پروژه های پژوهشی دانشگاه ها درباره : ارزیابی توسعه گردشگری با استفاده از مدل دلفی و AHP ...

۲/۱

۶/۱

۸/۱

(قدسی پور،۱۳۸۴،ص۳۷ )
۴-۶-۵ تعیین ضرایب اهمیت معیارها :
به منظور تعیین ضرایب اهمیت هر یک از معیارها و زیر معیارهای مورد مطالعه ، ماتریس های زوجی معیارها و زیرمعیارها و گزینه ها به صورت پرسشنامه در اختیار دو نفر از کارشناسان خبره ی آشنا به منطقه مورد مطالعه قرار گرفت . این ماتریس ها بر اساس جدول ۹ کمیتی تنظیم و وارد سیستم گردید و ضرایب اهمیت هر معیار و زیر معیار تعیین گردید. در شکل ۱ نمونه ای از این ماتریس ها دیده می شود . اولویت هر یک از گزینه ها نیز در یک فرایند سلسله مراتبی از مجموع حاصل ضرب اهمیت معیارها در وزن گزینه ها به دست می آید که این کار نیز در نرم افزار ^[۶۰]EC انجام پذیرفته است. جهت بررسی سازگاری در قضاوت های انجام شده برای تعین ضریب اهمیت معیارها نیز از ضریب ناسازگاری استفاده گشته است. این امر یکی از مزیت های فرایند تحلیل سلسله مراتبی است که امکان بررسی سازگاری در قضاوت های انجام شده برای تعیین ضریب اهمیت معیارها ،زیر معیارها و گزینه ها را می دهد.ضریب سازگاری مکانیسمی است که بیان می دارد تا چه اندازه می توان به اولویت حاصل شده از جدول ترکیبی اعتماد کرد.برای ایجاد این اعتماد این نرخ باید کمتر از ۰٫۱ باشد.

شکل۴-۲ - نمونه ای از ماتریس های مقایسه زوجی در نرم افزار EC
منبع: نگارنده
امتیازات داده شده به معیارها ، مقایسات زوجی و تعیین ضرایب اهمیت معیارها هر یک جداگانه توسط کارشناسان گروه دلفی ارزیابی شده که در ادامه با روند این امتیازات و نتایج به دست آمده بیشتر آشنا خواهیم شد.
همانطور که در نمودار ارزیابی ها ملاحظه می کنید بیشترین امتیاز به دست آمده مربوط به معیار زیست محیطی با امتیاز ۰٫۴۲۵ تعلق دارد. در مرحله بعد معیار اقتصادی با امتیاز ۰٫۲۳۷ در مرحله سوم معیار سیاسی با امتیاز ۰٫۱۹۸ و در آخر معیار فرهنگی اجتماعی با امتیاز ۰٫۱۳۹ قرار دارد. در بررسی میزان ناسازگاری ها هم رقم ضریب ناسازگاری ۰٫۰۱ بوده که رقمی کوچکتر از ۰٫۱ است و طبق قوانین ناسازگاری، نشان دهنده وجود سازگاری در نحوه امتیاز دهی کارشناسان و در نهایت صحت مدل است.
شکل شماره۴- ۳- امتیازات نهایی مقایسه زوجی معیارها با یکدیگر
منبع:نگارنده
۴-۶-۶ تعیین ضرایب اهمیت زیر معیارها:
بعد از دستیابی به وزن معیارهای مورد نظر ،به منظور ارزش گذاری و تعیین ضرایب زیر معیارها ، آنها را در قاالب ماتریس های مجزا که از سوی کارشناسان تکمیل شده بود وارد نرم افزار کرده و در نهایت به نتایجی که در جدول زیر مشاهده می کنید دست یافتیم.جهت بررسی سازگاری در قضاوت ها نیز ضریب ناسازگاری برای هر کدام از ماتریس ها توسط نرم افزار سنجیده شده که همگی حاکی از صحت و اعتبار نحوه ی امتیازبندی ها دارد.
جدول۴- ۴۳ - ضرایب اهمیت معیارها و زیر معیارهای ارزیابی بهترین نوع گردشگری