نجات از دوزخ ۱۰۸
محبوبیت نزد خدا ۱۰۸
به‌دست آوردن منزلت نزد خدا ۱۰۸
آثار دنیوی ۱۰۸
اثر دعا در حل مشکلات ۱۰۹
شفای دردها ۱۰۹
جلب روزی ۱۱۰
نتایج ۱۱۱
پیشنهادات ۱۱۲
مقاله ۱۱۳
منابع ۱۲۳
(ز۶)
کلیات
مقدمه
تعریف و تبیین موضوع
اهمیت و ضرورت
اهداف و فواید
پیشینه تحقیق
سؤالات
فرضیه
روش تحقیق
ساختار و محدوده تحقیق
کلید واژه
محدودیت و مشکلات
مقدمه
وجود انسان از نظر بعد مادی محدود است. قدرت و توان جسمی انسان حد و مرزی دارد ولی مرزهای فکی و روحی انسان نامحدود است از همین روی در تعالی و تکامل انسان‌ها حد و مرزی نمی‌توان قائل شد. بدون تردید این تعالی و تکامل در پرتو ساختن و پرداخت انجام می‌گیرد زیرا انسان همانند قطعه زمینی باید پروده و ساخته شود تلاش و کوشش انسان آن را آباده کرده آماده می‌سازد تا هر نوع محصولی را که تشخیص می‌دهد از آن قطعه برداشت کند.
امروزه در دنیا همان‌طور که اعماق اقیانوس‌ها را شکافته از قعر آن معادن را استخراج می‌نمایند و از زمین و کره خاکی اوج گرفته به کرات دیگر قدم می‌گذارند به موازات این پیشرفت‌ها سعی می‌کنند عالی‌ترین و ارزش‌مندترین ذخایر جامعه یعنی کودکان را بهتر و کامل‌تر شناسایی کرده با عالی‌ترین اصول تربیتی آنان را بهتر و کامل‌تر پرورش دهند زیرا آنان به خوبی دریافته‌اند که تکامل و پیشرفت جامعه مدیون انسان‌های ارزشمند و برومند است آن‌ها دریافته‌اند که ارزشمندترین ذخایر و معادن، وجود کودکان و امانت‌های الهی است. بر همین اساس بهترین و زبده‌ترین افراد را برای تعلیم و تربیت کودکان انتخاب می‌نمایند. با کمال تأسف جامعه ما نه کودک را به خوبی شناخته و نه به مقام والای معلم پی برده است لذا در محیط‌های خانواده و مدرسه چیزی که کمتر از آن نام و رسمی وجود دارد شامل تربیت و پرورش است و مدارس به طور نوعی اگر ابتکاری داشته باشند تنها در انحصار امور آموزشی می‌باشد تنها ابتکار مدارس راندمان قبولی و قبول در دانشگاه‌ها می‌باشد.

باید اعتراف کرد که مسأله‌ی پرورش و تربیت در بسیاری از خانواده‌های جامعه‌ی ما جای خود را باز نکرده است، بیشترین ابتکارات پدران و مادران صرف تغذیه و پوشاک و امور آموزشی است.
حال آن که مهم‌تر از همه مسأله‌ی تربیت و پرورش کودکان است جامعه متعالی آن است که از انسان‌های با فرهنگ و ساخته شده برخوردار باشد. لذا سرمایه‌گذاری پدران و مادران در امر تربیت بسیار کم و ناچیز است.
در دنیای کنونی انواع نباتات و حیوانات را براساس اصول پرورش تربیت می‌نمایند. امروزه میوه‌های گوناگون و گل‌های بسیار زیبا همه محصول پرورش و تربیت است بدون تردید تساهل و تسامح در امر تربیت فرزندان و کودکان معصوم گناهی غیر بخشودنی خواهد بود.
پدران و مادران باید توجه داشته باشند که انسان از نظر تجهیزات بدنی از همه حیوانات ناتوان‌تر است ولی بزرگترین سلاحی که انسان از آن برخوردار است و باید پدران و مادران آن را پرورده سازند نیروی تعقل و تفکر است روی این اصل وظیفه اساسی پدران و مادران و معلمان آشنا ساختن کودکان و دانش‌آموزان با تفکر صحیح است.
نحوه‌ی ارتباط داشتن با کودکان و تأثیر گذاشتن بر آنان از موضوعاتی است که همگان از دیرباز با آن رویاروی بوده‌اند. افراد همواره به این نکته واقف بوده‌اند که تربیت صحیح کودکان، مهم‌ترین عامل تأمین‌کننده‌ی سعادت آتی خانواده و جامعه است لذا افراد در پی آموزه‌هایی بوده‌اند که بتواند پیش‌ترین تأثیر مثبت را در کودکان پدید آورد. در جریان جست‌و جوی روش‌های تعلیم و تربیت در طول تاریخ دو دیدگاه عمده به وجود آمده است. براساس یکی از این دیدگاه‌ها، لازمه‌ی اثربخشی تربیت در کودکان (و نیز بزرگسالان) آمادگی سرشت و طبع آنان است.
تعریف وتبیین موضوع
دوران کودکی یکی از مراحل مهم از مراحل زندگی بشر محسوب می‌شود و این مرحله نقش بسیار مهمی در سرنوشت انسان دارد چرا که رفتار آدمی در دوران بزرگسالی نشأت گرفته از چگونگی تربیت در دوران کودکی است مطالبی که پیرامون عوامل مؤثر در تربیت کودک نوشته شده به صورت پراکنده و بیشتر تخصصی جمع‌ آوری شده است. بنابراین مقاله‌ای با این عنوان تهیه گردید تا در حد امکان بدون حاشیه‌پردازی یا نگاه تخصصی، مطالب منسجم و مفیدی در فهم عموم، پیرامون موضوع مربوطه گردآوری نماید و در خلال فصول به آن‌ها بپردازد.
تربیت در لغت به معنی پروریدن، پروراندن، پرورش دادن می‌باشد و در اصطلاح ایجاد تغییرات مطلوب در کسی یا چیزی و پرورانیدن رفتار شایسته برابر با نظام ارزشی یک جامعه یا محیط پیرامون آن محسوب می‌شود.
از نظر اسلام می‌توان گفت تربیت عبارت است از هدایت و اداره‌ی جریان ارتقایی و تکاملی بشر یا ایجاد هیئت تازه در فرد به منظور فراهم آوردن زمینه‌ی رشد و تکامل همه جانبه. منظور از تربیت دینی هرگز ایجاد روحیه و میل مذهبی در کودک نیست چرا که این میل مانند دیگر غرایز خود به خود و به طور تکوینی در وجود کودک نهادینه شده است و نیازی به ایجاد ندارد. آن‌چه از نظر تربیت مهم است زمینه‌سازی برای شکوفایی این بعد فطری است و سپس از طریق خانواده، مدرسه، و وسایل ارتباط جمعی و … تقویت گردد.
در جهان امروز موضوع تربیت اطفال یکی از اساسی‌ترین مسائل اجتماعی و از ارکان مهم سعادت بشر است. دانشمندان درباره‌ی کودک از نظر تربیتی مطالعات عمیقی کرده و کتاب‌های بسیاری در این موضوع نوشته‌اند. کشورهای بزرگ به منظور پرورش صحیح جسم و روح کودک سازمان‌های عظیمی به وجود آورده‌اند و اطفال را از هر جهت تحت مراقبت علمی و عملی قرار داده‌اند.
اهمیت و ضرورت تحقیق
تربیت براساس دین در سرنوشت کودک بسیار مؤثر است این نوع تربیت بیشتر با بعد معنوی کودک سروکار دارد. در واقع در سایه‌ی تربیت دینی، فرد موفق به ایجاد رابطه‌ی صحیح بین خود، خدا و جهان می‌گردد. تربیت مبتنی بر دستورات دین اسلام در جهت ساختن ابعاد انسانی است به خصوص در بعد فردی میل وصول به ارزش‌های عالی و قدرت ابتکار و تصمیم‌گیری در او پدید می‌آید به همین جهت تربیت دینی بسیار مورد اهمیت است.
نسل امروز هم‌چون نسل‌های گذشته میراث‌دار فرهنگ اسلامی است. انسان در اسلام موجودی مادی – معنوی است، بعد معنوی انسان بر بعد مادی او برتری دارد. مبنای تربیت اسلامی به همین خاطر از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که انسان توانایی آموختن دارد و نیز آموختن علم عین عبادت است شاید از همین رو به راحتی بتوان دریافت که ضرورت تربیت این چنینی تقرب به خداست. برخی فیلسوف‌ها معتقدند تربیت یعنی همان بیدار کردن محبت و ستایش خدا در انسان است. امروزه متأسفانه برخی خانواده‌ها به علاقه‌مند کردن فرزندان به مسائل دینی آن هم از دوران کودک توجه ندارند و از اهمیت این مسأله غافل هستند در حالی که دانشمندان جهان به این موضوع توجه دارند و درباره آن کتاب‌هایی نوشته‌اند.
ضرورت تربیت دینی کودکان لااقل از دو دید فردی و اجتماعی قابل رسیدگی است از لحاظ فردی باید گفته شود که مذهب پایه و مایه همه‌ی جوانب و ابعاد زندگی فرد و سبب بسیاری از رشدها و انحطاط‌هاست چه بسیارند امانت‌های الهی که در سایه‌ی بی‌توجهی اولیای کودک جنبه‌های عقیدتی و مذهبی او لکه‌دار می‌شوند و یا کودکانی را که می‌توانند در آینده‌ای نزدیک اعضای مفید به حال خود و اجتماع باشند ولی افرادی می‌شوند خائن، عقده‌ای، هرزه، فحاش و بی‌بند و بار که لطمه آن پیش از هر کس متوجه خودشان می‌شود.
اگر تربیت مذهبی براساس اندیشه‌ی‌ درست استوار شود موجب رشد و پیشرفت می‌شود، فرد را از سقوط می‌رهاند. برای زحمات کودک پاداشی از درون تهیه می‌شود، آلودگی‌ها در او روی به کاهش می‌گذارد، اضطراب و وسوسه‌ها که به خصوص در سنین نوجوانی و جوانی عارض فرد می‌شود از میان می‌‌رود و آرامشی نسبی برای او حاصل می‌آید.
اهداف و فواید
هدف از موضوع مورد تحقیق آشنایی با تربیت دینی، آن هم دین اسلام آن‌گونه که ائمه و بزرگان دین مطرح کرده‌اند می‌باشد و در کل آشنایی با چگونگی تربیت دینی کودک برای پیشگیری از انحرافاتی که هم اکنون بسیاری از نوجوانان و جوانان گریبان‌گیر آن هستند چرا که کودک امروز همان نوجوان و جوان فردا و آینده‌سازان مملکت هستند. در پیش گرفتن تربیت دینی نه فقط در خانواده که به عنوان رکن اساسی جامعه است بلکه در مدارس، رسانه‌ها، وسایل ارتباط جمعی و … با رعایت و حفظ شئونات اسلامی سبب واکسینه شدن شخص در برابر مفاسد و زمینه‌های لغزش و خطا و در کل نوعی مصونیت را موجب می‌شود و هم‌چنین آگاهی دادن به دیگران چرا که خیلی از والدین در تربیت کودک به بن‌بست رسیده‌اند که این امر عواقب شومی برای خانواده و در نهایت جامعه به همراه دارد.
هدف تربیت، سازندگی و آفرینندگی مداوم و تلاش برای تعدیل و تعادل بین نیازها و تمایلات است و در کل می‌توان گفت فایده تربیت دینی این است که والدین و مربیان تربیت دست فرد را در زمینه‌ی مذهبی گرفته و زمینه‌ی رشد مذهبی او را از هر سو بدان گونه فراهم کند که به نقطه تعالی برسد.
پیشینه تحقیق
برای تدوین پیشینه‌ موضوع مورد تحقیق به سه دسته از منابع قرآن و تفسیر، کتاب‌های روایی، کتاب‌هایی که در مورد تربیت بحث شده است مراجعه شده است.
با بررسی‌های انجام شده پیرامون منابع این موضوع ابتدا قرآن و آیات مرتبط با موضوع تربیت مورد بررسی قرار گرفت و آیات موجود در زمینه‌ی آن استخراج گردید. خداوند متعال در آیات متعددی از قرآن کریم از جمله سوره بقره آیه ۲۳۳، سوره انعام آیه ۱۵۱ و سوره‌های دیگر اشاراتی به اهمیت تربیت دارد.