ارزیابی میزان تحقق پذیری مولفه های شهر خلّاق- فایل ۱۳ |
اغذیه
منبع: رفیعیان، ۱۳۸۹، ۱۶.
علاوه بر این در شهرهاى بزرگ جهان نیز مانند لندن، نیویورک، برلین و شهرهاى کوچکترى مانند آستین تگزاس و نیوکسل توسعه اقتصاد خلّاق به یک اولویت راهبردى تبدیل شده است. اما این اولویت فقط براى ایجاد فرصتهاى تولید ثروت و اشتغال نیست. بلکه فعالیتهاى خلاق و فرهنگى باعث افزایش کیفیت زندگى شهرى مىشوند ، به کیفیت زندگى در محلات کمک می کنند، باعث توانمندى تفکر نوآورانه و حل مساله در سراسر بخشهاى اقتصاد میشوند و به هویت شهر در مواجهه با رقابت فزاینده براى استعدادها، سرمایهگذارى و بازشناسى هویتى شکل می دهند. همچنین فعالیتهاى خلاقانه و فرهنگى وسیلهاى قدرتمند براى توسعه اجتماعى هستند و فرصتهایى را براى محلات و گروههاى اجتماعى که دچار وضعیت نامساعدى مىباشند، فراهم مىسازند.
۲-۱۲-۲- سابقه مطالعات شهرهای خلّاق در ایران
موضوع شهر خلاق موضوعی روزآمد است که این روزها در ایران و به شکل عملیاتی در اختیار سازمان میراث فرهنگی در حال شکل گیری است. و در جستجوی سابقه شهرهای کشورمان، اسنادی مربوط به نامهی کمیسیون ملی یونسکو با استانداری فارس را میتوان مشاهده کرد که در آن درخواست شده، مقدمات معرفی شهر شیراز با سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی سازمان ملل (یونسکو) فراهم شود. در صورت عملی شدن این موضوع شیراز نخستین شهر ایران در مجموعه شهرهای خلّاق یونسکو می شود. براى ثبت نهایی شیراز در بخش ادبیات شهرهای خلاق یونسکو، لازم است ضوابط ویژهای مانند امکان برگزاری برنامه های هنری و جشنواره های ادبی، انتشارات فعال، واحدهای ادبیات در دانشگاه، کتابخانه و فروشگاه هاى مهم کتاب برپا شود(رفیعیان، ۱۳۸۹، ۱۶).
۲-۱۳- جمعبندی
اولین کسى که بحث مناطق و شهرهاى خلّاق را مطرح کرد، ریچارد فلوریدا است. او در سال ۲۰۰۲ اولین کتاب خود را با عنوان کریتیو کلس (creative class) به چاپ رساند و پس از آن در سال ۲۰۰۵ کتاب دیگرى را براى تقویت موضوعش منتشر کرد. آن چه که در مورد شهر خلّاق با توجّه به ادبیّات نظری میتوان ذکر کرد این است که شهر خلّاق رویکردی فرهنگی در توسعه شهری است. در این رویکرد شهر باید بتواند محیطی جذّاب برای جذب و پرورش استعدادها، نوآوری ها وایده ها باشد و بتواند از ایده و خلّاقیت افراد چه افراد خاص و ویژه مثل هنرمندان، دانشمندان، نویسندگان و چه از ایدههای شهروندان عادی در جهت حل مسائل اساسی و نیز در جهت پایهریزی رشد و توسعهای خلّاق بهره ببرد. در این نگرش، فرهنگ پایه اصلی توسعه محسوب می شود و سایر بخشها از آن متأثّر است بطوری که اساس اقتصادی این شهرها نیز بر پایه فرهنگ و منابع فرهنگی است و از مفاهیمی چون صنایع فرهنگی، صنایع خلّاق و اقتصاد خلّاق سخن به میان می آید . جذب و پرورش استعدادها و ایده ها نیازمند محیطی تنوعپذیر، بردبار و باز است. بطوریکه افراد خلّاق بتوانند به راحتی در آن فعالیّت و کار کنند. یک شهر خلّاق باید بتواند گروه های مختلف اجتماعی با فرهنگهای مختلف را در خود پذیرا باشد. چرا که وجود یک جمعیّت متنوّع با ایدههای گوناگون شانس ظهور خلّاقیت را افزایش میدهد. لازمه این کار نیز تنوّع بخشیدن به فرصتهای اشتغال، کار و تفریح است. اگر شهری موفّق به جذب افراد خلّاق و به کارگیری آنها در مدیریت، اقتصاد و صنایع فرهنگی باشد می تواند در صحنه رقابت و توسعه اقتصادی نیز موفّق عمل نماید. در نهایت باید گفت رویکرد شهر خلّاق با نگاهی خلّاقانه به امکانات و مسائل موجود، حلّ خلّاقانه مسائل و استفاده هوشمندانه ازفرصتها و امکاناتی که به نظر شاید کم اهمیّت جلوه نمایند را مدنظر دارد.
شکل ۲-۳- مدل مفهومی تحقق محلات خلاق در شهر بناب
معیارهای شهر خلاق
کیفیت زندگی
سرمایه اجتماعی
نوآوری
سرمایه انسانی خلاق
تعداد فرهیختگان و هنرمندان
تعداد دانشجویان
شاغلان دارای تحصیلات عالی
تعداد نخبگان علمی
مهاجرین وارد شده برای تحصیلات عالی
میزان تراکم جمعیت
تعداد واحدهای تحقیق و توسعه
تعداد محققان واحدهای تحقیق و توسعه
تعداد اختراعات
تعداد پارکها و مراکز رشد علم و فناوری
تعداد خوشههای صنعتی
فعالیتهای تحقیق و توسعه
مشارکت اجتماعی
علاقه فراوان به جامعه
اعتماد اجتماعی
تعاون و همیاری
شرکت در شبکه روابط اجتماعی
فرهنگ و گردشگری
اوقات فراغت
وضعیت زیست محیطی
وضعیت اقتصادی
وضعیت کالبدی
تحقق محلات خلاق
فصل سوّم
(مواد و روش ها)
۳-۱- مقدمه
یکی از مهمترین بخشهای یک تحقیق علمی بخش مواد و روشهای مورد استفاده میباشد. در این فصل از روشهای بکار گرفته شده برای تجزیه و تحلیل دادهها بحث خواهد شد. مواد و روشهای این تحقیق بر اساس فرضیات مطرح شده انتخاب شده اند. در این فصل ابتدا به روش شناسی تحقیق (روشهای گرد آوردی اطلاعات) پرداخته شده است. سپس با معرفی متغیرها و شاخصهای مورد مطالعه به روشهای مورد استفاده برای ارزیابی میزان تحققپذیری مولفههای شهر خلّاق برای ۱۳ محله شهر بناب پرداخته خواهد شد. این روشها عبارتند از مدل تاپسیس جهت ارزیابی میزان خلّاقیت و در نهایت میزان برخورداری همچنین برای ارتباط بین متغیرها، آزمونهای آمار استنباطی مانند ضریب رگرسیون چندمتغیره پرداخته خواهد شد. برای این کار از روشهای تصمیم گیری چند شاخصه بهره گرفته شده است. از آنجایی که مقایسه نواحی یک شهر از نظر برخورداری از یک یا چند شاخص توسعه، به دو صورت ممکن انجام گیرد. اول مقایسه موردی، یعنی هر بار از نظر یکی از شاخصها میزان توسعه و برخورداری هر منطقه را مشخص کنیم که این کار نه منطقی است و نه به صورت واقعی میزان برخورداری و توسعه را در یک ناحیه را نشان میدهد؛ و دوم اینکه با یک مقایسه عمومی و انتخاب چندین شاخص که نمایانگر آثار توسعه در نواحی باشند. ابتدا کمیتی را برای هر منطقه مشخص میکنیم و بعد بر طبق این کمیت به رتبه بندی نواحی میپردازیم. برای این کار به روشهای علمی نیاز داریم تا مجموع شاخص را باهم تلفیق کرده و موقعیت هر منطقه را نسبت به مناطق دیگر را بدست بیاوریم. روشهای علمی متعددی در این زمینه وجود دارد یکی از مهمترین روشهای رتبه بندی مدلها هستند که در سالهای اخیر مورد توجه و استفاده زیاد برنامه ریزان قرار گرفته است. در این قسمت روش انتخاب شده تاپسیس میباشد بعد از رتبه بندی نواحی در مرحله بعدی به ارزیابی برخورداری و پتانسیل محلّات شهر بناب از مولفههای شهر خلّاق پرداخته خواهد شد. برنامه ریزی در هر محیط و زمینهای اعم از اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و محیطی مستلزم داشتن شناخت لازم از چند و چون ویژگیهایی آن محیط است. به عبارتی دیگر میتوان گفت از آنجائی که مسالهیابی و مساله شناسی بخش مهمی در شروع هر تحقیق علمی هستند، شناخت ویژگیهای محیط و تجزیه و تحلیل آنها در جهت شناخت صحیح مسائل و مشکلات ضروری است. شناخت مسائل و مشکلات و اولویت بندی آنها می تواند ما را در شناسایی مولفههایی که برای حیات سیستم اساسی هستند، کمک نماید. از سوی دیگر، با توجه به محدودیت منابع مالی و امکانات، شناسایی صحیح مسائل و اولویت بندی آنها می تواند با اختصاص منابع و امکانات به نقاط اساسی و تاثیرگذار در حیات سیستم، زمینه را برای رشد و توسعه بهتر و کارآمدتر سیستم در آینده فراهم نماید. از این رو به شناخت وضع موجود سیستم(شهر) به لحاظ ویژگیهایی طبیعی، ژئومورفولوژیکی، اقلیمی همراه با خصایص جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی شهر و شهرستان بناب میپردازیم.
۳-۲- روششناسی پژوهش
روشهای گوناگونی برای گردآوری اطلاعات وجود دارد که باید متناسب با موضوع برگزیده شوند. در این تحقیق از روشهای متعددی برای تجزیه تحلیل دادهها برگزیده شده است. برای شروع بحث در مورد روشها ابتدا به معرفی جامعه آماری و شاخصها و متغیرها و روشهای بدست آوری این شاخصها پرداخته خواهد شد.
۳-۲-۱- جامعه آماری و محدوده پژوهش
همانطور که در عنوان پژوهش ذکر شده است، محدوده مورد مطالعه شهر بناب که یکی از شهرستانهای استان آذربایجانشرقی میباشد، انتخاب شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، کلیهی محلات سطح شهر بناب در سال ۱۳۹۰ میباشد. که شامل ۱۳ محله میباشد.
۳-۲-۲- روشهای گردآوری اطلاعات
روشهای مورد استفاده برای بدست آوردن اطلاعات در مورد موضوع مورد مطالعه وجود دارد. در زیر به نوع دادهها و روشهای گرداوری آنها اشاره شده است.
۳-۲-۲-۱- مطالعات کتابخانهای و اسنادی:
در این بخش به جمعآوری اطلاعات جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی و تاریخی و … در مورد شهر بناب از مراکز علمی و کتابخانهای موجود در سازمانهای مختلف در داخل کشور و منابع نظری و علمی موضوع گردآوری گردیده است، آمارهای جمعتی مربوط به محلات سطح شهر از طریق نسبتسازی آمار طرح تفصیلی (که مربوط به سال ۱۳۸۲ است) نسبت به نتایج سرشماری نفوس و مسکن شهر بناب سال ۱۳۹۰ تهیه گردیده است، همچنین از آمار سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن سالهای ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۰ و از اطلاعات طرح جامع و طرح تفصیلی شهر بناب استفاده شده است(جدول ۳-۱).
جدول۳-۱: مساحت و جمعیت محلات شهر بناب بر اساس محلهبندی طرح تفصیلی سال ۹۰- ۱۳۸۲
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1400-08-08] [ 10:09:00 ب.ظ ]
|