از اثرات مثبت آن می­توان به افزایش تعداد گردشگران و افزایش درآمدهای ناشی از آن و اشتغال (توک و بیکر، ۱۹۹۶؛ بیتون، ۲۰۰۵) که می ­تواند در تمام طول سال و در همه شرایط آب و هوایی رخ دهد، اثرات ضریب تکاثر، حفاظت از سایت و بهبود زیرساخت­های گردشگری (باسبی و کلاگ ۲۰۰۱)، تنوع محصولات گردشگری (اسکوفیلد، ۱۹۹۶)، بهبود تصویر مقصد (کیم و ریچارسون، ۲۰۰۳) و تعامل جامعه میزبان (بیتون، ۲۰۰۵) اشاره کرد.
گردشگری فیلم معایب و مشکلاتی نیز به همراه دارد، به‌ خصوص در مناطقی که اثرات اجتماعی و زیست محیطی در آنجا کمتر قابل سنجش است. همان‌طور که گفته شد اثرات منفی گردشگری فیلم تا حد زیادی همانند مشکلات کلی گردشگری است. از جمله تبادل و تعارض فرهنگی، کالایی شدن و از بین رفتن اصالت (هیتمان، ۲۰۱۰)، تجاری کردن بیش از حد یک مکان از طریق تصاویر آن در فیلم، افزایش هزینه­ نیروی کار و تجاوز به حریم شخصی (شایبور، ۲۰۱۰)، افزایش ناگهانی تقاضای گردشگری در یک بازه­ی زمانی کوتاه مدت (اکانر، ۲۰۱۰) ازدحام و شلوغی بیش از حد و آلودگی که پیش از نمایش مقصد در فیلم وجو نداشته (بیتون، ۲۰۰۵)، تغییر بازار گردشگری موجود و جایگزینی آن با بازاری متفاوت که منفعت یا مطلوبیت کمتری دارد (سالیمان^[۱۵۹]، ۲۰۱۱) را می­توان نام برد.
۲-۸-۵- نمونه­های عملیاتی شده گردشگری فیلم
سازمان­های متولی امر گردشگری در کشورهای مختلف سعی می­ کنند از طریق همکاری با صنعت فیلم‌سازی به ترویج و بازاریابی مقصد گردشگری خود بپردازند. برای نمونه ویزیت بریتین^[۱۶۰] ، با نقشه­ی فیلمی شامل دویست لوکیشن از فیلم­های سینمایی یا تلویزیونی، از فیلم­های کوشش می­ کند تهیه­کنندگان هندی را دعوت نماید که لوکیشن­های انگلستان را در فیلم­های بالیوود به کار برند. به‌تازگی کمیسیون گردشگری استرالیا^[۱۶۱] در فیلم “پیدا کردن نمو^[۱۶۲] ” با دیزنی مشارکت کرد و نخستین سازمان متولی گردشگری شد که از طریق یک فیلم پویانمایی به ترویج مقصد پرداخت. طبق گزارش اداره­ی گردشگری سنگاپور^[۱۶۳] (۲۰۰۸، به نقل از روتراکانفایبون^[۱۶۴]، ۲۰۰۹) این کشور نیز فیلم را در برنامه­ی خود قرار داده با این هدف که فیلم‌سازان و پخش­کنندگان بین‌المللی برای فیلم‌برداری، تولید و پس از تولید فیلم­ها و برنامه ­های تلویزیونی باکیفیت در سنگاپور تسهیلات داشته باشد. هر فیلم‌ساز یا پخش­کننده­ فیلم بر اساس میزانی که فیلم یا برنامه­اش بتواند لوکیشن­های سنگاپور را نشان دهد موردحمایت مالی قرار می­گیرد (روتراکانفایبون، ۲۰۰۹).

از تورهای فیلم موفق در حال اجرا می­توان به چندین تور در بریتانیا اشاره کرد که به لوکیشن­های فیلم­هایی مانند “هری پاتر"، “شجاع دل^[۱۶۵] ” و داستان­های تلویزیونی مانند “ضربان قلب^[۱۶۶] ” اختصاص پیدا نموده ­اند (بیتون، ۲۰۰۵). در سیدنی استرالیا تورها اغلب به لوکیشن­هایی در حوالی شهرهایی که در بسیاری از فیلم­ها به نمایش درآمده­ اختصاص یافته­اند، مانند فیلم­های “ماتریکس^[۱۶۷] "، “مأموریت غیرممکن۲^[۱۶۸] ” و “سوپرمن بازمی­گردد^[۱۶۹] ". در این تورها (استرالیا) گردشگران تشویق می­شوند که در طول تور به ایفای نقش پرداخته تا احساس بودن در فیلم­ها را به دست آورند.
۲-۸-۶- گردشگری فیلم در ایران
به نظر می­رسد ایران، رنگین کمان اقوام، کشور چهار فصل، سرزمین پدیده ­های طبیعی با منظره­های بهشت­گونه نه تنها چیزی در جذب گردشگر کم ندارد بلکه به خودی خود پتانسیل بسیار مناسب و قوی برای رشد و توسعه گردشگری در دهکده نوین جهانی را داراست؛ اما همه این قابلیت­ها زمانی به سرمایه ­های ارز­آور و پول­ساز برای کشور تبدیل می­شوند که حضوری چشمگیرتر در بازارهای بین‌المللی داشته باشد و توجه گردشگران سراسر دنیا را به خود جلب کند. هرچند ضعف و ناکارآمدی روش­های بازاریابی قدیمی در بازار پررقابت گردشگری جهان امروز مشهود است اما هنر هفتم در این زمینه می ­تواند بسیار مفید بوده و به کار گرفته شود. علی­رغم اینکه صنعت سینما هم اکنون جایگاه ویژه­ای در زندگی قرن بیست و یکمی ما دارد، کشورمان ایران با تمدنی چند هزار ساله از جایگاه این هنر در گردشگری غافل مانده و اقدامی مفید در زمینه به کارگیری پتانسیل سینما در جذب گردشگر نکرده است.
شاید بتوان به جرات ادعا کرد که شهرک سینمایی غزالی مهم‌ترین و تنهاترین نهادی است که در زمینه گردشگری فیلم فعالیت دارد. احداث شهرک سینمایی درسال ۱۳۵۸، به طرح و پیشنهاد شادروان علی حاتمی، کارگردان شهیر سینمای ایران، آغاز شد که هدف از آن بازسازی شرایط شهری دوران اوایل قرن چهاردهم شمسی برای سریال هزاردستان بود. از مکان‌های سریال هزار دستان می‌توان به میدان توپخانه، ساختمان شهرداری، لاله زار، اکباتان، گراند‌هتل، جواهر فروشی قازاریان، ساختمان شاه‌آباد، چاپخانه مظفر و کافه پارس تهران قدیم اشاره کرد که همگی در شهرک غزالی بازسازی شدند (وبسایت جام­جم آنلاین، ۲۹ مهر ۱۳۹۱). این مجموعه که شامل دکورها و بناهای قبل و بعد از اسلام و همچنین دوران معاصر است در طول هفته برای بازدید علاقمندان و گردشگران سینمایی باز است و از مهم‌ترین سریال­ها و فیلم­های سینمایی که در این مجموعه فیلم‌برداری شده ­اند می­توان به مریم مقدس، ابراهیم خلیل الله، ولایت عشق، شب دهم، مدار صفر درجه، کیف انگلیسی، کلاه پهلوی، سرزمین کهن و غیره اشاره کرد (مجابی، میراحمد، ۱۳۹۰) که البته به نظر می­رسد با توجه به استقبال مخاطبین این فیلم­ها و سریال­ها در طول اکران و نمایش تلویزیونی می­توان از این لوکیشن­ها برای جذب گردشگران داخلی و گردشگری فیلم استفاده کرد.
در کنار این مجموعه می­توان به سریال­هایی اشاره کرد که به واسطه پخش بلند مدت و محبوبیت خود توانستند در مقاطع مختلف زمانی مختلفی در گردشگری فیلم موفق عمل کنند که از آن دست می­توان به سریال مختارنامه (شهرستان شاهرود)، پس از باران (تالش)، تبریز در مه و شهریار (تبریز)، شب دهم (قزوین) اشاره کرد. البته در کنار این سریال­ها نبایست از کنار فیلم­های سینمایی موفق ایرانی در عرصه ­های بین‌المللی به سادگی گذشت که معرف فرهنگ ایرانی و بعضاً جاذبه­های ایران زمین بودند، فیلم­های جدایی نادر از سیمین (تهران)، خیلی دور خیلی نزدیک (روستای مصر)، رنگ خدا (تالش)، زمانی برای مستی اسب­ها (کردستان)، یه حبه قند (میبد) از این دست به شمار می­روند. در این میان می­توان به فیلم “تهران، طهران” نیز اشاره کرد که به طور خاص به معرفی شهر تهران و جاذبه­های گردشگری آن می ­پردازد.
از آنجا که جشنواره­های فیلم یکی از موضوعات مطرح شده در گردشگری فیلم است (کونل^[۱۷۰]، ۲۰۱۲) جشنواره­های سینمایی بین‌المللی و ملی ایرانی را نیز می­توان در امر گردشگری فیلم دخیل دانست. جشنواره بین‌المللی فیلم و تئاتر فجر، جشنواه بین‌المللی فیلم کودک و جشنواره فیلم رشد مواردی هستند که می­توانند در این حوزه با برنامه­ ریزی مدون­تر موفق عمل کنند.
۲-۸-۷- زمینه ­های مطالعات انجام‌شده در گردشگری فیلم
هادسون و ریچیه (ب۲۰۰۶) چهار دسته­بندی برای تحقیقات مرتبط با گردشگری فیلم ارائه داده­اند:

1. 1. تأثیر فیلم بر تصمیم به سفر

1. 1. گردشگران فیلم

1. 1. تأثیرات گردشگری فیلم بر تعداد بازدیدکنندگان و بر ساکنان

1. 1. فعالیت­های بازاریابی مقصد در رابطه با گردشگری فیلم

این در حالی است که روئش (۲۰۱۰) مطالعات انجام‌شده در زمینه­ گردشگری فیلم را این چنین بیان کرده است:

1. 1. مطالعات با رویکرد کمی

1. 1. تأثیرات بر جامعه­ میزبان

1. 1. شکل­ گیری تصویر ذهنی مقصد

1. 1. استراتژی­ های بازار زدایی

1. 1. روابط میان­بخشی ذینفعان فیلم و گردشگری

1. 1. گردشگران لوکیشن فیلم

1. 1. تجربیات گردشگران لوکیشن فیلم

۲-۹- پیشینه تحقیق گردشگری فیلم
۲-۹-۱- پیشینه تحقیق در ایران

1. 1. در مطالعه­ ای که حیدری (۱۳۸۴) با عنوان “بررسی نقش رسانه ­ها در شناسایی مقاصد گردشگران ایرانی و خارجی” انجام داده است، به بررسی نقش توصیه­ی آشنایان و دوستان، اینترنت، پوستر و بروشور، ماهواره، تلویزیون و روزنامه­ها و مجلات تخصصی و همچنین رابطه­ مدت‌زمان اقامت و انتخاب رسانه و نیز نظر افراد درباره واقعی بودن مطلب ارائه‌شده از سوی رسانه ­ها در بین گردشگران داخلی و خارجی پرداخته است. نتایج نشان داد توصیه­ی دوستان و آشنایان بیشترین نقش را در انتخاب مقصد داشته است و به دنبال آن اینترنت در انتخاب مقصد گردشگران خارجی تأثیرگذار بوده است. در خصوص واقعی بودن مطالب ارائه‌شده از سوی رسانه ­ها حدود نیمی از گردشگران به میزان متوسط معتقد به واقعی بودن مطالب رسانه ­ها بوده ­اند و ۱۷ درصد آن را کم و ۱۳ درصد خیلی کم واقعی دانسته ­اند. ۱۸ درصد از گردشگران خارجی و ۴/۲۰ درصد از گردشگران ایرانی مطالب رسانه ­ها را واقعی دانسته ­اند. نتایج بررسی مدت‌زمان اقامت و انتخاب رسانه برای مسافرت نشان داد که ۵/۵ شب، میانگین پایین­ترین مدت‌زمان اقامت از طریق ماهواره و ۱۰ شب میانگین بالاترین مدت‌زمان اقامت از طریق بروشور، پوستر و کاتالوگ بوده است.

1. 1. رضا قلی­زاده (۱۳۸۹) در تحقیقی با عنوان “مروری بر اثرات رسانه ­ها بر گردشگری” به شیوه­ اسنادی به مطالعه­ نقش رسانه ­ها در بازنمایی مناطق مقصد و همچنین پیوند بین گردشگری و رسانه از دیدگاه­ های مختلف پرداخته است. او در بحث توسعه چارچوب برای مطالعه­ گردشگری و رسانه، روزنامه­نگاری گردشگری و مفاهیم کلیدی آن شامل: زمان­بندی، قدرت، هویت، تجارب و پدیدارشناسی را موردتوجه قرار داده است. وی همچنین در بخش دیگری رویکردهای بررسی گردشگری و رسانه را از دیدگاه­ های بازاریابی، تأثیرات رسانه­ای، جامعه‌شناختی و فرهنگی – انتقادی مطرح نموده و سپس به بحث درباره فیلم­های محرک گردشگری به عنوان جنبه­ای از گردشگری فرهنگی پرداخته است. درنهایت نیز برای توسعه صنعت گردشگری در ایران پیشنهادهایی ارائه داده است.

1. 1. کروبی (۱۳۹۰) در مطالعه­ خود تحت عنوان “رسانه­های ارتباط جمعی و انتخاب مقصد گردشگری” که با هدف بررسی رابطه­ بین منابع اطلاعاتی گردشگران و انتخاب مقصد و همچنین ارتباط بین پوشش رسانه ­ها، تصویر ذهنی مقصد و انتخاب مقصد انجام داده است، مشخص شد هر یک از عناصر منابع اطلاعاتی و رسانه­ای بر شکل گیری تصویر شناختی مقصد گردشگری تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین یافته­ ها نشان داد که تصویر کلی مقصد تحت تأثیر هر دو بعد منطقی و احساسی تصویر ذهنی مقصد است. این بررسی مشخص کرد که بعد شناختی تصویر مقصد (بعد منطقی و فیزیکی) اهمیت بیشتری نسبت به بعد احساسی تصویر مقصد دارد.

1. 1. منصوری و سلیمانی (۱۳۹۱) پژوهشی تحت عنوان “ابزارهای بازاریابی و تصویر ذهنی گردشگران از مقصد" انجام داده­اند. هدف این پژوهش مقایسه تصویر ذهنی گردشگرانی است که از ابزارهای مختلف بازاریابی به عنوان منبع اطلاعاتی استفاده نموده ­اند. یافته­های این تحقیق نشان داده است که اینترنت، که از نظر گردشگران مهم‌ترین ابزار برای کسب اطلاعات در مورد مقصد است، بر تصویر عاطفی گردشگران تأثیر بسزایی دارد. به‌این‌ترتیب که تصویر عاطفی گردشگرانی که از اینترنت به عنوان منبع اطلاعاتی خود استفاده می­ کنند و کسانی که از اینترنت استفاده نمی­کنند، کاملاً متفاوت است. با توجه به نتایج کتابچه­های راهنما و مجلات بیشترین تأثیر را بر تصویر ذهنی گردشگران از ایران داشتند.

1. 1. در مطالعه­ ای که آزادوار و جعفری (۱۳۹۳) با عنوان “گردشگری فیلم و بازاریابی مقصد گردشگری: مطالعه موردی سریال­های شهریار و تبریز در مه” انجام داده­اند، مشخص شد میانگین تشویق سریال‌های تلویزیونی و فیلم‌ها به دیدن لوکیشن آن‌ها از سطح کفایت قابل‌قبول به‌طور معناداری بالاتر است. یافته­های این پژوهش نیز به‌وضوح نشان داد که تصویر مناسبی که سریال­های شهریار و تبریز در مه از شهر تبریز در میان مخاطبین فراهم آورده است موجب افزایش علاقه ۴۹/۲۱% در میان آنان شده است. این تصویر از تبریز همچنین موجب تهییج ۴۸/۱۹% از گردشگران و افزایش انگیزه در بین مخاطبین شده است.

1. 1. اکبرنتاج (۱۳۹۳) در پایان نامه ارشد خود با عنوان “تصویر مقصد گردشگری ایران از منظر گردشگران خارجی” که باهدف بررسی تصویر مقصد گردشگری ایران از دیدگاه گردشگران خارج انجام داده است مشخص شد که جاذبه­های گردشگری و منابع اطلاعاتی بر روی تصویر استنباط شده گردشگران از مقصد تأثیر می­ گذارد. با توجه به یافته­های آنان بیشترین تصویر مثبت مربوط به تاریخ و میراث غنی و سپس مکان­های مذهبی فراوان و در رتبه ­های بعدی آثار و جاذبه­های ثبت‌شده ایران در یونسکو و همچنین تجربه فرهنگی و اقوام محلی گوناگون را در مرتبه­های بعدی است.

۲-۹-۲- پیشینه تحقیق در خارج از ایران
۱) هام (۲۰۰۴) در پایان نامه­ کارشناسی ارشد خود با عنوان “تأثیر فیلم بر شکل­ گیری تصویر ذهنی اشخاص از یک مقصد معین" که در کشور امریکا و بر رویی یک نمونه­ ۲۴۷ نفری از دانشجویان مدیریت مهمان­پذیری و با ابزار پرسشنامه به روش پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام داده است سعی نموده که پدیده­ گردشگری فیلم را موردبررسی قرار دهد. این مطالعه بر این تمرکز دارد که تفاوت سنجه­ها، قبل و بعد از مشاهده­ یک فیلم از یک مقصد به چه صورت است و نتایج این پایان نامه بدین‌صورت است:
الف) تصاویر ذهنی ادراک‌شده‌ی مقصد، قبل و بعد از مشاهده­ فیلم با یکدیگر تفاوت دارند.
ب) سطح علاقه‌مندی به بازدید از مقصد قبل و بعد از مشاهده­ فیلم با هم تفاوتی ندارند.
ج) تصویر ذهنی مقصد با سطح علاقه به بازدید از مقصد رابطه مثبتی دارد.
د) ویژگی­های فرد بیننده­ی فیلم بر شکل­ گیری تصویر ذهنی مقصد و علاقه به بازدید از لوکیشن فیلم تأثیر می­ گذارد.
۲) هادسون و ریچیه (ب۲۰۰۶) در مقاله­ای با عنوان “ترویج مقصدها از طریق گردشگری فیلم: یک تعریف تجربی از ابتکارات حمایتی بازاریابی” مدلی برای بهره ­برداری قرار دادن فرصت­های بازاریابی گردشگری فیلم ارائه کرده ­اند. در این مدل عوامل بازاریابی که به‌صورت بیشینه گردشگران فیلم را ترغیب به بازدید از مقصدهای به نمایش داده شده در فیلم می­ کنند را مشخص نموده ­اند. در مطالعه ایشان مشخص شد همکاری مقاصد با تولیدکنندگان فیلم شامل منافعی از قبیل تقویت تصویر ذهنی و برند مقصد، رشد تعداد گردشگران و تأثیرات مثبت اقتصادی است. هادسون و ریچیه در این پژوهش یک برنامه­ی بازاریابی شامل ۳۱ فعالیت را پیشنهاد داده­اند که سازمان­های متولی مقصد گردشگری فیلم می­توانند قبل و بعد از اکران فیلم انجام دهند.

مشکلات زناشویی خود با آنها
۵.رابطه با خویشاوندان همسر: عبارت است از قهر و قطع رابطه ، بد رفتاری و اهانت به خانواده اصلی و اقوام همسر
۶.جداسازی امور مالی از یکدیگر: عبارت است از توافق در نحوه توزیع و مصرف پولی ، در مضیقه قرار دادن همسر ، بی مبالاتی در خرج کردن و تلاش برای اختصاص حساب مالی جداگانه برای خود.

۷.افزایش جلب حمایت از فرزندان: عبارت است ازتلاش هر یک از زوجین برای نزدیک شدن به فرزندان و جلب حمایت آنان بر علیه زوج دیگر

8. 8. اختلال در روابط:عبارت است از ایجاد هرگونه مشکل در روابط زوجین که باعث ایجاد فاصله و عدم صمیمیت در آنها می گردد.(ثنایی ۱۳۸۷)

۱-۶-۱-۴) مشاوره زوجی:
برگزاری جلسات درمانی مشترک با زوجین برای تغییر دادن روابط میان همسران را زوج درمانی می گویند. خیلی از رویکردهای رواندرمانی فردی با انواع زوج درمانی سازگار است و بعضی از رویکردهای روان درمانی مخصوص زوج درمانی است ( هالفورد ۲۰۰۱، ترجمه تبریزی ، ۱۳۸۴).
۱-۶-۲) تعاریف عملیاتی متغیرها:
۱-۶-۲-۱) نظریه عقلانی- عاطفی
محقق در این پژوهش از فنون مربوط به نظریه شناختی الیس در درمان زوجی بهره می برد که شامل آموزش اصول A-B-C ، استفاده از خود ابرازی مقابله ای منطقی ، استفاده از روش های معانی بیان، تصویر سازی ذهنی، استفاده از ضبط نوار و فیلم ، فنون هیجانی زنده ، پذیرش غیر مشروط، آموزش مهارتها، تحمل ناکامی ، تغییر زبان فرد می باشد.
۱-۶-۲-۲) نظریه واقعیت درمانی:
محقق در این پژوهش از فنون مربوط به نظریه واقعیت درمانی گلاسر در درمان زوجی بهره می برد که شامل ارتباط و درگیری عاطفی، پرسش، توجه و تاکید بر رفتار کنونی و نه بر احساسات و تاکید بر زمان حال، قضاوت ارزشی، طرح ریزی ، تعهد نسبت به طرح تهیه شده و نپذیرفتن هرگونه عذر و بهانه و استفاده از دایره مشکل گشا می باشد.
۱-۶-۲-۳) تعارضات زناشویی:
در تحقیق حاضر منظور از تعارضات زناشویی، آندسته از تعارضاتی است که به دلایل گوناگون خطر بروز جدایی را در زوجین افزایش میدهدو اثرات منفی آن بر سلامت روانی زوجین و فرزندان آنان تاثیر منفی می گذارد. این متغیرها از طریق پاسخگویی به پرسشنامه تعارضات زناشویی^[۲۰](MCQ) اندازه گیری می گردد. بالا بودن هرچه بیشتر نمره نشان دهنده تعارضات بیشتر می باشد که البته حداقل نمره در این پرسشنامه ۵۴ و حداکثرآن۲۷۰ می باشد.
۱-۶-۲-۴) مشاوره زوجی:
در پژوهش حاضر منظور از مشاوره زوجی حضور توأمان زن و مرد در هر یک از جلسات درمان و انجام تکنیکها در روش های عقلاعی- عاطفی و واقعیت درمانی است بصورتی که عدم حضور هر یک از زوجین بدون صلاحدید مشاور در جلسه مشاوره آنرا به مشاوره فردی تبدیل کرده و مشاوره خاتمه می یابد.
فصل دوم
ادبیات تحقیق
۲-۱) مقدمه
این فصل در دو بخش پیشینه نظری و پژوهشی تهیه شده است . در بخش پیشینه نظری ، ابتدا به مفهوم ازدواج و پس از آن علل تعارضات ، منابع عمده تعارض، مزایا و فرایند تعارض اشاره شده و در خصوص هر یک از موارد ذکر شده توضیح مختصری آورده شده است. در ادامه پس از مروری بر تاریخچه و زندگی آلبرت الیس و ویلیام گلاسر، تعارضات زناشویی ، مشاوره و راه های مقابله با آن از دیدگاه هر یک از این دو نظریه پرداز مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش پیشینه پژوهشی نیز به بررسی تحقیقات مرتبط با موضوع پژوهش اختصاص داده شده است.
۲-۱-۱) ازدواج:
ازدواج یکی از قدیمی ترین پیوندهای انسانی است که ارضا کننده و رشد دهنده شخصیت آدمی بوده است. ازدواج از همان اوایل مورد توجه نویسندگان، فلاسفه و بخصوص اخلاقیون و پیروان ادیان بزرگ قرار گرفته است ، چون می دانستند عوامل بسیاری خانواده را تهدید می کند توصیه هایی در حفظ بنیادهای آن داشته اند. اکثر آنها طلاق را منفور و گاهی ممنوع اعلام کرده اند.خانواده بعنوان یک گروه کوچک طبیعی در دهه ۵۰ مورد توجه روانشناسان و مشاوران واقع شد. برخی خانواده را کانون توجه خود قرار دادند و بر این عقیده بودند که ریشه تمام مشکلات روانی در خانواده است و بنابراین در درمان هر مشکل روانی خانواده باید آماج مداخله درمانی قرار گیرد.(گلدنبرگ و گلدنبرگ^[۲۱]، ۱۹۹۶)
از نظر تاریخی هدف از ازدواج ، در درجه اول ، شادمانی مردم نبوده است. ازدواج ابتدا یک وسیله اقتصادی برای تامین رفاه اقتصادی خانواده ها و راهی برای فراهم آوردن محیطی امن و با ثبات برای پرورش کودکان بود ،که به عنوان یک واحد مهم، مورد توجه کلیسا و نهادهای اجتماعی قرار گرفته بود. در چنین محیطی از سالمندان، درخانواده مراقبت می شد و این جریان تداوم داشت و از آنجا که همین مراقبت ها جلوی بسیاری از مرگ و میرها را می گرفت نهایت احساس ثبات و امنیت را در دنیای بسیار بی رحم و خشن بوجود می آورد(الیس، ۱۹۹۷).
گلاسر معتقد است که امکان فراهم شدن شرایطی که دو زوج در آغاز زندگی کاملا دنیای همدیگر را درک کنند خیلی زیاد نیست. هرگاه در آغاز زندگی زناشویی نوعی عدم توافق وجود داشته باشد و آنها فاقد نظریه انتخاب شوند بجای آنکه دریابند این عدم توافق به خاطر وجود تفاوتهای واقعی در دنیای کیفی آنهاست.ممکن است به روانشناسی کنترل خارجی روی آورند و بعد از آن بجای آنکه هرکس رفتار خود را کنترل کند، درصدد کنترل و تغییر افکار و رفتار طرف مقابل برمی آید.این تلاش و کوشش اولیه برای تغییر دیگری در گفته عامیانه خلاصه می شود که ماه عسل تمام شد.این سخن نشان دهنده این حقیقت است که در یک جامعه که فرهنگ کنترل خارجی بر آن حاکم است افراد کمی انتظار دارند که هر ازدواجی می تواند تاپایان همانند روزهای اول ادامه یابد.گلاسر اعتقاد دارد، در زندگی زناشویی برای آنکه عشق ادامه یابد باید هرکس بداند که فقط بر رفتار خود کنترل دارد نه بر رفتار همسر، هرکس قادر است فقط رفتار خودش را انتخاب کند و خودش مسئول آن است.در مشاوره زناشویی گلاسر مکرر تاکید دارد که تنها چیزی که هر زوج می تواند کنترل کند رفتار خودش است نه همسرش.هر زوج شاید از طریق انتخاب موثرتر رفتار برای کنترل خویش بتواند همسرش را در مسیری قرار دهد که او می خواهد(گلاسر، ۲۰۰۰ ؛ به نقل از فرحبخش،۱۳۸۳).
۲-۱-۲) مفهوم تعارضات زناشویی
زندگی زناشویی همواره با دورنمایی زیبا برای زوجین آغاز می شود. اما به دلیل تفاوت های بین زن و شوهرها که ناشی از تربیت در محیط متفاوت است و هم چنین عدم شناخت کافی، پس از چندی مشکلاتی بروز می کند که چنانچه با تدبیر و درایت با آنها برخورد نشود می تواند بنیان زندگی خانوادگی را به مخاطره بیندازد. با انتظارات سطح بالایی که افراد از ازدواج دارند، تقریبا همه زوجین در ابتدای ارتباطشان سطح بالایی از رضایت زناشویی را گزارش می کنند(مارکمن^[۲۲] و هالوگ^[۲۳]، ۱۹۹۸).
احتمالا همه در این امر اتفاق نظر دارند که در هنگام تعارض انسانها، بر سر یک دوراهی مبنی بر انجام یا عدم انجام کاری قرار می گیرند. چرا که تعارض زمانی به وجود می آید که از یک طرف یکسری مسایل ما را به طرف کاری می کشاند و مسایل دیگر باعث می شود از انجام آن کار منصرف شویم. این حالت تقریبا برای همه ما به وجود می آید. که ممکن است در شدت و دفعات با هم فرق داشته باشد، که اینها را می توان نتیجه ویژگی هایی از جمله میزان قدرت، تصمیم گیری، رشد فکری، موقعیت سنجی، آستانه تحمل، الویت سنجی، تعیین هدف زندگی و … دانست. به طور کلی انسان زمانی دچار تعارض می شود که دو نیرو در دو جهت مخالف به یک اندازه به انسان فشار می آورند. شاید علت اصلی تعارض همین یکسان بودن فشار این دو نیرو باشد، چرا که اگر یکی بر دیگری غلبه پیدا کند، به طور حتم انسان در جهت همان نیرو حرکت خواهد کرد و همین امر باعث حل تعارض می گردد(شاملو، ۱۳۸۴) .
تعارض محصول الزامی زندگی مشترک است. هنگامی که دو نفر، به عنوان یک زوج، با هم زندگی می کنند تعارض بروز خواهد کرد. به دلیل ماهیت تعارض زوج ها، اوقاتی پیش می آید که عدم توافق مشاهده می شود یا نیازها برآورده نمی شود در نتیجه همسران نسبت به یکدیگر احساس خشم، ناامیدی و نارضایتی می کنند. بنابراین وقتی قرار است که تعارض یا کشمکش بروز کند باید زوج ها را برای آن آماده کرد، نه فقط برحسب توانایی برقراری ارتباط بلکه با توجه به کاربرد یک راهبرد مشکل نظامدار که به جلسه های حل تعارض، نظم و سازمان می دهد (برنشتاین^[۲۴] و برنشتاین، ۱۹۸۶ ترجمه سهرابی، ۱۳۸۲).
گوردین^[۲۵]، فی^[۲۶]، بردن^[۲۷]، کوتو^[۲۸] (۱۹۸۷) معتقدند تعارض زناشویی در مورد هر زوج به طور معنی داری با زوج های دیگر متفاوت است. این تفاوت نه فقط در مورد مسایل ویژه بلکه مهمتر از آن از لحاظ طول مدت و شدت تعارض وجود دارد. بر این اساس، درمانی مناسب برای سطح بسیار شدید (یعنی شدت و طول مدت) اختلال زناشویی ارائه می گردد. آنها زوج ها را بر حسب چهار سطح اختلال زناشویی توصیف می کنند. سطح اول شامل زوج هایی است که تعارض زناشویی را در حداقل درجه و میزان، بروز داده اند. این تعارض اغلب کمتر از شش ماه به طول می انجامد و بیشتر اوقات شامل زوج های تازه ازدواج کرده می شود. سطح دوم شامل زوج هایی است که تعارض مهمی را تجربه می کنند که بیش از ۶ ماه به طول می انجامد هر چند الگوهای ارتباطی آنها باز و مناسب است، انتقاد و فرافکنی رو به افزایش می گذارد. زوج های سطح سوم با تعارض شدید زناشویی مواجه اند تعارض غالبا بیش از شش ماه به طول می انجامد و فرافکنی بسیار زیاد است. انگیختگی عاطفی و اضطراب و نیز شدت مثلث های محیطی بالاست و ارتباط همراه با تعارض مشخص، بسته و قطع است. درجه انتقاد کردن بالا و سرزنش کردن متداول است. بالاخره ویژگی سطح چهارم آن است که همه ملاک هایی که گوردین در ارزشیابی تعارض زناشویی به کار برده، در اوج خود و نقطه ی بی نهایت قرار دارند. ارتباط کاملا بسته است، تبادل اطلاعات بسیار ضعیف، انتقاد کردن بسیار بالا و درد دل کردن و همراهی در روابط اساسا وجود ندارد. زمان ارتباط و انجام فعالیت با هم وجود دارد و یا بسیار اندک است. مشخصه بارز این سطح، مذاکره با یک وکیل حقوقی توسط یکی یا هر دو آنهاست. چنین موقعیتی احتمالا جنبه خصومت دارد تا توافق و آشتی. در اکثر موارد تلاش ها برای حفظ ازدواج و از در هم پاشیدگی و جدایی است (کارلسون^[۲۹] و همکاران، ترجمه نوابی نژاد ۱۳۸۴).
- هالفورد (۱۹۹۱) به نقل از موری^[۳۰] (۲۰۰۱) بیان می کند که چهار طبقه اصلی از متغیرها بر روند رضایت زناشویی با گذشت زمان تاثیر می گذارد:

1. 1. فرآیندهای سازگاری در نظام زوجین

1. 1. رویدادهای زندگی تاثیرگذار بر زوجین

1. 1. مشخصه های تحمل فردی زوجین

1. 1. متغیرهای موقعیتی

فرآیندهای سازگاری عبارتند از فرآیندهای شناختی، رفتاری و عاطفی که در طی تعامل زوجین به وقوع می پیوندند. کمبودهای خاصی در این فرآیندهای سازگاری به نظر می رسند که باعث می شود زوجین دچار مشکلات زناشویی گردند. به طور اختصاصی، ضعف در مهارتهای ارتباطی و مدیریت نزاع و تعارض مشاهده شده در زوجین درگیر، پیش بینی کننده طلاق و عدم رضایت زناشویی در اولین سال ازدواج می باشند(گاتمن^[۳۱]، کوئن^[۳۲]، کاریو^[۳۳]، و اسوانسون^[۳۴]، ۱۹۸۸، مارکمن ۱۹۸۱، مارکمن و هالوگ ۱۹۹۳).
رویدادهای زندگی عبارتند از: مراحل گذر تکاملی و سایر شرایط حاد و قدیمی که بر زوجین یا هر کدام از آنها تاثیر می گذارند. مشکلات زناشویی اغلب در طی دوره های تحولات شدید و پیامدهای تنش زا گسترش بیشتری می یابد (کارنی^[۳۵] و برادبری^[۳۶] ۱۹۹۵).
مشخصه های فردی عبارتند از عوامل پیشینه ای، فردی و تجربه ای پایداری که هر کدام از زوجین در روابط زناشویی خود آنها را دخیل می کنند. متغیرهای موقعیتی عبارتند از شرایط فرهنگی، اجتماعی که روابط زوجین در آن شکل می گیرد (موری، ۲۰۰۱، به نقل از دهقان،۱۳۸۰).
فشارهای اقتصادی نخستین عامل در بروز ناهماهنگی های زناشویی است. زن و شوهری که تحت فشار روانی اقتصادی هستند با انواع مسایل در حال مبارزه اند. این عامل فشار تعارض زناشویی و یا مشکلات موجود زناشویی را آشکار می سازد در طول زمان موجود فشار مالی، ارتباط زن و شوهر به طور قابل ملاحظه ای تحت تاثیر قرار می گیرد (کارلسون و همکاران؛ ترجمه نوابی نژاد، ۱۳۷۸).
عقاید و انتظاراتی که افراد در زمان ورود به زندگی زناشویی و ازدواج دارند و الگوهای خاص بروز عواطف و احساسات پیش بینی کننده مشکلات زناشویی هستند. تحقیر، بی احترامی، نفرت، ترس یا طرد احساس زوجین در طی تعامل با یکدیگر، پیشگویی کننده تیرگی روابط و طی کردن مسیر متارکه می باشد (گاتمن، ۱۹۹۴؛ موری، ۲۰۰۱).
تعارض در موقعیتهای متنوع رخ می دهد و در جریان یک تعارض چندین موضوع مختلف ممکن است بوجود آید. وقتی بین زن و شوهر اختلافی پیش می آید، به نتایج خاصی می انجامد، سه نتیجه احتمالی تعارض به شرح زیر است:
۱- ناپدید شدن ۲- به بن بست رسیدن ۳- حل و فصل مشکل یا تعارض
در ناپدید شدن، موضوعی که موجب تعارض و اختلاف شده است، با گذشت زمان از بین می رود. در به بن بست رسیدن شرکای زندگی ،گیر می کنند و هیچ اقدامی نمی کنند. این وضعیت ممکن است مشمول توافق برای گذران موقت یا بی تصمیمی و بلاتکلیفی توافق برای مخالفت ورزی برای مدت طولانی تر، یا رسیدن به یک کناره گیری (بی تفاوتی) همراه با جبهه گیری واقعی گردد. در حل مشکل، زن و شوهر برای خاتمه دادن به تعارض دست به کار می شوند (میلر^[۳۷] و همکاران، ترجمه بهاری، ۱۳۸۱) .
۲-۱-۳) علل تعارضات زناشویی
گاه دیده می شود مرد یا زن دائما در صدد هستند خود را با رفتارها و انتظارات همسر، چه غلط و چه صحیح، سازش و تطبیق دهند. این حالت با وضعیت سازگاری مثبت، صبر و بردباری که لازمه هر زندگی جمعی و گروهی است، تفاوت دارد (کر^[۳۸] ، ۲۰۰۳، به نقل از لورانس لیتواک،۲۰۰۶) .
گاه دیده می شود در خانواده ای روابط بین اعضا نسبت به یکدیگر توام، با تحقیر و سرزنش و رفتارهای تند و خشن و اهانت آمیز است. بعضی اوقات در خانواده اشتباهات و خطاهایی از اعضا سر می زند و یا ما تصور می کنیم همسر و فرزندانمان آنگونه که مورد انتظارمان بوده رفتار نکرده اند، در چنین مواقعی سرزنش کردن فرد خاطی باعث می شو د که در اعضای خانواده احساس حقارت به وجود آید و این روند ایجاد شده باعث وجود جو تنش و جنجال در خانواده می شود (مانکینی^[۳۹]، ۲۰۰۱، به نقل از لورنز،۲۰۰۳).
از جمله موانع بر سر راه تغییر زندگی زناشویی این است که گرفتاری ها را به عنوان صفت و خصیصه همسر تلقی کرده و گناه را برگردن او می اندازیم. وقتی همسر خود را مسئله قلمداد می کنیم ممکن است که نتیجه گرفته شود که کاری از شما ساخته نیست و بعد برای آنکه وضع را از آنچه هست وخیم تر کنید، احتمالا مسئله را به قدری بزرگ می کنید که حتی فکر امکان اصلاح شرایط به نظر شما غیر ممکن می رسد (بک^[۴۰]، ترجمه قرچه داغی، ۱۳۸۵).
تعارض می تواند به علل زیر بوجود آید:

1. 1. تفاوت در تصور و برداشت از اطلاعات حسی

1. 1. مخالفت با باورها، تغییرها، توقعات و ارزشها

1. 1. آشفتگی احساسات، رقابت بین خواسته ها و رغبت ها

1. 1. تخطی رفتارها (میلر و همکاران، ترجمه بهاری ۱۳۸۵).

۲-۱-۴) منابع عمده تعارض عبارتند از:

۲۵
۵۰
۱۰۰
۷۵
علاقه ای به کار ندارد ، دائم شکایت می کند.
بی فکر و بی تفاوت است ، توجهی به دستورات ندارد.
علاقه مند به کار است ، نظر و توصیه دیگران را میپذیرد.
شیفته کار است ، همکاران خود و سازمان را دوست دارد.
شوروشوقی زیاد به کار دارد، مورد اعتماد و احترام همکاران است ، از او نظرخواهی می شود
شکلنمونه)
شکل۲-۲-۶):نمونه ای از مقیاس درجه بندی پیوسته ( سعادت ،۱۳۹۰،ص ۲۲۸)
علاوه بر این موارد از مقیاسهای درجه بندی می توان برای سنجش عوامل دیگری مانند طرز تلقی ، خلاقیت ، همکاری (توانایی و آمادگی برای تشریک مساعی با همقطاران ، سرپرستان و مرئوسان در جهت نیل به اهداف مشترک) و خصوصیات شخصی نیز استفاده کرد، با این تذکر که این روش هنگامی از اثر بخشی بیشتری برخوردار است که در حد امکان صفاتی انتزاعی چون وفاداری و درستی کارکنان به وسیله آن سنجیده نشود یا با تعیین شاخصهای کمی، این صفات قابل اندازه گیری گردد. با دردست داشتن این فرم ، ارزیاب با مطالعه فهرست عوامل و علامتگذاری در خانه ای که مناسبترین شرح حال برای فرد است، او را ارزیابی می کند

استفاده از روش مقیاسی هنگامی میتواند موثر باشد که ارزیاب براساس مدارک و شواهد واقعی و معتبری ارزیابی انجام داده باشد ، نه براساس برداشتها و ذهنیتهای خود. برای حصول اطمینان از این موضوع معمولاً فضایی در فرم ارزیابی پیش بینی می گردد و از ارزیاب خواسته می شود تا دلایل ارزیابی خود را توضیح دهد.
در روش مقیاس عملکرد کارکنان با سنجش عوامل متعدد و متنوعی ارزیابی می گردد. درواقع توجه به ابعاد و جنبه های مختلف کار، بزرگترین امتیاز این روش است. مزیت دیگر این روش ، سادگی و سهولت طراحی و استفاده از آن است. همچنین ، از فرمی که برای ارزیابی عملکرد کارکنان دریک گروه شغلی بخصوص طراحی شده ، می توان برای ارزیابی عملکرد کارکنان در گروه های شغلی دیگر نیز استفاده نمود.
گفتنی است که ویژگیهای شخصیتی و صفاتی چون داشتن روحیه همکاری ، قدرت تشخیص و قدرت قضاوت ، بیشتر حالت کیفی داشته ، اندازه گیری دقیق آنها به وسیله این نوع روش های ارزیابی ، امکان پذیر نیست . از این رو ، سنجش و اندازه گیری این خصایص نیز ضرورتاً ، بیشتر جنبه ارزشی و قضاوتی خواهد داشت تا علمی و عینی .(سعادت، ۱۳۹۰،ص۲۳۰)
ب)عامل سنجی:
از روش مقیاسی به طریق دیگری نیز می توان برای ارزیابی عملکرد کارکنان استفاده نمود.بدین ترتیب که به جای ارزیابی عملکرد بر اساس صفات و خصوصیات شخصیتی فرد، کارآیی او را در انجام وظایف و مسئولیتهای ویژه که در شغلش دارد، ارزیابی می گردد.
با بهره گرفتن از این شرح شغل، ابعاد شغل و عوامل مهم(یعنی وظایف و مسئولیتهای اصلی) در شغل پرستاری عباتند از : پانسمان و کمکهای اولیه ، استفاده از دستگاه های فیزیوتراپی ، تجویز دارو و برای ناخوشی های جزئی مانند سردرد یا سرماخوردگی، آموزش کمکهای اولیه به پرستاران تازه کار، صورت برداری از داروها ، آمپولها ، سوزنهای تزریقی ، وسایل زخمبندی و سایر ادوات و موادی که مورد استفاده قرار می گیرند ، تشکیل پرونده برای مراجعه کنندگان و ثبت معالجاتی که انجام گرفته است.(جدول ۲-۲-۳)

به نام خداوند بخشندۀ بخشایشگر
از محمد پیامبر خدا به اسبذی‌ها. در آشتی هستید شما. نمایندگان شما با میهمانان بحرین به سوی من آمدند. پس هدیۀ شما را قبول کردم. پس هر که از شما گواهی به یگانگی خدا و پیامبری محمد دهد و روی به قبلۀ ما آورد و از ذبیحۀ ما بخورد برای او است آنچه [از خیر] برای ماست و به ضرر اوست آنچه [از گرفتاری] برای ما است و کسی که از اسلام روی گرداند باید جزیه پرداخت کند تا معاف و محفوظ باشد و کسی که از جزیه دادن روی گرداند آمادۀ جنگ باشد.

و بر شما است که فرزندان خود را به مجوسیت نکشید و اموال معابد از آن خدا و رسول است.
و بر شما است که یک پنجم از کشاورزی دیم و آبخور از چشمه‌ها و یک دهم آنچه به وسیلۀ نهرهای کوچکِ دست‌ساز و ظروف، آبیاری می‌شود را زکات دهید و همچنین یک بیستم از اموال نقره و طلای خود را زکات دهید.
و بر شما است از پرداخت مالیات اموال، دو برابر آنچه بر مسلمانان است و اینکه گندم را آرد کنید در آسیاب‌ها‌تان، برای نمایندگان ما، بدون مزد و سلام بر هر که پیروی هدایت کند.
۱۲ـ مطابق گزارش منابع کهن، پیامبر اکرمˆ در نامهای به مجوسیان هجر آنها را به اسلام یا جزیه دعوت کرده است.^[۳۱۵]
متن این نامه را زیعلی در نصب الرایه چنین آورده است:
أما بعد من شهد منکم أن لا إله إلا الله وأن محمداً عبده ورسوله، واستقبل قبلتنا، وأکل ذبیحتنا فله مثل ما لنا، وعلیه مثل ما علینا، ومن أبی فعلیه الجزیه، علی کل رأس دینار علی الذکر والأنثی، ومن أبی فلیأذن بحرب من الله ورسوله.^[۳۱۶]
کسی که گواهی به یگانگی خدا و پیامبری محمد دهد و روی به قبلۀ ما آورد و از ذبیحۀ ما بخورد برای اوست، آنچه برای ما است و به ضرر اوست آنچه به ضرر ما است و کسی که روی گرداند باید مالیات بپردازد به ازای هر نفر، یک دینار و هر که از مالیات روی گرداند، آمادۀ جنگ باشد.
ب. راویان ائمه‰

1. 1. اصحاب امیرالمؤمنین† و راویان آن حضرت

۱ـ صعصعه بن صوحان عبدی
او از اصحاب و روات امیرالمؤمنین† است. ^[۳۱۷]
به روایت کشّی امام صادق† در حق صعصعه فرمود: «ما کان مع امیرالمؤمنین من یعرف حقه إلا صعصعه واصحابه».^[۳۱۸]
کشی همچنین خطبۀ صعصعه را در مسجد کوفه در مذمت معاویه نقل کرده است.^[۳۱۹]
صعصعه عهدنامۀ مالک اشتر را از امیرالمؤمنین روایت میکند.^[۳۲۰]
نجاشی ضمن کتابهای عبدالعزیز بن یحیی بن احمد بن عیسی جلودی ازدی بصری، کتاب اخبار صعصعه بن صوحان را نام برده است.^[۳۲۱]
محل تولد او را دارینِ قطیف دانستهاند.^[۳۲۲]
بعد از اسلام و رحلت پیامبر مدتی در عُمان بود^[۳۲۳]، آنگاه به مدینه رفت و عاقبت در کوفه ساکن شد.
احتجاج او با خلیفۀ دوم در امر تقسیم بیتالمال در منابع آمده است.^[۳۲۴]
در کوفه نیز سعید بن عاص اموی ـ والی این شهر ـ از او و برخی دیگر به عثمان شکایت کرد و سپس به دستور خلیفه آنها را به شام و سپس حَمص تبعید کرد.^[۳۲۵]
در خلافت حضرت امیر† او به کوفه آمد و در جنگهای سهگانۀ ایشان شرکت داشت.^[۳۲۶] او از شهودِ وصیت امیرالمؤمنین در سال ۳۷ق است.^[۳۲۷] و همچنین در تشییع شبانۀ آن حضرت حاضر بود و خطبۀ او کنار مزار آن حضرت معروف است.^[۳۲۸] بعد از شهادت حضرت امیر†، صعصعه به امر معاویه و توسط مغیره بن شعبه به جزیره یا بحرین و یا به قولی جزیرۀ ابن کافان تبعید شد و در آنجا به سال ۵۶ق درگذشت.^{[۳۲۹] و [۳۳۰]}
در روستای نائیه در بحرینِ امروزی، مرقد صعصعه معروف است. البته قول دیگر در مورد مرقد او ثویه یا جعفریه در حوالی کوفه است.^[۳۳۱] مسجدی نیز در کوفه به او منسوب است که دارای اعمال و ادعیۀ مخصوص می‌باشد.^[۳۳۲]
اساتید:
او غیر از امام علی†، از عبدالله بن عباس، عثمان بن عفان روایت میکند.
شاگردان:
ابواسحاق عمرو بن عبدالله سبیعی، مالک بن عمیر، منهال بن عمرو، عبدالله بن بریده، مطیر (پدر موسی بن مطیر).
۲ـ سیحان بن صوحان عبدی
شیخ او را در باب من روی عن امیرالمؤمنین† ذکر کرده است.^[۳۳۳] او از صحابه است و در جنگهای رده شرکت داشت.^[۳۳۴] به همراه برادرش زید، در جمل در رکاب امیرالمؤمنین† به شهادت رسید.^[۳۳۵]
۳ـ حُکَیم بن جَبَلَه عبدی
از سرداران علی† در جمل و رئیس سیصد نفر از عبدالقیس بوده است و در همین پیکار به شهادت رسید.^[۳۳۶]
شیخ طوسی نام او را در «باب من روی عن امیرالمؤمنین†» آورده است.^[۳۳۷]
از سوی خلیفۀ سوم به امامت سِند منصوب شد ولی از مُکران به مدینه بازگشت.^[۳۳۸]
علی بن مجاهد بن مسلم بن رفیع کابلی کندی عبدی رازی ـ قاضی ری ـ را مولی حکیم بن جَبَله دانسته‌اند.^[۳۳۹]
۴ـ زید بن صوحان عبدی
از بزرگان صحابه پیامبر^[۳۴۰] و اصحاب خاص امیرالمؤمنین‡ است. او در جمل به شهادت رسید. شیخ طوسی او را از اَبدال^[۳۴۱] به شمار آورده است.^[۳۴۲] ابن سعد او را با عبارت «کان ثقه قلیل الحدیث»، توصیف کرده است.^[۳۴۳]
اساتید:
امیرالمؤمنین علی†، خلیفۀ دوم، سلمان فارسی، اُبیّ بن کعب.
شاگردان:
ابو وائل، سالم بن أبی الجعد، هلال بن قیس.^[۳۴۴]
او از وطن خود به عُمان، مدینه و در نهایت کوفه هجرت کرد.^[۳۴۵] مدتی نیز به دستور عثمان از کوفه به شام تبعید شد.^[۳۴۶]
از امیرالمؤمنین علی† از پیامبر اکرمˆ روایت شده که فرمود:
«من سرَّه أن ینظر إلی مَن یسبقه بعض اعضائه إلی الجنه فلینظر إلی زید بن صوحان».
دست چپ او در جنگ نهاوند در فتح ایران قطع شد و بیست سال بعد، در جمل در جمادی الاولی سال ۳۶ق به شهادت رسید.^[۳۴۷]
مرقد او امروزه در بصره و در منطقۀ کوت الزین معروف است.^[۳۴۸]
در کوفه نیز مسجدی به نام او وجود دارد که دارای ادعیۀ مخصوصی است.^[۳۴۹]
او با سلمان فارسی الفت مخصوصی داشت و در امارت سلمان بر مدائن به این شهر سفر کرد و خطبه خواند.^[۳۵۰]
۵ـ جَوَیریه بن مُسهِر عبدی
از امیرالمؤمنین† روایت دارد^[۳۵۱] و در رکاب ایشان به شهادت رسید.^[۳۵۲]
اساتید:

بر اساس شاخص‌های جدول ۴-۱۲ مشخص شد که، بارهای عاملی تمامی سوالات بالای ۵/۰ می باشد و مطلوب است. مدل حد قابل ‌قبولی از برازش را دارا است. چرا که در این مدل، شاخص AGFI، GFI، CFI، NNFI همگی بالاتر از ۹۰ درصد است که همگی مقادیر مطلوبی میباشند. مقدار RMSEA نیز ۰.۰۰۰ است، مقدار RMR نیز نزدیک به صفر بوده و در محدوده استاندارد قرار دارد. نسبت کای دو به درجه آزادی ۰ شده که بین بازه کمتر از ۳ قرار دارد و مطلوب است. به ‌طور کلی می توان این مدل را مدلی مناسب برای اندازه‌گیری متغیر اجرای مدیریت زنجیره تامین دانست.

۴-۶) برازش کلی مدل و فرضیات تحقیق

مدل معادلات ساختاری برای سنجش رابطه چهار متغیر تحقیق استفاده‌شده است. برای بررسی متغیرهای میانجی از همان گویه های اصلی متغیر استفاده نموده‌ایم.

۴-۶-۱) مدل پایه تحقیق در حالت اعداداستاندارد

با بهره گرفتن از مدل در حالت اعداد استاندارد می توان به میزان شدت ارتباط بین دو متغیر مکنون در مدل پی برد و از روی آن در مورد تاثیر متغیر ها بر همدیگر اظهار نظر نمود.

شکل ۴-۱۴: تحلیل مسیر مدل کامل در حالت تخمین استاندارد

۴-۶-۲) مدل پایه تحقیق در حالت اعداد معنی داری

با بهره گرفتن از مدل در حالت اعداد معنی داری می توان به معنی دار بودن ارتباط بین دو متغیر مکنون و یا تاثیر یکی از متغیر بر متغیر دیگر در مدل پی برد و از روی آن در مورد رد یا پذیرش فرضیه های تحقیق اظهار نظر نمود. در رابطه با معنی داری اعداد، باید گفت: از آنجایی که در این تحقیق در سطح اطمینان ۹۵/۰ یا خطای ۰۵/۰ به دنبال آزمون فرضیات هستیم. برای آزمون t اعدادی معنی دار خواهند بود که خارج از بازه ( ۹۶/۱ و ۹۶/۱- ) باشند. به این معنی که اگر در آزمون t عددی بین ۹۶/۱ و ۹۶/۱- باشد، بی معنا خواهد بود.

شکل ۴-۱۵: تحلیل مسیر مدل کامل در حالت معناداری

۴-۶-۳) شاخص‌های برازندگی فرضیات اصلی

با توجه به روابط نشان داده‌ شده، برای تعیین میزان تناسب مدل تحلیل مسیر، معیارهای مناسب بودن برازش مدل مورد بررسی قرار گرفته‌اند که نتایج مربوطه در جدول ۴-۱۳ نشان داده‌شده است.
جدول ۴-۱۳: شاخص‌های برازندگی فرضیات مدل