چگونه سیستم منابع انسانی می تواند رابطه میان نیروی انسانی و عملکرد سازمان را تقویت کند؟
این امر با برنامه ریزی در کلیه بخش های مرتبط با نیروی انسانی ممکن می گردد که این برنامه ریزی تحت تأثیر یک سلسله عوامل قرار دارد.

1. 1. عوامل محیطی مانند : رقابت، اتحادیه ها، چرخه حیات محصول

1. 1. عوامل سازمانی مانند : اندازۀ سازمان ، پیچیدگی، مازاد منابع مصرف نشده

1. 1. عوامل نهادی مانند : مقررات قانونی ، الزامات و گروه های ذینفع

1. 1. عوامل فن آوری مانند : ماهیت فرایند تولید

در سازمانی که ساختار مبتنی بر محصول باشد : پرداخت های مشروط (بهره وری، عملکرد)
در سازمانی که ساختار مبتنی بر وظیفه باشد : آموزش تخصصی افراد (دعائی،۱۳۷۷).
انواع برنامه ریزی استراتژیک

1. 1. برنامه ریزی عقلایی: که بر اساس منطق و عقل است و هدفمند می باشد.

1. 1. برنامه ریزی فزاینده :برنامه ریزی افزایش تدریجی و مرحله ای (گام به گام) ؛

1. 1. برنامه ریزی تئوری نقاط مرجع مشترک :برنامه ریزی ترکیبی

برنامه ریزی عقلایی (بخردانه). در این برنامه ریزی استراتژی بر مبنای فرایند های رسمی و تصمیم گیری عقلایی تدوین می شود.
در برنامه ریزی فزاینده و تدریجی استراتژی غیر رسمی و بر اساس روابط سیاسی درون و برون سازمانها شکل می گیرد.
برنامه ریزی تئوری نقاط مشترک از ترکیب اقتضایی هر دو مورد شکل می گیرد (بر اساس شرایط) (طالبی،۱۳۸۹).
الگوی عقلایی برای تدوین استراتژی

در این استراتژی اصل نخست ، هماهنگی و امتداد استراتژی سازمان و استراتژی نیروی انسانی است.
در این استراتژی برنامه های کوتاه مدت و بلندمدت سازمان است که مورد توجه قرار می گیرد و در این بخش روی شایستگی و تعهد کارکنان توجه جدی می شود. بنابراین استراتژی عقلایی در تأمین نیروی انسانی باید با هدف های سازمان سازگار باشد به تعبیر دیگر در این استراتژی تأمین نیروی انسانی باید بازتابی از نیازهای آیندۀ سازمان باشد.
در این نوع از برنامه ریزی (عقلایی) عوامل خارجی نظیر بازار ، شرایط سیاسی ، امور فرهنگی و مسائل اجتماعی اثر گذار هستند. و همچنین عوامل داخلی نظیر فرهنگ سازمانی ، فن‌آوری ، شیوه ها و فرآیندهای داخلی عوامل تعیین کننده هستند.
الگوی P- 5 : این برنامه ریزی تحت عنوان P- 5 نیز بیان شده که شامل ۵اصل است:
فلسفه – سیاست – برنامه ها – عملیات – فرایند ها
Processes – Practices – Programs – Policy – Philosophy
ملاحظه : در نگرش مربوط به ۵ – P والگوی عقلایی، ۵ چیز وجود دارد که استراتژی ها را متفاوت می نماید و آنها عبارتند از ارزیابی عملکرد، تعیین حقوق وپاداش ، آموزش، توسعه افراد وبرنامه ریزی .
مثال:اگر استراتژی سازمان رشد پویا یا کسب سود تاتحول اساسی باشد، آیا استراتژی منابع انسانی در هر یک از آنها متفاوت است؟ اگر متفاوت است چگونه خواهد بود؟
اگر استراتژی سازمان مبتنی بر نو آوری باشد، استراتژی منابع انسانی مبتنی بر امنیت شغلی و آموزش وتوسعهْ کارکنان خواهد بود.این امر به این علت خواهد بود تا با شیوه‌ها وفرآیند های جدید داخلی،فناوری نو وفرهنگ نوین سازمانی هماهنگ شده واحساس امنیت نموده ودر نو آوری سازمان شریک شوند.
تدوین واجرای استراتژی برای منابع انسانی سخت ترازتدوین استراتژی برای کل سازمان است چون در تدوین استراتژی برای کل سازمان باید محیط ، رقبا وشرایط خارجی را در نظر بگیریم اما اگر این استراتژی با نیروی انسانی سازگار ومنطبق نباشد عملاً کاری نمی توان انجام داد.
هرچقدر سازمان بزرگتر باشد باید از متخصصان نیروی انسانی بیشتری استفاده کنیم چرا که زیر سیستم های منابع انسانی بیشتر است. اگر سازمان کوچک باشد مدیرانی از بخش میانی (عمومی) را نیز می توان برای سر پرستی نیروی انسانی قرار داد(وردی نژاد،۱۳۸۹).
الگوی فزاینده و تدریجی
این تفکر می گوید که مدیران عالی ورده بالای سازمان ونیز مدیران بخشهای مختلف سازمان دارای نقش تدریجی، فزاینده و غیر رسمی در استراتژی ها هستند. واین حرکت آرام آرام روابط متقابلی را شکل می دهد که این روابط متقابل تعیین کننده الگوی تدریجی برنامه‌ریزی نیروی انسانی است. بر اساس این الگو تصمیم سازان سازمان به یک سازگاری می رسند. لذا در این الگو استراتژی ها بر مبنای ارزشها و تخصص‌های فنی اتخاذ نمی‌شوند، بلکه روابط و سیاست‌های درون سازمانی استراتژی ها را تدریجاً شکل می دهند.این نوع برنامه ریزی را فرایند برنامه ریزی موازی^[۵] هم می نامند.در این الگو از روابط سازمانی صاحب نظران معتقدند که بین استراتژی کل سازمان و استراتژی منابع انسانی وابستگی متقابل وجود دارد که به گونه‌ای تدریجی می‌باشد. وقتی می‌گوئیم که به وابستگی متقابل می‌رسیم یعنی مدیر منابع انسانی سازمان هم مثل مدیر تولید، بازاریابی و … در فرایند برنامه‌ریزی استراتژی کلی سازمان تاثیرگذار است (تصمیم سازان به سازگاری می‌رسند).(براین کوبین،۱۳۷۶).
تئوری نقاط مرجع استراتژیک^[۶]:
این نوع از استراتژی معروف است به (SRPs).
این استراتژی می‌گوید : استراتژی منابع انسانی در اصل بر پایه تعیین هدف‌ها (نقاط مرجع) قرار دارد و دو روند عقلایی و فزایندهْ تدریجی با اصل هدف‌ها یک ماتریس سه‌بعدی را تشکیل می‌دهند که شامل توانایی داخلی، شرایط خارجی و بعد زمان می‌باشد. توانایی داخلی عبارت است از مقایسه فرآیندها و راه های موجود با اهداف. شرایط خارجی منافع گروه های ذینفع مثل مشتری‌ها، رقبا و قانونگذاران است. بعد زمان، تفاوت گذشته با حال و آینده می‌باشد.
در این مجموعه به نام نقاط مرجع گاهی شرایط داخلی و مدیریت اعمال نفوذ جدی‌تر می‌کنند گاهی محیط و گاهی به گذشته توجه می‌شود و گاهی به آینده. در بعد زمان استراتژی‌های گذشته و حال با آینده مقایسه می‌شوند. در بعد داخلی راه ها با مقاصد مقایسه می‌شوند. منظور از راه ها (فرآیندها) هدف‌های مبتنی بر فرایند است ولی مقاصد، نتایج و هدف‌های استراتژیک هستند یعنی اینکه گاهی سازمان نتیجه‌گراست (مقاصد استراتژیک) و گاهی فرآیندگراست (راه های استراتژیک)
خلاصه: در نگرش عقلایی استراتژی نیروی انسانی و برنامه‌ریزی آن تحت تاثیر ارزش‌های فرهنگی است یعنی بحث کارایی و شاخص‌های فنی اصل می‌باشد.
در برنامه‌ریزی فزاینده کارایی و ارزش‌های فنی ضعیف می‌شود و گروه های ذینفع و منابع خارجی برنامه‌ریزی نیروی انسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهند و به زبان دیگر برنامه‌ریزی نیروی انسانی عمدتاً سیاسی است.
در نگرش نقاط مرجع شرایط سیال داخلی، خارجی و زمان به شکل ترکیبی استراتژی را می‌سازند (بامبرگر و مشولم، ۱۳۸۹).
پورتر سه نوع استراتژی را مطرح کرد:
۱- استراتژی حداقل هزینه مثل تولید انبوه خودکار بیک
۲- استراتژی تمایز مثل تولید خودکار سناتور (تولید انعطاف‌پذیر است)
۳- استراتژی تمرکز مثل تولید پیکان
در استراتژی حداقل هزینه اساس سازمان کارایی است یعنی باید ساختار هزینه را به حداقل برساند و تقویت کارایی و توانایی‌های بالقوه بنماید.
در استراتژی تمایز که هدف آن متمایز ساختن بنگاه و تولیدات از سایر رقبا می‌باشد، هزینه برای آن اهمیت ندارد و بیشتر تک بودن و کیفیت بالا مطرح است.
بنابراین مهمترین مسئله در اینجا خلاقیت و نوآوری خواهد بود تا بتواند اثربخشی را افزایش دهد.
در استراتژی تمرکز محصول معین در بازار خاص مورد نظر است. بنابراین مهمترین مسئله حفظ وضع موجود در فرآیندگرایی است که آن محصول خاص دچار مشکل نشود و بازار خود را از دست ندهد.
استراتژی حداقل هزینه واقعیت تولید انبوه در سازمان است (کلارک، ۱۳۸۲).
مایلز و اسنو (۸۴-۷۸) یک سلسله دیدگاه های آرمانی مطرح کردند که استراتژی را تحت عنوان گونه‌های آرمانی استراتژی مطرح ساخته‌اند. شامل:
۱- تدافعی
۲- تهاجمی
۳- تحلیل گر.

۳۰

۰.۹۰۸

جدول(۶-۳) : ضریب پایایی پرسشنامه هنرآموزان
۷-۳.روش گردآوری اطلاعات
برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از دو روش بهره گیری شده است.

الف) روش کتابخانه ای و اینترنت : جهت بررسی و مطالعه مبانی نظری موضوع پژوهش و دستیابی به اطلاعات اولیه با بهره گرفتن از کتب و نشریات داخلی و خارجی و همچنین استفاده از شبکه جهانی اینترنت به منظور دستیابی به مقالات مرتبط با موضوع تحقیق از این روش استفاده گردید.
ب) استفاده از پرسشنامه : با استفاده ازدو پرسشنامه ” هنرجویان وهنرآموزان ” جمع آوری اطلاعات مورد نیازپژوهش رابصورت نمونه طبقه ای تصادفی پس ازدریافت معرفی نامه ازسازمان آموزش و پرورش استان سمنان و با مراجعه حضوری به ادارات آموزش و پرورش شهرستان های استان وسپس به هنرستان های تابعه واز طریق دفتر ثبت مشخصات آدرس وشماره تماس افراد مورد نظررا انتخاب وپرسشنامه ارائه گردید. همچنین درهرشهرستان وهنرستان یکی ازکارکنان معتمد پژوهشگر به عنوان رابط انتخاب وتوضیحات کامل جهت راهنمایی احتمالی هنرجویان وهنرآموزان به وی ارائه گردید. پرسشنامه های تکمیل شده توسط محقق و رابطین جمع آوری شد .
۸-۳.شیوه تجزیه و تحلیل داده ها
دراین پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی وازطریق نرم افزارSpss^[110](VER15) استفاده گردید. با توجه به این که این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است، از این رو در روش توصیفی آماره هایی چون میانگین ،انحراف استاندارد و نمودارها و جداول فراوانی متعدد مورد استفاده قرارگرفت .
۹-۳)آزمون فرضیه:
برای آزمون فرضیه فوق فرض Hº و H1 را به صورت زیر بیان می نماییم :
میانگین= `m میانگین گویه های سوال پژوهشی = m

با توجه به نتایج به دست آمده میانگین نمرات معیار برای نمونه مورد مطالعه برابر است با :
و  که درنتیجه nبرای هنرجویان ۱۶۸نفر وبرای هنرآموزان ۱۲۲نفرنمونه آماری
می باشد که طبق رابطه

مقدار z را محاسبه و با دقت به مقدارآن تحلیل وبررسی نقش گویه ها ودرنتیجه رد یا پذیرش سوال یا فرضیه پژوهشی میرسیم(فرگوسن وناکاته،۲۰۰۰به نقل از دلاور ونقش بندی).
۴
فصل چهارم:
تجزیه وتحلیل آماری
۱-۴) مقدمه : دراین فصل ابتدا به توصیف داده های مربوط به متغیر های تحقیق پرداخته می شود، سپس یافته های مربوط به فرضیه ها ومتغیرها وانجام مقایسه ها درغالب جداول، و نمودارها، به همراه توضیحات لازم ارائه خواهد شد.
۱-۱-۴)الف - هنرجویان
۲-۱-۴ ) بخش اول: اطلاعات جمعیت شناختی
دراین قسمت برخی ازویژگی های فردی که به وسیله پرسشنامه جمع آوری شده ،ارائه وتوصیف می گردند.
الف) جنسیت :جنسیت افراد برحسب زن یا مرد بودن مشخص گردید. براین اساس مطابق اطلاعات جدول۱-۴ تعداد۱۶۸ نفرحجم نمونه، معادل ۳/۶۷درصد از افراد نمونه مورد بررسی مرد و تعداد۵۵ نفر ، معادل ۷/۳۲ درصد آنها زن بودند.
جدول۱-۴. توزیع فراوانی نمونه تحقیق به تفکیک جنسیت

جنسیت

فراوانی

درصد فراوانی

درصد فراوانی تجمعی

مرد

۱۱۳

۳/۶۷

۳/۶۷

زن

۵۵

۷/۳۲

۱۰۰

جمع

۱۶۸

فطری

غیرفطری

معنوی

طبیعی(مادی)

غریزی(مادی)

ادراکی(دانشی)

احساسی(گرایشی)

حقیقت جویی

خیرخواهی

گرایش به جمال و زیبایی

گرایش به خلاقیت و ابداع

عشق و پرستش

نیازهای واقعی و نیازهای کاذب (غیر واقعی):
نیازهای انسان را می‌توان به نیازهای واقعی و نیازهای کاذب تقسیم کرد. نیازهای کاذب نیازهایی هستند که از هیچ واقعیت عینی نشات نمی‌گیرند، بلکه شکل گرفته از مجموعه ای از پندارها و خیالات شعارگونه و بی‌محتواست که گاه برای پیشبرد اهداف خاصی ایجاد و پیگیری می‌شوند. نیازهای واقعی نیازهایی هستند که از یک واقعیت عینی در انسان مایه می‌گیرند و خود به دو دسته «مادی» و«معنوی» تقسیم می‌شوند. نیازهای مادی در محدوده بعد مادی انسان مطرح می‌شوند، بنابرین کاربرد محدودی دارد و نمی‌تواند در زمینه معنوی کارایی داشته باشد و انسان را به تلاش وامی‌دارد، ولی نیازهای معنوی با ورود به حیطه روح آدمی از کاربرد وسیعی برخوردار است (جمعی از علما و اندیشمندان، ۱۳۷۵، ص۹۳).

کاتلر در کتاب اصول بازاریابی، نظری دیگر دارد و اعلام می‌دارد که این نیازها به وسیله بازاریاب‌ها پدید نمی‌آیند، بلکه بخشی از وجود انسان را تشکیل می‌دهند. در واقع از این جمله می‌توان فهمید که وی اعتقادی به نیاز کاذب نداشته و منشاء نیازها را وجود انسان می‌داند (کاتلر، ۲۰۰۵، ص۱۵ ).
برای تبیین بهتر نظر کاتلر بهتر است به تعاریف وی از نیاز، خواست و تقاضا اشاره شود، که در ادامه خواهد آمد:
نیاز انسانی: یعنی چیزی که انسان احساس می‌کند از آن محروم مانده است.
خواست: گونه‌ای از نیاز انسانی است که در اثر فرهنگ و شخصیت فردی شکل می‌گیرد. یک شخصیت گرسنه در ایالات متحده آمریکا احتمالا خواستار یک ساندویچ، سیب زمینی سرخ کرده و کوکاکولا باشد. یک شخص گرسنه در جزیره بالی خواستار انبه، گوشت خوک و نخود فرنگی است. خواست را بر چیزهایی که نیاز را برآورده سازند، بیان می‌نمایند.
تقاضا: اگر خواست پشتوانه خرید داشته باشد به صورت تقاضا در خواهد آمد (کاتلر، ۲۰۰۵، ص۱۵).
نیازها دو نوع هستند یا منجر به تقاضا می شوند یا خیر.
نیازهای منجر به تقاضا: یا سالم است(در مسیر تعالی انسان) یا ناسالم
نیازهای ناسالم یا ناشی از نیازی است که ذاتا ناسالم است؛ یا به دلیل بالا بودن و زیاد از حد ارضا شدن یک نیاز سالم یا به بیان دیگر تجاوز کردن یک نیاز سالم از حد و حدود خود است. منظور از نیاز ذاتا ناسالم نیازی است که به اشتباه درک می‌شود.
سه دسته نیاز ناسالم داریم:

• ذاتا ناسالم مانند موادمخدر

۲.ذاتا سالم اما منحرف شده، مانند بت‌پرستی یا هم‌جنس‌گرایی
۳.ذاتا سالم اما افراط شده مانند انواع تجملات و مصرف‌گرایی افراطی
سه شکاف را می‌توان از خود انسان تا تقاضای او برشمرد. به نظر می‌رسد با توجه به تعریف کاتلر از نیاز، خواست و تقاضا، نیاز واقعی همان نیاز انسانی کاتلر و نیاز کاذب یک شکاف در مرحله خواست باشد.
سه شکاف را می‌توان در مسیر نیاز تا تقاضای انسان برشمرد:
شکل شماره ۲

در این قسمت به طور تلویحی میزان شادمانی و عوامل مؤثر بر آن از نگاه گیدنز بررسی می شود. فیلیپ کسل، نظرات و دیدگاه های گیدنز را در دو بخش«قدیم» و «جدید» تقسیم می­ کند. به گفته او، آثار گیدنز نخست را می­توان تاحدی به منزله برخورد انتقادی با مکاتب و سنت­هایی دانست که او در پی پشت سر گذاشتن آن­هاست و گیدنز دوم را می­توان به عنوان خالف نظریه «ساخت­یابی» و برجسته­ترین تحلیل­گر مدرنیته، دانست. آنچه که در این قسمت از نظریات گیدنز مطرح خواهد شد به تعبیر کسل به گیدنز دوم ارتباط دارد(موسوی،۱۳۹۲: ۱۲۵). گیدنز، مدرنیته را به عنوان فراگیر­ترین واقعیت عصر حاضر، هم نوید دهنده فرصت­هایی برای بشر می­داند و هم بار آورنده مخاطرات.گیدنز معتقد است که مدرنیته احتمال خطر را در بعضی حوزه ها کاهش داده است اما در عین حال خطرات و ناامنی­های دیگری را جایگزین آن ساخته است. در جهان پیش از مدرن ترس و دلهره همیشه وجود داشت. گیدنز معتقد است که محیط های مخاطره آمیز در جهان پیش از مدرن بیشتر از محیط فیزیکی بود: مانند بیماری ها، مسائل آب و هوایی، مرگ و میرکودکان، سیل، طوفان و خشک سالی و … علاوه بر این گیدنز رواج خشونت­های ناشی از جنگ، غارت، دزدی و … را بر این عوامل می­افزاید و ادعا می­ کند که کمتر جوامعی در دوران پیش از مدرن وجود داشته اند که یک دوره نسبتاً طولانی بدون ناامنی را تجربه کرده باشند. در دوران مدرن اگر چه انسان توانست بر بسیاری از عوامل محیطی و فیزیکی چیرگی، و یا حداقل در مقابل خطرات احتمالی آن مقاومت و آمادگی پیدا کند اما محیط­های اجتماعی همچنان پر خطر بود. اما این بار این خطرات حاصل پیشرفت و توسعه جوامع بشری بود. به بیان دیگر منبع ناامنی این بار ساخته خود بشر بود. گیدنز بی ­اعتمادی را «به معنای شک داشتن یا باور نداشتن به ادعاهای صداقتی می داند که افراد در کنش های خود بروز می دهند»(همان: ۱۲۵- ۱۳۴). از نظرات گیدنز می­توان استنباط کرد که مدرنیته خالق بسیاری از وقایع پیش ­بینی نشده و در عین حال دلهره آور و خطرناکی است که هیچ تضمینی بر شادمانی و خرسندی با ثبات برای انسان­هایی که در این عصر زندگی می­ کنند، وجود ندارد و به عبارت دیگر پایه­ های احساس امنیت هستی­شناختی در دوران مدرن متزلزل شده است. گیدنز در جایی دیگر از “شک بنیادین” به عنوان یکی از پیامدهای پیچیده مدرنیته و تأثیرگذار بر هویت شخصی افراد بحث می کند. البته نباید دیدگاه های مزبور را این­گونه تفسیر کرد که از نظر گیدنز شادمانی بشر روز به روز در حال زوال است. گیدنز اعتماد به نظام­های انتزاعی و شکل­ گیری رابطه ناب در دوران مدرنیته را به عنوان تخفیف دهنده و تعدیل کننده مخاطرات این عصر دانسته و از تغییر شکل صمیمیت و فراگیر شدن چیزی به نام “عشق” به عنوان یکی از پیامدهای مدرنیته بحث می­ کند. بنابراین به طور کلی می­توان مدرنیته را واجد دو سویه تاریک و روشن قلمداد کرد که در نتیجه آن، هویت انسان­ها در رفت و آمد بین این دو مدام در حال شکل­ گیری و بازسازی است. گیدنز اظهار می­­کند که جامعه­شناسان کلاسیک در مجموع بیشتر بر سویه روشن مدرنیته تأکید داشته و از پیامدهای عظیم مخاطره­آمیز این عصر تا حد زیادی غافل بوده ­اند(همان: ۱۳۵).

جمع­بندی دیدگاه آنتونی گیدنز و شناسایی عوامل مرتبط با شادمانی: گیدنز، مدرنیته را به عنوان فراگیر­ترین واقعیت عصر حاضر، هم نوید دهنده فرصت­هایی برای بشر می­داند و هم بار آورنده مخاطرات. به طور کلی می­توان مدرنیته را واجد دو سویه تاریک و روشن قلمداد کرد که در نتیجه آن، هویت انسان­ها در رفت و آمد بین این دو مدام در حال شکل­ گیری و بازسازی است. بنابراین عوامل تهدید کننده و تأمین­کننده شادمانی انسان­ها در عصر مدرنیته متأخر را به زبان گیدنز می­توان به صورت زیر نمایش داد:
جدول شماره(۲-۱۴): جمع­بندی دیدگاه آنتونی گیدنز و شناسایی عوامل مرتبط با شادمانی

۲-۱-۱-۱-۵-۱۳. هالر^[۷۲] وهادلر:^[۷۳]
هالر و هادلر در بحث تأثیر ساختارها بر هیجانات و به طور خاص شادی، چهار حوزه مرتبط با هم را از یکدیگر متمایز می­نمایند. آن چهار حوزه عبارتند از :

1. 1. شبکه­ ها و روابط اساسی (پایه­ای) شخصی (بافت اجتماعی خرد)

1. 1. همبستگی­ها و وابستگی­های اجتماعی – فرهنگی و نوع­دوستی (بافت اجتماعی خرد)

1. 1. مشارکت­ها و موفقیت­های شغلی و وضعیت پایگاه اجتماعی (بافت اجتماعی خرد)

1. 1. بافت نهادی و کلان اجتماعی – سیاسی (بافت اجتماعی کلان)

در واقع آنچه هالر و هادلر در بافت اجتماعی خرد برآن­ها تأکید می­ کنند شامل پیوندها و تعاملات اجتماعی، تعهد و مسئولیت­ پذیری اجتماعی، وابستگی­ها و تعلق­های اجتماعی، نوع دوستی و به طور کلی سرمایه اجتماعی اشخاص است و آنچه که آن را بافت اجتماعی کلان می دانند، شامل نهادهایی است که وظایف ایفای نقش­های توزیعی خدمات و سرویس­های رفاهی در جامعه، اعطای آزادی و دموکراسی سیاسی و مهیا نمودن شرایط لازم جهت دستیابی افراد به حقوق اجتماعی و سیاسی و یا به طور کلی، احقاق حقوق شهروندی را به عهده دارند که هر کدام به نوعی در بروز و ظهور هیجانات خاص و به ویژه شادی نقش مؤثری را ایفا می­ کنند(هالر و هادلر، ۲۰۰۶).
جمع­بندی دیدگاه هالر و هادلر عوامل مرتبط با شادمانی: بافت اجتماعی خرد(پیوندها و تعاملات اجتماعی، تعهد و مسئولیت­ پذیری اجتماعی، وابستگی­ها و تعلق­های اجتماعی، نوع دوستی) با افزایش سرمایه اجتماعی اشخاص و بافت اجتماعی کلان(اعطای آزادی و دموکراسی سیاسی و مهیا نمودن شرایط لازم جهت دستیابی افراد به حقوق اجتماعی و سیاسی) با احقاق حقوق شهروندی در بروز و ظهور هیجانات خاص به ویژه شادی نقش مؤثری را ایفا می­ کنند.

ابتدایی

سیدمهدی اعتماد ناطقی

کتابخانه علمیه

۱۳۴۶

طاهربن عبدالرحمن خوشنویس تبریزی(نستعلیق)

۶۴

مصور، جدول

مخصوص سال سوم و چهارم مدارس ابتدایی

۵۷

وسیط الحساب

راهنمایی آموزشی

عبدالغفار بن علی محمد اصفهانی

ندارد

۱۳۱۸

محمد درجزینی همدانی (نستعلیق)

۴۰۸

مصور

نزدیک به فهم شاگردان مبتدی

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده‏ها و بیان نتایج حاصل از تحقیق
۴-۱- مقدمه
در پژوهش های کمی، پس از جمع آوری داده ها از گروه نمونه، براساس آزمون های آماری، استنباط هایی صورت می گیرد. دقت و صحت این استنباط ها دردرجه ی اول مربوط به روش نمونه گیری است. با بهره گرفتن از یک روش نمونه گیری مناسب، افرادی که معرف جامعه باشند، انتخاب می شوند. مورد دیگری که رعایت آن لازم است تا بتوان به استنباط های آماری صحیح دست یافت، انتخاب آزمون آماری مناسب با توجه به متغیرها و مقیاس های اندازه گیری است (مصاحبی، ۱۳۸۱). در این پژوهش به منظور بررسی داده های جمع آوری شده ،ترسیم نمودارها ، تعیین فراوانی ها و پاسخگویی به سؤالات پژوهش از نرم افزار excel استفاده شده است.
۴-۲- بررسی کتابهای مورد مطالعه
برای بررسی کتابهای درسی چاپ سنگی دارالفنون که در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود می باشد، ابتدا به فهرست این کتب در کتابخانه آستان قدس رضوی مراجعه و سپس کتابهای درسی موجود در این کتابخانه که در دارالفنون تدریس می گردید جدا و مورد بررسی قرار گرفت.

در مجموع ۵۷ کتاب درسی دارالفنون در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود بود که یک به یک بررسی و مشخصات و ویژگیهای هرکدام تشریح گردید.
۴-۲-۱- اساس جمشیدی (علوم فیزیکی و طبیعی)
در صفحه اول با دعا و ستایش پروردگار و صلوات و سلام بر پیامبر خاتم، دلیل نوشتن کتاب و اهمیت آن را شرح داده است. که در زمان سلطان احمدشاه نوشته شده است. و این کتاب مشتمل بر علوم طبیعی و تاریخ طبیعی و وجوب اجتناب و احتیاط از منافیات حفظ صحه و در واقع این کتاب شش علم معتبر را دارد از حیوان شناسی و فیزیک و شیمی و گیاه شناسی و احجار و حفظ الصحه به اندازه فهم اطفال مدارس ابتدایی. در صفحات آخر فهرست کتاب آمده است و نوشته آخر آن این است: (تمت الکتاب) (بید اقل الناس محمدابراهیم) قوام الکتاب

دوره تحصیلی: علوم راهنمایی
نویسنده: اقاخان سرتیپ کریم
چاپخانه: مطبعه مشهدی خداداد (صادقی)
تاریخ چاپ: ۱۳۳۲
کاتب: محمد ابراهیم (قوام الکتاب) (نستعلیق)
ابعاد: ۲۰* ۱۳ (۲۷۰ ص)
علوم و فیزیک دوره راهنمایی
شماره اموالی: ۲۸۸۳۶

۴-۲-۲- اصول علم جبر و مقابله
در صفحه عنوان پس از نام کتاب آمده است که: برای کلاسهای مدارس متوسطه موافق پروگرام وزارت جلیله معارف ، تالیف مترجم همایون . مخصوص است به مدیر کتابخانه سعادت.

دوره تحصیلی: راهنمای آموزشی (متوسطه)
نویسنده: علیمحمد فره‌وشی