سند از منظر فقه و حقوق

تاریخ دفاع از پایان نامه:
تعداد واحد پایان نامه:

نمره پایان نامه دانشجو به عدد:
نمره پایان نامه دانشجو به حروف:

چکیده‌ی پایان نامه:
سند که توسّط اداره‌ی ثبت اسناد، یا دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق تنظیم می‌گردد فصل الخطاب محاکم قضایی بوده و به عنوان مستند محکم و غیر قابل تردید مورد توجّه قضات قرار می‌گیرد.
این پایان‌نامه با عنوان «سند از منظر فقه و حقوق» بر آن است تا مباحثی پیرامون سند و اقسام آن، همچنین حدود و اعتبار سند و قابلیّت اجرایی سند رسمی و نقش اسناد در روابط اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم و کاهش دعاوی مورد بررسی قرار گیرد.
برای رسیدن به این منظور ابتدا منابع مربوط گلچین شده و بعد از مطالعه و فیش‌برداری و تجزیه و تحلیل یافته‌ها به روش استقرائی، تحلیلی این تحقیق در سه بخش فراهم آمده است و در پایان به نتایجی دست یافته و برای بهتر شدن وضع موضوع پیشنهادهایی ارائه شده است و هدف از این تحقیق، بیان جایگاه سند در فقه اسلامی می‌باشد.

مهمترین دستاورد این پژوهش عبارت است از:
أ) توجه ارگانها و محاکم به سند؛
ب) تمهیدات لازم جهت جلوگیری از تزلزل و سوء استفاده سند؛
ج) برخوردار بودن سند از پشتوانه‌ی قانونی؛
د) حذف تشریفات دست و پاگیر سند رسمی.
کلید واژگان: سند، مالکیّت، ثبت اسناد، معامله، املاک.

مقدّمه
یکی از مهمترین و رایج‌ترین دلیل ادّعاهای اصحاب دعوا در دعاوی اعمّ از حقوقی و کیفری، سند است. هرگاه در دعوایی نوشته‌ای مورد استناد قرار می‌گیرد، یکی از مهمترین نکاتی که مورد توجّه قرار می‌گیرد قابلیّت استناد آن از زاویه‌ی ماهوی است، امّا در عین حال، موضوع به کار گیری سند در دعاوی و امور حقوقی و اثبات ادّعا با استناد به آن دارای جوانب دیگری با چنان اهمیّتی است که توجه نکردن به آنها می‌تواند استفاده از سند را غیر ممکن نموده و یا موجب شود نوشته‌ای در اصل نتواند دلیل قرار گیرد و ادعایی واهی را اثبات کند.
در به کارگیری سند به عنوان دلیل در دادگاه، نخستین نکته‌ای را که مورد توجّه قرار می‌گیرد زمان ارائه و یا استناد به آن است، امّا می‌توان گفت که از این نظر سند از هیچ ویژگی برخوردار نیست و در نتیجه مشمول قواعد عام زمان ارائه‌ دلیل است.
مدّعی چه خواهان یا خوانده باشد، علی القاعده، سندی که ادّعای او را ثابت می کند در اختیار دارد، امّا احتمال دارد که سند مزبور نزد طرف مقابل یا شخص ثالث باشد.
طرفی که سند علیه او ابراز می‌شود به قابلیّت استناد آن از زاویه‌ی حقوق ماهوی توجّه نموده و در صورت لزوم، دفاع خود را در این راه تدارک می کند، امّا، معمولاً پیش از آن به، اصالت آن توجّه می‌کند تا در صورت لزوم، به عنوان دفاع، حمله‌ی خود را متوجّه ساختمان مادّی و شکل ظاهری سند نموده و به بیان دیگر، اصالت آن را مورد تعرّض قرار دهد.
سند جدای از این که مشخّصه‌ای است برای یک ملک، می‌تواند پایان بخش دعاوی و نزاع‌هایی باشد که پرونده‌ی آن در محاکم قضایی است.
أ) بیان مسأله
یکی از مهمترین ادلّه‌ی اثبات دعوا در دعاوی، سند است. هرگاه در دعوایی نوشته‌ای مورد استفاده قرار گیرد، یکی از مهمترین نکاتی که قابل توجّه می‌باشد قابلیّت استناد آن از زاویه‌ی شکلی و ماهوی است.
احکام دقیقی که در قرآن با بیان جزئیّات در تمام مراحل در مورد تنظیم سند برای معاملات ذکر شده است. آیه‌ی ۲۸۲ سوره‌ی بقره مبیّن توجّه عمیقی است که این کتاب آسمانی نسبت به امور اقتصادی مسلمین و نظم کار آنها دارد. سند به مفهوم اعم، در لغت به آن چه بدان اعتماد کنند آمده است و به مفهوم اخص و در اصطلاح حقوقی برابر ماده‌ی ۱۲۸۴ قانون مدنی عبارت است از: هر نوشته‌ای که در مقام دعوا یا دفاع قابل استناد باشد.
طبیعت منطقی و روش شناخته شده عقلا نیز در خصوص استفاده از سند برای ثبت و ضبط و اثبات وقایع و اعمال حقوقی وجود دارد که عملاً این مسئله موجب کاهش منازعات و حل سریع‌تر آنها می‌شود.
اخلاق و مذهب، مردم را به اجرای تعهّد و وفای به عهده امر می‌کند و خلف وعده از نظر مذهبی مذموم بلکه گناه است. در فقه اسلامی اصل لزوم، پذیرفته شده و برای آن به آیه‌ی «اوفوا بالعقود» و اخبار و احادیث استناد می‌کنند.
ب) اهمیّت و ضرورت انجام تحقیق
نوشته‌ی سنّتی و سند مدرن را از جهت توان اثبات آنها می‌توان مقایسه کرد، زیرا نشان می‌دهد که هر یک از این دو چه قدر حقیقت‌نما هستند و تفاوت آنها از نظر اثبات‌گری چقدر می‌باشد.
برای اندازه‌گیری توان اثبات‌گری نوشته‌ی سنّتی با سند مدرن باید دید احتمال عدم قصد و جدیّت در هر کدام چقدر است؟ همچنین احتمال تقلّب و تغییر در کدام بیشتر است و نیز احتمال ابهام، اجمال و تعارض در هر یک چقدر است؟
ضرورت زندگی اجتماعی انسانها و نیاز به انجام معاملات و مراودات مالی و متعاقباً تثبیت حقوق فردی و مالکیّت اشخاص، حفظ آثار و نتایج حاصلی از آنها، جلوگیری از ادّعا و اعتراضات احتمالی در هر جامعه‌ای ایجاب می‌کند که نهاد یا ارگانی مسئولیّت حفظ و صیانت از حقوق اشخاص و افراد جامعه را بر عهده گیرد؛ دین مبین اسلام هم این نیاز فطری بشری را نادیده نگرفته و در زوایاتی گوناگون تأکید بر حفظ آثار حقوقی آن داشته است و حجم قابل توجهی از ابواب فقه و تعلیمات آموزه‌های قرآنی و نصایح پیشوایان دینی را به آن اختصاص داده است.
ج) پرسش های تحقیق
در قرآن به اهمیّت سند و احکام آن اشاره‌ای شده است؟
سند دلیل مالکیّت است؟
سند در روابط متعاملین چه نقشی دارد؟
د) فرضیه‌های تحقیق
در بزرگترین آیه (۲۸۲ سوره‌ی بقره: آیه‌ی تداین) از بزرگترین سوره‌ قرآن به اهمیّت و احکام سند تصریح شده است.
یکی از مهمترین و رایج‌ترین دلیل‌های اثبات دعوی، سند است.
سند نقش اساسی در روابط بین متعاملین دارد، بدین صورت که داشتن سند باعث تثبیت مالکیّت و تنظیم روابط حقوقی و اجتماعی (اوفوا بالعقود) و جلوگیری از اختلافات و تنازعات می‌شود.
هـ) ادبیات یا پیشینه‌ تحقیق
با توجّه به کاربردی بودن موضوع تحقیق، اغلب فقها و حقوقدانان در باب نوشتن سند کتابها و مقالاتی نوشته‌اند امّا در خصوص تحقیق، پایان‌نامه‌ای مشاهده نشد و ما تحقیق کردیم چیزی نیافتیم.
و) روش تحقیق
با توجّه به موضوع پژوهش، روش جمع‌ آوری اطّلاعات و تجزیه و تحلیل آن به روش اسنادی و کتابخانه‌ای است به این معنا که ابتدا منابع مورد نیاز گلچین شده و پس از مطالعه فیش‌برداری گردیده و بر اساس روش استقرائی^[۱] – تحلیلی مطلب یاد شده مورد استفاده قرار گرفته است تا جایی که این تحقیق در سه بخش، شش فصل و هجده گفتار فراهم آمده و در پایان به نتایجی دست یافته و برای بهتر شدن وضع موجود پیشنهاداتی ارائه شده است.
ز) اهداف تحقیق
هدف کلّی:
بیان جایگاه سند در فقه اسلامی
اهداف ویژه:
أ) احکام مربوط به سند از دیدگاه فقه
ب) اثبات حق از طریق سند از دیدگاه فقهی و حقوقی
ج) تبیین وجوه افتراق و اشتراک نوشته‌ی سنّتی و سند مدرن.
ح) ساختار تحقیق
این پژوهش در ساختار سه بخش و چند فصل تنظیم شده و در پایان نتایج و پیشنهادها و سپس منابع و مآخذ قرار گرفته است.

سؤالی که اینجا مطرح می‌شود این است که آیا دانش‌آموزی با قد ۱٫۷۹ نمی‌تواند در این تیم حضور داشته باشد؟ اگر می‌تواند، تصمیم برای دانش‌آموزی با قد ۱٫۷۸ چه خواهد بود؟ اگر باز هم جواب مثبت است، چه تصمیمی برای فردی با قد ۱٫۷ خواهید گرفت؟

حال دسته بندی مجموعه‌های خشک و غیر خشک را می‌توان در نمایش داد.

شکل ‏۲‑۱: تفاوت مجموعه‌بندی مقادیر در (الف) منطق فازی و (ب) غیر فازی
تشریح مجموعه‌های فازی
بر اساس تعریف ارائه شده توسط زاده، تئوری مجموعه فازی در واقع گسترش‌یافته مجموعه کلاسیک است به نحوی که به اعضای آن مقداری جهت اشتراک در مجموعه اختصاص داده شده باشد. بنیاد منطق فازی بر شالوده نظریه مجموعه‌های فازی استوار است. این نظریه تعمیمی از نظریه کلاسیک مجموعه‌ها در علم ریاضیات است. در تئوری کلاسیک مجموعه‌ها، یک عنصر، یا عضو مجموعه است یا نیست. در حقیقت عضویت عناصر از یک الگوی صفر و یک و باینری تبعیت می‌کند. اما تئوری مجموعه‌های فازی این مفهوم را بسط می‌دهد و عضویت درجه‌بندی شده را مطرح می‌کند. به این ترتیب که یک عنصر می‌تواند تا درجاتی - و نه کاملاً - عضو یک مجموعه باشد. مثلاً این جمله که ” آقای الف به اندازه هفتاددرصد عضو جامعه بزرگسالان است” از دید تئوری مجموعه‌های فازی صحیح است. در این تئوری، عضویت اعضای مجموعه از طریق تابع µ(x)مشخص می‌شود که x نمایانگر یک عضو مشخص و µ(x) تابعی فازی است که درجه عضویت ‌x در مجموعه مربوطه را تعیین می‌کند و مقدار آن بین صفر و یک است:

به بیان دیگر، µ(x) نگاشتی از مقادیر x به مقادیر عددی ممکن بین صفر و یک را می‌سازد. تابع µ(x) ممکن است مجموعه‌ای از مقادیر گسسته یا پیوسته باشد. وقتی که µ(x) فقط تعدادی از مقادیر گسسته بین صفر و یک را تشکیل می‌دهد، مثلاً ممکن است شامل اعداد ۳/۰ و ۵/۰ و ۷/۰ و ۹/۰ و صفر و یک باشد. اما وقتی مجموعه مقادیر µ(x) پیوسته باشند، یک منحنی پیوسته از اعداد اعشاری بین صفر و یک تشکیل می‌شود.
شکل ‏۲‑۲ نموداری از نگاشت پیوسته مقادیر x به مقادیر ‌µ(x)را نشان می‌دهد. تابع‌ µ(x) در این نمودار می‌تواند ارزش عضویت در یک مجموعه فازی فرضی را تعریف کند.
شکل ‏۲‑۲: نگاشت پیوسته‌ای از مقادیر تابع تعلق
روند بکارگیری منطق فازی
منطق فازی را از طریق قوانینی که “عملگرهای فازی” نامیده می‌شوند، می‌توان به‌کار گرفت. این قوانین معمولاً بر اساس مدل زیر تعریف می‌شوند:
اگر “متغیر” جزئی از مجموعه باشد آنگاه “اجرا”
به عنوان مثال فرض کنید می‌خواهیم یک توصیف فازی از دمای یک اتاق ارائه دهیم. در این صورت می‌توانیم چند مجموعه فازی تعریف کنیم که از الگوی تابع µ(x) تبعیت کند. شکل ‏۲‑۳ نموداری از نگاشت متغیر “دمای هوا” به چند مجموعه‌ فازی با نام‌های “سرد"، “خنک"، “عادی"، “گرم” و “داغ” است. چنان که ملاحظه می‌کنید، یک درجه حرارت معین ممکن است متعلق به یک یا دو مجموعه باشد.
شکل ‏۲‑۳: میزان تعلقات دمایی تعیین شده توسط فرد خبره جهت تنظیم حرارت محیط
به عنوان نمونه، درجه حرارت‌های بین دمای T1 و T2 هم متعلق به مجموعه “سرد” و هم متعلق به مجموعه “خنک” است. اما درجه عضویت یک دمای معین در این فاصله، در هر یک از دو مجموعه متفاوت است. به طوری که دمای نزدیک  ‌T2 تنها به اندازه چند صدم در مجموعه “سرد” عضویت دارد، اما نزدیک نود درصد در مجموعه “خنک” عضویت دارد.
اکنون می‌توان بر اساس مدل فوق قانون فازی زیر را تعریف کرد:
اگر دمای اتاق “خیلی گرم” است، سرعت پنکه را “خیلی زیاد” کن.
اگر دمای اتاق “گرم” است، سرعت پنکه را “زیاد” کن.
اگر دمای اتاق “معتدل” است، سرعت پنکه را در “همین اندازه” نگه‌دار.
اگر دمای اتاق “خنک” است، سرعت پنکه را “کم” کن.
اگر دمای اتاق “سرد” است، پنکه را “خاموش” کن.
اگر این قانون فازی را روی یک سیستم کنترل دما اعمال کنیم، آن‌گاه می‌توانیم دماسنجی بسازیم که دمای اتاق را به صورت خودکار و طبق قانون ما، کنترل می‌کند. اما این سؤال پیش می‌آید که اگر دو یا چند قانون همزمان برای یک متغیر ورودی فعال شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟ فرض کنید دمای اتاق برابر Tx₁ است در این صورت هم قانون مربوط به اتاق گرم و هم قانون مربوط به دمای اتاق معتدل صادق است و مقادیر U1 و U2 به ترتیب به دست می‌آید. طبق کدام قانون باید عمل کرد؟ لطفی‌زاده خود پاسخ این معما را نداد. در سال ۱۹۷۵ دو دانشمند منطق فازی به نام ممدانی (Mamdani) و آسیلیان اولین کنترل فازی واقعی را طراحی کردند. آنان پاسخ این معما را با محاسبهِ نقطه ثقل©  مساحتی که از ترکیب دو ذوزنقه زیر U1 و U2 در شکل ۳ پدید آمده و نگاشت آن به محور t و به دست آوردن مقدار Tx₂ حل کردند.
شکل ‏۲‑۴: میزان تأثیر پذیری یک مقدار از توابع تعلق متناظر
منطق فازی و ارتباط آن با هوش مصنوعی
جالب‌ترین کاربرد منطق فازی، تفسیری است که این علم از ساختار تصمیم‌گیری‌های موجودات هوشمند، و در راس آن‌ها، هوش انسانی، به دست می‌دهد. این منطق به خوبی نشان می‌دهد که چرا منطق دو ارزشی “صفر و یک” در ریاضیات کلاسیک قادر به تبیین و توصیف مفاهیم نادقیقی همچون “گرما و سرما” که مبنای بسیاری از تصمیم‌گیری‌های هوشمند را تشکیل می‌دهند، نیست. از کاربردهای منطق فازی هوش مصنوعی می‌توان به بازی‌های رایانه‌ای و جلوه‌های ویژه سینمایی اشاره نمود.
شبکه‌های عصبی
مقدمه‌ای بر شبکه‌های عصبی مصنوعی
امروزه کاربرد هوش مصنوعی در حل مسائل مختلف گسترش چشمگیری یافته است. توسعه یافتن شبکه‌های عصبی مصنوعی، حدوداً از ۶۰ سال پیش آغاز شد؛ با این انگیزه که هم مغز بهتر شناخته شود و هم از بعضی از توانائی‌هایش تقلید شود. این دانش بر اساس تقلید از کارکرد مغز در بازآفرینی استدلال هوشمندانه توسط رایانه استوار است. اما این تقلید، بازسازی جزئیات بیولوژیکی یاخته­های عصبی نیست، بلکه بکارگیری شیوه های منطقی کارکرد مغز و انتقال آن مفاهیم در سامان­دهی نرم­افزارهای ویژه، اساس کار می­باشد[^[۲۱]].
هر چند درک این روش بر فن­آوری رایانه استوار نیست، اما با توجه به حجم زیاد عملیات، گستردگی برنامه ­های جنبی و سرعت محاسبات، رایانه ابزار کلیدی محسوب می­گردد. با افزایش سرعت محاسباتی کامپیوترها، تمایل به استفاده از شبکه های عصبی در حل مسائل مختلف نیز افزایش یافته است. اگر چه روش های محاسباتی متداول، مزایایی دارند اما ماهیت پردازش مرحله به مرحله و غیرموازی آنها، مانعی بر سر راه پردازشهای موازی مربوط به شبکه‌های عصبی می­باشد [^[۲۲]].
شباهت با مغز
اگر چه مکانیسم‌های دقیق کارکرد مغز انسان (یا حتی جانوران) به طور کامل شناخته شده نیست، اما با این وجود جنبه‌های شناخته شده‌ای نیز وجود دارند که الهام‌بخش تئوری شبکه‌های عصبی بوده‌اند. به عنوان مثال، یکی از سلولهای عصبی، معروف به نرون^[۲۳] است که دانش بشری آن را به عنوان سازنده اصلی مغز می‌انگارد. سلولهای عصبی قادرند با اتصال به یکدیگر، تشکیل شبکه‌های عظیم بدهند. گفته می‌شود که هر نرون می‌تواند به هزار تا ده هزار نرون دیگر اتصال یابد. قدرت خارق‌العاده مغز انسان از تعداد بسیار زیاد نرونها و ارتباطات بین آنها ناشی می شود. ساختمان هر یک از نرون‌ها نیز به تنهایی بسیار پیچیده است. هر نرون از بخش‌ها و زیرسیستم‌های زیادی تشکیل شده است که از مکانیسم‌های کنترلی پیچیده‌ای استفاده می‌کنند. سلولهای عصبی می‌توانند از طریق مکانیسم‌های الکتروشیمیایی اطلاعات را انتقال دهند. در شکل ‏۲‑۵ نمای ساده‌ شده‌ای از ساختار یک نرون بیولوژیک نمایش داده شده است. به طور خلاصه، یک نرون بیولوژیک، پس از دریافت سیگنال‌های ورودی (به شکل یک پالس الکتریکی) از سلو‌ل‌های دیگر، آن سیگنال‌ها را با یکدیگر ترکیب کرده و پس از انجام یک عمل^[۲۴] دیگر بر روی سیگنال‌ ترکیبی آن را به صورت خروجی ظاهر می‌سازد. نرون کوچکترین واحد مستقل پردازش اطلاعات است که از چهار بخش اصلی ساخته شده‌ است. دندریتها^[۲۵]، سوما^[۲۶]، آکسون^[۲۷] و سیناپس^[۲۸]. بدنه نرون، سوما نامیده می‌شود. به سوما رشته هایی نامنظم طولانی متصل است که به آنها دندریت می‌گویند. قطر این رشته‌ها اغلب از یک میکرون نازکتر است و اشکال شاخه ای پیچیده‌ای دارند. دندریت ها، اجزایی هستند که به شکل رشته‌های طویل از مرکز سلول به اطراف پراکنده می‌شوند. دندریت‌ها نقش کانالهای ارتباطی را برای انتقال دادن سیگنال‌های الکتریکی به مرکز سلول برعهده دارند. یکی از عناصر عصبی متصل به هسته نرون آکسون نامیده می‌شود. این عنصر برخلاف دندریت از نظر الکتریکی فعال است و به عنوان خروجی نرون عمل می‌کند. آکسون‌ها همیشه در خروجی سلول‌ها مشاهده می‌شوند، لیکن اغلب در ارتباط‌های بین نرونی غایب هستند. در واقع این خروجی‌ها و ورودی‌ها هر دو بر روی دندریت‌ها واقع می‌شوند. آکسون وسیله‌ای غیرخطی است که در هنگام تجاوز پتانسیل ساکن داخل هسته از حد معینی، پالس ولتاژی را به میزان یک هزارم ثانیه به نام پتانسیل فعالیت تولید می‌کند. این پتانسیل فعالیت در واقع یک سری از پرش‌های سریع ولتاژ است. در انتهای دندریت‌ها، ساختار بیولوژیکی ویژه‌ای به نام سیناپس واقع شده است که نقش دروازه‌های اتصالی کانالهای ارتباطی را ایفا می‌کند. در شکل ‏۲‑۶ نمونه ای از ساختار سیناپس بیولوژیکی آورده شده است. رشته آکسون در نقطه تماس سیناپس قطع می‌شود و در این مکان به دندریت سلول دیگر وصل می‌گردد. در واقع سیگنالهای گوناگون از طریق سیناپس‌ها و دندریت‌ها به مرکز سلول منتقل شده و در آنجا با یکدیگر ترکیب می‌شوند. دندریت‌ها که به صورت درخت گونه پخش هستند اطلاعات دریافتی به شکل سیگنال‌ را دریافت نموده و آن را به هسته سلول هدایت می‌کنند. یک عمل جمع ساده از کل سیگنال‌ها بسته به وزن و شدت هر یک در هسته انجام می‌گردد و نتیجه توسط اکسون هدایت می‌شود و بسته به شدت‌ آن ممکن است پالس الکتریکی را از سیناپس با شدت بیشتر یا با شدت کمتر عبور دهند و یا ممکن است به دلیل ضعیف بودن بار الکتریکی آن را عبور ندهند.
شکل ‏۲‑۵: مشخصات اصلی نرون بیولوژیکی
شکل ‏۲‑۶: ساختار سیناپس بیولوژیکی
عمل ترکیب که به آن اشاره کردیم، می‌تواند یک عمل جمع جبری ساده باشد. اصولاً اگر چنین نیز نباشد، در مدلسازی ریاضی می‌توان آن را یک عمل جمع معمولی در نظر گرفت که پس از آن تابع ویژه‌ای بر روی سیگنال اثر داده می‌شود و خروجی به شکل سیگنال الکتریکی متفاوتی از طریق اکسون (وسیناپس ) آن به سلولهای دیگر انتقال داده می‌شود. البته تحقیقات جدید نمایانگر این واقعیت هستند که نرون‌های بیولوژیک بسیار پیچیده‌تر از مدل ساده ای هستند که در بالا شرح داده شد. اما همین مدل ساده می‌تواند زیربنای مستحکمی برای دانش شبکه‌های عصبی مصنوعی تلقی گردد و متخصصان گرایش شبکه‌های عصبی یا هوش مصنوعی می‌توانند با پیگیری کارهای دانشمندان علوم زیست‌شناسی، به بنیانگذاری ساختارهای مناسبتری در آینده دست بزنند.
شبکه‌های عصبی مصنوعی

توجه به زمان

۴۵۳/۰

۰۵۴/۰

۵۱۵/۰

۳۲۱/۸

۰۰۰/۰

اجتناب از عدم اطمینان

۰۸۱/۰

۰۵۳/۰

۱۴۴/۰

۵۳۸/۱

۱۲۶/۰

فردگرایی- گروه گرایی

۳۰۷/۰

۰۵۴/۰

۳۸۴/۰

۶۹۷/۵

۰۰۰/۰

مردسالاری- زن سالاری

۰۶۴/۰

۰۴۵/۰

۰۹۵/۰

۴۲۳/۱

۱۵۷/۰

در صورتیکه مقدار سطح معنی داری برای هر کدام از ضرایب رگرسیونی کوچکتر از ۰۵/۰ باشد آن ضریب رگرسیونی بی معنی خواهد شد. با توجه به سطح معنی داری محاسبه شده در آزمون ضرایب مدل رگرسیون، فرضیات فرعی دوم و چهارم در سطح ۰۵/۰ رد می‌شود، اما فرضیات فرعی اول، سوم و پنجم را نمی توان در سطح ۰۵/۰ رد کرد، در این مدل مقدار ثابت ۴۴۶/۰ و ضریب توجه به زمان برابر ۴۵۳/۰ و فردگرایی ۳۰۷/۰ است.

در نهایت مدل رگرسیونی چند متغیره پس از جایگذاری ضرایب بتای رگرسیونی به صورت زیر نشان داده می شود:
Y= 0.446 + 0.453X₂ + ۰٫۳۰۷X₄
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
۵-۱- مقدمه:
در تحقیق حاضر پس از بررسی و مطالعه چند تحقیق انجام گرفته در مورد فرهنگ سازمانی و مسئولیت پذیری اجتماعی، موضوعی تحت عنوان بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر مسئولیت پذیری اجتماعی در شرکت های مستقر در شهرک های صنعتی شهر بندرعباس تعیین شد و سپس هر یک از متغیر ها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت تا با تعیین چارچوب نظری و ترسیم مدلهای عملیاتی و تحلیلی، فرضیه هایی که با رد و یا تایید شدن آنها نتیجه و یافته های تحقیق نمایان شده، تتنظیم گردد. ضمن اینکه هدف کلی پژوهش این بوده که تاثیر فرهنگ سازمانی بر مسئولیت پذیری اجتماعی در شرکت های مستقر در شهرک های صنعتی شهر بندرعباس با بهره گرفتن از روش های شناخته شده بررسی شود. سپس شاخص های مدل عملیاتی حاصل از چارچوب نظری تعیین و تایید شده و با بهره گرفتن از آنها، پرسشنامه ها مرحله به مرحله تنظیم و نهایی شدند.پس از تکمیل و نظر سنجی به منظور روایی و پایایی سوالات، پرسشنامه ها در قلمروی مکانی ذکر شده توزیع گردید.در نهایت با بهره گرفتن از نرم افزار spss و روش های آزمون k-s ، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند گانه، فرضیه های تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. نهایتا رد یا مورد تائید بودن فرضیات مشخص شده و ضمن ارائه نتایج فرضیات تحقیق، این نتایج در قالب یافته های کلی تحقیق درج و نتیجه گیری شد. از یافته های این پژوهش می توان به این نتیجه رسید که فرهنگ سازمان بر مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان تاثیر و به طور جزی تر فرد گرایی- گروه گرایی و توجه به زمان تاثیر مثبت و معنی داری بر مسئولیت پذیری اجتماعی دارند و متغیر های فاصله قدرت، اجتناب از عدم اطمینان و مرد سالاری و زن سالاری تاثیر چشمگیری بر مسئولیت پذیری اجتماعی ندارند. در این فصل پس از جمع بندی کلی سوالات پژوهش پاسخ داده شده و یافته ها با نتایج سایر محققین مقایسه می شود و پیشنهاداتی کاربردی و تحقیقاتی ارائه خواهد شد. در پایان محدودیت هایی که در هنگام انجام این تحقیق محقق با آن روبرو شده است، مطرح می شود.
۵-۲- سوالات تحقیق:
۵-۲-۱ سوال اصلی: آیا فرهنگ سازمانی بر مسئولیت پذیری اجتماعی تاثیر می گذارد؟
با توجه به اینکه سطح معنی داری محاسبه شده از آزمون رگرسیون کوچکتر از ۵۰/۰ است، فرضیه صفر پژوهش رد می گردد و فرضیه یک تائید می شود، بنابراین در پاسخ به سوال اصلی با اطمینان ۹۵% می توان ادعا نمود که فرهنگ سازمانی بر مسئولیت پذیری اجتماعی تاثیر مثبت و معنی داری دارد.
۵-۲-۲- سوال فرعی:
آیا ابعاد فرهنگ سازمانی(فاصله قدرت، جهت گیری بلند مدت-کوتاه مدت، اجتناب از عدم اطمینان، فرد گرایی-گروه گرایی و مرد سالاری- زن سالاری بر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت تاثیر می گذارد؟
نتایج بدست آمده از آزمون رگرسیون نشان می دهد که ابعاد فرد گرایی-گروه گرایی و جهت گیری بلند مدت- کوتاه مدت تاثیر مثبت و معنا داری بر مسئولیت پذیری اجتماعی دارند و نظر به اینکه گرایش گزاره های مربوط به این قسمت به سمت جهت گیری بلند مدت، هر چه میزان توجه افراد به اهداف و آرمان های بلند مدت بیشتر باشد، مسئولیت پذیری بیشتر خواهد شد. همین مطلب در مورد بعد فرد گرایی- گروه گرایی نیز صادق است چرا که در پرسشنامه ی فرهنگ سازمانی تمایل به سمت موافقت با گروه گرایی می باشد، افزایش این امر، مسئولیت پذیری را در سازمان های موجود در شهرک های صنعتی بندرعباس افزایش می دهد. اما در مورد سایر ابعاد فرهنگ سازمانی نتایج آزمون رگرسیون رابطه چشمگیری را نشان نمی دهد. بنابراین در پاسخ به این سوال می توان گفت که با اطمینان ۹۵% می توان ادعا نمود که فردگرایی-گروه گرایی و جهت گیری بلند مدت- کوتاه مدت تاثیر مثبت و معناداری بر مسئولیت پذیری اجتماعی داشته و ابعاد فاصله قدرت، اجتناب از عدم اطمینان محیطی و مردسالاری- زن سالاری تاثیر چشمگیری بر مسئولیت پذیری اجتماعی ندارند.

کل تقاضای اقتصاد از تولیدات منطقه یا کشور مجموع تقاضای واسطه برای بخش های مختلف اقتصادی و تقاضای نهایی برای این کالاها و خدمات بدست می آید. یعنی:

(۱۲-۲)

که دراین رابطه X_i تقاضای واسطه برای بخش i و y_i تقاضای نهایی برای کالاها و خدمات تولیدشده از تولیدات تولیدشده در داخل و Q_i ستانده (تولید) کل بخش i است. از طرفی نهاده کل از جمع نهاده های واسطه (هزینه واسطه) و جمع ارزش افزوده نهاده های نخستین و واردات به دست می آید. یعنی:

(۱۳-۲)

ناحیه I و II هریک از سطرهای جدول سرنوشت یا مقصد فرآورده های بخش مربوطه را به طور کامل نمایان می سازد. در ناحیه III اجزای ارزش افزوده ای که در هریک از بخش ها ایجاد می شود یعنی نهاده های نخستین نشان داده شده است. این نهاده ها از آن رو نخستین نامیده می شوند که برخلاف مقادیر مندرج در سطرهای نواحی I و II جدول جزء فرآورده های تولید جاری نیستند. ازجمله مصرف سرمایه موجود (استهلاک)، به کار گماردن نیروی انسانی و بهره برداری از زمین، ارتباط سه ناحیه مختلف جدول این امکان را فراهم می آورد تا محاسبه تولید ناخالص داخلی از سه روش تولید، مصرف و درآمد به صورت یکجا و منسجم ایجاد شود.
در ناحیه IV قاعدتاً باید ارزش افزوده ای که مستقیماً در بخش های نهایی ایجاد شده و در همان بخش ها مصرف می شود درج کرد. نمونه بارز این گونه ارزش افزوده، خدمات خانگی است که در بخش خانوارها ایجاد شده و توسط خا نوارها مصرف می شود.
با این حال با توجه به این که این ناحیه خرید مستقیم عوامل تولید (خودمصرفی) است و اهمیت کمتری دارد در بیشتر جدول ها این ناحیه را خالی می گذارند. زیرا طبق تعریف متقاضیان نهایی ارزش به فراورده ها نمی افزایند اگر بخواهیم جدول داده- ستانده از هر نظر با حساب های ملی هماهنگ شده باشد ناگریز باید ارقامی را در این ناحیه بگنجانیم که به دلیل تفاوت در چگونگی تنظیم حساب های ملی، در همه کشورها روش یکسانی وجود ندارد.
حاشیه جدول در سطرها کل تولید هر بخش که شامل مصرف توسط تقاضای واسطه و مصرف توسط متقاضیان نهایی است و حاشیه جدول در ستون ها کل نهاده های هر بخش شامل نهاده های تولید داخلی و واردات را نشان می دهند که جمع سطر و ستون متناظر باید برابر باشد.
۵-۸-۲ روابط اساسی داده- ستانده
در ماتریس مبادلات بین بخشی، عناصر ماتریس ضرایب فنی (ماتریس A) را با a_ij نشان می دهیم و صورت زیر تعریف می کنیم:

(۱۴-۲)

که X_ij نشانگر میزان تولیدات بخش iبصورت کالای واسطه یا ماده اولیه مورد استفاده در بخش j و Q_{j ­}نشانگر میزان نهاده مصرف شده به صورت مواد اولیه و کالاهای واسطه تولید داخل و خارج و نهاده های اولیه در بخش j است. در واقع a_ij نشان می دهد به ازای هر واحد تولید در بخش j چه میزان به تولید بخش i در بخش j نیاز است که نشان دهنده اثر مستقیم تولید بخش j بر بخش i است.
جمع ستونی ماتریس A یعنی:

(۱۵-۲)

شاخص در ارتباط جزئی پسین ^[۲۳] نامیده می شود که نشان دهنده طرف تقاضای اقتصادی است جهت مقایسه میزان وابستگی بخش های اقتصادی مورد مطالعه به اقتصاد منطقه یا کشور بکار می رود. و نشانگر این است که به ازای یک واحد افزایش در تولید محصول بخش j بطور مستقیم چه مقدار برای نهاده تمامی بخش ها تقاضا وجود دارد یعنی میزان وابستگی بخش j به اقتصاد منطقه یا کشور را نشان می دهد. هرگاه این ضریب برای بخشی از اقتصاد بزرگ باشد بدین معنی است که به نظام تولید بسیار متکی بوده و خریدار داده های واسطه بیشتری می باشد.
جمع ستونی ماتریس Aهمواره کوچکتر از عدد یک است زیرا این جمع نسبت هزینه های پرداختی بابت خرید مواد اولیه و یا نیمه ساخته تولید داخل بکل هزینه نهاده های بخش مربوطه را نشان می دهد.
با بهره گرفتن از رابطه (۱۵-۲) ماتریس X_{ij ­}به صورت زیر درمی آید:

(۱۶-۲)

در پژوهشی دیگر، طاهری فر (۱۳۸۸) به تعیین مدل پیش بینی اضطراب اجتماعی از طریق بررسی برخی متغیرهای پیش بینی کننده اضطراب اجتماعی در دانشجویان پرداخته و به ارتباط معنی دار بین خودکارآمدی اجتماعی و اضطراب اجتماعی دست یافت.
مسعود نیا (۱۳۸۷) به بررسی رابطه بین خودکارآمدی عمومی و فوبی اجتماعی پرداخت و نشان داد که خودکارآمدی عمومی ۲۰٫۱ درصد از واریانس فوبی اجتماعی را تبیین می کند.
غلامی و همکاران (۱۳۸۶) در پژوهشی به بررسی اثر بخشی آموزش گروهی خودکارآمدی بر میزان خودکارآمدی در موقعیت های اجتماعی و هراس اجتماعی دانشجویان دختر پرداختند.نتایج پژوهش نشان داد باور خودکارآمدی در موقعیت های اجتماعی باعث افزایش جرأت و کاهش میزان ناراحتی افراد به هنگام فعالیت های اجتماعی شده و در نتیجه حساسیت آن ها نسبت به دقیق شدن دیگران در عملکرد آن ها را کاهش می دهد.
کوپالا سیبلی^[۱۷۸] و همکاران (۲۰۱۴) در یافته های پژوهش خود اظهار کردند، افراد مضطرب اجتماعی خودکارآمدی پایین و وابستگی زیاد به خانواده خود را نشان دادند.
بلک^[۱۷۹] و همکاران(۲۰۱۲) در تحقیقاتی که بر روی دانشجویان مضطرب اجتماعی انجام دادند به این نتیجه رسیدند که عوامل شناختی از جمله خودکارآمدی می تواند نقش مهمی در بهبود مداخلات درمانی به منظور کاهش نوشیدنی های خطرناک در افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی داشته باشد و افزایش خودکارآمدی با کاهش اضطراب و به دنبال آن کاهش مصرف الکل همراه خواهد بود.
رودی و همکاران (۲۰۱۲) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که تغییر در خودکارآمدی افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی می تواند اعتماد به نفس آن ها را افزایش دهد و نتیجه درمانی بهتری داشته باشد.
بریتانی^[۱۸۰] و همکاران(۲۰۱۱) به بررسی رابطه میان خودکارآمدی و خود بیانی منفی با اضطراب اجتماعی در ۱۲۶ کودک ۱۱-۱۴ ساله پرداختند. نتایج ارتباط معنی داری بین خود بیانی منفی با خودکارآمدی عمومی و اجتماعی نشان داد. همچنین، نشان داده شد برخلاف خودکارآمدی عمومی، خودکارآمدی اجتماعی اثر میانجی گری کمی بر ارتباط بین خود بیانی منفی با اضطراب اجتماعی دارد.
توماسون و سانی^[۱۸۱] (۲۰۱۰) با هدف بررسی ارتباط بین شدت اضطراب اجتماعی و همچنین تجارب مربوط به آسیب های اجتماعی و خودکارآمدی، کنترل اجتماعی و راهبردهای مقابله ای نشان داد که خودکارآمدی پایین که بر راهبردهای مقابله ای پایین تکیه دارد، اضطراب اجتماعی تجربه شده در موقعیت اجتماعی را افزایش می دهد.
رودباغ (۲۰۰۶)، به بررسی خودکارآمدی و رفتار اجتماعی پرداخت، نتایج پژوهش وی نشان داد ارتباط معکوس و معناداری بین خودکارآمدی و رفتارهای اجتنابی در افراد مضطرب اجتماعی وجود دارد. آزمودنی هایی که خودکارآمدی پایینی داشتند بیشتر از آزمودنی های دیگر از صحبت کردن در جمع اجتناب می کردند.
در تحقیقی کاپرا و استکا^[۱۸۲] (۲۰۰۵) نشان دادند که خودکارآمدی به طور معنی داری با اضطراب و افسردگی رابطه منفی و با رضایتمندی از زندگی، عاطفه مثبت و خوش بینی رابطه مثبت دارد.
اسماری^[۱۸۳] و همکاران (۲۰۰۱) در پژوهش خود اظهار کردند، هرچه شایستگی اجتماعی در افراد کمتر باشد، آن ها اضطراب اجتماعی بالاتری را تجربه خواهند کرد.
یافته های پژوهش لیری و آثرتون^[۱۸۴] (۱۹۸۹) نشان داد سطوح پایین خودکارآمدی رابطه منفی با سطوح بالای اضطراب اجتماعی در بزرگسالان و همچنین کودکان و نوجوانان دارد.
۲-۴- خلاصه فصل دوم
در این فصل مبانی نظری متغیرهای پژوهش، اضطراب اجتماعی، صفات شخصیتی، ابعاد کمال گرایی و خودکارآمدی بررسی شد. در بخش اضطراب اجتماعی، اختلال اضطراب اجتماعی به عنوان ترس آشکار و پیوسته از موقعیت های اجتماعی و ترس افراطی از تحقیر و خجالت تعریف شد و ویژگی ها، شیوع، شکل گیری و روند اختلال اضطراب اجتماعی، مدل های سبب شناسی این اختلال و ارزیابی مدل ها و در نهایت درمان آن مورد بررسی قرار گرفت.همان طور که اشاره شد، مهم ترین ویژگی این اختلال، ترس یا اضطراب شدید از موقعیت های اجتماعی است که فرد می ترسد مورد بررسی دقیق دیگران قرار بگیرد و به نظر می رسد سن متوسط شروع این اختلال در دوران نوجوانی نگران کننده باشد. در بخش صفات شخصیتی، شخصیت به عنوان مجموعه ای از ویژگی های با دوام و منحصر به فرد که امکان دارد در پاسخ به موقعیت های مختلف تغییر کند، تعریف شد و نظریه های روان تحلیل گری، نو روان کاوی، شناختی، رفتاری، انسان گرایی و رویکرد تحلیل عوامل مربوط به شخصیت و طرح پنج عاملی شخصیت یعنی روان رنجورخویی، برون گرایی، باز بودن به تجربه، مسئولیت پذیری، توافق و ویژگی های هر یک از عوامل اشاره شد.همان گونه که بحث شد، ویژگی روان رنجورخویی به علت داشتن احساسات منفی ترس، غم، برانگیختگی و خشم با اختلالات روانی رابطه بیشتری دارد. در بخش کمال گرایی، کمال گرایی به عنوان توقع بی اندازه شخص از خود یا دیگران در رابطه با کیفیت عملکرد ، معرفی شد و ویژگی های افراد کمال گرا، ابعاد سازش یافته و سازش نایافته کمال گرایی، دیدگاه های نظری مربوط به کمال گرایی، شامل دیدگاه های فروید، هورنای، آدلر، راجرز، الیس و بندورا ، سبب شناسی و عوامل مربوط به والدین، عوامل فردی و عوامل بیولوژیکی موثر در سبب شناسی و مدل تحولی کمال گرایی پرداخته شد. همان گونه که گفته شد، کمال گرایی لزوما عامل منفی به شمار نمی رود بلکه دارای ابعاد سازگارانه و ناسازگارانه است که کمال گرایی سازگارانه شامل تلاش برای عالی بودن، هدفمندی و برخورداری از نظم و سازماندهی است، و کمال گرایی ناسازگارانه شامل نگرانی در مورد اشتباهات، شک و تردید در مورد اقدامات، انتظارات غیرواقع بینانه والدین و انتقاد والدین می باشد. در بخش خودکارآمدی، خودکارآمدی به عنوان قضاوت هایی تعریف شد که شخص درباره توانایی های خود برای انجام دادن کاری ارائه می دهد. ماهیت خودکارآمدی، مولفه های سطح، عمومیت و نیرومندی، فرایندهای شناختی، عاطفی و انتخابی خودکارآمدی و جنبه های مختلف تأثیر باورهای خودکارآمدی بر عملکرد انسان مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به آنچه که در زمینه خودکارآمدی گفته شد، به نظر می رسد احساس کارایی بالا در افراد، ترس از شکست را در آن ها کاهش می دهد، سطح آرزوها را بالا می برد و توانایی حل مسئله را بهبود می بخشد.

در ادامه ی مفاهیم نظری به تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده در زمینه متغیر های پژوهش نیز اشاره شد. در این بررسی ها صفت شخصیت روان رنجورخویی بیشترین نقش پیش بینی کنندگی اختلالات روانی بخصوص اختلال اضطراب اجتماعی، و در بین ابعاد کمال گرایی، کمال گرایی ناسازگارانه، و همچنین خودکارآمدی پایین بیشترین ارتباط را با اختلال اضطراب اجتماعی دارند.
فصل سوم:
روش پژوهش
۳-۱- مقدمه
در این فصل ابتدا طرح پژوهش، جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری توضیح داده می شود. سپس ابزارهای اندازه گیری معرفی شده و روش اجرا توضیح داده می شود و در نهایت شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات معرفی می گردد.
۳-۲- روش پژوهش
روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است.تحقیقات همبستگی شامل کلیه تحقیقاتی است که در آن ها سعی می شود رابطه بین متغیرهای مختلف با بهره گرفتن از ضریب همبستگی، کشف یا تعیین شود. هدف روش تحقیق همبستگی مطالعه حدود تغییرات یک یا چند متغیر با حدود تغییرات یک یا چند متغیر دیگر است. به عبارت دیگر هدف تحقیق همبستگی پی بردن به تغییرات متغیرهای پیش بین بر متغیر ملاک است.
۳-۳- جامعه آماری
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد دختر و پسر دانشگاه کاشان، سال تحصیلی۹۴-۹۳ بود.تعداد کل دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه ۱۹۵۴ ، تعداد کل دختران ۱۰۷۰نفر و تعداد کل پسران ۸۸۴ بود.
۳-۴- گروه نمونه، حجم گروه نمونه و روش نمونه گیری
نمونه از کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه کاشان که در سال تحصیلی ۹۴-۹۳ مشغول به تحصیل بودند انتخاب گردیده است.
حجم نمونه با بهره گرفتن از جدول برآورد حجم نمونه مورگان (مورگان؛ ۱۹۷۰؛ به نقل از نادری و سیف نراقی، ۱۳۸۱) ۳۲۲ نفر تعیین شد. نمونه پژوهش شامل ۱۶۷ دانشجوی دختر و ۱۵۶ دانشجوی پسر از دانشکده های علوم انسانی، فنی-مهندسی، علوم پایه، پردیس دانشگاهی، واحد خواهران، نانو و معماری و هنر که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم انتخاب گردیدند.
تعداد گروه نمونه به تفکیک هر دانشکده در جدول ۳-۱ آمده است:
جدول۳-۱ تعداد گروه نمونه به تفکیک دانشکده ها