۵۹.۵

۲۵

زمان تأمین تجهیزات تخصصی

۵۲.۱

۵۵.۲

۵۵.۷

۵۴.۳

جدول ۳-۲۳ امتیاز و اولویت نهایی شاخص‌های کلیدی عملکرد
همان طور که از داده های جدول مشخص است خبرگان بیشترین اولویت را به منظر شاخص‌های مالی داده اند و تقریبا منظر مشتریان در رتبه دوم قرار دارد.
۳-۷ طراحی سامانه داشبورد مدیریتی
۳-۷ -۱ متدولوژی RUP
با توجه به اینکه در طراحی سامانه داشبورد مدیریتی سعی شده از معماری RUP (فرایند یکپارچه رشنال^[۵۴]) پیروی شود، به اختصار توضیحاتی درمورد چیستی این روش، گام ها، ضوابط و مستنداتی که تولید می کند در زیر می آید.
۳-۷-۱-۱ معماری و ساختار کلی RUP
فرایند انجام یک پروژه تعریف می کند که چه کسی، چه کاری را، در چه هنگام و چگونه برای رسیدن به هدف (انجام صحیح پروژه) انجام می دهد. در مهندسی نرم افزار، هدف ساختن یک محصول نرم افزاری و یا بهبود یک نمونه ی موجود است. هدف از تعیین فرایند، تضمین کیفیت نرم افزار، برآورده شدن نیاز های کاربر و قابل تخمین بودن زمان و هزینه ی تولید می باشد .

علاوه بر این، تعیین فرایند، روندی جهت تحویل مصنوعات دوران تولید نرم افزار به کارفرما و ناظر پروژه ارائه می دهد تا از این طریق اطمینان حاصل کنند که پروژه روند منطقی خود را طی می کند و نظارت درست بر انجام پروژه ممکن است. و از سوی دیگر، معیاری برای ارزیابی پروژه انجام شده می باشد. تا کنون متدولوژی های مختلفی برای فرایند تولید نرم افزار ارائه شده اند که یکی از مشهورترین آنها RUP است
۳ – ۷-۲ زبان مدلسازی یکنواخت UML
زبان مدل سازی یکنواخت یا UML شامل تعدادی عنصر گرافیکی است که از ترکیب آنها نمودارهای UML شکل می گیرند . هدف استفاده از نمودارهای مختلف در UML، ارائه دیدگاه های گوناگون از سیستم است. همان طور که مهندسین عمران جهت ساختن یک ساختمان نقشه های مختلفی از ساختمان تهیه می کنند، مهندسین نرم افزار با بهره گرفتن از نمودارهای UML نماهای مختلفی از نرم افزار مورد نظر را تهیه می کننند
نکته ای که باید حتما به آن توجه شود این است که “مدل UML آنچه که یک سیستم باید انجام دهد را توضیح می دهد، ولی چیزی درباره نحوه پیاده سازی سیستم نمی گوید".
زبان مدل سازی یکنواخت (Unified Modeling Language) یا UML یک زبان مدلسازی است که برای تحلیل و طراحی سیستم های شی گرا به کار می رود. UML اولین بار توسط شرکت Rational ارائه شد و پس از آن از طرف بسیاری از شرکت های کامپیوتری و مجامع صنعتی و نرم افزاری دنیا مورد حمایت قرار گرفت؛ به طوری که تنها پس از یک سال، توسط گروهObject Management Group، به عنوان زبان مدلسازی استاندارد پذیرفته شد. UML توانایی ها و خصوصیات بارز فراوانی دارد که می تواند به طور گسترده‌ای در تولید نرم‌افزار استفاده گردد.
۳-۷- ۲-۱ تاریخچه UML :
دیدگاه شیء گرایی (Object Oriented) از اواسط دهه ۱۹۷۰ تا اواخر دهه ۱۹۸۰ در حال مطرح شدن بود. در این دوران تلاش های زیادی برای ایجاد روش های تحلیل و طراحی شیء گرا صورت پذیرفت. نتیجه این تلاش ها بود که در طول ۵ سال یعنی ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴، تعداد متدولوژی های شیء گرا از کمتر از ۱۰ متدولوژی به بیش از ۵۰ متدولوژی رسید. تکثر متدولوژی ها و زبان های شیء گرایی و رقابت بین این ها به حدی بود که این دوران به عنوان “دوران جنگ متدولوژی ها” لقب گرفت.
از جمله متدولوژی های پرکاربرد آن زمان می توان از Booch، OOSE، OMT، Fusion، Coad-Yourdan،Shlayer-Mellor و غیره نام برد. فراوانی و اشباع متدولوژی ها و روش های شی گرایی و نیز نبودن یک زبان مدلسازی استاندارد، باعث مشکلات فراوانی شده بود. از یک طرف کاربران از متدولوژی های موجود خسته شده بودند، زیرا مجبور بودند از میان روش های مختلف شبیه به هم که تفاوت کمی در قدرت و قابلیت داشتند یکی را انتخاب کنند. بسیاری از این روش ها، مفاهیم مشترک شی گرایی را در قالب های مختلف بیان می کردند که این واگرایی و نبودن توافق میان این زبان ها، کاربران تازه کار را از دنیای شی گرایی زده می‌ کرد و آنها را از این حیطه دور می‌ساخت. عدم وجود یک زبان استاندارد، برای فروشندگان محصولات نرم افزاری نیز مشکلات زیادی ایجاد کرده بود.
اولین تلاشهای استانداردسازی از اکتبر ۱۹۹۴ آغاز شد، زمانی که آقای Rumbaurgh صاحب متدولوژی OMT به آقای Booch در شرکت Rational پیوست و این دو با ترکیب متدولوژی های خود، اولین محصول ترکیبی خود به نام “روش یکنواخت” را ارائه دادند. در سال ۱۹۹۵ بود که با اضافه شدن آقای Jacobson به این دو، روش یکنواخت ارائه شده با روش OOSE نیز ترکیب شد و این خود سبب ارائه UML نسخه ۰.۹ در سال ۱۹۹۶ گردید. سپس این محصول به شرکت های مختلفی در سراسر جهان به صورت رایگان ارائه شد و استقبال شدید شرکت ها از این محصول و تبلیغات گسترده شرکت Rational، سبب آن شد که گروه OMG، نسخه ۱.۰ UML را به عنوان زبان مدلسازی استاندارد خود بپذیرد. تلاش های تکمیلی UML استاندارد ادامه پیدا کرد و نسخه ۱.۱ آن در سال ۱۹۹۷ و نسخه ۱.۳ آن در سال ۱۹۹۹ ارائه گردید.
۳-۷-۲-۲ UML دقیقا چیست ؟
UML یا زبان مدلسازی یکنواخت، زبانی است برای مشخص کردن (Specify)، مصورسازی (Visualize)، ساخت (Construction) و مستندسازی (Documenting) سیستم های نرم افزاری و غیر نرم افزاری و نیز برای مدلسازی سیستم های تجاری.
ایجاد یک مدل برای سیستم های نرم افزاری قبل از ساخت یا بازساخت آن، به اندازه داشتن نقشه برای ساختن یک ساختمان ضروری و حیاتی است. بسیاری از شاخه های مهندسی، توصیف چگونگی محصولاتی که باید ساخته شوند را ترسیم می کنند و همچنین دقت زیادی می کنند که محصولاتشان طبق این مدلها و توصیف ها ساخته شوند. مدلهای خوب و دقیق در برقراری یک ارتباط کامل بین افراد پروژه، نقش زیادی می توانند داشته باشند. شاید علت مدل کردن سیستم های پیچیده این باشد که تمامی آن را نمی توان یک باره مجسم کرد، بنابراین برای فهم کامل سیستم و یافتن و نمایش ارتباط بین قسمت های مختلف آن، به مدلسازی می پردازیم و UML زبانی است برای مدلسازی یا ایجاد نقشه تولید نرم افزار.
به عبارت دیگر، یک زبان، با ارائه یک فرهنگ لغات و یک مجموعه قواعد، امکان می دهد که با ترکیب کلمات این فرهنگ لغات و ساختن جملات، با یکدیگر ارتباط برقرار کنیم. یک زبان مدلسازی، زبانی است که فرهنگ لغات و قواعد آن بر نمایش فیزیکی و مفهومی آن سیستم متمرکزند. برای سیستم های نرم افزاری نیاز به یک زبان مدلسازی داریم که بتواند دیدهای مختلف معماری سیستم را در طول چرخه تولید آن مدل کند.
فرهنگ واژگان و قواعد زبانی مثل UML به شما می گویند که چگونه یک مدل را بسازید و یا چگونه یک مدل را بخوانید. اما به شما نمی گویند که در چه زمانی، چه مدلی را ایجاد کنید. یعنی UML فقط یک زبان نمادگذاری (Notation) است نه یک متدولوژی. یک زبان نمادگذاری شامل نحوه ایجاد و نحوه خواندن یک مدل می باشد، اما یک متدولوژی بیان می کند که چه محصولاتی باید در چه زمانی تولید شوند و چه کارهایی با چه ترتیبی توسط چه کسانی، با چه هزینه‌ای، در چه مدتی و با چه ریسکی انجام شوند.
۳-۷-۲-۳ نمودارهای UML
UML یک ابزار ویژوال بوده و از انواع متفاوتی دیاگرام استفاده می نماید. هر یک از دیاگرام های UML، امکان مشاهده یک سیستم نرم افزاری را از دیدگاه های متفاوت و با توجه به درجات متفاوت Abstraction در اختیار پیاده کنندگان قرار می دهد. برخی از دیاگرام های UML عبارتند از :
Use-Case diagram
Class Diagram
State Diagram
Sequence Diagram
Collaboration Diagram
Activity Diagram
Component Diagram
Deployment Diagram
نمودارهای مورد کاربرد (use case)
یک نمودار مورد کاربرد یک تصویر گرافیکی از تعامل میان عناصر یک سیستم است. و با بهره گرفتن از Use case و Actor عملکرد (Functionality) سیستم را مدلسازی می کند.
نمودار کلاس
اصلی‌ترین جزء سازنده در مدلسازی شی گراست. این نمودار هم برای مدلسازی مفهومی کلی برنامه و هم برای مدلسازی طراحی جزئیات برای ترجمه به کد برنامه نویسی به کار می رود. یک کلاس در این نمودار به صورت جعبه مستطیلی نمایش داده می شود که از سه بخش تشکیل شده است :[۶۵]
قسمت بالایی، نام کلاس را نمایش می دهد.
قسمت میانی، خصوصیات کلاس را نمایش می دهد.
قسمت پایینی، شامل متد‌ها و یا عملیاتی است که کلاس انجام می دهد یا بر روی آن انجام می شود.
ابزار کارآمد داشبورد ویژگی مهمی چون دسترسی آسان و بهنگام به اطلاعات کلیدی سازمان و اطلاع از روند تاریخی شاخص‌های مهم دارد که مدیریت ارشد سازمان را قادر به تصمیم گیری‌های دقیق و فوری برای بهبود وضعیت کسب ‌وکار می کند.
مدل منطقی سامانه داشبورد