۴-۲) نگاهی به تفسیر لطائف الاشارات: …………………………………………………………………………………………………….۸۴
۴-۳) روش قشیری در تفسیر لطائف الاشارات………………………………………………………………………………………….۸۵
۴-۴) بررسی تفسیرملاصدرا و قشیری………………………………………………………………………………………………………۸۹
۴-۵) عالم مثال ازنظرعرفا …….. :………………………………………………………………………………………………………………. ۹۱
۴-۶) برزخ ازنظرقشیری‏ :…………………………………………………………………………………………………………………………..۹۲
۴-۷) آثارتربیتی یاد معادوبرزخ:…………………………………………………………………………………………………………………۹۴
۴-۸) ارتباط ایمان وعمل صالح بادرجات افراد…………………………………………………………………………………………..۹۷
۴-۹)نعمتهای بهشتی ازنظرقشیری……………………………………………………………………………………………………………۹۷
۴-۱۰) عذاب قبر ………………………………………………………………………………………………………………………………………۹۸
فصل پنجم …………………………………………………………………………………….جمع بندی ونتیجه گیری
۵-۱)نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۰۱
۵-۲) بعضی از مسائل اختلافی برزخ…………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۲
۵-۳) اشتراک نظرصدراوقشیری………………………………………………………………………………………………………………۱۰۳
۵-۴) افتراق نظرملاصدراوقشیری……………………………………………………………………………………………………………۱۰۴
۵-۵)پیشنهادها………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۰۴
۵-۶) منابع و مآخذ …………………………………………………………………………………………………….۱۰۵
فصل اول
طرح مسأله

مقدمه:
در ایـن فصـل به کلیـات مساله این پژوهـش پرداخته خواهد شد. و چهار چوب کلی این تحقیق را به عنوان راهنمای کار در این فصل مشخص ساخته ایم.
۱-۲)عنوان تحقیق:
عالم برزخ از منظر صدرالمتالهین شیرازی (محمد ابن ابراهیم)و قشیری (ابوالقاسم عبدالکریم هوازن )
۱-۳) اهداف تحقیق:
الف: آشنایی با دیدگاه های ملاصدرا و قشیری در باره عالم برزخ .
ب: کیفیت سؤال و جواب افراد در عالم برزخ.
ج: بررسی مراتب برزخ و درجات ایمان افراد.
د: تبین آثار تربیتی اعتقاد به عالم برزخ .
ه: تبین گونه های حضور افراد در برزخ (حیات و موت).
۱-۴) روش اجرای تحقیق:
در این پژوهش ابتـدا با مراجعه به کـتابخانه ها، کتب، مقاله ها، و پایان نامه مورد استفاده و جـمع آوری شده، سپس با مراجعه به سایت های مربوط اطلاعات لازم پژوهـش گرد آوری شـده است. روش تحقـیق در ایـن پژوهش تحلیل محتواست یعنی بر اساس بنیادی بودن نوع تحقیق ابـتدا منابع و اطلاعات لازم در زمیـنه این پژوهش تهیه و بعد با توجه به این منابع و اطلاعات ،تحقیق، مورد بررسی و تبیین قرار گرفت و اهداف و سوالات پژوهش استخراج و در پایان به ذکر فواید و نتایج خواهیم پرداخت .
۱-۵ ) بیان مسأله:
موضـوع مورد پژوهـش برزخ از منـظر صدرالمتالهین ملاصدرا شیرازی (محمد ابن ابراهیم) و قشیری ( ابوالقاسم عبد الکریم هوازن ) است.
دو مفسر که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند، ملاصدرا شیعه مذهب و اندیشه ای فلسفی عرفانی دارد و قشیـری، سنی مذهب وصـوفی مسلک و صاحب اندیـشه ای عرفانی می باشد، وجه اختلافـشان در مذهب و وجه اشتراکشان درعرفان است.
در این پژوهش به موضوع برزخ از تفسیر قرآن کریم ملاصدرا و تفسیر لطائف الاشارات قشیری پرداخته شده. ضمناً از سایر کتب ملاصدرا که به نوعی به مسئله برزخ اشاره کرده استفاده شده است.
خط سیرفکری ملاصدرا در این تفسیر بر عمق نظر و دقت استوار است و نکات و دقایق ظریفی دارد که درخور اهمـیت اسـت . مثـلاً در ذیـل آیه « یَـوْمَ تُبْلىَ السّـَرَائر » (۹ طارق ) آیـه را بـه عالـم بـرزخ ناظـر می داند و از آن به عنوان«القیامه الوسطی»یاد می کند.ویاآیات«یَوْمَ یَأْتِ لَا تَکَلَّمُ نَفْسٌ إِلَّا بِإِذْنِهِ فَمِنْهُمْ شَقِىٌّ وَ سَعِید» * «فَأَمَّا الَّذِینَ شَقُواْ فَفِى النَّارِ لهَُمْ فِیهَا زَفِیرٌ وَ شَهِیق» * «خَالِدِینَ فِیهَا مَا دَامَتِ السَّـمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ إِلَّا مَا شَـاءَ رَبُّکَ إِنَّ رَبَّـکَ فَعَّالٌ لِّمَا یُرِید »روزى است‏ که چون فرا رسد هـیچ کس جز به اذن وى سخـن نگـوید. آن گاه بـعضى از آنان تیـره‏ بختند و (برخى) نیکبخت. و اما کسانى که تیره ‏بخت شده‏اند، در آتش، فریاد و ناله‏اى دارند. تا آسمان ها و زمین برجاست، در آن ماندگار خواهند بود، مگر آنچه پروردگارت بخواهد، زیرا پروردگار تو همان کند که خواهد. (۱۰۵-۱۰۷)
مخصوص عالم برزخ گرفته زیرا مدت دوام آن به دوام آسمان ها و زمین وابسته است که حالت داوم ابدی ندارد در صورتی که حیات اخروی ابدی است.
و اما قشیری در مقدمه ی لطائف الاشارات می گوید : مقصود من در این کتاب بیان اشارات قرآنی به زبان اهل معرفت یعنی صوفیه می باشد. (قشیری ، ۲۰۰۷م، ج۱،ص۴۱،) و در ترسیم روش تفسیری خود در فهم حقایق وحی با محوریت اشارت بجای عبارت بدون آنکه در معانی ظاهری واژگان قرآنی توقفی بکند
، با بهره گیری از جنبه های پنهانی به معانی راه می یابد مثلا در آیه ۹۹ سوره مومنون مرگ را برای افرادی که تقاضای برگشت به دنیا می کنند بلا می خواند.

ایشان عنصر تهذیب نفس را به عنوان مهم ترین عنصر درک اشـارات و لطائف قرآنی مـی داند. در روش خود به عقل اعتماد کامل ندارد، گرچه آن را در مراحل اولیه ی ایمان ضروری می داند. تکیه گاه این تفسیر تأویـل عرفانی است اگر در مواردی هم روایتی از پیامبر(ص) یا دیگران نقل می کند به ندرت نام را وی را می آورد نقل عارفان نیز به همین شیوه است.
در کتاب تفسیر و مفسران آمده : از ویژگـی های تفسیـر عرفانی جهـت گیـری آن به سـوی تهذیب نفس است. مفسران در این روش به دنبال همین هدف و در پی آننـد که از درون قرآن وسیله ای برای رسـیدن به آن به دست آورند، هر چند کشف این وسیله قرآنی به سختی انجام می گیرد و بر حسب متعارف امکان ندارد و چه بسا نظر خود را بر قرآن تحمیل کرده اند و اینان همان گروه نا موفق وگمراهند.
از گروه موفق می توان عبدالله تستری، عبدالرحمن سلمی، قشیری، میبدی را نام برد. ولی تأویلاتی که محـی الدین ابن عربی کرده است، او را شخصی ناموفق نشان می دهند. (معرفت، ۱۳۸۵،ج۲،ص۳۶۹)
به نظرنگارنده همین گروه به ظاهر موفق درتفاسیرشان مواردی به چشم می خورد که محل بحث است. مانند تفسیر میبدی از آیه اول سوره کوثر که در تفسیرش می گوید : «إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ» ما تو را حوض کوثر دادیم، تا تشنگان امّـت را شراب دهى. شرابـى بى‏کدر، شارب آن بى‏سکر، ساقى آن یکى صدّیق اکبر، یکى فـاروق انـور، یکـى عثمان ازهر، یکى مرتضى انور اشهر (ع)، اینست لفظ خبر که صادر گشت از سیّد و سالار بشر (ص).
۱-۶)سوابق پژوهش:
مسئله ی برزخ از جمله مسائلی است که مورد توجه مفسران و محققان قرار گرفته است و کتب زیادی در این زمینه نوشته شده. آن ها در اصل وجود برزخ اجماع دارند اما در باره ی بعضی ویژگی های عالم برزخ اختلاف نظر دارند که ما در متن پژوهش به آن اشاره خواهیم کرد .
از جمله این آثار :
۱-۶-۱) پایان نامه ها: