fleischman, G. (2008). Ethics programs, perceived corporate social responsibility and job satisfaction, Journal of Business Ethics, 77, 159-172.
Vasilescu, R. Barna, C. Epure, M. Baicu, C. (2010) “Developing University Social Responsibility: A Model for the Challenges of the New Civil Society", Procedia Social and Behavioral Sciences 2 , 4177–۴۱۸۲٫
Wood, D.J. (1991). Corporate Social Performance Revisited, Academy of Management Review 18: 691-718.
Winconsin, department of public instruction. (2003). Characteristics of successful schools. Professional development.-response of the corporate and financial sectors in Britain. Corporate Governance: An International Review 15 (1), 68-76.
Walker, M. Parent, M.M. (2010) “Toward an Integrated Framework of Corporate Social Responsibility, Responsiveness, and Citizenship in Sport", Sport Management Review 13: 198–۲۱۳٫
Whetten, D. A, and Cameron, K. S. (1998). Developing management skills. New York: Addison –Wesley, Wheelan.

پیوست ها

به نام خدا
به نام خدا
با عرض سلام و احترام
هدف این پرسشنامه ، بررسی رابطه بین مسئوولیت پذیری اجتماعی سازمان، کار تیمی و توسعه حرفه­ای اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه اعضای هیأت علمی می باشد. این پرسشنامه به صورت پنج گزینه­ای و بر اساس طیف لیکرت تنظیم شده است. برای گزینه کاملاً موافق(۵،امتیاز)، موافق(۴،امتیاز) ، نظری ندارم(۳،امتیاز)، مخالف(۲،امتیاز)، کاملاً مخالف(۱،امتیاز) در نظر گرفته شده است. از آن جایی که میزان دقت شما در پاسخ گویی به همه سؤالات موجب افزایش اعتبار نتایج پژوهش خواهد شد، لذا ضمن ارج نهادن به همکاری شما خواهشمند است سؤالها با دقت مطالعه و پاسخ­های مورد نظر خود را با علامت× مشخص نمایید. لازم به یادآوری است که اطلاعات جمع آوری شده محرمانه تلقی شده و تجزیه تحلیل اطلاعات به صورت کلی انجام می گیرد، سپس کلیه پرسشنامه ها امحاء خواهد شد.

ویژگی های جمعیت شناختی
قاسم بازی
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه بوعلی سینا