برای ساخت موجهای مورد نظر در شکل ۳-۱ باید بتوان شکل موجهایی مانند شکل ۳-۹ را ابتدا تولید کرد. در مدار مولد مارکس تک قطبی معرفی شده در شکل ۳-۵ اگر هر طبقه را جداگانه تحریک کنیم می توانیم شکل موج دلخواه جریان یا ولتاژ مورد نظر خود را تولید کنیم. برای این منظور می بایست زمان روشن و خاموش شدن هر بلوک تعیین گردد. برای مثال در یک مولد مارکس تک قطبی با دوازده طبقه برای تولید شکل ۳-۹ باید واحد ها را به نوبت وارد مدار تخلیه کرده و در زمان t₁ همه واحدها را خارج کنیم تا شکل ۳-۹ب بدست آید. برای این منظور جریان هر واحد به صورت تابع تعریف می شود چون واحد ها مشابه است جریان آنها یکسان در نظر گرفته می شود. تنها تفاوت جریان واحد ها در زمان روشن شدن و خاموش شدن آنها است. مقدار اختلاف مقدار جریان پارامتری و مقدار جریان الگو به صورت مجموع مربعات خطا تعریف می شود.

^-۱ (۳-۶)
در این رابطه
جریان هرواحد با تاخیر t_n
جریان الگو
شکل ۳-۹ پالس الگو
با الگوریتم ژنتیک زمان های تاخیر هر واحد را به گونه ای بدست می آوریم که تابع error کمترین مقدار شود.[۲۰]
۳-۴-۱ الگورییتم ژنتیک
الگوریتم ژنتیک، دارای رفتاری است که از مکانیسم تکامل در طبیعت الهام گرفته است. این روش با ایجاد جمعیتی از افراد که در قالب کروموزوم ارائه می شود، پیاده سازی می گردد. سپس افراد موجود در جمعیت در اختیار فرایند تکامل قرار می گیرند. در عمل مدل ژنتیک محاسباتیی می تواند با آرایه ای از بیتها و یا کاراکتر ها در قالب کروموزوم پیاده سازی شود. به این ترتیب عملیات جهش و ترکیب با دستکاری این بیت ها و کروموزومها ممکن خواهد بود. هر چند تحقیقات زیادی روی کروموزومها با طول نتغیر انجام گردیده است اما عمده کاربران الگوریتم ژنتیک از رشته ای از کاراکتر ها با طول ثابت به عنوان کروموزوم استفتده می کنند. به این ترتیب کاربران با دو محدودیت یعنی طول ثابت رشته کاراکتر ها و نحوه ارائه مسئله در قالب این رشته ها مواجهند. این دو محدودیت باعث پیدایش یک روش جدید تحت عنوان برنامه نویسی ژنتیک گردیده است که در آن طول ثابت و تبدیل مسئله به رشته های رمز شده مطرح نمی باشد.
مفهوم الگوریتم ژنتیک برای اولین بار توسط جان هالند مطرح گردید. این الگوریتم یک مدل از الگوریتم های تکاملی است و بر خلاف روش های بهینه سازی کلاسیک جهت شروع فرایند جستجو به جای تنها یک جواب با مجموعه ای تصادفی از جوابها کار خود را شروع می کند و سپس مورد ارزیابی قرار می گیرد. این ارزیابی شامل محاسبه مقدار تابع هدف و انحراف آن از محدودیت ها می باشد.
با بهره گرفتن از مقدار تابع هدف و انحراف از محدودیت ها باید اندازه ای تعریف شود تا شایستگی هر جواب مشخص گردد. در اغلب مسایل میزان شایستگی معادل با مقدار تابع هدف در نظر گرفته می شود. اگر معیار ها برآورده نشوند جمعیت جوابها با بهره گرفتن از سه عملگر انتخاب تقاطع و جهش تعدیل شده و یک جمعیت جدید که انتظار می رود بهتر باشد ایجاد می گردد؛ و شمارشگر نسل افزایش می یابد تا نشان دهد که یک نسل یا یک تکرار کامل شده است.
روند کلی الگوریتم ژنتیک به صورت شبه کد در ضمیمه ارائه می شود.
منظور از بهینه سازی سراسری یافتن مجموعه ای از بهترین پارامتر ها برای بهینه سازی تابع هدف^[۱۸] می باشد. عموما علاوه بر جواب بهینه سراسری چندین جواب بهینه موضعی نیز برای مسائل وجود دارد. این جوابهای موضعی مسائل بهینه سازی را با چالش مواجه می کند.
نمودار گذر کارکرد یک الگوریتم ژنتیک به صورت شکل ۳-۱۰ است.
.
شکل۳-۱۰ فلوچارت الگوریتم ژنتیک
در یک الگوریتم ژنتیک استاندارد ابتدا یک جمعیت اولیه به صورت تصادفی تولید می شود. هر مرحله تکاملی یک نسل نامیده می شود. برای شکل گیری یک جمعیت جدید (نسل بعدی) افراد بر مبنای میزان شایستگیشان انتخاب می شوند.
ساده ترین روش برای انجام این انتخاب انتخاب متناسب با شایستگی می باشد. در این روش افراد با احتمالی متناسب با میزان شایستگی شان انتخاب می شوند.
به این ترتیب افراد شایسته تر شانس بیشتری برای تولید مثل خواهند داشت. این در حالی است که افراد با شایستگی کمتر محو شده و شانسی برای انتخاب و تولید مثل پیدا نمی کنند.
روال انتخاب به تنهایی نمی تواند هیچ فرد جدیدی را به جمعیت اضافه کند و همچنین نقطه جدیدی را به فضای جستجو پیدا نمی کند، بلکه این کار با بهره گرفتن از عملگر های تقتطع، و جهش انجام می شود.
عملگر تقاطع با بهره گرفتن از یک احتمال تحت عنوان احتمال تقاطع و یا نرخ تقاطع P_c بین دو فرد انتخاب شده انجام می شود. این دو فرد والدین نامگذاری می شوند. به این ترتیب دو فرد جدید به وجود می آیند به نام فرزندان. عملگر تقاطع باعث می شود تا عملیات جستجو به مناطق جدیدی در فضای جستجو گسترش یابد.
عملگر جهش در راستای جلوگیری از همگرایی زودرس در کمینه های موضعی به کار گرفته می شود و نقاط جدیدی را به صورت تصادفی در فضای جستجو ایجاد می کند. این عملگر یک تغییر تصادفی را با احتمال اندک p_m اعمال می کند.
البته هر تقاطعی الزاما منجر به جوابهای بهتر نمی شود اما ما نگران چنین امری نیستیم زیرا جوابهای بد ایجاد شده در عملیات انتخاب مجدد حذف خواهند شد و عمر کوتاهی خواهند داشت.
سه عملگر مذکور عملگرهای ساده ای هستند و عملگر انتخاب مجدد، رشته های خوبی را ناتخاب می نماید.، عملگر تقاطع زیر رشته های خوب دو کروموزوم را به امید شکل گیری کروموزومهای بهتر مجددا تقاطع می دهد و در نهایت عملگر جهش نیز مکانی را در کروموزوم به امید یافتن فرد بهتری تغییر می دهد.
الگوریتهای ژنتیک از سازماندهی دودویی خطی استفاده می کنند. به این معنی که به جای خود متغیرها با مقادیر کد گذاری شده متغیرهای تصمیم کار می کنند. آنها با یک فضای جستجوی گسسته حتی اگر تابع پیوسته باشد کار می کنند. این امر الگوریتمهای ژنتیک را قادر می سازد تا در حوزه وسیعی از مسایل کاربرد داشته باشد. فایده دیگر این امر آن است که عملگر های ژنتیک از تشابهات ساختار رشته بهره گرفته و جستجوی موثری را انجام می دهند.
تابع شایستگی به منزله یک جعبه سیاه از دید الگوریتم ژنتیک می باشد. افراد به این جعبه سیاه اعمال شده و مقدار شایستگی آنها توسط این تابع محاسبه می شود.
۳-۴-۲ مزایای استفاده از الگوریتم ژنتیک
الگوریتم ژنتیک به سرعت می تواند یک مجموعه بزرگ از جوابها را پویش نماید. همچنین جوابهای بد تاثیری بر روی جوابها نداشته و به آسانی حذف می شوند.
طبیعت الگوریتم ژنتیک به گونه ای است که نیازی به داشتن هیچ قاعده ای در ارتباط با مسئله مورد حل ندارد و تنها با قوائد داخلی خودش کار می کند. این نکته در مورد مسائل پیچیده بسیار مفید واقع می شود.
این روش نیازی به محاسبات مشتق جزئی ندارد.
الگوریتم ژنتیک بر خلاف سایر الگوریتمها ی بهینه سازی نیازی به حدس اولیه در ارتباط با جواب نمی باشد با توجه به اینکه حدس اولیه تاثیر زیادی بر روی نتیجه نهایی دارد الگوریتم ژنتیک تنها نیازمند یک محدوده جستجو می باشد که این محدوده با توجه به دانش اولیه از خصوصیات فیزیکی سامانه قابل طرح است.
الگوریتم ژنتیک به صورت موثر کل فضای جوابها را جستجو می کند که این نوع از جستجو بر خلاف سایر روشها از افتادن در تله نقاط بهینه موضعی جلوگیری می کند.[۵]
۳-۵ جبران سازی لبه پالس ولتاژ
شکل۳-۱۱ مدار معادل تخلیه خازن
در کاربردهای موج مربعی زمانی که عرض پالس طولانی می شود لبه پالس دچار افت می گردد. این افت به دلیل تخلیه شدن خازن است. در شکل ۳-۱۱ مدار معادل یک مولد پالسی، رابطه ۳-۷ ثابت زمانی تخلیه خازن و شکل ۳-۱۲ ولتاژ خازن را در این مدت نشان می دهد.
(۳-۷)
(۳-۸)
خازن معادل
مقاومت بار
ثابت زمانی تخلیه خازن معادل
ولتاژ منبع تغذیه
ولتاژ خازن
شکل ۳-۱۲ شکل موج ولتاژ خازن در زمان تخلیه
اگر زمان تخلیه خازن t_d که با سوییچ S2 کنترل می شود از ۵ بزرگتر باشد طبق رابطه ۳-۸ تقریبا تمامی ولتاژ خازن میرا می شود.
در زمان های تخلیه کوچکتر از ۵ پالس خروجی دچار افت می شود. این افت را به صورت درصدی از حداکثر مقدار پالس نشان می دهند. در مورد پالس ولتاژ:
(۳-۹)
افت پالس ولتاژ
درصد افت
ولتاژ منبع تغذیه دی-سی یا بیشینه ولتاژ خازن
در کاربرد هایی که نیاز به پالس مربعی دارند مانند مولد موج میکروویو «مگنترون»[۲۱]، ساخت ورقهای فلزی با بهره گرفتن از الکترولیز[فصل ۲] و غیر فعال سازی میکروبی، نا صافی عرض پالس مربعی بازده عملیات را کاهش می دهد و در نتیجه هزینه بهره برداری بالا رفته و استفاده از مولد پالسی ناکارآمد می شود. بنابراین می بایست به منظور بهینه سازی مولد پالسی این افت را جبران نموده و سطح صافی از پالس بوجود آید. روش سنتی برای جبران سازی افت پالس که در دهه های پیشین استفاده می شده است مدار بازتاب دهنده^[۱۹] است. در این روش مدار شکل ۳-۱۳ به صورت سری با مولد پالس قرار می گیرد و با تخلیه انرژی القاگر در در زمان های افت ولتاژ روی بار، جبران سازی صورت می گیرد. این روش اگر چه از نظر ایده ساده است اما تنظیم پارامتر های آن پیچیده می باشد. مشکلاتی مانند تنظیم زمانبندی کلید زنی و شروع به کار،لزوم استفاده از سوییچ هایی که جریان پیک تا ۲.۵ برابر جریان بار را تحمل کنند و به کارگیری عنصر القاگر بسیار بزرگ [۲۱] سبب شده که به دنبال روش های دیگری برای جبران سازی باشیم.
در این پایان نامه به منظور جبران سطح پالس مولد پالسی مارکس از روش فعال جبران سازی مدولاسیون عرض پالس^[۲۰] استفاده می کنیم.
۳-۵-۱ روش جبران سازی مدولاسیون عرض پالس
ایده اصلی این روش این است که به منظور جبران افت ولتاژ خازن اصلی یا مجموعه خازنها در مولد مارکس که در شکل ۳-۱۴ با C_T نشان داده شده، خازنی دیگر را که با منبع ولتاژ کمکی شارژ شده است به کار بگیریم.
شکل ۳-۱۳ مدار بازتاب دهنده
شکل ۳-۱۴ مدار معادل مولد مارکس متوالی با جبران کننده PWM
خازن C_cp را که با منبع تغذیه فرعی شارژ می شود، با دوره کاری متغیر بین ۰ تا ۱ و با فرکانس چندین برابر پالس اصلی کلید زنی می کنیم. نحوه کلید زنی باید به گونه ای باشد که در ابتدای دوره کاری ۰ و به تدریج با افزایش افت ولتاژ، این مقدار نیز افزایش یابد و در نهایت به ۱ برسد. شکل ۳-۱۵ روش کار را نشان می دهد.[۲۱]

ورود رقبای بخش خصوصی، پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) پایین بودن سطح درآمد جامعه، تحریم های بین المللی
قوت ها
سرمایه و پشتوانه مالی قوی و نیروهای متخصص و خبره، سابقه طولانی در امر بیمه، شبکه توزیع گسترده
ضعف ها
پایین بودن میزان تبلیغات ، تاخیر درصدور بیمه نامه ها، تاخیر در پرداخت خسارات.
مدل سلسه مراتبی و شبکه ای که برای تحلیل SWOT در اینجا پیشنهاد می‌شود از چهار سطح تشکیل شده است. هدف (بهترین استراتژی) نشان دهنده ای سطح اول می‌باشد. سطح دوم گروه های SWOT می‌باشند و سطح سوم عوامل یا فاکتورهای هر گروه SWOT سطح چهارم هم گزینه ها یا استراتژی‎های بدلیل.

در مطالعه موردی صورت گرفته مشاهده می‌شود که وابستگی های میان فاکتورهای هم بر انتخاب استراتژی تاثیر می‌گذارد و هم بر اولویت بندی استراتژی ها در نهایت و برمبنای تحلیل های صورت گرفته می‌توان اینطور گفت که شرکت باید تمرکز خود را برروی دو استراتژی نوآوری وتبلیغات بگذارد.
۲) انصاری و همکارانش در سال ۱۳۸۸ تحقیقاتی با عنوان ” تحلیل استراتژی و دورنی و بیرونی SWOT دانشکده ی مدیریت واطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان “ انجام داده اند. هدف از این مطالعه، شناخت وضعیت موجود دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشک اصفهان از طریق تحلیل درونی و بیرونی در سال ۱۳۸۶ است در این تحقیق از ترکیب دو روش تحقیق کمی‌و کیفی استفاده شده : افراد جامعه ی تحقیق شامل مدیران و معاونین و کارشناسان و کارمندان دانشکده بودند ۸۵ نفرکه به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار مورداستفاده دو پرسشنامه ی محقق ساخته و مصاحبه به شیوه جلسات بحث گروهی بود برای تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و تحلیل SWOT استفاده شد یافته ها نشان داد که دانشکده مدیریت از نظر عوامل داخلی و خارجی از نقاط قوت و فرصت های بیشتری برخوردار است و در شرایطی است که میتواند با کمک استراتژی های مورد نظر، به بهره برداری از فرصت های درجهت کاهش ضعف ها و تهدیدات به پردازد. موارد زیر به عنوان عوامل داخلی ( قوت و ضعف ) و عوامل ( فرصت و تهدید ) دانشکده مدیریت واطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان معرفی شدند:
نقاط قوت : محیط فیزیکی مناسب، انتشار مجله علمی‌تحقیقی ؛ دسترسی اعضا هیأت علمی‌به اینترنت وجود مراکز تحقیقاتی سه گانه وجود کتابخانه با منابع کم نظیر؛ وجود سه سایت جهت اتصال دانشجویان وارائه آموزش های الکترو نیک ، وجود امکانات سخت افزاری و تجهیزات کمک آموزشی، بها دادن به تشکیل های دانشجویی، تبدیل پروژه های تحقیقاتی دانشجویان به طرح های تحقیقی، وجود اساتید جوان، با انگیزه و متخصص در رشته خود، برگزاری پودمان ها و همایش‎های وزارت بهداشت و دعوت از متخصصین، ارتباط آموزشی و تحقیقی با وزارت بهداشت و پیشگامی‌درارائه طرحهای جدید:
زمینه های قابل بهبود: کمبود اعضای هیأت علمی‌به ویژه استادیار به بالا، تخصیص بیش از حد واحد درسی به هر هیأت علمی‌در طول ترم و نداشتن فرصت مطالعه و تحقیق پایین بودن امکانات رفاهی و ورزشی کارکنان، شفاف نبودن شرح وظایف و مسئولی تها بین نیرو ها؛ کمرنگ شدن انجام کارگروهی در میان اعضای هیأت.
فرصت ها : نیاز به علوم مدیریت وکاربرد آن در سطح جامعه، پذیرش دانشجویان مستعد و جوان، افزایش سازمان های بهداشتی، درمانی جامعه و تنوع نیازهای مدیریتی آنها مهم شدن جنبه های اقتصادی بهداشت و درمانی حتی نزد مدیران غیر بهداشتی، تاکید وزارتخانه بر تاسیس رشته های جدید در دوره های کارشناسی و راه اندازی مقاطع بالاتر، زمینه همکاری دانشکده با بیمارستان ها و ارائه خدمات مشاوره‎ای به آنها ارتقا سطح تکنولوژی اطلاعاتی و ارتباطی در جامعه حرفه گرایی در کل کشور و نیاز شدید تکنیکهای مدیریتی و اطلاع رسانی.
تهدیدات: عدم وجود تسهیلات لازم در دانشگاه های علوم پزشکی جهت ادامه تحصیل اساتید عدم شناخت جامعه از رشته های دانشکده و مبهم بودن جایگاه فارغ التحضیلان، نوسانات اقتصادی جامعه که بودجه دانشگاه را متاثر کرده است، تغییرات شدید مدیریتی در سطح دانشگاه و سازمان ها عدم وجود تفکر و نگرش سرمایه ای بودن به بهداشت و درمان، پرداخت دیرهنگام بعضی از کمکهای مالی، اضافه کار به دانشکده، عدم شناخت کافی دانشگاه و جامعه از کارکردهای دانشکده.
نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بخش های تحقیقی و دانشجویی از نقاط قوت بیشتری برخوردارند و بخش فرهنگی با ضعف های بیشتری مواجه است از جمله مشکلاتی که این دانشکده با آن رویه رو است تغییرات شدید مدیریتی، متمرکز بودن نظام مدیریتی، فقدان تفکر و نگری و برنامه ریزی استراتژیک و بهره برداری از فرصت ها و قوتها می‌تواند برضعف ها و مشکلات فایق اید.
علمی‌و کارکنان جذب نسبتاً بالای نیروی انسانی غیر متخصص در واحدهای دانشکده وجود چارتهای نیروی انسانی قدیمی.
۳) ملکی و همکارانش در سال ۱۳۸۹ تحقیقی با عنوان” طراحی و مدلسازی یک ساختار یکپارچه QFD FMEA در مراکز خدمت درمانی “ انجام دادند. روش تحقیق، شامل مطالعات جامع کتابخانه ای تحقیق گسترده در منابع اطلاعات و سایت های شبکه جهانی اینترنت و نیز مطالعات میدانی است.
هدف این مقاله با تمرکز بر نقاط ضعف و قوت کارهای پیشین ، ارائه یک ساختار یکپارچه از دو ابزار گسترش عملکرد کیفیQuality Func
tion Development – QFD) ( و تجزیه و تحلیل اثرات و حالات خطا ) Faliure mode and effect analysis – FMEA) است که در نهایت بهبود خدمات بهداشتی و درمانی به گونه ای که بیشترین رضایت را در مشتریان ایجاد نماید. ساختار پیشنهادی دارای چهارمرحله بوده که سه مرحله اول آن استفاده از رویکردQFD است. ورودی مرحله اول خواسته های مشتریان است که از طریق رویکردتعالی سازمانی شناسایی شد و خروجی آن تعیین درجه اهمیت مشخصه‎های کیفی خدمات درمانی است. این مرحله خانه کیفیت مدل QFD را تشکیل می‌دهد در مرحله دوم ترکیب بهینه ای از فعالیت های درمانی قابل اندازه گیری که برای پیاده سازی مشخصه‎ های کیفی در یک مرکز خدمات درمانی مورد نیاز هستند از طریق یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح و با توجه به محدودیت های موجود در سیستم تعیین می‌شود در مرحله سوم، خطاهای بالقوه ناشی از اجرای مهمترین فعالیت های درمانی مرحله دوم که سبب نارضایتی مشتریان شده و کیفیت خدمات ارائه شده را کاهش می‌دهند تعیین می‌شوند در مرحله چهارم به منظور کاهش اثرات مهمترین خطاهای بالقوه خروجی مرحله سوم، رویکرد FMEA اجرا شده و با تعیین درجه خطرآنها، اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه لازم جهت حذف و یا کاهش اثرات آنها در سیستم برنامه ریزی می‌شوند به منظور ارزیابی مدل پیشنهادی یک مثال نیز ارائه شده است که نتایج به دست آمده حاکی از عملکرد مناسب ساختار پیشنهادی است.
۴) خاتون و همکارانش در سال ۱۳۹۰ تحقیقی با عنوان ” سنجش اراکان چهارگانه گردشگری روستایی با بهره گرفتن از تکنیک SWOT مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری “ انجام داده اند از اینرو هدف این مطالعه با بهره گرفتن از تکنیک SWOT وضعیت گرد شگری روستایی در روستاهای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری مشخص و وزن هر کدام از ارکان چهارگانه SWOT روستایی سنجیده شود. جامعه آماری این مطالعه شامل هیجده نفر ازکارشناسان و مسئولین مرتبط با علوم توسعه روستایی و گردشگری بوده است.
نقاط قوت :
وجود زمین جهت واگذاری به سرمایه گذاران در روستاهای هدف گردشگری وجود محصولات و فراورده های محلی برای ارائه به گردشگران وجود مردم ساده و بی تکلف در روستاهای هدف گردشگری ، وجود اداب و رسوم محلی و سنی در روستاهای هدف گردشگری، وجود آداب و رسوم محلی و سنتی در روستاهای هدف گردشگری، وجود طبیعت بکر و چشم اندازهای زیبا، داشتن محیط آرام و ساکت، وجود جاذبه یکتای گردشگری در محیط روستا، نزدیکی با حیات وحش و احتمال تماشای آنها، برخورداری از آب و هوای کاملاً پاک، وجود پتانسیل برای اجرای انواع فعالیت های گردشگری همچون انواع ورزشها، باور مسئولین به دستیابی به محتوی توسعه با مهیا سازی قابلیت‌های گردشگری در روستاهای هدف.
نقاط ضعف :
نارضایتی مردم روستا جهت سرمایه گذاری دربخش گردشگری، عدم وجود برنامه ریزی مدون دولت جهت هدایت سرمایه گذاری روستاهای هدف، نامناسب بودن وضعیت امنیت اجتماعی گردشگران، نامناسب بودن تسهیلات خدمانی، عدم وجود نیروی متخصص و آموزش دیده در روستاهای هدف، توزیع نامناسب گردشگران در فصول مختلف، تضاد میان فرهنگ گردشگران و مردم روستا، تمایل به استفاده اختصاصی از فضای روستادر قالب ویلا و باغ خصوصی، نامناسب بودن زیر ساخت های و امکانات موجود در روستاهای هدف، نامناسب بودن امکانات مربوط به تفریح و ورزشی، عدم آشنایی ساکنان روستا در برخورد با گردشگران، افزایش توجه دولت به برنامه یزی و سرمایه گذاری در بخش گردشگر، وجود تمایل در بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری.
فرصت :
افزایش تمایل جهت گردشگری در بین مردم شهری، وجود دو استان اصفهان و خوزستان به عنوان مراکز گردشگری فرصت، افزایش تمایل به بهره مندی از این فرصت جهت استغالزایی و جلوگیری از مهاجرت، روستائیان در دولت، وجود آژانس های علاقه مند به استفاده از قابلیت‌های روستاهای هدف، وجود نیروی متحصص در مراکز گردشگری.
تهدید :
افزایش قیمت زمین و خدمات بوجود آمدن مراکز گردشگر پذیر در نقاط دیگر، تراکم جمعیتی در روستاها در فصول گردشگر ناپذیر، ازدیار تخلفات اجتماعی با ورود گردشگر، از بین رفتن فرهنگ محلی وسنتی، تمایل به نزدیک شدن به فرهنگ گردشگران از سوی ساکنان روستا، همسویی ادارات و سازمانهای دولتی جهت گسترش تجهیزات و تاسیسات گردشگری، از بین رفتن پوشش گیاهی و درختان و فرار حیات وحش، افزایش آلودگی منابع آی و خاک و هوا.
نتایج نشان می‌دهد میزان محدودیت ها (شامل نقاط ضعف و تهدید) در سطح بالاترین نسبت به میزان مزیت ها (شامل نقاط قوت و فرصت ها) است اگر چه مولفه به وجود آمدن مراکز گردشگر پذیر در نقاط دیگر به عنوان مهمترین مولفه تهدید مشخص شد امابه دلیل / فرصت مناسب بودن زیر ساخت های گردشگری همچون راه دسترسی، اماکن اقامتی و تسهیلات رفاهی و همچنین شناخت نادرست گردشگران از گردشگری روستایی در روستاهای مورد مطالعه، همین مولفه موجب تخفیف آسیب پذیری و نیز کاهش تخریب طبیعت بکر و چشم اندازهای زیبا به عنوان مهمترین مولفه قوت توسعه گردشگری روستایی شده است.
۵) قزآانی قمصری و همکارانش در سال ۱۳۹۰ تحقیقی با عنوان ” عوامل موثر برصادرات فرش دستبافت در قالب ماتریس سوات (SWOT) مطالعه موردی تعاونیهای فرش در استان اصفهان “ انجام داده اند هدف این تحقق، مطالعه دقیق
ودرک نقاط قوت و فرصتهای موجود و شناخت، نقاط ضعف و تهدید های موجود تعاونیهای فرش استانی اصفهان در نه ماهه اول سال ۱۳۸۸ وارایه راهبردی های مناسبی جهت افزایش توان رقابتی و در نتیجه افزایش میزان صادرات این محصول و از اصل اقتصادی مزیت نسبی در تجارت جهان برای تخصیص بین المللی منابع و عوامل تولید در این صنعت بومی‌و ملی و تاریخی به نحو احسن در جهت رشد و توسعه اقتصادی در مناطق تولید فرش استفاده شود این تحقیق از نظر ماهیت و اهداف از نوع کاربردی و از نظر نحوه گرد آوری داده ها برای آزمون فرضیات از نوع توصیفی و پیمایشی است و بعد از تهیه پرسشنامه و بررسی روایی و پایایی آن، یافته های تحقیق به وسیله نرم افزار SPSS تحلیل شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه مدیران تعاونی فرش استان اصفهان در سال ۱۳۸۸ است از ۲۵ تعاونی شهری تعداد ۲۲ پرسشنامه و از ۲۴ تعاونی روستایی۲۰ پرسشنامه تکمیل شده ۲۹ پرسشنامه نیز به صورت تصادفی ساده از ۱۷۰ نفر از صادر کنندگان فرش تکمیل گردید مدل تحقیق براساس آیتم‎های SWOT است که در قالب ۴ فرضیه در زمینه تعاونیهای فرش دستبافت و براساس اهمیت آنها در افزایش صادرات فرش در تحقق آورده شدند فرش دستبافت و براساس اهمیت آنها در افزایش صادرات فرش در تحقق اورده شدند.
فرضیات و تحقق عبارتند از:

1. 1. تبلیغات مناسب با رویکرد برندسازی در تعاونیهای فرش دستبافت برافزایش صادرات فرش موثر است (تبلیغات )

1. 1. گرایش به سمت سفارش پذیری در تعاونیهای فرش دستبافت برافزایش صادارت فرش موثر است (سفارش پذیرد)

1. 1. توجه تعاونیهای فرش دستباف به خواست و نیاز و سلیقه بازارهای جهانی بر افزایش صادرات فرش موثر است ( سلیقه مشتریان)

1. 1. اعمال مدیریت هزینه در مراحل تولیدو تکمیل فرش دستبافت در تعاونیهای فرش برافزایش صادرات فرش موثر است. ( هزینه یا قیمت تمام شده فرش)

نتایج نشان داد که تبلیغات، شفارش پذیری، توجه به نیاز بازار و مدیریت هزینه توسط تعاونیهای فرش در افزایش صادرات موثرند دراین باره سفارش پذیری فرش کمترین هزینه در فرش دستی بیشترین تاثیر پذیری را ازخصوصیات اجتماعی پاسخگویان دارند.
۲-۶-۲ مطالعات خارجی
۶) آی پی و کو ۱ در سال ۲۰۰۴ در تحقیقی با عنوان: در چارچوب تدوین استراتژی BSQ : ترکیبی ازکارت امتیاز متوازن، SWOT و تجزیه و تحلیل مشخصه های کیفی: انجام داده اند هدف از این تحقیق نشان دادن دستورالعمل های رویه ای به جای ارائه استراتژی واقعی است روش تحقیق یک چارچوب یکپارچه متشکل از BSC (کارت امتیاز متوازن) تجزیه و تحلیل نقاط قوت، نقاط ضعف: فرصت و تهدیدها (SWOT) و گسترش عملکرد کیفی QFD است که نظر سنجی با بهره گرفتن از ۱۳ نفر از اعضای کمیته اجرایی در موسسات موسسه حرفه ای در هنگ کنگ صورت گرفته است و پرسشنامه مقیاس لیکرت ده نقطه، که در آن عدد ۱ اشاره به کم اهمیت بودن و عدد ۱۰ اشاره به مهمترین استفاده شده است.
فرصت ها
گواهی نامه های به رسمیت شناخته شده در هنگ کنگ، مطالبات خدمات با کیفیت، استانداردهای عملیاتی برای شرکتهای متوسط، همکاری بین چین هنگ کنگ و ماکائو T توصیه دولتی برای فن آوری بالا
تهدید
وخامت مالی فردی، فن آوری عالی، رقبا، حمایت کم از دولت های محلی، رکود اقتصادی
نقاط قوت
ثبات مالی، پوشش جغرافیایی مشتری، شهرت شرکت نزد مشتری ، کیفیت محصول نرد مشتری ، یادگیری با گرایش کار آفرینی.
نقاط ضعف
حفظ مشتری، مشتری گرایی، رضایت مشتری، یادگیری انعطاف پذیر و پاسخگو، کیفیت خدمات به مشتریان درآمد (مالی ) چشم انداز(یادگیری)
نتایج تحقیق بیانگر این است که در موسسات حرفه ای هنگ گنک ، نقاط ضعف درآمد و در نقاط قوت ثبات مایل در فرصت ها گواهی نامه های به رسمیت شناخته شده در هنگ کنگ و وخامت مالی فردی دارای بالاترین نمره اهمیت هستند.
۷) ساریسیک و همکارانش^[۳۷] در سال ۲۰۱۱ تحقیقی با عنوان ” نحوه مدیریت گردشگری قایق بادبانی در ترکیه : تحلیل SWOT و استراتژی های مرتبط “ انجام داده اند هدف اصلی از این تحقیق ارائه وضعیت فعلی و تجزیه و تحلیل شرایط مدیریتی قایق بادبانی گردشگری در ترکیه با اجرای تجزیه و تحلیل فراشناختی و دیدگاه کیفی است.
نقاط قوت

۲-۱-۱۳- نیاز سنجی آموزشی:
آموزش در هر سازمانی بر حسب داده های نیازسنجی صورت می گیرد .
نیاز آموزشی عبارت است از تغییرات مطلوبی که در فرد یا افراد یک سازمان از نظر دانش، مهارت یا رفتار باید به وجود آید تا فرد یا افراد مزبور بتوانند وظایف و مسئولیت های مربوط به شغل خود را در حد مطلوب، قابل قبول و منطبق با استانداردهای کاری ، انجام داده و در صورت امکان زمینه های رشد و تعالی کارکنان را در ابعاد مختلف به وجود آورد . ( ابطحی ، ۱۳۶۸ ، صص ۲۳ و ۲۴ )
نیاز آموزشی به نیازهایی اطلاق می شود که از طریق آموزش قابل رفع است.این گونه نیازها تنها در حوزه های دانشی، مهارتی و نگرش مطرح می شود.اغلب صاحب نظران نیاز آموزشی کارکنان را به عنوان فاصله یا شکاف بین وضع مطلوب و موجود در زمینه عملکردو سایر الزامات شغلی کارکنان تعریف کرده اند . پاره ای نیز آن را به مفهوم نقصان تعریف کرده اند.بر اساس این تعاریف، شناسایی نیازهای آموزشی معادل شناخت فقدان،کاستی یا زمینه های گسترش دانش، مهارت و نگرش های مرتبط با عملکرد رضایت بخش شغلی است. ( سلیمان پور ، ۱۳۸۱ ، ص ۹۴ )
در برنامه ریزی آموزش کارکنان،تعیین نیاز آموزشی، بعد از شناخت دقیق سازمان با توجه به واحدها و نمودار سازمانی و همچنین شناخت سازمان از نظر نیروی انسانی،از طریق تجزیه وتحلیل شغل می باشد. یکی از فعالیت های فنی در برنامه ریزی تجزیه شغل به اجزا و مراحل تشکیل دهنده آن و تحلیل چگونگی انجام کار در هر یک از مراحل می باشد. هدف از تجزیه وتحلیل شغل ، شناسایی رفتار موجود ، شناسایی رفتار مطلوب و بررسی تفاوت ها و تشابهات به طوری که به نیازهای فعلی برسیم. مقصود از تجزیه و تحلیل شغل، شناسایی دقیق نیازهای فعلی می باشد و در این راستا « نیاز » عبارت است از حد فاصل بین وضع موجود تا وضع مطلوب .و محقق لازم است از فنون مختلف نیاز شناسی در این فعالیت کارشناسانه استفاده کند. در تعیین نیازها،از نظریه ها و تجارب متخصصان نیز استفاده می شود و نیازها با توجه به اهمیت و فوریت آنها اولویت بندی می شوند و در مرحله بعد ، اهداف برنامه با توجه به نیازهای اولویت بندی شده ، تنظیم می شود به گونه ای که قابل فهم ، تجزیه شده ، روشن و قابل وصول و طبقه بندی شده باشد.اولین قدم برای آماده نمودن برنامه های آموزش و توسعه منابع انسانی عبارت است از تعیین نیازهای آموزشی کارکنانی که باید در برنامه آموزشی شرکت کنند .

۲-۱-۱۴- تعیین اهداف:
هدف ها عمدتاَ از طریق نیاز سنجی آموزشی به دست می آیند. معمولاَ انتظار می رود که نتیجه و ماحصل فرایند نیاز سنجی آموزشی ، مجموعه ای از مهارت ها و دانش ها و نگرش های جدید باشد که کارکنان برای مسئولیت های حرفه ای خود بدانها نیاز دارند. بنابراین می توان گفت که منظور اصلی از مطالعات نیازسنجی، دستیابی به هدف های دقیق و واقعی در فرایند برنامه ریزی آموزش کارکنان است .
هدف ها از اهمیت و نقش محوری در برنامه ریزی آموزش کارکنان برخوردارند. مهمترین دلایلی که ضرورت تدوین اهداف آموزشی در برنامه ریزی آموزش کارکنان را توجیه می کنند ، عبارتند از :
الف : هدف ها ، منظور و مقصد روشنی برای آموزش کارکنان ترسیم می کنند .
ب : هدف ها ، به طراحان برنامه های آموزشی کمک می کنند تا در خصوص محتوا ، روش ها ، فعالیت ها و ساختار برنامه آموزشی تصمیم گیری نمایند .
ج : کارکنان و افراد متقاضی شرکت در دوره های آموزشی نیاز دارند که بدانند که آیا آموزش چیز جدیدی به آنها خواهد آموخت یا خیر ؟
د : هدف ها این امکان را فراهم می کنند تا مدیران در خصوص تناسب دوره های آموزشی با نیازهای کارکنان تصمیم گیری کنند .
ه : هدف ها برای مدرسان و کارآموزان جهت وسیر مشخصی را تعریف می کند، به نحوی که آنان می توانند در طی فرایند اجرای دوره آموزشی در چارچوب هدف ها فعالیت نمایند .
و سرانجام هدف ها به ارزشیابان دوره های آموزش کارکنان کمک می کند از اثر بخشی دوره های آموزشی و میزان تحقق مورد انتظار، ارزیابی واقع گرایانه ای به عمل آورد. ( فتحی واجارگاه ، ۱۳۸۳ ، صص ۱۴۴-۱۴۳)
صاحبنظران تربیت نیروی انسانی هدف های متنوعی را برای آموزش ذکر کرده اند، در یک جمع بندی کلی این اهداف را می توان به صورت زیر نام برد : هماهنگی با تغییرات و پیشرفت های علمی و تکنولوژیک – هماهنگی با تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی وسیاسی جامعه – هماهنگی با نیازهای جدید جامعه و ارباب رجوع – توسعه مهارت های ادراکی ، روابط انسانی و فنی– کسب نگرش درست و آمادگی برای ایجاد تغییر در سازمان – توسعه شناختی، نگرش و دید کلی افراد نسبت به سازمان – تأمین نیروی انسانی به منظور جایگزین کردن افراد جدید به جای افراد خارج شده از خدمت– هماهنگی سیستم ها و فرا سیستم های سازمان– فراهم آوردن زمینه های ارتقاء ، ترفیعات و چرخش شغلی نیروی انسانی – بروز استعداد و توان بالقوه نیروی انسانی– رشد کمی وکیفی تولید– اثر بخشی و کارآمد ساختن نیروی انسانی با افزایش نگرش ، رضایت شغلی و بهره وری کارکنان – بهره گیری مناسب از امکانات و پرهیز از ضایعات کاری . (میر کمالی ، ۱۳۷۷ ، ۲۲)
۲-۱-۱۵- محتوای برنامه درسی آموزش کارکنان :
نخستین گام برای تحقق اهداف در برنامه درسی انتخاب محتوای آموزشی مناسب است . از مباحثی که امروز به شدت روی آن تأکید می شود ، یادگیری « چگونه فکر کردن و چگونه یاد گرفتن است » و به اینکه « چه باید یاد گرفته شود » کمتر اهمیت داده می شود . در حالی که در جهان یادگیری چگونه یاد گرفتن مهم است و به صلاح نیست که چگونه یاد گرفتن از چه یاد گرفتن جدا گردد و فاصله بگیرد . هر چند می توان گفت همان چیزی که به قصد یاد دادن یا چگونه یاد گرفتن تهیه می کنیم محتوای برنامه درسی است.اصول انتخاب محتوا در آموزش ضمن خدمت اولاَ تابع معیارهای علمی است و ثانیاَ بر اساس نتایج تحقیقات حاصل از تجزیه وتحلیل شغل و نیازسنجی می باشد . ضمناَ با شناختی که از رفتارهای ورودی فراگیران حاصل می گردد می توان محتوا و فعالیت های یادگیری متناسب گروه را جهت وصول به هدف های تعیین شده ارائه نمود . ( سلیمان پور ، ۱۳۸۱ ، ص ۸۵)
محتوا و مواد آموزشی در یک برنامه آموزش ضمن خدمت تابع اهداف ویژه ای است که برای دوره تدوین شده است.بنابراین در صورتی که هدف،از جامعیت و شفافیت لازم برخوردار باشد ، مشخص کردن رئوس اساسی مطالب مورد بحث در دوره آموزشی،تا حد زیادی آسان می شود . علاوه بر مشخص کردن سرفصل های اصلی هر درس در یک دوره آموزش، ضرورت دارد کمیته آموزش ضمن خدمت در تصمیم گیری درباره محتوا و مواد آموزشی بهتر است به موارد زیر توجه کنند :
به منظور دستیابی به منابع آموزشی مفید وجامع ، از صاحبنظران و کارشناسان ذیصلاح به طور نظام دار نظرخواهی شود.
در تدوین منابع آموزشی، تناسب آن با ویژگی های آموزش گیرندگان نظیر اطلاعات قبلی ، تجارب شغلی و مسائل و مشکلات آنان مورد توجه قرار گیرد .
در تدوین منابع آموزشی، تناسب آن با هدف ها و سر فصل های تعیین شده برای دوره به دقت مورد توجه قرار می گیرد .
منابع آموزشی‌‌‌دست کم به صورت عملی و قابل کاربرد در محیط کار افراد تدوین شود .
در منابع آموزشی دروس مختلف ، منابع اضافی برای مطالعه بیشتر کارکنان معرفی می شود . ( فتحی واجارگاه ، ۱۳۸۳ ، ص ۱۵۰)
۲-۱-۱۶- اصول سازماندهی محتوای آموزشی:
ترتیب ارائه محتوا مرحله مهمی در فرایند تدوین برنامه درسی تلقی می شود . اگر محتوای آموزشی از تجریه وتحلیل شغل و وظیفه منتج شده باشد واضح است که شغل و وظایف آن دارای ترتیب منطقی ولازم خواهد بود.
اصل اول : ترتیب محتوای آموزشی باید از مطالب ساده به طرف مطالب مشکل و پیچیده باشد .
اصل دوم : از کل به جزء حرکت کند . اغلب مردم با مفاهیم کلی آشناتر هستند تا مفاهیم جزئی . این امر به ویژه وقتی صادق است که مفاهیم کلی را به آسانی می توان درک کرد .
اصل سوم : از یک روش سازماندهی رایج استفاده کنید . محتوای پاره ای از مطالب دارای یک نظم منطقی ذاتی و طبیعی است و باید در ارائه محتوا ترتیب زمانی رعایت شود .
اصل چهارم : مسیر حرکت از معلوم به طرف مجهول باشد. مربی و برنامه ریز آموزش باید ترکیب وترتیب محتوای آموزش را طوری تعیین کند که با معلومات فعلی فراگیران شروع شود و به طرف دانش جدید حرکت کند .
اصل پنجم : استفاده از ترتیب عملکرد شغلی ؛ یعنی اینکه ترتیب آموزش طبق روال عادی انجام وظایف شغلی تنظیم شود . ( ونتلینگ , ۱۳۷۵ ، ص ۹۳)
۲-۱-۱۷- روش های آموزش کارکنان :
روش به کلیه کوشش هایی که در جهت ارتقای سطح دانش و آگاهی ، مهارت های فنی و حرفه ای و شغلی و همچنین ایجاد رفتار مطلوب در کارکنان یک سازمان به عمل می آید و آنان را آماده انجام و پذیرش مسئولیت های شغلی خود می نماید (ابطحی ، ۱۳۷۹، ص ۲۹)
در بحث از روش های آموزش می توان از دو دسته عمده شیوه هایی که در آموزش کارکنان کاربرد دارد نام برد :
۲-۱-۱۷-۱- روش های آموزش گروهی:
( کنفرانس ، سمپوزیوم ، سمینار ، فوریوم ، روش کارگاهی ، قضایای اداری ، روش تحریک مغزی ، شبیه سازی ، ایفای نقش ، بازی های مدیریتی ، روش کازیه ، آموزش حساسیت )
الف )کنفرانس ^[۳۵]:اجتماع بین دو یا چند نفر که با بحث وتبادل نظر وبیان عقاید خود سعی در حل مسائل و مشکلات سازمان دارند.
ب) سمپوزیوم ^[۳۶]: شیوه ای است که در آن افراد دور هم جمع می شوند و به بحث ها وسخنرانی های گروهی کوچک در خصوص موضوعی خاص گوش فرا می دهندوسپس به پرسش از گروه کوچک سخنرانان می پردازند.
ج) سمینار^[۳۷]: افراد درباره موضوعی خاص از نقطه نظرهای متفاوت بحث کرده وآن را تجزیه و تحلیل می کنند.درسمینارها معمولاً برقراری تفاهم و روابط غیررسمی حاکم است.
د) فوریوم: جلسه ای که با بحث یا ایراد مقدمه ای درباره موضوع مورد نظر به وسیله یک نفر سخنران آغاز می شود.سپس شرکت کنندگان به سوال یا اظهار نظر درباره موضوع مورد بحث می پردازند.
ه) روش کارگاهی : دراین روش ، یک سخنران با هیاتی خاص عقاید ونظریاتی را به گروه ارائه می دهد. سپس جلسه به گروه های کوچکتر تقسیم می شود تا افراد درباره موضوع، به بحث و بررسی بپردازند. هرگروه فرعی رئیس و منشی خود را انتخاب کرده ، به بحث ادامه می دهند.
و) قضایای اداری: در این روش، هدف عمده حل یک مشکل یا مسأله زمانی است.نظریه های افراد درباره موضوع مطرح شده بیان می شودو شرکت کنندگان ضمن آگاهی از نظریه ها و تجارب یکدیگر، راه حل معینی برای مشکل به دست می آورند.
ز) روش تحریک مغزی^[۳۸]: برایجاد خلاقیت فکری و فعال بودن ذهن شرکت کنندگان تأکید می شود.
ح) شبیه سازی^[۳۹]: روش آموزش بر ۳ نوع است: ایفای نقش، بازی های مدیریت ، روش کازیه دراین روش به فراگیران اطلاعاتی درباره ساختار تشکیلاتی سازمان، روابط کارکنان با همدیگر و با رؤساو… داده می شودو سپس پاکتی حاوی چند برگه به فراگیران داده وازآنان خواسته می شود در مورد موضوع بخصوصی که در محیط کار انجام می دهند تصمیم گیری کنند. افراد نظرات خود را نوشته و تحویل می دهند وسپس مربی آن ها را بررسی می کند ومورد بحث قرار می دهد.
۲-۱-۱۷-۲ - روش های آموزش فردی :
( آموزش به طریق مکاتبه ، روش کارآموزی ، آموزش خصوصی ، آموزش در مشاغل مختلف ، تجربه های برنامه ریزی شده )

و به نوعی می توانیم بگوییم از مؤثرترین و مهمترین شیوه های دعوت اسلامی و بطورکلی تبلیغ دینی، روش بشارت و انذار(مژده و بیم دادن) است. بشارت و انذار در تبلیغ و دعوت همان نقش و اهمیت را دارد که تشویق و تنبیه در تربیت، لذا استاد مطهری می گوید:«تبشیر، مژده دادن و از مقوله تشویق است»^[۲۸۴].
گرچه بشارت به انواع پاداش های مادی و معنوی و بیم دادن و انذار از کیفرهای سخت روحانی و جسمانی، وسیله ای است برای اجرای تعلیم و تربیت، و عاملی است برای خارج کردن از ظلمت ها به نور، ولی چون قرآن به خصوص روی آن تکیه کرده، می توان آن را به عنوان یکی از اهداف برانگیختن پیامبران شمرد.

خداوند در قرآن کریم، به این معنی اشاره کرده، می فرماید: «وَ مَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِینَ إِلَّا مُبَشرِِّینَ وَ مُنذِرِینَ ^[۲۸۵]»؛ تفسیر اطیب البیان در ذیل این آیه آورده است:«وظیفه اولیه انبیاء و مقصود الهى از ارسال رسل ارشاد امّت است بتوحید و سایر عقائد حقّه و اخلاق حمیده و اعمال صالحه از عبادات واجبه و مندوبه که موجب کمال نفس و ترقى و تعالى روح شود تا قابلیت شمول رحمت و نیل بسعادت و وصله بنعم اخرویه و فیوضات الهیه پیدا کنند و همین مفاد إِلَّا مُبَشِّرِینَ است و بیم و خوف از سخت و غضب الهى و عذاب شدید ابدى الهى و جهنم دهند که براى کفار و مشرکین و مخالفین و معاندین مهیّا شده که مفاد وَ مُنْذِرِینَ است.^[۲۸۶]»
این آیه و آیات مشابه آن در قرآن مجید که «بشارت» و «انذار» را به عنوان برنامه اصلی انبیاء می شمرد هم پاسخی است به کسانی که انبیاء را خدایان می شمردند، و انتظار هرگونه قدرت نمایی الهی از آنها داشتند، و هم کسانی که به دعوت آنها پشت کرده، و راه خلاف را می پیمودند، می فرماید:«وظیفه آنها فقط بشارت و انذار است» و بقیه امور مربوط به خدا است، و قبول هدایت مربوط به خود مردم می باشد. لذا در پایان همین آیه می خوانیم: «کسانی که ایمان بیاورند و خویش را اصلاح کنند نه ترسی دارند و نه غمگین می شوند و کسانی که آیات ما را تکذیب کنند، عذاب الهی به خاطر نافرمانی هایی که می کردند به آنها می رسد».^[۲۸۷]
۳-۱-۱-۲-۱٫ رابطه بشارت و انذار
تبشیر و انذار دو شیوه مکمل یکدیگرند که مبلغ باید همزمان به هر دو توجه داشته باشد، بشارت و انذار به مثابه دو رکن تبلیغ باید توأم باشند آنگونه که از ظاهر آیات قرآن و سنت انبیا و اولیای الهی بر می آید، بشارت مقدم بر انذار است، همانطور که در تربیت تکیه و عنایت به تشویق بیش از تنبیه است. شاید بدین جهت است که قرآن کریم، تبشیر را مقدم بر انذار ذکر می کند؛^[۲۸۸]«إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ بِالحَْقّ‏ِ بَشِیرًا وَ نَذِیرًا^[۲۸۹]»
هماهنگی میان تبشیر و انذار، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است و از این رو باید در کنار هم و هریک به تناسب شرایط بکار روند.
استاد شهید مطهری در این زمینه ضمن بیان جالب خود، تبشیر را به «قائد» و انذار را به «سائق» تشبیه نموده است.«قائد» آن کسی است که از جلو مهار اسب یا شتر را گرفته و او را حرکت می دهد و «سائق» آن است که از پشت سر حیوان را می راند، اما هر دوی قائد و سائق یک کار را انجام می دهند که همان هدایت حیوان است. همینطور که مبشر و منذر هر دو یک هدف و کار را دنبال می کنند.^[۲۹۰]
فخررازی به بیان دیگری در ذیل آیه ۲۱۳سوره بقره، به تفسیر این دو واژه پرداخته است. وی می گوید: «در این آیه، واژه «مبشرین» پیش از «منذرین» آمده است؛ زیرا تبشیر بسان پیشگیری از بیماری است، در حالی که انذار همانند درمان بیماری پس از وقوع آن است. بی تردید همیشه، تبشیر و پیشگیری قبل از درمان ایفای نقش می کند.^[۲۹۱]»
قرآن کریم نسبت به جامعه بشری بشیر است و نذیر و در آیاتی چند، این دو عنوان با هم آمده، لیکن در برخی آیات، خداوند هدف نزول را تنها انذار خوانده است؛ «تَنزِیلَ الْعَزِیزِ الرَّحِیمِ لِتُنذِرَ قَوْمًا مَّا أُنذِرَ ءَابَاؤُهُمْ فَهُمْ غَافِلُونَ»^[۲۹۲] این نشانگر نقش اساسی انذار در هدایت انسانهاست.
در آیاتی که خداوند سمت های رسول اکرم(ص) را بیان می فرماید، او را در کنار اوصاف دیگر، جامع دو صفت «مبشر» و «منذر» می نامد؛«یَأَیهَُّا النَّبىِ‏ُّ إِنَّا أَرْسَلْنَکَ شَاهِدًا وَ مُبَشِّرًا وَ نَذِیرًا»^[۲۹۳].
علامه طباطبایی در ذیل این آیه در معنای «مبشّر»و«نذیر» اینگونه می گوید: معناى” مبشر” و” نذیر” بودن پیامبر این است که مؤمنین مطیع خدا و رسول را، به ثواب خدا و بهشت، بشارت و کفار عاصى را به عذاب خدا و آتش او انذار مى‏دهد.^[۲۹۴]
علت انحصار هدف وحی و رسالت در انذار
در گروهی دیگر از آیات، انذار و منذر بودن تنها هدف رسالت بیان شده است، نه تبشیر ومبشر بودن؛ «وَ أُوحِىَ إِلىَّ‏َّ هَذَا الْقُرْءَانُ لِأُنذِرَکُم بِهِ وَ مَن بَلَغ^[۲۹۵]؛ این قرآن برای من نازل شده که شما و جوامع بشری دیگر را بترسانم تا به گناه آلوده نشوید.»
تفسیر المیزان از این قسمت از آیه ۱۹ انعام، در می یابد که انذار و تخویف، در دعوت نبوت مؤثرتر از تبشیر و تطمیع بوده است. و برای این بیان خود دو دلیل آورده است: اولا اینکه گر چه تطمیع و امیدوار ساختن مردم نیز راهى براى دعوت انبیا است و قرآن نیز تا اندازه‏اى این طریقه را به کار برده، اما اصولا امیدوارى، آدمى را به طور الزام وادار به طلب نمى‏کند، و بیش از ایجاد شوق و رغبت در آدمى، اثر ندارد، به خلاف تخویف و تهدید که به حکم عقلى وجوب دفع ضرر احتمالى، احتراز از آنچه تهدید به آن شده واجب و آدمى به دفع آن ملزم مى‏شود.
ثانیا اگر مردم در گمراهى خود هیچ گونه تقصیرى نمى‏داشتند، مناسب بود که دعوت الهى از راه تطمیع آغاز گردد، لیکن مردم در گمراهى خود مقصر هستند، زیرا دعوت اسلام، دعوت به دین فطرت است که سرچشمه‏اش در نهاد خود بشر است، و این خود او است که با دست خویش و با ارتکاب شرک و گناه، فطرت خود را پشت سر افکنده و شقاوت را بر دل خود چیره نموده و در نتیجه دچار سخط الهى شده است، و چون چنین است حزم و حکمت اقتضا مى‏کند که دعوت آنان از راه انذار و هشدار آغاز گردد.^[۲۹۶]
تفسیر نمونه ذیل این آیه، علت منحصر آمدن انذار در این آیه را به خاطر آن می داند که در اینجا سخن در برابر افراد لجوجى بوده که اصرار در مخالفت داشته‏اند.^[۲۹۷]
خداوند در آیه دیگر به رسولش می فرماید:« إِنَّمَا أَنتَ نَذِیر»^[۲۹۸] کار تو فقط ترساندن بشر است، خواه آنها ایمان بیاورند یا نه. نیز می فرماید:«وَ هَذَا کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَکٌ مُّصَدِّقُ الَّذِى بَینْ‏َ یَدَیْهِ وَ لِتُنذِرَ أُمَّ الْقُرَى‏ وَ مَنْ حَوْلهََا»^[۲۹۹]؛ این کتاب مبارک و مصدق را نازل کردیم تا هسته مرکزی حجاز ، مکه و اطرافش را بترسانی. همچنین می فرماید:«تَبَارَکَ الَّذِى نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلىَ‏ عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعَلَمِینَ نَذِیرًا»^[۳۰۰] که همگی نشان این است که هسته مرکزی هدایت و تبلیغ پیامبر گرامی همان انذار است.^[۳۰۱]
«نکته مهم در این آیه این است که قرآن کریم هرگز عنوان «بشیر» یا «مُبشّر» را به عنوان یک جایگزین مستقل برای مقام نبوی در نظر نگرفته است. بر خلاف واژه های «نذیر» و «منذر» که به تنهایی استفاده می شود. این تفاوت نشانگر یک نکته تربیتی است مبنی بر آنکه نقش عنصر ترس و تهدید در موضوع تربیت انسان بیش از عنصر «امید» می باشد بویژه در شرایطی که از او، می خواهیم در برابر واقعیاتی که هیچگونه ارتباط ظاهری با آنها ندارد، تسلیم شود و از کششها و خواسته های نفسانی خویش صرف نظرکند، در چنین شرایطی نقش عامل تهدید بسیار اساسی خواهد بود.^[۳۰۲]» نکته دیگری که می توانیم ازاین اختلاف بدست آوریم اینکه پیامبران(علیهم السلام)پیش از ترغیب مردم به انجام اعمال نیک، به هدایت پیروانشان از بستر بازداری آنان از گمراهی (انذار) توجه داشته اند این فرضیه هنگامی با احتمال بیش تری موردقبول است که ما به این حقیقت توجه کنیم که حرکت های هدایتگرانه انبیاء(علیهم السلام)معمولاً با سختی و دشواری همراه بوده است و این همراهی دعوت با دشواری موجب می شده که مردم به سمت پیامبران(علیهم السلام)رهنمون شوند و دعوت آن ها را لبّیک گویند. خداوند در آیه نود و چهار سوره اعراف می فرماید: «ما هیچ پیامبری را در هیچ شهری نفرستادیم، مگر آن که مردم آن جا را به سختی گزند گرفتار کردیم تا شاید خضوع و زاری کنند.» این مطلب در آیه چهل ودوم سوره انعام نیز تکرار شده است.
قرآن کریم هنگام یادآوری قیامت می فرماید که در آن روز خداوند به جن و انس می فرماید:«یَامَعْشرََ الجِْنّ‏ِ وَ الْانسِ أَ لَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ ءَایَتىِ وَ یُنذِرُونَکمُ‏ْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَذَا »^[۳۰۳]؛ ای گروه جن و انس، آیا رسولان الهی که از خود شما بودند، آیات مرا بر شما نخواندند و آیا شما را نترساندند از اینکه در چنین روزی، به دیدار پروردگارتان می رسید؟نیز می فرماید:«کلَُّمَا أُلْقِىَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلهَُمْ خَزَنَتهَُا أَ لَمْ یَأْتِکمُ‏ْ نَذِیر»^[۳۰۴]؛ هر وقت گروه تبهکاران به جهنم انداخته شدند، خازنان جهنم از آنها می پرسند که آیا بیم دهنده ای به سوی شما نیامده بود؟
۳-۱-۱-۲-۲٫ روش تربیتی تبشیر و انذار:
«تبشیر و انذار از اوصاف ممتاز همه انبیای الهی است:«رُّسُلًا مُّبَشرِِّینَ وَ مُنذِرِینَ لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلىَ اللَّهِ حُجَّهُ بَعْدَ الرُّسُلِ»^[۳۰۵]؛ انبیا با این دو جناح آمده اند، تا هم به فضیلت هدایت کرده و بشارت دهند، و هم از رذیلت بازدارند و انذار کنند. پیامبر اسلام نیز با رسالت تبشیر و انذار مبعوث شده است:«یَأَیهَُّا النَّبىِ‏ُّ إِنَّا أَرْسَلْنَکَ شَهِدًا وَ مُبَشِّرًا وَ نَذِیرًا»^[۳۰۶].
خدای سبحان درباره بسیاری از انبیا می فرماید: آنان رسالت دارند که مردم را به بهشت بشارت دهند و از جهنم بیمناک کنند، و از آن جا که همه انبیا از یک هدایت خاص الهی برخوردارند و همگان وظیفه مشترکی دارند. بنابراین، همه برای تبشیر و انذار آمده اند.^[۳۰۷]»
در امر تعلیم و تربیت اسلامی برای ایجاد روحیه ای متعادل و دارای توازن صحیح و منطقی از تشویق و تنبیه صرف، پرهیز می شود. زیرا بسنده نمودن به هریک از این دو، شکننده و موجب به دست دادن روحیه ای ناموزون و مشکل آفرین می گردد.
پیامبران الهی در مقام مربی، از شیوه تبشیر بسیار بهره گرفته اند. چنانکه همه آنان مبشّر نامیده شده اند و کوشش آنان همواره بر آن بوده است تا امید برخاسته از بشارت را در مخاطبین خود زنده کنند:
«وَ إِلىَ‏ مَدْیَنَ أَخَاهُمْ شُعَیْبًا فَقَالَ یَاقَوْمِ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَ ارْجُواْ الْیَوْمَ الاَْخِر^[۳۰۸]»؛ و ما به سوی مدین برادرشان شعیب را فرستادیم؛ گفت ای قوم من! خدا را بپرستید و به روز واپسین امیدوار باشید.
تربیت یافتگان الهی با این امید در نیمه های شب به عبادت و راز و نیاز می پردازند: «أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ ءَانَاءَ الَّیْلِ سَاجِدًا وَ قَائمًا … وَ یَرْجُواْ رَحْمَهَ رَبِّهِ^[۳۰۹] »؛ کسی که در ساعات شب به عبادت مشغول است و در حال سجده و قیام… به رحمت پروردگارش امیدوار است.
بشارتی که پیامبران از آن بهره جسته اند، گسترده دامن است و تنها درخور انسان های برجسته نیست، بلکه نفوس ضعیف را؛ یعنی، کسانی که عبادت آنان عبادت تجّار نامیده شده است نیز مخاطب ساخته است. بنابراین انبیا مردم را به بهشتی بشارت داده اند که در آن هرچه میل داشته باشند و هرچه چشم ها را شیفته نگریستن باشد، مهیاست«… وَ فِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الْأَنفُسُ وَ تَلَذُّ الْأَعْینُ^[۳۱۰]‏ُ » این نکته قابل تأملی است و نباید از آن غفلت کرد.
آدمیان استعدادهای مختلفی دارند. انذار، ذکر را جایگزین نسیان کند، تا پس از آن، عذاب از پیرایه ظلم به دور باشد:وَ مَا أَهْلَکْنَا مِن قَرْیَهٍ إِلَّا لهََا مُنذِرُونَ ذِکْرَى‏ وَ مَا کُنَّا ظَلِمِین^[۳۱۱]؛ ما هیچ شهر و دیاری را هلاک نکردیم مگر اینکه انذارکنندگانی(از پیامبران الهی علیهم السلام) داشتند، تا مذکّر شوند و ما هرگز ستمکار نبودیم! (که بدون اتمام حجت مجازات کنیم)
تأثیر تبشیر و انذار در امر تبلیغ معارف و احکام دینی بر کسی پوشیده نیست. چنانچه مبلغان مذهبی در امر تبلیغ تنها به پیام های امید بخش رو کنند و یا صرفا به بیان پیام های بیم دهنده اکتفا نمایند و یا در این دو افراط و تفریط کنند، شنونده را از مسیر صحیح هدایت بیرون خواهند برد. آیه شریفه:«إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ بِالْحَقّ‏ِ بَشِیرًا وَ نَذِیرًا» و آیات متعدد قرآن کریم به وظیفه خطیر و حساس پیامبران(علیهم السلام) و مخصوصا پیامبر اسلام(ص) که خاتم انبیا است اشاره کرده و می فرماید: ما تو را به حق فرستادیم،تو وظیفه داری دستورات ما را برای مردم بیان نمایی، البته دعوتی که توأم با تشویق و بیم باشد.
و بالاخره نکته دیگری که از آیات کریمه درک می شود این است که گاهی انسان چیزی را می داند و حتی ممکن است توجه هم داشته باشد، اما انگیزه عمل ندارد؛ در این صورت باید در انسان انگیزه ای پدید آید تا او را به حرکت آورد. انبیاء به عنوان «منذر و مبشر» این کار را انجام می دهند. انگیزه ها را در مردم به وجود می آورند، گرایشات خفته را بیدار می کنند . هر انسانی از عذاب می ترسد و حتی احتمالش ولو ضعیف هم باشد باید مؤثر باشد ولی عملا در مردم چنین تأثیری دیده نمی شود، اما وقتی پیامبر بیاید و عذابهای اخروی را توضیح دهد، نعمتهای بهشتی را برشمارد، نتیجه آن این خواهد بود که گرایشها را به فعلیت، و عملها را به آگاهی می رساند. با توجه به اینکه در روح انسان دو دستگاه کار می کند: یکی دستگاه بینش و دیگری گرایش. پیغمبران بوسیله انذار و تبشیر و با بیاناتی که نسبت به نعمتهای الهی و عذابهای او دارند گرایشهای انسان را تحریک می کنند.^[۳۱۲]
این دو شیوه انگیزشی چنان از اهمیت برخوردار است که گاهی به عنوان ویژگی های جایگزین برای اصل مقام نبوت تلقّی می شود. قرآن کریم در مواردی حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) را به عنوان بیم دهنده آشکار «نذیرٌ مبینٌ» ذکر کرده است. ^[۳۱۳]
برداشت های تعلیم و تربیتی از انذار و تبشیر
با بررسی کاربردهای قرآنی واژه های انذار و تبشیر، می توانیم به یک درک جدید از ابعاد تعلیم و تربیتی این واژگان دست یابیم. ابتدا باید بدانیم که این دو، شیوه های ساده ای برای آگاه ساختن مردم از پاداش و کیفر است. این نظریه به روشنی در آیه ۱۶۵ سوره نساء باز شده است که می فرماید: پیامبران(علیهم السلام) به عنوان بیم دهندگان و نویددهندگان برانگیخته شده اند تا حجت را بر مردم تمام (آنان را ازجهالت و سرگردانی رهایی بخشند) و راه هرگونه عذر و بهانه واماندگی را بر آنان ببندند. بر اساس این آیه، پیامبران(علیهم السلام) و رسالت آن ها به عنوان بیم دهنده و نویددهنده، هرگونه عذری را از مردم سلب می کند. هنگامی که مردم با دریافت پیام انبیاء(علیهم السلام) کاملاً آگاه شوند، نمی توانند ادعا کنند که برهان کافی در دسترس نداشته اند. با توجه به این که انذار و تبشیر در کاربرد قرآنی، به عنوان یک برهان محکم (حجّت) در نظر گرفته شده، یک روایت شیعی به نقل از امام مجتبی(علیه السلام) آمده است که این دو روش را همانند دو ابزار روشنگر می شمرد.
امام حسن مجتبی(علیه السلام)می فرماید: پیامبران(علیهم السلام) به عنوان بیم دهندگان و نوید دهندگان برانگیخته شده اند تا شیوه صحیح زندگی را تبیین نمایند. بنابراین، هر کس گمراه شود و هر کس به صراط مستقیم دست یابد، آگاهانه بوده است.^[۳۱۴]
۲-۱-۱-۳٫ تعلیم کتاب و حکمت
هر فردی هرچه با نظر سطحی نیز به جهان آفرینش بنگرد، نمی تواند باور کند که هستی بی هدف بوده، وآفریدگار بزرگ، جهان آفرینش را بدون هدف پدید آورده است.زیرا خداوند جهان «حکیم» است و شخص حکیم کار لغو و عبث انجام نمی دهد. نظام و پیوستگی جهان آفرینش، و هماهنگی همه موجودات جهان با یکدیگر ، حاکی از یک هدف مشخص و معین دراصل آفرینش می باشد، و شاید تردیدی نکنیم که غرض از خلقت این است که هر پدیده ای از گیاه و جاندار و خصوصا انسان به کمال شایسته خود برسد.
اکنون باید دید راه وصول به این تکامل چیست؟ نبات و گیاه در پرتو یک رهبری درونی از هر نوع معلم و آموزگاری بی نیاز می باشند و حیوان ها رموز زندگی را در مکتب غریزه آموخته و در حقیقت غرائز درونی جایگزین عقل و خرد، و هر نوع هدایت خارجی می شود. و همین هدایت درونی آنان را از هر راهنمائی بی نیاز ساخته است.
ولی نیازمندی های انسان به اندازه ای زیاد است که غرائز درونی نمی تواند یک صدم از آنها را برطرف سازد، و زمام امور زندگی را به دست گیرد. چراغ عقل و خرد هر چند بخشی از نقائص را برطرف می کند، و افق زندگی را در یک محدوده خاصی برای بشر روشن می سازد و لی هرگز نمی تواند تمام کسر بهائی را که از ناحیه کمبود غرائز متوجه انسان می گردد، جبران کند.
وقتی بخشی از مسیر هدف، تاریک بود و انسان علم و احاطه به آن نداشت، در صورتی آزمایش و اعمال اختیاری مفهوم می تواند پیدا کند که انسان نسبت به بخش تاریک و یا عالم غیب در آگاهی قرار گیرد-اما نه در حد شهود- و همینجا است که می گوئیم برای ایجاد هماهنگی و مفهوم پیداکردن آزمایش و اعمال اختیاری، لازم است از ناحیه آفریدگار هستی که عالم الغیب و الشهاده است کسانی برای اطلاع دادن به انسان و توجه دادن به او که آثار عملش در آن عالم چه خواهد بود مبعوث گردند.
«زیرا بشر در افکار و عقاید خود، مصون از خطا نیست و در بسیاری از موضوعات جزئی و نامرئی دچار اشتباه و خطا می گردد، و هر روز در مسائل زندگی و امور مربوط به علوم، فرضیه ای جایگزین فرضیه دیگر شده و افکار تازه تری به محافل علمی عرضه می شود، از این نظر معلومات و دانش های بشری در مسائلی که پایه سعادت و اساس تکامل روحی او را تشکیل می دهند مورد اعتماد نیست.
ولی وحی آسمانی که یگانه مصدر و منبع علوم پیامبران به شمارمی رود یک علم خطا ناپذیر است زیرا ادراکی است مرموز و پیراسته از هر نوع اشتباه و تعلیماتی که براساس چنین ادراک استوار گردد، به طور مسلم مورد وثوق و اعتماد بوده و راهنمای واقعی بشر به سوی سعادت خواهد بود.^[۳۱۵]»
از این بیان روشن گردید که یکی از اهداف پیامبران و یا به تعبیر دیگر یکی از علل بعثت آنان، همان موضوع تعلیم بشر و تکمیل عقل و دانش ناقص انسان است.
پیامبر عالیقدر اسلام ضمن روایتی تصریح می کند که هدف از بعثت تکمیل عقول بشر است و از این جهت است که باید عقل و دانش هر پیامبری از عقل و دانش امت وی بالاتر و برتر باشد چنانکه می فرماید:
«و لا بعث الله نبیا و لارسولا حتی یستکمل العقل و یکون عقله و افضل من عقول امته.^[۳۱۶]»؛

۱- سیستم‌های کنترلی بهینه ^[۳۴]
۲- سیستم‌های کنترلی تصادفی^[۳۵]
۳- سیستم‌های کنترلی انطباقی^[۳۶]
۴- سیستم‌های کنترلی هوشمند^[۳۷]
۵- سیستم‌های کنترلی لغزشی^[۳۸]
۶- سیستم‌های کنترلی قدرتمند^[۳۹] [۵۰]
۲-۴-۱-۳ سیستم کنترل‌کننده پیوندی
ازآنجائیکه میراگرهای فعال هزینه بالایی دارند و قابلیت اطمینان آن‌ها کم است و از طرفی وسایل کنترل غیرفعال هزینه پایین و قابلیت اطمینان بالایی را دارا می‌باشند، بدین‌جهت این دو سیستم با یکدیگر ترکیب‌شده و سیستم کنترل دوگانه یا هیبریدی ساخته شد، به‌طوری‌که در هنگام فعالیت می‌توان از هر دو مکانیزم استفاده کرد . در هنگامی‌که سیستم به‌طور کامل کار می‌کند، کارایی بسیار بالایی دارد، اما اگر منبع انرژی قطع شود، سیستم غیرفعال به کار خود ادامه می‌دهد و بدین‌جهت قابلیت اطمینان این سیستم‌ها نسبتاً بالا است[۴۹].
از انواع سیستم‌های کنترل پیوندی می‌توان دودسته زیر را نام برد:
۱- میراگرهای جرمی پیوندی^[۴۰]
۲- سیستم‌های جداساز پایه پیوندی^[۴۱][۵۰].
۲-۴-۱-۴ سیستم کنترل‌کننده نیمه فعال
این وسایل مانند وسایل کنترل پیوندی بین دو حالت فعال و غیرفعال قرار می‌گیرند. این وسایل نمی‌توانند به سازه انرژی وارد کنند، اما خواص مکانیکی دارند که می‌تواند برای بهبود عملکرد آن‌ها تنظیم شود. این تنظیم بر اساس پاسخ‌های اندازه‌گیری شده بوده و نیروی خارجی تنها برای تغییر و تنظیم خواص وسیله مانند میرایی و سختی بوده و برای تولید یک نیروی کنترلی نیست. از مزایای این وسیله نیازهای کم انرژی آن و عملکرد بهتر نسبت به میراگرهای غیرفعال و تطبیق‌پذیری آن مانند میراگرهای فعال است. از طرفی این وسیله در هنگام قطع منبع انرژی به‌صورت غیرفعال به کار خودش ادامه می‌دهد و درنتیجه قابلیت اطمینان آن بالا است[۴۹].

از وسایل کنترل نیمه فعال می‌توان موارد زیر را نام برد:
۱- میراگرهای روزنه- متغیر^[۴۲]
۲- میراگرهای اصطکاک – متغیر^[۴۳]
۳- میراگرهای مایع تنظیم‌شده قابل‌کنترل^[۴۴]
۴- میراگرهای سیال قابل‌کنترل^[۴۵] (در دو نوع جریان یابنده الکتریکی(ER) و جریان یابنده مغناطیسی(MR))
۵- میراگرهای ضربه‌ای نیمه فعال^[۴۶]
۶- میراگرهای جرمی نیمه فعال^[۴۷] [۵۰]
بحث مفصل و جزئی در مورد سیستم‌های کنترلی خارج از محدوده این مجموعه می‌باشد. در ادامه به توضیح انواع میراگرها و به‌ خصوص میراگرهای ویسکوالاستیک می‌پردازیم. همه میراگرهای موردبحث در محدوده وسایل غیرفعال قرار می‌گیرند.
میراگرها
انرژی ورودی به سازه را در حالت غیرخطی می­توان به چهار قسمت انرژی جنبشی، انرژی میرایی، انرژی کرنشی (پتانسیل) و انرژی تسلیم (هسترتیک) تقسیم کرد[۵۲]. هر چه انرژی کرنشی سازه کاهش یابد، سازه به سمت ایمنی و اعضای تسلیم‌شده کمتر پیش می‌رود، که این امر با افزایش هر یک از سه انرژی دیگر در سمت راست معادله (۲-۱۹) امکان‌پذیر است. بر این اساس می‌توان سه دسته میراگر تعریف کرد.
۱- میراگرهای متناسب باانرژی جنبشی و به عبارتی وابسته به‌شتاب، مانند: میراگرهای جرمی
۲- میراگرهای متناسب باانرژی ویسکوز و به عبارتی وابسته به‌سرعت، مانند: میراگرهای ویسکوز
۳- میراگرهای متناسب باانرژی هسترتیک و به عبارتی وابسته به تغییر مکان، مانند: میراگرهای تسلیمی و میراگرهای اصطکاکی
میراگرهای ویسکوالاستیک و ویسکوپلاستیک، ترکیبی از حالت ویسکوز و حالت تسلیمی بوده و بنابراین هم وابسته به‌سرعت و هم وابسته به تغییر مکان هستند، اما به‌طور کل آن‌ها را وابسته به‌سرعت فرض می‌کنیم.
سه مورد از میراگرها در هیچ‌کدام از این طبقه‌بندی‌ها جای نمی‌گیرند که این میراگرها عبارت از میراگرهای آلیاژی با تغییر شکل حافظه‌ای (در حالت فوق الاستیک)، میراگرهای فنر اصطکاکی و وسایل میرایی دوباره ذخیره کننده نیرو، هستند[۵۳].
در ادامه به توضیح مختصری در مورد انواع میراگرهای غیرفعال می‌پردازیم.
۲-۵-۱ میراگرهای جرمی تنظیم‌شده
زمینه میراگر جرمی تنظیم‌شده برای اولین بار توسط فرام^[۴۸] در سال ۱۹۰۹ برای کاهش حرکات سالن کشتی مورداستفاده قرار گرفت . بعدها تئوری میراگر جرمی تنظیم به‌وسیله هارتوق و موندروید^[۴۹]در مقاله‌ای در سال ۱۹۲۸ ارائه گردید. و بحث‌های مفصل‌تری راجع به تنظیمات و پارامترهای میرایی بهینه در کتاب «ارتعاشات دینامیکی» هارتوق (۱۹۴۰) پیگیری شد.
این نوع میراگر شامل اجزای زیر می‌باشد :
۱-جرم: که می‌تواند هر چیزی شامل بتن، سرب، آب و .. باشد. وزن جرم متحرک بین ۱/۰ تا ۵/۲ درصد وزن ساختمان می‌باشد و معمولاً در طبقات بالای ساختمان قرار می‌گیرد.
۲- فنر: می‌تواند هر نوع سیستم فنری حلقه‌ای، بادی و … باشد.
۳- میراگر: که می‌تواند میراگر ویسکوز (لزج) باشد.
میراگرهای جرمی تنظیم‌شده جدید تکیه‌گاه‌هایی دارند که خود وظیفه فنر و میراگر را به‌خوبی انجام می‌دهند.
به دلیل اینکه فرکانس این میراگرها با فرکانس طبیعی سازه تنظیم‌شده است ، به این وسایل، میراگرهای جرمی تنظیم‌شده می‌گویند. این میراگر تحت بار جانبی سازه حرکت می‌کند. این میراگر از انرژی نیروی اینرسی استفاده می‌کند. حرکت میراگر ۹۰ درجه با فاز حرکت سازه اختلاف دارد. می‌توان گفت جرم میراگر نسبت به یک نقطه بیرون ساختمان ساکن است . هنگامی‌که مثلاً ساختمان به سمت چپ حرکت می‌کند ، جرم در جای خودش مانده و ساختمان را به سمت راست می‌کشد و عمل بالعکس نیز انجام می‌شود اگر فنر دوطرفه باشد درواقع یکی ساختان را می‌کشد و یکی ساختمان را هل می‌دهد. این مکانیزم در شکل‌های (۲-۳) دیده می‌شود.
نحوه عملکرد میراگر جرمی، راست - چگونگی وارد شدن نیروی اینرسی میراگر، وسط - حرکت ساختمان به سمت راست، ثابت ماندن جرم و جمع وکشیده شدن فنرها، چپ - حرکت ساختمان به سمت چپ، ثابت ماندن جرم و جمع وکشیده شدن فنرها[۵۴]
اگر یک دوربین ویدئوئی در کف ساختمان باشد، حس می‌شود که ساختمان ثابت است و میراگر حرکت می‌کند. جرم مربوطه به دیوارهای ساختمان متصل می‌باشد. میراگرهایی در انتهای فنرها قرار دارند، که وظیفه‌ آن‌ها انتقال نیروی میراگر جرمی است و اثر ضربه و نوسانات بعد از ارتعاش توسط میراگرهای متصل دیگر خنثی می‌شود. در ساختمان‌های بلند که نیروی باد مؤثرتر است، میراگرهای جرمی تنظیم‌شده بیشتر کاربرد دارند. برای کارکرد بهتر میراگر آن را در طبقات بالاتر ساختمان قرار می‌دهند و هر چه که میراگر بالاتر باشد به جرم کمتری از آن نیاز است. جرم میراگرها معمولاً از جنس بتن ، سرب ، فولاد و یا آب است.
این نوع میراگرها به‌طور وسیعی در موارد زیر کاربرد دارند :
۱-سازه‌های با دهانه‌های عریض (پل‌ها ، جایگاه‌های تماشاچیان ، پله‌های پیاده‌رو ، سقف‌های استادیوم و… )
۴-سازه‌های بلند و باریک (دودکش‌ها، پله‌های بلند، برج‌های تلویزیونی و ساختمان‌های بلند ، و به‌طور کل تمام سازه‌هایی که تمایل به ارتعاش با دامنه‌های بالا دریکی از شکل‌های مود اصلی خود را دارند ، و ممکن است توسط بار زلزله ، دویدن افراد و.. فراهم شود.)
۳-کف‌های کارخانه‌ها که توسط ارتعاش دستگاه‌ها تحریک می‌شوند مثل غربال‌ها ،دستگاه‌های گریز از مرکز ، فن‌ها و…
۴-کشتی‌ها که در فرکانس اصلی‌شان با موتورهای اصلی و حتی حرکات کشتی تحریک می‌شوند.
به‌طور کل میراگرها را می‌توان ازنظر روابط حاکم در سه دسته میراگرهای جرمی تنظیم‌شده و میراگرهای جرمی تنظیم‌شده پاندولی و میراگرهای جرمی تنظیم‌شده ضربه‌ای تقسیم‌بندی کرد، که هرکدام روابط مربوط به خود را می‌طلبد[۵۴].