• جریان آزاد اطلاعات

• اجتناب از تمرکز

• عدم نیاز به شبکه توزیع

• تنتشار نشریه بدون نیاز به کاغذ

• صرفه­جویی در هزینه­ها

• فراغت از مشکل روزنامه­های برگشتی

• سرعت و مداومت انتشار

• تاثیر بیشتر در انتقال پیام

• • عدم وجود محدودیت فضایی برای درج خبر

• ارائه اخبار و اطلاعات در هر ساعت شبانه­روز

• میدان یافتن نشریات مستقل به علت نیاز به پشتوانه مالی کمتر

• حذف واسطه­ها

• تغییر در روش­های پوشش خبری

• تعاملی بودن

• امکان ایجاد تماس مشترکان با مسئولان نشریه

• به وجود آمدن رقابت بین رسانه ­ها

• به دست آوردن مخاطبانی ماورای منطقه توزیع

۳۵-۲ وضعیت کنونی روزنامه آن­لاین در ایران
اما با وجود سیاست­گذاری و سرمایه ­گذاری مناسب چند روزنامه ایرانی برای نسخه­های آن­لاین، وضعیت عمومی وب­سایت­ روزنامه­ها در ایران چندان مناسب نیست. بررسی­ها نشان می­دهد برخی روزنامه­ها هنوز ابتدایی­ترین امکانات فضای مجازی یعنی ارائه نسخه­ای متنی از مطالب­شان و دسترسی به آرشیو شماره­های گذشته را در وب­سایت­هایشان ارائه نمی­کنند. برخی از روزنامه­های ایران هنوز در عصر «سال­های پی­دی­اف» به­سر می­برند. در میان روزنامه­هایی که نسخه متنی ایچ­تی­ام­ال مطالب­شان را ارائه می­ کنند نیز اغلب همان مطالب روزنامه­های چاپی در فضای مجازی بازنشر داده می­ شود. لذا همان­گونه که اشاره شد، تعداد اندکی از وب­سایت­ها به مرحله «روزنامه­نگاری سایبر» رسیده ­اند و نسخه آن­لاین­شان چیزی فراتر از نسخه چاپی است. به رغم وضعیت نامناسب اغلب وب­سایت­های روزنامه آن­لاین ایران، تعداد اندک رسانه­هایی که به فضای مجازی توجه لازم داشته اند در جلب نظر کاربران اینترنتی موفق بوده ­اند. رتبه وب­سایت­های روزنامه­های ایرانی در میان وب­سایت­های پرمراجعه در ایران نشان می­دهد روزنامه­هایی که در ایجاد تحول در فضای مطبوعاتی ایران پیشگام بوده ­اند و سرمایه ­گذاری لازم را انجام داده­اند با استقبال بیشتر مخاطبان نیز مواجه بوده ­اند. (ناصری گیسور، محمدرضا، ۱۳۹۰)
۳۶-۲ موانع گسترش اینترنت در ایران
پس از گذشت سا­ل­ها از ورود اینترنت به ایران، این شبکه هنوز آنچنان که باید و شاید جایگاه و کارکرد مناسب خود را نیافته و آن­طور که باید، از ظرفیت­ها و قابلیت ­های آندر جامعه استفاده نشده است.
مهم­ترین موانع بهبود اینترنت در ایران عبارتند از:

• • • 1. 1. انحصار دولتی مخابرات: واگذاری اینترنت در ایران به طور انحصاری در اختیار شرکت مخابرات ایران و وزارت فن­آوری اطلاعات و ارتباطات است و این امر، مانع ایجاد رقابت و بهبود چشمگیر وضعیت اینترنت می­ شود. دولتی و انحصاری بودن اینترنت در ایران، موجب شده است از یک سو، شرکت مخابرات به دلیل نداشتن رقیب، برای بهبود سریع خدمات اینترنتی تلاش نکند و از سوی دیگر، تحت تاثیر سیاست­های دولتی و در اغلب موارد، به دلایل سیاسی از سرعت دادن به اینترنت جلوگیری کند. این در حالی است که تجربه نشان داده است، عموماً انجام امور از سوی دولت، به دلیل بوروکراسی پیچیده و نبودن انگیزه لازم در مسئولان شرکت­ها و ادارات، نسبت به بخش خصوصی با کندی بیشتری مواجه است. ایران در حال حاضر در زمینه پهنای باند اینترنتی در قالب فیبر نوری با محدودیت مواجه است. در کشور ما فیبر نوری در اختیار دولت قرار دارد و توزیع پهنای باند نیز خصوصی نیست، اگر چه شرکت­های واسطه­ای در این زمینه تشکیل شده ­اند که میان دولت و مصرف ­کننده قرار دارند. به­عبارت دیگر، در ایران، زیرساخت­های مربوط به اینترنت و دنیای سایبر به­ طور کامل دولتی هستند.

       

      1. 1. مشکلات زیرساختی: اینترنت ایران از مشکلات ساختاری و زیربنایی رنج می­برد. به­گونه ­ای که در حال حاضر، بستر پایداری برای آن وجود ندارد. یکی از مهم­ترین دلایل این وضعیت آن است که مسیرهای اینترنت در ایران (فیبر نوری) صرفاً از طریق ترکیه و امارات متحده عربی به جهان خارج وصل شده و این دو مسیر معمولاً با قطع فیبر نوری بر اثر اصابت لنگر کشتی­ها در خلیج فارس یا دریای عمان یا مسائل دیگر به­راحتی قطع می­ شود. قطع هر مسیر به معنای افزایش فشار تقاضا بر مسیر دیگر می­ شود و این مسئله به کندی بیشتر خط اینترنت و بروز مشکلات جدی برای کاربران می­انجامد. این در حالی است که در صورت بروز قطعی در اینترنت نمی­ توان از طریق ماهواره از آن استفاده کرد. (همشهری، ۲۲ آذر ۸۷)

       

      1. 1. فیلترینگ: یکی دیگر از مشکلات جدی اینترنت در ایران، فیلترینگ است. در حال حاضر، هزاران وب­سایت و پایگاه خبری فارسی و غیرفارسی وجود دارند که به دلایل امنیتی یا فرهنگی در ایران مسدود شده ­اند و این وضعیت با وقوع رخدادهایی مانند حوادث پس از انتخابات دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۲۲ خرداد ۸۸ به مراتب تشدید شده است. فیلترینگ یاد شده از طریق وارد کردن کلیدواژه به سیستم اینترنتی ایران صورت می­گیرد و همین مساله موجب شده است تا حتی سایت­های علمی و مفید نیز که مشکل امنیتی، فرهنگی و یا سیاسی ندارند صرفا به دلیل وجود واژه­ای مشابه در مطالب آن، از دسترس کابران خارج شوند. همه ما هنگام گردش در اینرنت بارها با این پیغام فیلترینگ یا پیام­های مشابه برخورد کرده­ایم: «با استناد به قانون جرایم رایانه­ای، دسترسی به تارنمای فراخوانده شده امکان­ پذیر نمی ­باشد.» یا «مشتریک گرامی، دسترسی به این سایت امکان­ پذیر نمی ­باشد. در صورتی­که این سایت به اشتباه فیلتر شده است با پست filter@dci.ir الکترونیکی با درج نام دامنه مورد نظر در موضوع نامه و ارائه توضیحات لازم مکاتبه فرمایید.»

       

      1. 1. سرعت اینترنت: یکی دیگر از مهمترین مشکلات اینترنت در ایران، کندی شدید سرعت آن است. اکنون در کشورهای پیشرفته، اینترنت با سرعت صدمگابایت در ثانیه با کابل برق در اختیار خانواده­ها قرار می­گیرد، در حالیکه متوسط سرعت اینترنت در ایران (بنا به گزارش اردیبهشت ۱۳۸۸ سایت آمارهای جهانی اینترنت) ۳۶ کیلوبایت در ثانیه است. گفتنی است تا زمان مذکور فقط ۴۶۵ هزار نفر در ایران از طریق مودم­های ADSL به اینترنت پرسرعت متصل بوده ­اند. اگر چه آمار ارائه شده درباره کاربران اینترنت در ایران متفاوت است اما گزارش یاد شده، کل کاربران اینترنت را در ایران ۲۳ میلیون نفر بیان کرده که حدود ۵/۲۲ میلیون نفر از آنان با شیوه Dial Up (خط تلفن) با سرعت متوسط کمتر از ۳۰ کیلوبایت در ثانیه به اینترنت وصل می­شوند. به­نظر می­رسد، نبود سرعت دسترسی مناسب به اینترنت موجب می­­شود کاربران از ادامه تلاش برای استفاده از اینترنت صرف­نظر کنند و در نتیجه، میزان تقاضای کاربران تحت تاثیر قرار گیرد. چنین اقدامی به خودی خود موجب پیامدهای دیگری مانند غنی نشدن فرهنگ اینترنت در میان مردم و بی­رغبتی به گسترش آن، از سوی کسانی می­ شود که در پی سود یا کسب توجه مردم از طریق تبلیغات و اطلاع­رسانی اینترنتی هستند. از سوی دیگر باید در نظر داشت که دولت نیز برنامه ­های بسیاری را برای ارائه خدمات مختلف اداری، آموزشی و بانکی به مردم در قالب اجرای طرح­هایی نظیر دولت الکترونیک و شهروند الکترونیک آغاز کرده است که توفیق آنها نیازمند بهبود وضعیت اینترنت در ایران است.

       

      1. 1. مدیریت: دیگر مشکل عمده اینترنت در ایران، مدیریت است. در حال حاضر، مدیریتی روی ثبت دامنه و محتوای مطالب سایت­ها و وبلاگ­ها وجود ندارد و از طرفی ۴۰ درصد محتوای اینترنت مطالب پورنو و جنسی برآورد می­ شود که در فرهنگ ایرانی، مستهجن و غیراخلاقی است. این در حالی است که در کشورهای غربی برای دسترسی افراد به این­گونه مطالب، محدودیت­های قانونی وجود ندارد و منعی برای دسترسی قشرها و سنین مختلف در نظر گرفته نشده است.

       

      1. 1. امنیت: یکی دیگر از موضوعات مهم درباره اینترنت، مساله امنیت آن است. این موضوع اگرچه فقط به ایران مربوط نمی­ شود و کشورهای مختلف درگیر پیامدهای آن هستند اما به نظر می­رشد در ایران با گسترش اینترنت، هکرها و کسانی که با حمله به سایت­ها به دنبال از کار انداختن آنها هستند یا تلاش می­ کنند به حساب­های اینترنتی آنان نفوذ و از کارت­های اعتباری آنان سوء استفاده کنند، در حال افزایش است. نمونه­های آن را می­توان به صورت روزمره در اخبار مطبوعات و رسانه ­ها خواند. این درحالی­ است که بالا بودن امنیت در برنامه ­های کاربردی تحت وب، باعث حفظ منافع کاربران می­ شود و می ­تواند به افزایش همگانی شدن استفاده از اینترنت کمک کند. توجه عمومی جامعه به اینترنت در صورتی میسر خواهد شد که اعتماد کافی نسبت به آن وجود داشته باشد تا در صورت مواجه شدن مردم با هرگونه ضرر مادی یا معنوی، آنها تقاضای خود را همراه با علاقه در استفاده از این سرویس از دست بدهند و باید در نظر داشت که میزان سواد کاربر در این دیدگاه نقش بسزایی دارد.

       

      1. 1. محدودیت کاربرد: موضوع محدودیت کاربرد اینترنت در ایران از دیگر مشکلاتی است که در این زمینه مطرح است. اگرچه امروزه اینترنت برای اطلاع­رسانی، تبادل اطلاعات یا برخی اطلاعات بانکی در کشور مورد استفاده قرار می­گیرد اما موارد استفاده از آن، بسیار بیش از آن چیزی است که در ایران شناخته شده است. یکی از این کاربردها، امضای الکترونیکی برای انتقال اسناد گوناگون از طریق اینترنت است. ارائه مجوزهایی از سوی دولت به همراه فعالیت بانک­ها باعث پیشرفت عملیات و نقل و انتقال در اینترنت و کاربردی کردن فرهنگ استفاده از آن خواهد شد و همزمان، ارائه سرویس­های اینترنتی از سوی ارگان_­های کلیدی اعم از دولتی و خصوصی که با بیشتر مردم جامعه در ارتباطند، نقش مهمی در رسیدن به هدف ایفا خواهد کرد. ثبت نام اینترنتی کنکور یکی از گام­های اولیه و موفق در این عرصه است. به عقیده بسیاری از کارشناسان، برنامه ­های کاربردی استفاده از اینترنت در کشور اکنون محدود است و سازوکاری برای سودآوری سازمان­ها و شرکت­های فعال در حوزه محتوا و ایجاد کاربری اینترت وججود ندارد. این در حالی است که اگر نیاز به استفاده از اینترنت و ایجاد محتوا در کشور رشد کند، مردم به­ صورت خودکار در آن سرمایه ­گذاری خواهند کرد. محدودیت کاربرد در اینترنت موجب طرح این سوال می­ شود که با توجه به وضعیت کنونی که هنوز ضرورت استفاده و گسترش آن برای اقشار مختلف مردم و حتی مسئولان به­خوبی جا نیفتاده است، آیا گسترش فیبر نوری و تلاش برای افزایش پهنای باند و سرعت اینترنت چندان گره­گشا خواهد بود؟ پاسخ روشن است. بدون وجود زیربناها و قوانین مورد نیاز و فرهنگ­سازی مناسب کاربردهای اینترنت در ایران رشد نخواهد کرد.

       

      1. 1. هزینه بالا: یکی دیگر از موانع رشد اینترنت در ایران، هزینه بالای آن بویژه درباره اینترت پرسرعت ADSL است. اکنون بسیاری از اقشار جامعه اعم از استادان دانشگاه­ها، روزنامه­نگاران و دانشجویان و محققان برای انجام تحقیقات و پژوهش­های خود یا آگاهی و اطلاع­رسانی در فضای سایبر هر روز چندین ساعت در خانه به اینترنت مراجعه می­ کنند اما این مراجعه اغلب با سیستم خط تلفن معمولی یا همان Dial Up صورت می­گیرد که بسیار کند است زیرا هزینه­ های ماهانه بهره­ گیری از خط اینترنت پرسرعت در کشور بسیار بالاست، اگرچه همین خط نیز نسبت به کشورهای دیگر به­ ویژه کشورهای غربی و شرق آسیا بسیار کند به­نظر می­رسد. برای بهبود این وضعیت، به­نظر می­رسد ارزان کردن هزینه­ها از طریق بهبود زیرساخت­ها – که برعهده وزارت ارتباطات و فن­آوری اطلاعات است – و نیز ایجاد آمادگی لازم به لحاظ آموزشی و فرهنگی باید مورد توجه قرار گیرد.

       

      1. 1. فرهنگ اینترنت: مانع دیگری که در راه گسترش اینترنت در ایران به چشم می­خورد، نبود فرهنگ استفاده مناسب و بی ­اعتمادی بسیاری از خانواده­ها به آن است. باید به­خاطر داشت که کاربرد محدود اینترنت در ایران، ویژگی­های فرهنگی جامعه ما، وجود مطالب و تصاویری در همه زمینه­ ها اعم از اخلاقی و غیراخلاقی و استفاده نادرست از اینترنت چه از نظر نوع مطالب و چه به لحاظ میزان استفاده – که می ­تواند به اعتیاد اینترنتی بینجامد – باعث شده است، فرهنگ اینترت در ایران به تشویق خانواده­ها برای استفاده از آن منجر نشود.

       

       

   

   

به طور طبیعی، بهبود وضعیت اینترنت در ایران، نیازمند توجه به همه مسائل یاد شده و رفع موانع است. هم­اکنون مردم به عنوان کاربران اینترنت، بسته به نوع کاربردی که از اینترت می­شناسد، از آن استفاده می­ کنند و خود تعریفی از این فضا دارند اما به­نظر می­رسد این امر کافی نیست و جامعه، نیازمند طرح موضوع­هایی مفید و بهینه در این حوزه است. فضای اینترنت مانند یک شهر، شامل مباحثی چون ترافیک و نیازمند قوانینی برای حضور و تردد در این شهر است. نادیده گرفتن قوانین، با ایجاد ترافیک خسارت­های مالی و معنوی زیادی را به­دنبال خواهد داشت و در تمامی شرایط، نیاز به دستگاه و ارگان­ ناظر که متولی امر باشد، احساس می­ شود. در این راه، تحقق شعار اینترنت ملی مبنی بر دسترسی به مجموعه اطلاعات سریع، ارزان و همگانی در داخل کشور می ­تواند نقش موثری ایفا کند. (همان)
۳۷-۲ کاستی­های روزنامه­نگاری آن­لاین
روزنامه­نگاری آن­لاین اگرچه به­عنوان عرصه ­ای جدید در اطلاع­رسانی، فرصتی­را فراهم کرده است تا با هزینه کمتر، در هر لحظه از اطلاعات، اخبار و رویدادهای مهم باخبر شویم اما همانند دیگر فن­آوری­های نوین، به­ دلیل آن­که هنوز در آغاز راه است، نیازمند فرصت­هایی است تا سایبرژورنالیست­ها و مخاطبان، خود را در برابر یکدیگر قرار دهند و روزنامه­نگاری آن­لاین توانایی خود را برای غلبه بر مشکلات به­معرض نمایش بگذارد.
کارشناسان ارتباطات بر این­باورند که روزنامه­نگاری آن­لاین با وجود رشد فوق­العاده و شگفتی­آفرین خود در سال­های اخیر و نوآوری­های بسیاری که در اطلاع­رسانی داشته است، هنوز راه درازی برای تکامل در پیش دارد و باید بر مسائل و مشکلاتی بسیار غلبه کند. برخی مشکلات یاد شده، ناشی از ماهیت دنیای سایبر و کاستی­های آن و برخی دیگر نیز به­ دلیل کم­تجربگی دست­اندرکاران و مخاطبان این عرصه یا ضعف زیرساخت­ها در کشورهای گوناگون است.
به­ طور خلاصه، کاستی­های روزنامه­های آن­لاین در مقایسه با روزنامه­های چاپی چنین است:

• سختی مطالعه روی صفحه نمایش