اثربخشی نقاشیدرمانی بر سلامت روان دانشآموزان پسر مدارس ابتدایی شهرستان گچساران- فایل ... |
۱-۵-۴ بعد افسردگی (DEP)
معیار افسردگی طیف وسیعی از نشانه های بالینی افسردگی را انعکاس می دهد. علائم شامل خلق وخوی افسرده، بی علاقگی نسبت به لذّات زندگی، نداشتن انگیزه واز دست دادن انرژی حیاتی است. به علاوه احساس، درماندگی، افکار خود کشی وبعضی جنبه های شناختی وجسمی افسردگی در این معیار گنجانده شده است (هادی ۱۳۷۸، ۵۷).
۱-۵-۵ بعد اضطراب (ANX)
بعد اضطراب علائم و نشانه هایی را نشان می دهد که از نظر بالینی اضطراب آشکار شدید را منعکس می کند. علائم مانند عصبی بودن، احساس فشار ولرزش در اندام ها، ترسهای نا گهانی، احساس وحشت، بیم و نگرانی نسبت به آینده و برخی جنبه های جسمانی اضطراب در این مجموعه آورده شده اند (هادی ۱۳۷۸، ۵۷).
۱-۵-۶ بعد خصومت (HOS)
این بعد نشان دهنده افکار، احساس ویا اعمالی است که نشان دهنده وضعیت خلقی منفی ناشی از خشم است. این مجموعه سوال ها شامل تظاهرات خشم وچگونگی عکس العمل نشان دادن به آنها مانند.(حالت تهاجمی، تحریک پذیری وخصومت) میگردد (هادی ۱۳۷۸، ۵۷).
۱-۵-۷ بعد فوبیا (PHOB)
ترس مرضی در بر گیرنده علائمی مانند ترس شدید نسبت به یک فرد، شیئی به خصوص ویا موقعیتی که ویژگی آن غیر منطقی بودن وعدم تناسب با محرک آن ترس بوده و منجر به رفتار اجتنابی و فرار از آن محرک است (هادی ۱۳۷۸، ۵۸).
۱-۵-۸ پارانویا (PAR)
این بعد رفتار پارانوئیدی را به عنوان اختلال تفکر مطرح می نما ید .سوال های آن شامل ویژگیهای اولیه این اختلال مانند سوءظن، خود بزرگ بینی، خود محوری وترس از دست دادن خودمختاری، هذیان و پرخاشگری است(هادی ۱۳۷۸، ۵۸).
۱-۵-۹ روان پریشی
تشخیص اختلال روان پریشی گذار،مستلزم وجود هذیان، توهّم، آشفتگی تکلّم، رفتار ی کاملاً آشفته یا کاتا تو نیک به مدّت حداقل یک روز وکمتر از یک ماه است. فرد سپس از بهبودی به سطح معمول عملکرد خود باز می گردد (کاپلان و سادوک[۱۰] ۱۳۸۸، ۳۳).
۱-۶- معرفی متغیرها وتعریف نظری و عملیاتی آنها
دراین پژوهش، نقاشی درمانی، متغیر مستقل وسلامت روان متغیر وابسته و جنسیت متغیر کنترل می باشد.
متغیر مستقل: نقاشی درمانی
تعریف نظری نقاشی درمانی
نقاشی درمانی عبارتست از ترسیم خود انگیخته تصاویر که فرصتهای برای ارتباط وبیان کلامی فراهم میکند (لویک ۱۹۸۳، ۳۰).
تعریف عملیاتی نقاشی درمانی
منظور از نقاشی درمانی در این پژوهش اینست که کلیه لوازم نقاشی از قبیل مداد رنگی ،مداد شمعی، آبرنگ، ماژیک وگواش در اختیار دانش آموزان قرار بگیرند.تا آنها بتوانند آزادانه وسایلی را که دوست دارند، به کار گیرند، درمورد موضوع نقاشی نیز هیچ گونه رهنمودی به افراد مورد مطالعه داده نمی شود، تا خود آنها موضوعاتی را که مایلند، ترسیم کنند. آزمودنی ها حتی در استفاده از رنگهای روان نظیر آبرنگ وگواش آزاد می باشد و می توانند از آنها به کمک قلم مو و یا انگشت برای کشیدن نقاشی استفاده کنند.
متغیر وابسته: سلامت روان
تعریف نظری سلامت روان
سلامت روان، حالت خوب بودن کامل، از نظر جسمی- روانی و اجتماعی است، واین به معنای فقدان بیماری و ناتوانی نیست (بهداشت جهانی۱۹۴۶).
تعریف عملیاتی سلامت روان
دراین پژوهش شامل افراد ی است که در آزمون( (GHQ نمره لازم راکسب نموده باشد.
تعریف نظری پرخاشگری
واضح است که در پرخاشگری قصد وغرضی در کار است آن هم از راه حرف های نیشدار یا اعمالی مانند فریاد زدن برای ترساندن یا وارد آوردن اسیب عا طفی یا جسمانی به فرد دیگراست (فرجی۱۳۸۹، ۵۱).
تعریف عملیاتی پرخاشگری
دراین پژوهش نمرهای که آزمودنیها در آزمون SCL90 -R کسب نموده باشد.
فصل دوم:
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲-۱- پیش درآمد
این فصل دارای سه بخش است که در بخش اوّل سلا مت روان مورد برسی قرار میگیرد و در بخش دوّم تعریف و انواع پرخاشگری وعوامل موثر برآن بیان می گردد ودر بخش سوم نقاشی و نقاشی درمانی مورد بحث قرار خواهد گرفت.
۲-۲- سلامت روان
۲-۲-۱ روان شناسی سلامت
روان شناسی سلامت عبارت است از شناسایی رفتارها و سبک های زندگی فردی که بر سلامت جسمی یک فرد تاثیر میگذارند. پیشگری ودرمان بیماری، شناسایی عوامل خطرزایی که با بیماری مرتبط است، بهبود بخشیدن به نظامهای مراقب بهداشتی از طریق شناسا یی تمرین های خوب و شکل دادن به افکار عمومی ،در جهت سلامت مرد م کمک کرده است.
به کارگیری اصول روان شناسی در زمینه سلامت به طیفی از پیامدهای مثبت کمک کرده، که پایین آوردن فشار خون، مهار سطح کلسترول خون، ترک دخانیات، پیشگیری و مقابله با سرطان و ایدز و تعدیل رفتارهای ناسالم دیگر از جمله آنهاست. روانشناسی سلامت با بسیاری رشته ها و زمینه های مرتبط با بهداشت وسلامت در پیشگیری و ارتقای سطح سلامت و بهزیستی، از جمله گرایشهای مختلف پزشکی، شاخه های مختلف روانشناسی، فیزیولوژی وجامعه شناسی همپوشی و وجه اشتراک دارند (آشتیانی ۱۳۸۵، ۴۴).
در زمینه ارتقای سلامت، روان شناسان سلامت به تشویق تمرین های منظم ورزشی، معاینه های کامل دندانپزشکی و تمرین رفتار های سالم تر (مانند تشویق به رفتا رجنسی سالم)پرداخته اند (آشتیانی ۱۳۸۵، ۴۴).
۲-۲-۲ مکتب تحلیل بیوانرژتیکی
بیوانرژتیک، شیوهای جهت درک و شناخت «شخصیّت انسان» است اساس این روششناختی را بدن و فرایندهای انرژیکی آن تشکیل میدهند بنیان گذار روش تحلیل بیوانرژیکی، الکساندر لوون (متولد ۱۹۱۰ میلادی) است.
نام دیگر روان درمانی به شیوه بیو انرژتیک «تحلیل انرژتیکی» است در چنین درمان بیوانرژتیکی به فرد کمک می شود از طریق بدنش با خویشتن خود ارتباط بر قرار سازد. بیوانرژتیک، راهی است که از طریق ارتعاش به سلامتی می انجامد ومی توان آن را«سلامت ارتعاشی» نیز نامید منظور ما از سلامت ارتعاشی فقط بیمار نبودن فرد نیست، بلکه سر زندگی کامل او است.
تمرین های بیوانرژتیک، میزان ارتعاشات بدن را بالا می برند و به فرد کمک می کنند تا سالمتر باشد. بدن سالم، چه در خواب چه در بیداری همواره در حال ارتعاش است. هدف از درمان بیوانرژتیک دارای بودن بدنی سر زنده است که بتوانند به تمام و کمال، درد، لذّت، غم و شادی های زندگی را احساس کند هر چه میزان سرزنده بود فرد افزایش یابد توانایی او در تحمل هیجانهای مربوط به زندگی روزانه جنسی اش نیز بیشتر می شود.تنفس خوب برای «سلامت ارتعاش» امری ضروری است (صفایی۱۳۸۲، ۱۰۲).
۲-۲-۳ مسایل اخلاقی در معنویت وسلامت روان
دستورالعملهای انجمن روان شناسی(۱۹۹۳) بر اهمیّت توجّه به باورها و ارزش های مذهبی درفرایند مداخله درمانی تاکید دارد مطابق با این دستورالعمل:
روان شناسان به باورها و ارزش مذهبی یا معنوی مراجعان مانند خصایص وتابوهای آنان احترام میگذارند. زیرا چنین مواردی جهان بینی، عملکرد روان شناختی و چگونگی بیان نارحتی مراجعان و مواردی از این دست را تحت تاثیر قرار می دهد. دانسته های رهبران یا دست اندر کاران مذهبی یا معنوی و کسب مشورت از آنها در باره سیستم های فرهنگی و باورهای مراجعان می تواند به امر مداخله روان شناختی موثر کمک کند (کامکار و جعفری ۱۳۸۷، ۷۹).
۲-۲-۴ ضوابط اخلاقی انجمن روان شناسی امریکا
انجمن روان شناسی امریکا (۲۰۰۳) نیز بر اهمیّت توجّه به تفاوت های فردی از قبیل تفاوت های مذهبی تاکید می کند.آنها همچنین دلایل اهمیّت مشورت با افراد مربوطه هنگامی که درمانگران با رویکرد مذهبی یک مراجع آشنا نیستند. لازم است با یک کشیش یا همکار مطلع در این باره مشورت کنند تا بهتر بتوانند به مراجع کمک کنند (کامکار و جعفری ۱۳۸۷، ۷۹).
۲-۲-۵ معنویت و سلامت روان
اکنون بسیاری از درمانگران علاقه زیادی به گنجاندن معنویت درمان بالینی دارند. یکی از دلایل این تغییر پژوهش های است که نشان میدهد فعالیّت مذهبی ارتباط مثبتی با سلامت وروان دارد. با این حال، نمیتوان به طور قطع گفت که همیشه مذهب باعث سلامت بهتر می شود(کامکار و جعفری ۱۳۸۷، ۸۰).
۲-۲-۶ بخشایش و نادیده گرفتن خشم
در سالهای اخیر متخصصان سلامت روان، بخشایش را به عنوان یک راه مداخله درمانی برای مراجعانی که از آزارهای گذ شته خشمگین هستند، به کار برده اند باوجود اینکه متخصصان همیشه به مراجعان کمک کردهاند تا «ازخشم خود رها شوند» درمانگران اکنون ترجیح میدهند از واژه بخشایش استفاده کنند. بخشایش عملی است که مذاهب دنیا سنت دوازده گانه الکلیهای بی نام آن را پیشنهاد میکنند. سنت دوازده گانه فقط بر بخشوده شدن تاکید میکند، در حالی که مذاهب دنیا علاوه بر اهمیّت طلب بخشایش از سوی دیگران نیز توجّه میکنند. تمام ادیان بخشایش را بی چون و چرا میپذیرند (کامکار و جعفری ۱۳۸۷، ۸۰).
فرم در حال بارگذاری ...
[یکشنبه 1400-08-09] [ 09:51:00 ق.ظ ]
|