نمودار(۴-۴) نمودار بار و تولید توان راکتیو هرگره در بازارهای مجزا و همزمان ناحیه­ای
همانطور که از نمودارهای (۴-۳) و (۴-۴) مشاهده می­ شود در اینحالت نیز، اجرای همزمان بازار توان اکتیو و راکتیو بصورت ناحیه­ای تأثیر منفی بر نمودار تولید توان اکتیو نداشته است و از طرفی سبب بهبود نمودار تولید توان راکتیو نسبت به بازار مجزای توان راکتیو گشته است و بدین ترتیب موجب کاهش هزینه بهره ­برداری از سیستم شده است.

 

• • 1. 1. شبیه­سازی بازارهای توان اکتیو و راکتیو با مشارکت مزارع بادی

     

     

 

برای بررسی عملکرد مزارع بادی در بازارهای توان اکتیو و راکتیو ۴ گره ۴، ۶، ۱۰ و ۱۲ جهت اتصال این منابع به شبکه مورد مطالعه انتخاب شده ­اند (شکل (۴-۳) را مشاهده کنید). در هر یک از این گره­ها دو مزرعه بادی در نظر گرفته شده است. مزارع بادی و ژنراتورها پیشنهادات خود را برای مشارکت در بازارهای توان اکتیو و راکتیو بصورت جدول­ (۴-۸) ارائه می­ دهند. همانطور که در بخش (۳-۷-۲) اشاره شد، هر مزرعه بادی دو مولفه برای هزینه فرصت دارد؛ که یکی برای عملکرد در حالت تولید و دیگری برای عملکرد در حالت جذب توان راکتیو است و بترتیب با مولفه­های و در این جدول نشان داده شده ­اند. در این جدول ستون­های دوم و سوم بترتیب شماره واحدهای ژنراتوری و بادی را نشان می­دهد.

شکل(۴-۳) شبکه ۲۴ گرهی IEEE RTS بهمراه مزارع بادی
با توجه به اینکه واحدهای بادی متعلق به اپراتور سیستم فرض شده ­اند و از طرفی این واحدها هزینه سوخت ندارند، قیمت پیشنهادی این واحدها برای تولید توان اکتیو صفر می­باشد. لازم بذکر است که مزارع بادی در صورتی در بازار توان اکتیو برنده می­شوند که در نزدیکی مقدار پیش ­بینی خود از تولید توان اکتیو مورد بهره ­برداری قرار گیرند.
جدول (۴-۸) قیمت­های پیشنهادی ژنراتورهای سنکرون و مزارع بادی در بازارهای توان اکتیو و راکتیو

 

شماره گره

واحد ژنراتوری

واحد بادی

ورودی بازار توان اکتیو

ورودی بازار توان راکتیو

کمینه (MW)

بیشینه (MW)

کمینه (MVar)

بیشینه (MVar)

۱

۱ ۲ ۳ ۴

-

۵۵ ۵۵ ۱۳ ۱۳

۱۶

گفتار سوم: طرب و مطرب
گفتار چهارم: لهو و لعب
گفتار پنجم: لغو
گفتا ششم: سماع
گفتار هفتم: ترجیع
گفتار هشتم: حداء
گفتار نهم: قول زور
گفتار اول: غناء
اصولاً در هر تحقیق عبارات و کلمات کلیدی خاصی وجود دارند که محقق باید در ابتدای ورود به محتوی تحقیق، آنها را معنی کند تا مخاطبان در بدو ورود به بحث قبلاً آگاهی داشته باشند. به مانند همه مقالات تحقیقی در موضوع فقه خصوصاً در موضوع مبانی فقهی موسیقی و غنا، بسیاری از کلمات کلیدی هستند که ابتداً به معنی این واژگان پرداخته می‌شود.
ان الغناء الصوت «غنا صوت است» ^[۳۰] الغناء الصوت «غنا از جنس صوت است» ^[۳۱] الغناء هومد الصوت «غنا کشیدن صوت می‌باشد»^[۳۲] من کل رفع صوت و والاه فصوته عندالعرب غنا‌ «هر کس صوتش را بلند کند و آن را پشت سرهم ادامه دهد پس اینگونه صورت در نزد عرب غنا نامیده می‌شود.^[۳۳] الغنا من الصوت ماعد و حسن و ربع«غنا از جنس صوت است که کشیده و زیبا و غلتانده شود^[۳۴] غنا همان چیزی است که در عجم به آن دو بیتی می‌گویند ^[۳۵] غنا تحریر آواز در حلق است که موجب سرور یا اندوه گردد.^[۳۶]
غنا از جمله مقوله‌هایی است که حکمی واضح اما مفهومی مبهم و اختلافی دارد.
۱- مصباح المیز غنا را مطلق صوت می‌داند.
۲- غنا نازک کردن و زیبا عنوان صوت است «شافعی»
بعضی گفته‌اند غنا همان کشیدن صدا است. ابن اثیر در کتاب «النهایه» غنا را بلند کردن و بالا بردن صوت می‌داند^[۳۷] غنا مشهور میان فقها صوتی است که همراه با ترجیح باشد و انسان را به طرب آورد. غنا در لغت یعنی صدا زیبا که ازمد و ترجیح و اوج و فرود و زیریم و دیگر حالات زیباسازی ترکیب شود. صدای انسان دارای لحن و وزن و ارتفاع و دیگر تزئینات صوتی است که حکایت از حالات نفسانی درونی مصوت است. در گذشته بیشتر لهن را در سه قالب، نشاط آور و مفرح، حزن انگیز و محزون و حماسی تقسیم کرده‌اند که اصوات حیوانی چنین خواص ندارند. حال اگر محتوای کلامی این سه قالب، معنوی و قدسی باشد و هم شنونده و مستمع آن چنان در این صوت تاثیر معنوی و متعالی خود را می‌گذارد. وگرنه صورت پوچ و باطل بودن محتوی و درلابالی بودن مستمع تاثیر منفی و شهوانی خواهد داشت.^[۳۸]
جمع بندی
در تعاریفی که از غنا تاکنون بشرح فوق آمده است ناتمام است چرا که می‌گویند غنا صوت است دیگر توضیح نمی‌دهند که چگونه صوتی است زیرا هر صوتی که غنا نیست یا آنانکه می‌‌گویند غنا کشیدن صوت یا زیبا کردن آن است باز تعریف دقیقی نیست برای اینکه هر صدای کشیده و لطیف و زیبا لزوماً غنا نیست.

غنا جزء کدامین مقوله است کلام است یا صوت؟
بعضی از بزرگان غناء را از مقوله کلام و گفتار دانسته‌اند و بعضی از مقوله صوت و آهنگ از جمله کسانی که ملتزم شده اند از مقوله صوت است، شیخ اعظم انصاری است، که در «مکاسب» می‌گوید:
«فکل صوت بعد فی نفسه مع قطع النظر عن الکلام المتصوت به لهواً و باطلاً فهو حرام»
هر صوتی که فی نفسه با قطع نظر از کلامی که در آن بکار رفته، لهو و باطل شمرده شود حرام است.^[۳۹]
دلائل کسانی که غناء را از مقوله «کلام» می دانند
اما دلایل کسانی که غناء را از مقوله کلام دانسته‌اند:
۱- روایاتی که «قول زور» و «لهو حدیث» را به غنا تفسیر کرده‌اند.
۲- روایت حمادبن عیسی که امام صادق(ع) درباره «قول زور» فرمود:
از جمله مصادیق قول زور، قول کسی است که به خواننده آوازهای لهوی بگوید:
احسنت
۳- فرمایش امام سجاد(ع) که در پاسخ شخصی که پرسید خریدن کنیزی که صوت و آواز خوبی دارد چطور است؟ حضرت فرمود:
«اگر کنیزی را بخری که با قرائت قرآن، و خواندن اخبار مربوط به زهد و فضائل که غناء به شمار نمی‌آیند بهشت را بیاد تو بیندازد عیبی ندارد.^[۴۰]
دلایل کسانی که غناء را از مقوله «صوت» می‌دانند
۱- ارباب لغت در کتب «صحاح» و «مصباح» و «نهایه» و «تاج العروس» و «قاموس» و «السان العرب» و «مجمع‌البحرین» همگی می‌گویند غناء کیفیت صوتی است، نه کلامی
۲- عرف مردم غناء را از مقوله صوت می‌دانند، زیرا کسی که از فاصله دور صوت طرب انگیزی را که مقتضی و مناسب مجالس اهل فسق و فجور است، می‌شنود در اطلاق غناء برآن هرگز کمترین تردیدی به خود راه نمی‌دهد که بگوید اجازه بدهید ابتدا در محتوای آن آواز لهوی دقت و مطالعه کنم، تا سپس قضاوت نمایم.
خیر، از آهنگ آن آواز پی به غناء بودن یا نبودن آن می‌برد.
۳- در روایت عبدالاعلی آمده که ابن فضال می‌گوید، از امام صادق(ع) درباره غناء پرسیدم و گفتم آنها (سنی‌ها) گمان می‌کنند که رسول خدا(ص) اجازه داده در اینکه گفته شود «جئناکم جئناکم حیونانحیکم» آمدیم ما بر شما، آمدیم ما بر شما، بماتحیت بگوئید، بماتحیت بگویید، ما هم به شما تحیت می‌گوئیم. سپس امام صادق(ع) فرمود: دروغ می‌گویند.^[۴۱]
وجه استدلال به این روایت این است که کلمات «آمدیم ما بر شما …» به خودی خود باطل و لهو نیستند، آنچه موجب شده این کلمات باطل و لهو بشوند و امام صادق(ع) اجازه پیامبر اکرم(ص) را در گفتن آن تکذیب بنماید، آهنگ خاصی است که در اداء آن کلمات بکار برده و می‌شده، پس غنا از مقوله صوت است نه کلام.
نتیجه
اگر بخواهیم نظر گروه کسانی که غناء را از مقوله کلام می‌دانند را بپذیریم، در این صورت آوازهایی که محتوای آنها را اشعاری سازنده، علمی، اخلاقی و خلاصه آموزنده تشکیل می‌دهد و او با آهنگهای لهوی خواند، شوند، اشکال شرعی ندارند زیرا غنا محسوب نمی‌شوند.
اما اگر بخواهیم نظر کسانی که غناء را از مقوله صوت می‌دانند بپذیریم، یعنی بگوییم غناء از مقوله صوت است، نه کلام، در این صورت ناگزیریم هر چرند و پرندی را اگر با آهنگی غیر لهوی بخوانند، بپذیریم که غناء نیست، و شرعاً ممنوع نمی‌باشد! و لکن ما از ادله احراز نکردیم که غنا صرفاً از مقوله صوت است، یا صرفاً از مقوله کلام بلکه استنباط این است که موسیقی آوازی مرکب از آواز و آهنگ است که اگر هر کدام از این دو جزء، جنبه تخدیری و لهوی و مبتذل پیدا کند، آن موسیقی آوازی را مصداق بارز غناء می‌گرداند.
اما اگر محتوا (نظم) و آهنگ آوازی مجموعاً مفید، سازنده، ارزشمند بودند آن آواز دیگر حکم غناء را نخواهد داشت، و تبعاً از نظر عرشی بی‌اشکال خواهد بود.
گفتار دوم: غناء از منظر فقهای شیعه
از جمله گناهانی که تصریح به کبیره بودنش شده «غناء» است. چنانچه در روایت «اعمش» از حضرت صادق(ع) به آن اشاره گردیده در این روایت، امام گناهان کبیره را برشمرده و از مصادیق گناهان کبر«ملاهی» را ذکر نموده و مراد از ملاهی را کارهایی دانسته که انسان را از یاد خدا باز دارد و به عنوان مثال غناء را ذکر کرده است و نیز در موثقه محمدبن مسلم از حضرت باقر(ع) است که:«غناء از گناهانی است که خداوند بر آن وعده عذاب داده است.^[۴۲] و در احادیث کثیره وارد است « هر گناهی که خداوند بر آن وعده عذاب داده باشد کبیره است.
۱- محقق ثانی در رساله «ذخیره العباد»می‌فرماید:
غناء عبارتست از صوت لهو یعنی آوازی که از روی لهو و التذاذ از قوه شهویه بیرون آید اعم از اینکه در عرف عجم آنرا سرود و خوانندگی بگویند مانند غنای در اشعار و یا نگویند بواسطه آنکه کلمات آن قرآن یا مرثیه باشد اگر چه مشتمل برطرب نباشد پس در تحقق غناء فرقی نیست بین اشعار و قرائت قرآن با مرثیه و غیر اینها چون اذان، بلکه حرمت غناء در مراثی و قرآن شدیدتر است و معصیت آن بیشتر و عقاب آن مضاعف است.^[۴۳]
۲- صاحب« شرایع» می‌فرماید: غناء یعنی کشیدن صوت بطوریکه شامل هم ترجیع، و هم طرب گردد^[۴۴]
۳- علامه حلی در تحریر^[۴۵] و در ارشاد^[۴۶] و شهید در «دروس»^[۴۷]نیز همین معنا را گفته‌اند.
۴- حلی در «قواعد» می‌گوید: غناء ترجیع صوت و کشیدن آنست^[۴۸]
۵- کرکی در «جامع المقاصد» از غناء تعریفی همانند، صاحب«شرایع» ارائه می‌دهد و سپس می‌افزاید:
«مجرد کشیدن صوت حرام نیست، هر چند آن صوت بقدری قشنگ باشد که دلها را بر باید و به سوی خود جذب کند، البته مادامی که به جهت ترجیع مقتضای طرب، حالت مطربی پیدا نکند. ^[۴۹]
۶- شهید ثانی در«الروضه البهیه» می‌گوید:
«غناء کشیدن صوت است که مشتمل بر ترجیع طرب آور باشد یا آنچه در عرف «غناء» نامیده می‌شود هر چند عملاً طرب آور نباشد^[۵۰] و همچنین در «مسالک» می‌فرماید: «صوتی است که در آن تحریر و طرب باشد، یا آنچه عرفا غناء می‌نامند^[۵۱]

۶- تابلوهای معرفی کننده شهرها اغلب در مکانهای نا مناسب و با کیفیت و اندازه نامتناسب قرار گرفته و به راحتی قابل رویت نمی باشد.
۷- در صورت وجود عناصر ارزشمند و نمادین تاریخی و طبیعی، این عناصر اغلب در میان اغتشاشات بصری و محیطی فضاهای ورودی گم شده اند.
۸- فضای ورودی شهرها غالبا فاقد جذابیت بصری بوده و انگیز ای برای ورود به شهر ایجاد نمی کند.

۹- به دلیل فقدان ساختاری مشخص، در این فضا غالبا حس ورود به شهر در شخص ایجاد نمی شود.
۱۰- در صورت وجود عناصر طبیعی با ارزش نظیر پوشش گیاهی و یا برجستگی و تنوع شکل زمین در داخل و یا پیرامون فضای ورودی شهر، از تاثیر نامطلوب اغتشاشات محیطی و بصری تا حدی کاسته می‎شود.
۱۱- در ورودی در شهرهایی که فاقد منظر ورودی زیبا هستند، تاثیر منفی اغتشاشات محیطی و بصری مشهودتر است.
۱۲- به دلیل پایین بودن کیفیت محیطی و وجود برخی از کاربریها نظیر تعمیرگاه اتومبیل و… در اغلب ورودیها، قابلیت آن برای برخی از فعالیتهای اجتماعی نظیر فعالیت تفرجی از بین رفته است. به غیر از تعداد معدودی از ورودیها نظیر ورودی دروازه قرآن شیراز که همچنان دارای عملکرد تفرجی نیز می باشد. (همان منبع ص۱۲۴)
۲ – ۳ مفهوم ورودی
در لغت نامه دهخدا ورودی منسوب به ورود دانسته شده و ورود در لغت به معنای رسیدن درآمدن و رسیدن است. ورودی در معماری پاسخگوی عمل ورود به معنای رسوخ در سطحی عمودی است. عمل ورود می تواند گذر از درون یک سطح باشد. . . که به طور ضمنی بوجود آمده است و یا در حالات ظریفتر یک اختلاف سطح می تواند علامت گذر از یک فضا به فضای دیگر باشد.
گروه تیم تن نقش مهمی را برای فضای ورودی قایل شده و معتقد است که این فضا چه در بنا و چه شهر می تواند به عنوان بستری برای یک تجربه مطبوع انسانی عمل کند و بنابر این ورود و خروج را آگاهانه نماید. دوگانگی موجود بین داخل و خارج از طریق این فضا که آن را آستانه می نامند و با بهره گرفتن از ابزار واسطه ای تبدیل به فضایی با معنی و هدفمند شده و به ایجاد حس هویت می انجامد. در برخی موارد ورود از یک فضا به فضای دیگر روشن و مشخص است و به ساده ترین شکل از طریق رسوخ از یک سطح عمودی می تواند صورت گیرد. از سویی دیگر در یک مقیاس بزرگتر شهری غالبا ورود از یک فضا به فضای دیگر همراه با بروز تدریجی تمایزات بین دو فضای مختلف اغلب به صورت تدریجی و مستلزم عبور از یک یا چند فضای واسط است. در محیط های طبیعی نیز به دلیل تغییر تدریجی ساختار محیط طبیعی مرحله خروج از یک فضا و ورود به فضای دیگر اغلب تدریجی است. البته در معماری و بویژه معماری سنتی ایران نیز غالبا ورود از یک محیط خارجی بنا به درون آن از طیق عبور از یک سلسله فضاهای مرتبط به هم که مجموعا فضای ورودی را تشکیل می دهند صورت می گیرد. در معماری سنتی ایران فضای ورودی به عنوان یکی از اجزا یک بنا دارای چنان هماهنگی در در عملکرد و سازمان و ساختار فضایی–کالبدی بود که نیازها و اهداف مردم را به خوبی تامین می کرد. برای تشریح قابلیت های فضای ورودی در معماری سنتی به شرح این فضا و اجزا تشکیل دهنده آن پرداخته می شود. (خادمی ورفیعی ۱۳۹۰ ص۵۶)
۲ – ۴ اجزاء فضای ورودی
در گذشته بر حسب نوع بنا و عملکرد آن فضاهای ورودی به گونه ای طراحی می‎گردیده بتواند پاسخگوی عملکرد موردنظر بوده و اهداف و نیازهای صاحب بنا را بر آورده سازد. در طراحی فضای ورودی اهداف و اصول متناسب با عملکرد بنا از جمله حفظ محرمیت در مورد واحدهای مسکونی– شاخص و خوانا نمودن بنا در سیمای شهر ایجاد پیوند بین بناهای بزرگ و عمومی با فضاهای شهری – تقسیم و تغییر جهت حرکت و حل مسایل کالبدی و ایجاد هماهنگی بین بنا و فضاهای پیرامونی در نظر گرفته می شد.
بطور کلی ویژگیهای فضای ورودی بنا در کامل ترن شکل آن را می توان به دو دسته ویژگیهای ادراکی و عملکردی تقسیم نمود که انعکاس نحوه شکل گیری –جزء فضاهای ورودی و خصوصیات و ویژگیهای کالبدی و عملکردی آنهاست ویژگیهای ادراکی فضای ورودی بنا عبارتند از :دعوت کردن هویت بخشیدن ایجاد حس ورود آماده ساختن برای درک فضای جدید برقراری ارتباط ادراکی بین دو فضا. و ویژگیهای عملکردی فضای ورودی بنا عبارتند از : برقراری ارتباط فیزیکی بین دو فضا تامین امنیت و نظارت بر ارتباط هدایت کنترل و حضور در فعالیتهای روزمره شهر.
بنابراین نحوه شکل کیری فضاهای ورودی بناها در گذشته به منظور پاسخگویی به چند عملکرد اصلی و جنبی بوده که حاصل الگوهای رفتاری آداب و رسوم و سنن و ارزشهای فرهنگی و اجتماعی آن دوران می‎باشد از آن زمان تا کنون دگرکونی تدریجی ارزشهای فرهنگی و اجتماعی و تحولات صورت گرفته در سنن و الگوهای رفتاری بسیاری از عملکردهای فضای ورودی بناها و ساختار فضایی کالبدی آنها را تا حد زیادی تغییر داده است. (همان منبع ص۵۹)
۲–۵ بررسی عوامل موثر بر طراحی ورودی ها
بخش عمده شناخت ما از شهر در فضاهای باز شهری شکل می گیرد. این فضاها تصویر برجسته شهر را می‎سازند. ورودی شهرها به عنوان اولین نقاطی که اکثر مسافران با آن برمی خورند، بخش عمده تصویر اولیه شهر را شکل می دهد. تصاویر و حال و هوا و قوت مکان آنها در شکل دهی ذهنیت مخاطبان در رابطه با شهری که پیش رو خواهند داشت بسیار موثر است. به هم خوردن تسلسل مراتب در نظام کالبدی شهرها سبب شده تا ورودی شهرها که یکی از حلقه های این اتصال است، عملکرد مناسبی نداشته باشد، نقش خود را به خوبی ایفا نکنند و حامل پیام، معما و یا تصویری از شهر نباشد. (حبیبی ومقصودی۱۳۸۱ص ۹۵)
۲-۶ نحوه تاثیرگذاری نقش ورودی در طراحی
در گذشته ورودی ها محل انجام تبادلات اقتصادی و اسکان موقت کاروانسراها و مکان انجام مراسم اجتماعی بودند آنها نه تنها نقطه شروع شهر و مرز بین درون و بیرون به حساب می آمدند و در شکل گیری ساختار ذهنی مسافران از شهر نقش اساسی داشتند، بلکه دارای عملکردهای ارتباطی، نظارتی، امنیتی، اقتصادی، اجتماعی نظیر گذران اوقات فراغت، مجازات محکومین، تماس ها و مبادلات اقتصادی، بدرقه و استقبال نیز بودند. با این تعاریف زمینه شکل گیری فضایی پیرامون دروازه ورودی و بسط مفهوم ورودی از یک مرز و یا سطح عمودی برای عبور که با عنصر شاخص دروازه تعریف می شد، به فضایی خاص از نظر عملکردی فراهم می شد.
ورودی های امروز تنها به عنوان عنصری جهت مشخص کردن محدوده شهر عمل می کنند. آنچه که امروزه در ورودی شهرها مشاهده می شود تنها تقلیدی ناآگاهانه از کالبد و شکل ظاهری دروازه هاست؛ لذا در ذهن طراح تعریف ارائه شده از ورودی تاثیر خود را در برنامه ریزی فعالیت ها و عملکردهای ورودی خواهد گذاشت. نقش نشانه ای یا نقش ارتباطی ورودی می تواند در برنامه ریزی تاثیر فراوانی بگذارد. (گلشن، حبیبی ۱۳۷۸ص ۳۸)
۱-  تاثیر سرعت، حرکت و زمان بر طراحی
بخش عمده ادراک ما از فضا، نخست بصری است که ادراک بصری خود در وهله اول فضایی نیز است. با حرکت در فضا، محیط اطراف به صورت توالی محرک های بصری تجربه می شود و نسبت به میزان ارتباط بین محرک های مختلف در یک فضا به صورت منسجم درک شده و حس خاصی نسبت به آن مکان پیدا می‎شود. در این حالت، فضا دارای حس مکانی قوی و پرمعنایی خواهد بود و پیوسته و کامل به نظر می‎رسد. ولی اگر عناصر موجود در فضا، پیوستگی و ارتباط لازم را با یکدیگر نداشته باشد، فضا مبهم و ناهنجار جلوه می کند و از نظر بصری، فاقد انسجام و حس مکان خواهد بود. امروزه با ورود اتومبیل، سرعت و نوع حرکت در گذشته متفاوت است. لذا ترکیب بافت لبه شهر باید به گونه ای باشد که با سرعت حرکت ناظری که به شهر نزدیک می شود، هماهنگی داشته باشد. اگرچه بافت لبه و ورودی شهر امروز حتماً مقیاس و ترکیبی متفاوت از شهر قدیم خواهد داشت؛ اما مفهوم بنیادین ورودی ما همان است.
تغییر سرعت ورود ناظر و متحرک بودن آن موجب می شود تا ورودی نه به عنوان یک نقطه بلکه به صورت مسیر تعریف شده و مجموعه ای از سکانس های متوالی را برای ناظر به نمایش بگذارد. (همان منبع قبلی ص۱۰۹)
۲- بررسی تاثیر منظر سایت بر طراحی:
مسافر یا گذرنده از شهر، هنگام نزدیک شدن به شهر باید بتواند تصویری کلی از بافت و زندگی شهر را در ذهن خود مجسم بدارد. گستردگی این تصویر و جامعیت آن با نزدیک شدن به شهر و نیز شکل بستری که شهر در آن قرار گرفته، متفاوت است. بی توجهی به زمینه، امری است که موجب بی هویتی هرچه بیشتر شهرهای امروز شده است. ورودی شهرها فارغ از موقعیت قرارگیری شان در فرم‎ها و اشکالی مشابه همدیگر شناخته می شود و بار معنایی خاصی را به دنبال ندارد. (همان منبع ص۵۶)
۲-۷ نقش های تعریف شده برای ورودی
ورودی، تاکیدی بر گذار و انتقال. ورودی به مثابه منتقل کننده آگاهی و اطلاعات. ورودی به مثابه توقفگاه. ورودی به مثابه حلقه واسط در گذر از دو فضای متفاوت. ورودی به مثابه مرز جدایی شهر از حومه (شروع شهر و اتمام حومه). ورودی به مثابه عنصر هدایت کننده. ورودی به مثابه نشانه شهری. ورودی، نقطه آغاز سازمان فضایی شهر (نقطه شروع استخوان بندی). ورودی به مثابه منطقه امن. ورودی نقطه فعال شهر از نظر اجتماعی و محل شکل گیری خاطرات جمعی. ورودی به مثابه تعریف کننده سلسله مراتب ورود. ورودی، انتقال حس معنوی. ورودی، میدان مهم شهری. ورودی محلی برای گذران اوقات فراغت. ورودی، فضای مبدل حرکتی. ورودی مکمل شهر.
از میان حالتهای کلی مطرح شده، نقش ورودی به عنوان نقطه انفصال حومه و شهر و نقطه ورود به سازمان فضایی شهر مهمتر از بقیه تشخیص داده شده است. پذیرفتن این نقش لزوم احساس ورود، احساس عبور از فضای واسط و خاطره انگیزی و نشانه بودن در فضا را تاکید می کند. از آنجا که در این میان ورودی نقش واسط را بازی می کند، لذا به عنوان مبدل حرکتی (پایانه‎ها و ایستگاه های اتوبوس و تاکسی) و کارکردی (به دلیل ارتباط با شهر لزوم ارتباط با آن و استخوان بندی شهر و قرارگیری کاربری‎های واسط الزامی است)، نیز عمل می کند. نکته حائز اهمیت در رابطه با نقش ها و برنامه های یاد شده این است که اگرچه هیچ یک به تنهایی نمی تواند پاسخگوی ویژگی های کلی فضای ورودی شهر باشد؛ اما در این میان بعضی سناریوها هماهنگی بیشتری با ویژگی ورودی شهر دارد، بنابراین انتخاب یک یا دو نقش ازآنها وجه کلی فضا را مشخص کرده و به معنای نفی سایر گزینه ها نیست.
ورودی های امروز تنها به عنوان عنصری جهت مشخص کردن محدوده شهر عمل می کنند. آنچه که امروزه در ورودی شهرها مشاهده می شود، تنها تقلیدی ناآگاهانه از کالبد و شکل ظاهری دروازه هاست. در حالی که مسافر یا گذرنده، هنگام نزدیک شدن به شهر باید بتواند تصویری کلی از بافت و زندگی شهر را در ذهن خود مجسم بدارد. گستردگی این تصویر و جامعیت آن با نزدیک شدن به شهر و شکل بستری که شهر در آن قرار گرفته، متفاوت است. بی توجهی به زمینه، امری است که موجب بی هویتی هرچه بیشتر شهرهای امروز شده است. (حبیبی ومقصودی۱۳۸۱ص ۱۲۵)
۲-۸ ورودی شهر امروز صحنه تناقض و تضاد
در گذشته نخستین تصویری که از هر شهر در ذهن مسافرین نقش می بست ورودی آن بود. پس از مدت ها گذر از میان بیابان یا کوهستان با رسیدن به مزارع و باغات اطراف شهر کم کم احساس نزدیک شدن به یک مجتمع زیستی به انسان دست می داد؛ یا عبور از بین آنها، مسافر به دروازه ای می رسید که چون در میان باروی شهر جای داشت، مدخل شهر محسوب می شد. گاه نیز این دروازه بدون اینکه باروی در کار باشد، تنها حریمی را تعریف می کرد. در هر حال دروازه بیشتر جنبه نمادین داشت و احساس ورود به شهر از مدت‎ها پیش و به محض نمایان شدن سواد شهر و مزارع و باغات اطراف آن در مسافر برانگیخته شده بود. در واقع از جایی که ردپای دخل و تصرف متمرکز انسان در محیط طبیعی نمودار می گشت، مقدمات ورود فراهم می شد و شهر خارج از دروازه اش به استقبال مسافر می آمد. پس از گذر از دروازه نیز باغات درون شهر همچنان مسافر را تا مسافتی همراهی می نمودند تا اینکه نهایتاً وارد شهر شود. به این ترتیب ورود به شهر رویدادی نبود که در یک لحظه و یک نقطه به وقوع پیوندد، بلکه زمان و عرصه‎ای را به خود اختصاص می داد. تمامی این عرصه در واقع نقش ورودی را بازی می کرد. این عرصه قابلیت این را داشت که ضمن استقبال از مسافر، وی را به ÷هنگام خروج از شهر نیز بدرقه کند زیرا در دو طرف دروازه بسط پیدا کرده بود.
تمامی این آداب ورود در شرایطی برگزار می گردید که نظام حرکتی تنوع سرعت چندانی نداشت. حمل و نقل توسط حیوانات انجام می شد و سرعت آنها چندان با سرعت پیاده فرق نمی کرد. بنابراین ورود به شهر به آهستگی انجام می گرفت. در این سرعت حتی یک دروازه می توانست به مسافر تذکر دهد که در حال عبور است. با این وجود به یک دروازه به عنوان ورودی شهر بسنده نمی شد. بر این مبنا در شرایط فعلی که سرعت حرکت میان شهرها به شدت افزایش یافته است، نیاز به وجود چنین فیلتری که سرعت جاده را به سرعت درون شهری تبدیل نماید و مسافر را آماده مواجهه با شهر کند، به شدت احساس می شود. بدیهی است که هرچه سرعت بالاتر می رود عرصه بیشتری باید در اختیار فرد قرار گیرد تا در سرعت بالا مجال ادراک ورود به شهر را داشته باشد. هرچه قدر این عرصه با روحیه استقبال و بدرقه هماهنگ تر باشد، در این راستا کمک موثرتری خواهد نمود. (همان منبع ص۱۴۰)
از اینجاست که لزوم پرداختن به ورودی شهر به عنوان یک فضای شهری مطرح می شود و اهمیت آن در این است که ورودی، نخستین فضای شهری مطرح می شود و اهمیت آن در این است که ورودی، نخستین فضای شهری است که هرکس به هنگام ورود به شهر با آن مواجه می گردد. این در حالی است که ورودی شهرهای کوچک و بزرگ ما از چنان وضعیت ناهنجاری برخوردارند که هیچ احساسی از رسیدن با شوق ورود در مسافر بر نمی انگیزد و تصویری مطابق با توقع وی از ورودی یک شهر در ذهن ایجاد نمی کند.
امروز در این گونه بندی ورودی شهرهایمان به طور معمول با دو صحنه روبرو هستیم:
۱- صحنه ای خودجوش که توسط ساکنین حوزه به صورت غیر قانونی اجرا شده است و از هیچ الگوی از پیش فکر شده‎ای تبعیت نمی کند.
۲- صحنه ورودی هایی که بر اساس الگویی نامعلوم با دخالت مدیران شهری شکل گرفته است.
صحنه اول معمولاً مربوط به شهرهای کوچک و آبادیهایی است که بر سر راه های مواصلاتی مهم کشور قرار گرفته‎اند. ورودی های فرعی شهرهای متوسط و بزرگ ما نیز با چنین صحنه ای دست به گریبان هستند. فارغ از اینکه شهرهای مورد نظر کویری، ساحلی یا کوهستانی باشند. مناظر مشابهی در ورودی به آنها به چشم می خورد. تنها عاملی که به راننده و مسافر اعلام می کند که به شهر نزدیک شده، تابلویی است که شروع شهر را اعلام و خوشامد می گوید مکانی که می بایستی معرف شهر بوده، به عبارتی ویترین نمایش هویت شهر و ارزش های نهفته در آن باشد به نخاله، زباله دان و تبعیدگاه (صفوف مزاحم) تبدیل شده است. بناها اغلب نیمه کاره وکثیف بوده، شانه های خاکی جاده پر از چاله های ریز و درشت می‎باشند. صف طویلی از توده های انباشت نخاله که ماحصل ساخت و سازهای شهری است، لکه های بزرگ و سیاه روغن و بالاخره زباله های پراکنده مسافرین، عرصه اطراف به اصطلاح ورودی را پوشانده‎اند. بناها اکثراً بدون برنامه و خودجوش شکل گرفته‎اند. نه توالی آنها دارای نظمی است و نه احجام و جداره های آن طراحی و تعریف شده اند. ساکنین و مسافرین از هر محلی که بخواهند از جاده عبور می کنند در کنار جاده می‎نشینند، کودکان و حیوانات خود را بدون توجه به سرعت بالای خودروها در اطراف جاده ها رها می‎کنند. (همان منبع ص۱۶۷)
وجود تابلوهای هشداردهنده نیز کمکی نمی کند. ورودی های فرعی شهرهای متوسط و بزرگ نیز به علل مختلف از جمله نبودن در معرض دید مقامات، بی توجهی و بی مهری مدیران شهری، طراحان و برنامه‎ریزان قرار گرفته اند.
رشد بی رویه و خودجوش این دسته از ورودی ها تا حد زیاد معلول دلایل زیر است:
الف- هجوم ساکنین آبادی های اطراف، برای به اشتغال در بخش خدمات رسانی به مسافرین و رانندگان بین شهری، بیکاری مزمن و خوش نشینی بخش عمده ای از ساکنین جوان آن آبادی ها، آن ها را وادار می‎نماید که شانس خود را در خدمت رسانی به رهگذران امتحان نمایند.
حضور صدها مکانیکی، تعویض روغنی، پنچرگیری و چندین غذاخوری و محل فروش تنقلات و خرده فروشی در مبادی ورودی شهر گواه این ادعاست. این دکه ها و مغازه ها که مشتریان بالقوه خود را در حال حرکت در مسیرهای خاص می بینند، به این محل های تردد مسافرین هجوم برده و در دو صف موازی به طول کیلومترها به انتظار مشتریان نشسته اند. اینان نه فرهنگ ساماندهی چهره دکان خود را دارند و نه تعلق خاطری بدان که به این امر مبادرت ورزند. و انگار حرفه خود را به رسمیتی نشناخته، همیشه به عنوان موقت و فصلی بدان امید بسته اند. درآمد آنها نیز اجازه بهسازی نمای مغازه هایشان را نمی دهد. اصولاً این افراد دنبال یک چهاردیواری برای امرار معاش هستند و این کالبدها عمدتاً نقش تعیین قلمرو را بازی می‎کنند. گویی دست برنامه ریزان توسعه را خوانده اند که به جای توسعه های درونی همیشه به توسعه بیرونی شهر علاقه نشان داده اند، پس اینان با صرف اندک مبلغی، حقوقی را برای آینده خود تثبیت می کنند. بدین لحاظ واحدهای مذبور ذاتاً دارای ساخت مناسبی نبوده و به راحتی نمی توان آن ها را زیباسازی نمود.
ب- مدیریت شهری نیز دارای مشکلات و نارسائیهای خاص خود می باشد. محدودیت های مالی و اداری از یک طرف، و محذورات اجتماعی یا عاطفی شهرداران و کارشناسان آنان به خاطر بافت نیم عشیره‎ای شهر (خویشاوندی ها، وجود افراد و گروه های متنفذ و. . .) که می تواند جلوگیری از این هجوم را به مسئله ورودی شهر به عنوان معضلی مطرح نباشد، بلکه در صورت شناخت این معضل و ضرورت حل آن، نیروی متخصص لازم برای مطالعه و طرح پیشنهادات مناسب وجود داشته باشد. (همان منبع ص۱۷۹)
ج- شرکت های مهندسین مشاور مرکزنشین نیز تمایلی به عقد قرارداد و درگیر کردن خود در این گونه پروژه ها نشان نمی دهند. عدم درک ضرورت یک مطالع ریشه ای و محدودیت بودجه مدیریت شهری و ساختار اداری مالی این شرکت ها به عنوان نهادهای انتفاعی و عدم تناسبات میزان حق الزحمه های مشاوره‎ای با هزینه های مشاور موانع عمده ای در همکاری مشاورین با مدیریت چنین شهرهایی است. در صورت وجود مدیریتی مقتدر و دلسوز در این شهرها، به دستاوردهایی رسیده ایم که در بهترین حالت، گونه دوم صحنه مورد بحث ما را ایجاد کرده اند: صحنه ساماندهی شده ورودی های امروزین شهر ما.
معمولاً در محل تلاقی جاده با حریم استحفاظی شهر تابلوی خوشامد ورود نصب شده است. در اکثر اوقات، بلافاصله پس از این تابلو جاده باریک بین شهری پهن تر شده و بدون آنکه پوشش گیاهی مناسبی داشته باشد نام بلوار را یدک می کشد. در اطراف این جاده نیز به جای فضای سبز، واحدهای خدماتی که شرح آنها رفت مستقر شده اند. طبیعی است که مشکلات مطرح شده را به همراه دارند.
به حریم قانونی شهر که می رسیم ناگهان با فلکه ای وسیع و خارج از مقیاس روبرو می شویم که نام میدان را به خود اختصاص داده است. این فلکه که نه از لحاظ معنایی میدان است و نه از لحاظ عملکردی و ظاهری، در خوش بینانه ترین حالت تقاطعی است بین مسیر ورود و خروج سابق شهر و کمربندی الاحداث.
این فلکه ها در حال حاضر محل توقف کامیون و اتوبوس های بین شهری و مسافرکش‎ها شده اند. سواره و پیاده بدون هیچ نظم و قانونمندی در تداخل با یکدیگر در فلکه حضور دارند و یک برای دیگری خطر محسوب می شود. مسافرین و بعضاً ساکنان شهر برای استفاده خنکی و طراوت فضای سبز میانی، بدون توجه به سرعت بالای سواره به هر طریق خود را به وسط فلکه می رسانند و لذا این فلکه سبز تبدیل به محل پیک نیک و استراحت آنها می شود. طبیعی است که در چنین شرایطی کودکان بدون مراقبت رها شوند و کسی متوجه ورود و خروج ناگهانی آن ها به سطح سواره رو نیست. دست فروش ها بساط خود را برای سرویس دادن همزمان به این افراد و مسافرین گذری در سواره رو مستقر می گردانند. به این ترتیب فلکه مذکور حتی از نظر ترافیکی نیز کارایی چندانی ندارد. هندسه اکثر این فلکه ها نیز باعث می شود که مسافر نتواند به راحتی مسیر بعدی خود را انتخاب کند. زیرا راه های منتهی به آن ها معمولاً آنقدر شبیه به هم بوده و اتصال راه به فلکه چنان تابع هندسه قاطع آن است که به سختی می توان یک راه را از سایر راه ها باز شناخت. جالب اینجاست که سالانه مقادیر متنابهی از بودجه شهرداری ها صرف نگهداری مرمت، آسفالت و فضای سبز چنین پدیده ای با مشکلات فوق الذکر می گردد. علیرغم تمامی معضلات مطرح شده مسئولین و دست اندرکاران مدیریت فضاهای شهری کماکان علاقه شدیدی به احداث اینگونه فضاها از خود نشان می‎دهند و حتی بر سر آن رقابت می پردازند. در حالی که محصول این رقابت، فضایی است لامکان، مغشوش، بدمنظر و ناکارا. (همان منبع ص۱۸۰)
لزوم تعمق در این مسئله هنگامی بیشتر نمایان می گردد که مسیر تحول فلکه های مذکور و جایگاهشان نسبت به شهر در طول زمان را در نظر آوریم. از آن جایی که اساساً توسعه به سمت بیرون در شهرهای ما مقدم بر توسعه درونی است، خواه ناخواه مرزهای شهر هر روز منبسط می شوند و بدیهی است که در آینده‎ای نه چندان دور فلکه ای که اکنون ورودی شهر محسوب می گردد در درون آن جای گیرد. دراین صورت فلکه مذکور به واسطه ابعاد غیر انسانی و بار ترافیکی که به خود جذب می نماید به جای یک فضای شهری تبدیل به یک معضل شهری می شود.
با این اوصاف برای تعریف ورودی یک شهر نمی توان به عناصری چون بلوار با فلکه آن هم به صورت تغییر ماهیت یافته، بسنده نمود. ورودی یک شهر مجموعه ای از فضاهاست که مسافر را آماده مواجهه با آن می کند. برای نشان دادن یک شهر، تکرار الگوهای بی ماخذ مسلماً راه حل مناسبی نیست. (همان منبع ص۱۹۲)
۲-۹ توقعات موضوعی از ورودی
احتساب ورودی به عنوان یک مکان برای اتصال، توقعات خاصی را بر اساس تصویر ذهنی و تجربیات افراد می طلبد که آن را از حد یک درب ورودی فراتر می برد، توقعات مزبور مربوط به هر نوع فضایی است. اولین توقع از هر ورودی این است که در این مکان حریمها و مکانهای بیرون و درون به آرامی و ظرافت بهم تبدیل شوند. به نحوی که بدون وارد آوردن شوک، افراد بتوانند رفتارهای خود را متناسب با حال و هوای درون، هماهنگ با رویدادهای آن نمایند. لذا تبدیل پذیری جزو اولین ویژگیها برای هر نوع ورودی، از ورودی شهر و محله تا بناهای خاص و خانه میباشد.

• بهبود کیفیت زندگی فردی و اجتماعی: اعتقاد بر آن است که انسان با دانش، مهارت و نگرش کارآفرینی زندگی بهتری خواهد داشت.

 

• • عدالت اجتماعی: در طول تاریخ، تبعیض باعث فقر بخش هایی از جوامع شده است. برای جبران این عقب ماندگی راهبرد توسعه کارآفرینی ابزار خوبی است. توسعه کارآفرینی به توزیع درآمدها در جوامع کمک می‌کند و نابرابری ها را کاهش می‌دهد.

 

• مسئولیت اجتماعی: اعضای جامعه برای ایفای درست مسئولیت‌های اجتماعی خود به قابلیت کارآفرینی نیاز دارند.

 

• توسعه ظرفیت تولید جامعه: کارآفرینان با ایجاد کسب و کارهای جدید وبا نوآوری در توسعه کسب و کارهای موجود به توسعه ظرفیت تولید جامعه کمک می‌کنند و رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی را به ارمغان می‌آورند.

 

• حل مشکلات جامعه: کارآفرینان با نوآوری و تلاش موثر، مسایل و مشکلات اجتماعی را حل می‌کنند.

 

راهکارهای ساختاری توسعه کارآفرینی در ایران
راهکارهای ساختاری مربوط به اقدامات و برنامه‌هایی است که زیرساخت‌های دولتی و سازمانی را برای توسعه کارآفرینی فراهم می‌سازند.

 

• ارائه تسهیلات فنی، فن آوری، حمل و نقل و ارتباطات برای صنایع کوچک و متوسط.

 

• تعیین سازمان ها و نهادهای متولی برای توسعه کارآفرینی و کسب و کارهای کوچک و متوسط.

 

• ارائه کمک ها و حمایت های مالی در قالب سوبسید.

 

• ارائه وام یا بهره‌های کم و حداقل وثیقه در زمینه تکمیل سرمایه .

 

• ارائه حمایت های مالی برای خرید ماشین‌آلات و تجهیزات، راه اندازی واحدها، تعویض خطوط تولید، خرید مواد اولیه، راه اندازی واحدهای جدید.

 

• ایجاد بانک و موسسات پولی و مالی دولتی ویژه کسب و کارهای کوچک و متوسط.

 

• ایجاد شرکت های سرمایه گذ اری مخا طره پذیره ویژه کسب و کارهای کوچک و متوسط.

 

• ارائه معافیت های مالیاتی.

 

• ارائه معافیت‌ ها و تخفیف های ویژه در تعرفه های گمرکی و سود بازرگانی

 

• ایجاد و تقویت همکاری های بین دولت، کسب و کارهای کوچک و متوسط و سازمان های بزرگ.

 

• ایجاد، توسعه و تقویت پارکهای فناوری، مراکز رشد و پارک های صنعتی /علمی.

 

• ایجاد مراکز رشد در دبیرستان ها و دانشگاه ها .

 

• تغییر و اصلاح سیستم های ارائه دهنده خدمات اداری به کسب و کارهای کوچک و متوسط .

 

• کاهش الزامات و مراحل اداری ثبت شرکت ها.

 

• کاهش الزامات و مراحل اداری ثبت اختراع .

 

• تدوین برنامه ها، سیاست ها و اهداف ویژه توسعه کارآفرینی و کسب و کارهای کوچک و متوسط .

 

• تصویب قوانین حمایت از کسب و کارهای کوچک خوداشتغال .

 

• ایجاد مراکز خدمات مشاوره ای در تهران و مراکز شهرهای بزرگ.

 

• ایجاد مراکز خدمات مشاوره ای در پارک های فناوری، مراکز رشد و شهرک های صنعتی.

 

• توسعه واحدهای خوداشتغالی.

 

• تدوین برنامه حمایتی برای تقویت همکاری بین کسب وکارهای کوچک ومتوسط و مراکز تحقیقاتی.

 

• ایجاد کلینیک های مشاوره کسب و کارهای کوچک در دانشگاه ها .

 

• ایجاد بانک ایده تجاری در سطح ملی .

 

• ایجاد بنیاد ملی توسعه کارآفرینی ایران .

 

• ایجاد شبکه های کارآفرینی .

 

• ایجاد واحدهای مشاوره کارآفرینی در بانک ها .

 

• ایجاد مراکز کارآفرینی در شهرداری ها در کشور.

 

• ایجاد شرکت های مخاطره پذیر جهت حمایت از کارآفرینان .

 

راهکارهای زمینه ای توسعه کارآفرینی در ایران
راهکارهای زمینه‌ای شامل کلیه برنامه‌ها و اقداماتی است که هدف‌شان افزایش آگاهی عمومی‌ و ایجاد زیرساخت‌های فرهنگی- اجتماعی لازم برای توسعه کارآفرینی در کشور می‌باشد.

 

• تهیه و روزآمد سازی اطلاعات مورد نیاز صنایع کوچک و متوسط برای صادرات و واردات.

 

• ارائه اطلاعات مورد نیاز صنایع کوچک و متوسط برای صادرات و واردات به صورت اینترنتی و .Online

 

• ایجاد شبکه سراسری اطلاع رسانی و ارائه اطلاعات مورد نیاز صنایع کوچک و متوسط.

 

• ایجاد و توسعه ارتباط علمی- تحقیقاتی و پژوهشی بین کارآفرینان صنایع کوچک و متوسط با مراکز تحقیقاتی داخلی و خارجی.

 

• تدوین برنامه حمایتی برای تقویت همکاری بین کسب و کارهای کوچک و متوسط.

 

• مستند سازی و انتشار تجربیات کارآفرینان.

 

• عضویت در انجمن های بین المللی کارآفرینی.

 

• ایجاد بازارچه های کارآفرینی در مناطق شهری .

 

۰

 

۰

 

 

 

 

 

همانطور که از جدول ۲-۲ مشخص است، A₁ هم بر A₃ و هم بر A₄ ترجیح دارد. بنابراین در ستون (  )، عدد ۲ آورده شده است. بنابراین طبق روش بُردا، اولویت‌بندی گزینه‌ها به صورت زیر خواهد بود:

A₄ > A₃ > A₂ = A₁

۲-۱۶-۳ روش کُپ‌لند

این روش، با پایان روش بُردا شروع می‌شود. روش کپ‌لند نه فقط تعداد «بُردها»، بلکه تعداد «باخت‌ها» را هم برای هر گزینه محاسبه می‌کند. سطر آخر جدول ۳۷-۱ (یعنی سطر  )، تعداد باخت‌ها را برای هر گزینه نشان می‌دهد. برای نمونه در جدول ۳۷-۱، گزینه‌ی A₃، هم به گزینه‌ی A₁ و هم به گزینه‌ی A₂ می‌بازد. بنابراین تعداد باخت‌های آن، ۲ است. امتیازی که کُپ‌لند به هر گزینه می‌دهد، با کم کردن تعداد باخت‌ها (  ) از تعداد بردها (  ) محاسبه می‌شود.
مثال ۱۶-۱
با مراجعه به مثال ۱۵-۱ و براساس روش کُپ‌لند، امتیاز هر گزینه، به صورت زیر محاسبه می‌شود:
امتیاز گزینه A₁
۲ = ۰ - ۲ =
۲ = ۰ – ۲ = امتیاز گزینه A₂
۱- = ۲ – ۱ = امتیاز گزینه A₃
۳- = ۳ – ۰ = امتیاز گزینه A₄
بنابراین رتبه‌بندی گزینه‌ها، به صورت A₄ > A₃ > A₂ = A₁ خواهد بود.

۲-۱۶-۴ مرحله‌ی ادغام

در این مرحله تلاش می‌شود با توجه به سه استراتژی الویت‌بندی (میانگین رتبه‌ها، بُردا و کپ‌ لند) از طریق تشکیل یک مجموعه‌ی رتبه‌بندی جزیی (Poset)^[75] به “اجماع” دست یابد. طبق این ادغام، با اولویت‌های خطی، می‌توان براساس Poset به یک اجماع رسید. اگر برای مثال ۱۴-۱، مجموعه‌ی اولویت‌ها را به زبان ریاضی به صورت زیر بیان کنیم:

(الویت‌بندی ۱) و  الویت‌بندی ۲)، به صورت زیر تعریف خواهند شد:
استراتژی‌های کپ‌لند و بردا) A₄ > A₃ > A₂ = A₁ :
استراتژی میانگین) A₄ > A₃ > A₁ > A₂ :
زمانی که تمامی عناصر  و  ، از مجموعه‌ی مشابهی باشند، یعنی  ، آن‌گاه می‌توان اولویت‌بندی جزیی  را به صورت زیر نمایش داد:
A₂ A₁
A₃
A₄
A₄ همواره نسبت به هر عنصر دیگر، کم ترجیح است؛ A₃ همواره نسبت به A₁ و A₂، کم ترجیح است. عناصر A₁ و A₂ در  ، قابل مقایسه نیستند؛ زیرا در  ، A₂= A₁ بوده و در  ، A₁ > A₂ است.

۲-۱۷ مرور ادبیات و سوابق پژوهش

در سال ۱۹۵۷فارل بااستفاده ازروشی مانند اندازه گیری کارایی درمباحث مهندسی اقدام به اندازه گیری کارایی برای یک واحدتولیدی نمود. موردی که فارل برای اندازه گیری کارایی مدنظرقرارداده بود شامل یک ورودی و یک خروجی بود. مطالعه فارل شامل اندازه گیری” کارایی های فنی” و” تخصیصی” و” مشتق تابع تولید کارا” بود.
فارل مدل خود را برای تخمین کارایی بخش کشاورزی آمریکا نسبت به سایر کشورها مورد استفاده قرار داد. با این وجود او در ارائه روشی که در برگیرنده ورودی ها و خروجی های متعدد باشد موفق نبود.
چارنز^[۷۶] ، کوپر^[۷۷] و رودز^[۷۸] دیدگاه فارل را توسعه داده و مدلی را ارائه کردند که توانایی اندازه گیری کارایی با چندین ورودی و چندین خروجی را داشت. این مدل تحت عنوان” تحلیل پوششی داده ها” نام گرفت و اولین بار در رساله دکتری ادوارد رودز و به راهنمایی کوپر تحت عنوان” ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس ملی آمریکا” در سال ۱۹۷۶ در دانشگاه کارنگی مورد استفاده قرار گرفت و در سال ۱۹۷۸ در مقاله ای تحت عنوان” اندازه گیری کارایی واحدهای تصمیم گیرنده” ارائه شد.
از آنجا که این مدل توسط چارنز کوپر و رودرز ارئه گردید به مدل CCR که از حروف اول سه فرد فوق تشکیل شده است معروف گردید. هدف در این مدل اندازه گیری و مقایسه کارایی نسبی واحدهای سازمانی مانند مدارس , بیمارستانها , شعب بانک, شهرداری ها و … که دارای چندین ورودی و خروجی شبیه بهم باشند است. (مهرگان،۱۳۸۷:۶۳).
در زمینه ارزیابی عملکرد در بیمارستان ها تحقیقات متعددی در ایران و سایر کشورهای جهان انجام شده است که در ذیل به برخی از آن ها اشاره می شود:
تحلیل کارایی و مصرف بهینه منابع در بیمارستان های منتخب استان آذربایجان غربی با بهره گرفتن از مدل تحلیل فراگیر داده ها بهلول رحیمی وهمکاران دراین مطالعه در سال ۱۳۸۸ کارایی بیمارستان های منتخب استان آذربایجان غربی با بهره گرفتن از مدل تحلیل فراگیر داده هابررسی کردند متغیرهای نهاده تعداد تخت فعال، تعداد پزشک و سایر پرسنل و متغیرهای ستانده تخت روز اشغالی و پذیرش سرپایی دربیمارستان های مورد مطالعه بودند. بر اساس نتایج حاصل از روش تحلیل فراگیر داده ها در سال ۱۳۸۸ میانگین کارایی فنی بیمارستا نهای مورد مطالعه۵۸۴%، متوسط کارآیی فنی خالص(کارآیی مدیریتی) بیمارستان ها ۷۸۲% و متوسط کارآیی مقیاس آنها ۷۷۱% بوده است. به عبارتی، ظرفیت ارتقاء کارایی در این بیمارستا نها بدون هیچ گونه افزایشی در هزینه ها و به کارگیری همان میزان از نهاده ها تاحدود ۴۱٫۵ درصد می باشد. از کل بیمارستا نهای دانشگاه فقط ۴ بیمارستان دارای کارایی فنی یک می باشند. علاوه بر آن در این بیمارستان ها وجود عوامل تولید مازاد آشکار می باشد.
انداز ه گیری کارآیی فنی بیمارستا نهای دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کشور مسعود ابوالحلاج وهمکاران درسال۱۳۸۶، تخمین کارآیی ۱۲۲ بیمارستان کشوررابااستفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها و نرم افزا Deap2مورد مطالعه قرار دادند. در این پژوهش کارآیی فنی به دو روش تخمین زده شد. ومیانگین کارآیی فنی در روش اول در بیمارستا نهای گروه برخوردار آموزشی عمومی-برخوردار درمانی عمومی محروم درمانی عمومی - برخوردار آموزشی تخصصی - برخوردار درمانی تخصصی به ترتیب۷۴۸٫۷۱۰،۴۵۸٫۸، ،۵۵۹% و ۸۰۹% به دست آمد که در این مدل بیمارستان های برخوردار درمانی و تخصصی بیش ترین مقدار کارآیی را به خوداختصاص داده بودند. در روش دوم مقدار کارآیی فنی، کارآیی فنی خالص و کارآیی مقیاس به ترتیب در بیمارستان های مورد مطالعه درسال۱۳۸۶برابربا۴۳۶/۰، ۵۹۱/۰و۷۴۶/۰بوده است که نشان از عملکرد ضعیف بیمارستان دارد. مقدار کارآیی فنی نشان می دهد که بیمارستان ها بیش از ۵۶/۰از نهاده ها را استفاده نمی کنند.
محاسبه کارایی نسبی۲۱ بخش دانشگاه بنگوریان
سینونی و استرن^[۷۹] در سال۱۹۹۴ از روش تحلیل پوششی داده ها برای تعیین کارایی نسبی ۲۱ بخش دانشگاه بنگوریان^[۸۰] استفاده کردند. مخارج عملیاتی و دستمزد دانشگاهها به عنوان ورودی و کمک هزینه تحصیلی، تعداد انتشارات، تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی و تعداد ساعات واحد درسی ارائه شده به عنوان خروجی در نظر گرفته شد، نتایج این ارزیابی نشان داد که ۱۴ بخش از۲۱ بخش این دانشگاه غیر کارا هستند.
کارایی نسبی بیمارستان ‌های قم با بهره گرفتن از رویکرد تحلیل وششی داده‌ ها و فرایند تحلیل سلسله مراتبی کتابی وصالح زاده کارایی نسبی بیمارستان ‌های قم(۸بیمارستان) با بهره گرفتن از رویکرد تحلیل پوششی داده‌ ها و فرایند تحلیل سلسله مراتبی درسال ۱۳۸۶ بررسی کردند. متغیرهای ورودی شامل تعداد پزشک عمومی، تعداد پزشک متخصص، تعداد پیراپزشک و تعداد تخت فعال و متغیرهای خروجی شامل تعداد بیمار بستری شده و تعداد بیمار سرپایی بودند. ابتدا با بهره گرفتن از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP^[81]) متغیرهای ورودی به دو متغیر تعداد پزشک و تعداد تحت فعال کاهش یافتند، سپس با دو روش CCR(بازده نسبت به مقیاس ثابت (CRS^[82]) )و روش BCC (بازده نسبت به مقیاس متغیر (VRS^[83]) )و در حالت ورودی محور به ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان ‌های قم در سال ۱۳۸۶ پرداخته شد و ضمن مشخص کردن بیمارستان ‌های ناکارا، با بهره گرفتن از مدل اندرسون - پیترسون (^[۸۴]AP) بیمارستان ‌های کارا نیز رتبه ‌بندی شدند. در روش CCR،۳  بیمارستان کودکان فاطمی، ایزدی و حضرت زهرا کارا و ۵ بیمارستان حضرت ولیعصر، حضرت معصومه، نکویی، کامکار و گلپایگانی ناکارا شناخته شدند و رتبه ‌بندی نهایی بیمارستان ‌ها به صورت زیر گردید: ۱٫ حضرت زهرا ۲٫ کودکان فاطمی ۳٫ ایزدی ۴٫ حضرت ولیعصر ۵٫ حضرت معصومه ۶٫ نکویی ۷٫ کامکار و ۸٫ گلپایگانی. در روشBCC ، ۴ بیمارستان حضرت ولیعصر، حضرت زهرا، کودکان فاطمی و ایزدی کارا و ۴ بیمارستان حضرت معصومه، نکویی، کامکار و گلپایگانی ناکارا شناخته شدند و رتبه ‌بندی نهایی بیمارستان ‌ها به صورت زیر گردید: ۱٫ حضرت زهرا ۲٫ حضرت ولیعصر ۳٫ ایزدی ۴٫ کودکان فاطمی ۵٫ حضرت معصومه ۶٫ نکویی ۷٫ کامکار و ۸٫ گلپایگانی.
تعیین کارایی فنی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران با بهره گرفتن از روش تحلیل فراگیر داده ها (DEA) در سال های ۱۳۸۳-۱۳۷۹٫
قادری وهمکاران در این مقاله کارایی فنی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران از روش تحلیل فراگیر داده ها طی سال های ۱۳۸۳-۱۳۷۹ مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. برای این منظور از فرم پوششی نهاده – مدار روش تحلیل فراگیر داده ها با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس استفاده شده و از چهار ستانده یعنی پذیرش سرپایی، روز - بستری، تخت روزاشغالی و تعداد عمل جراحی و چهار نهاده یعنی تعداد تخت، کادر پرستاری، کل پرسنل پزشکی و سایر پرسنل برای بررسی استفاده گردید. نتایج حاصل از روش تحلیل فراگیر داده ها نشان می دهد که ظرفیت ارتقا کارایی فنی در بیمارستان های مورد بررسی به میزان ۱۰ درصد (TE=./893) وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که بازدهی ثابت نسبت به مقیاس بر فرایند تولید حاکم می باشد. علاوه بر آن وجود ظرفیت مازاد عوامل تولید بویژه نیروی انسانی در بیمارستان های دانشگاه مشهود می باشد.
تحلیل کارایی و تخصیص منابع به بخش‌های مختلف بیمارستان شریعتی اصفهان با بهره گرفتن از تحلیل پوششی داده‌ها.
الهه آزادوهمکاران دراین تحقیق کارایی بخش‌های کلینیکی بیمارستان شریعتی اصفهان (۱۵ بخش) با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده‌ها در سه ماهه‌ی اول سال ۱۳۸۹ مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. برای این منظور، از مدل ورودی محور روش تحلیل پوششی داده‌ها، با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس استفاده شد و از دو ورودی یعنی تعداد تخت و تعداد پرسنل و سه خروجی یعنی درصد اشغال تخت، فعال بودن بخش و عملکرد بخش، برای بررسی استفاده گردید. از بین ۱۵ بخش، ۷ بخش کارا و سایر بخش‌ها ناکارا بودند. وهمچنین نتایج حاصل از تحلیل پوششی داده‌ها نشان داد بخش‌های بیمارستان شریعتی، امکان حداقل ۸ درصد ظرفیت افزایش کارایی بدون هیچ گونه افزایش در هزینه‌ها را دارند. به عبارت دیگر، وجود عوامل تولید مازاد در بیمارستان مشهود است.
بررسی کارایی نسبی بیمارستان های آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی دربخش تشخیصی بااستفاده ازرویکردDEA/AHP.
حری وسعیدی نیا با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)کارایی نسبی۵۲ بیمارستان آموزشی در بخش تشخیصی مورد ارزیابی قراردادندوآنان رابا روش مذکوررتبه بندی کردند داده‌های ورودی در این تحقیق عبارتند از:تعداد پزشکان متخصص،تعداد کارشناسان،تعداد تکنسین‌ها تعداد سایر کارکنان شاغل در بخش‌های رادیولوژی و آزمایشگاه و خروجی‌ها نیز تعداد گرافی‌ها(رنگی و ساده)، تعداد آزمایشات و تعداد سونوگرافی‌ها در نظر گرفته شده است.
ارزیابی کارآیی نسبی نیروی انسانی مراکز بهداشت شهرستان‌های استان یزد با بهره گرفتن از مدل تحلیل پوششی داده‌ها
اردکانی وهمکاران ارزیابی کارآیی نسبی نیروی انسانی۱۰ مرکز بهداشت در استان یزد در سال ۱۳۸۵موردبررسی قراردادند. ورودی‌های مدل شامل دو متغیر تعداد بهورزان و تعداد پرسنل بهداشت خانواده شاغل و خروجی‌های مدل، اهم خدماتی که در مراکز بهداشت ارائه می‌شود، تعیین گردیدندو نتایج تحقیق بیانگر این است که در سال ۱۳۸۵ مراکز بهداشتی شهرستان‌های میبد و یزد با میزان کارآیی نسبی ۱، نسبت به دیگر مراکز، دارای بیشترین کارآیی نیروی انسانی بوده و مراکز بهداشتی شهرستان‌های تفت و مهریز به ترتیب با میزان کارآیی نسبی ۴۲۷/۰ و ۴۸۵/۰ دارای کارآیی نیروی انسانی پایین‌تری نسبت به دیگر مراکز بوده‌اند.
ارزیابی کارآیی بیمارستانهای همدان براساس شاخص های عملکردی و با بهره گرفتن از مدل ریاضی تحلیل فراگیر اطلاعات (DEA) در سال ۱۳۸۷٫
شاه حسینی وهمکاران، ارزیابی کارایی بیمارستانهای همدان در۱۳۸۷موردبررسی قراردادندکه نهاده ها آنتعداد پزشکان ، تعداد پرستاران، سایر پرسنل و تخت فعال وستاده ه شامل تعداد اعمال جراحی ، تعداد بیماران سرپایی ، درصد اشغال تخت ، متوسط اقامت بیمار و روز بستری بودند. یافته های حاصل در این مطالعه نشان می دهد بالاترین ضریب کارایی تکنیکی در بیمارستانهای نظامی ،‌ مباشر ، فرشچیان ، اکباتان ، ولی عصر رزن ، علی مرادیان نهاوند ، امام حسین (ع) ملایردر مقایسه با دیگربیمارستانها می باشد و به طور میانگین عوامل مازاد تولید (نهاده ها) به ترتیب: ۹۸ /۰ درصد پزشک ، ۴/۰ درصد پرستار ، ۷۳/۱۱ درصد سایر پرسنل و ۴/۵ درصد تخت فعال مازاد وجود دارد و باید این عوامل تولید مازاد حذف شود تا بیمارستانهای استان به طور میانگین به سطح کارایی فنی مطلوب برسند .
خانی، نادری، زنگنه و فاضلی (۲۰۱۲) در تحقیقی به ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان های دولتی در استان ایلام پرداختند. در این پژوهش، تعداد نه بیمارستان مورد بررسی قرار گرفت که تعداد چهار بیمارستان کارا و پنج بیمارستان دیگر ناکارا بودند. در این پژوهش ورودی های مدل شامل تعداد متخصصان، پزشکان، تکنسین ها و سایر کارکنان و خروجی های مدل شامل تعداد اعمال جراحی، بستری ها و رادیوگرافی ها بودند.
گودرزی وهمکاران (۱۳۸۶)کارآیی فنی۱۲بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی تهران را با بهره گرفتن از روش تحلیل فراگیر داده ها طی سال های ۱۳۸۵-۱۳۷۵ مورد بررسی و تحلیل قرار دادند ستانده های این پژوهش شامل پذیرش سرپایی، روز- بستری، تخت روزاشغالی وتعداد عمل جراحی و نهاده های آن تعداد تخت، کادر پرستاری، کادر پزشکی و سایر پرسنل تعیین کردند. که ۵۰ درصد بیمارستان ها کارا بودند. کارآیی فنی بیمارستان های مورد مطالعه با فرض بازدهی متغیر به مقیاس۹۷۲/۰ است.