۳۳۰۶

 

CP,total($/Year-1)،هزینه تولید سیستم

 

 

 

۱۲.۵۸-

 

۴۰۲۱

 

۴۶۰۰

 

CD,total($/Year-1)،هزینه تخریب اگزرژی سیستم

 

 

 

۲۷.۰۴-

 

۱۰۱.۲

 

۱۰۸۷

 

CL,total($/Year-1)،هزینه اتلاف اگزرژی سیستم

 

 

 

۶.۹۴

 

۱۷.۸۷

 

۱۶.۷۱

 

(%)راندمان اگزرژی سیستم

 

 

 

۳.۱۴

 

۰.۸۵۴

 

۰.۸۲۸

 

COPسیستم

 

 

 

 

 

 

فصل ششم- نتیجه گیری و تحقیقات آتی

با توجه به نتایج به دست آمده در فصل ۵، در این فصل به نکات کلی حاصله از تحلیل سیکل می­پردازیم:

 

 

• آنالیز اگزرژی بر روی جزء جذبی سیستم اعمال شد. مقادیر راندمان اگزرژتیک و مقادیر اتلاف و تخریب اگزرژی در کل سیستم به دست آمد. نتایج نشان داد که میزان تخریب اگزرژی در جاذب و کندانسور به دلیل اختلاف درجه حرارت بالا مابین جریان­های ورودی و خروجی به این تجهیزات بالا می­باشد.

 

 

 

• • آنالیز حرارتی دینامیکی و وابسته به زمان سیستم با در نظر گرفتن مقادیر متغیر تابش خورشید و دمای محیط در طول روز، برای ۲۴ ساعت شبانه روز از ماه­های گرمایی سال اعمال شد. جهت نائل شدن به نتایج دقیق و تحلیل درست سیستم، اعمال آنالیز دینامیکی بر روی سیستم لازم به نظر می­رسد.

 

 

 

• از روی آنالیز دینامیکی یک نمونه سیستم تبرید جذبی خورشیدی تجاری مشخص شد که به دلیل اعمال تابع کنترلی در سطح دمایی پایین سیستم، میزان بار هیتر کمکی () در ساعات انتهای روز، شب و ابتدای صبح با میزان حرارت لازمه در ژنراتور یکی بوده در واقع سیستم خورشیدی در تأمین بار لازمه در ژنراتور سهمی ندارد(میزان صفر می باشد) اما با شروع روز و با افزایش ساعات به سمت ظهر سیستم خورشیدی وارد عمل شده وحتی در حوالی ساعت ۲ بعد از ظهر میزان ۹۰ % از بار حرارتی لازمه در ژنراتور را تأمین می­ کند.

 

 

 

• میزان دمای گره میانی مخزن در ساعات روز در اثر افزایش سطح کالکتور افزایش یافت. همچنین دمای گره میانی مخزن در ساعات ظهر به اوج خود رسید که ناشی از افزایش میزان شدت تابش مستقیم خورشیدی به سطوح کالکتور­ها می­باشد. با افزایش میزان دمای مخزن در ساعات روز در اثر افزایش سطح کالکتور، میزان انرژی مصرفی در هیتر کمکی جهت تأمین در جه حرارت لازمه آب در ورودی ژنراتور نیز کاهش یافت.

 

 

 

• با افزایش حجم مخزن، میزان بیشینه دما در مخزن کاهش ولی در متوسط دمای مخزن در طول ساعات شبانه روز، روند افزایشی مشاهده می­ شود. این امر سبب خواهد شد که با افزایش حجم تانک ذخیره آب داغ ، میزان انرژی مصرفی در هیتر کمکی جهت تأمین در جه حرارت لازمه آب در ورودی ژنراتور نیز کاهش یابد.

 

 

 

• پس از انجام آنالیز اگزرژتیک و ترمودینامیکی و تلفیق آن با آنالیز دینامیکی جزء خورشیدی، آنالیز ترمواکونومیکی بر روی سیستم اعمال و مقادیر میزان مصرف سوخت سالیانه سیستم و میزان نرخ سالیانه تولید سرمایش در سیستم محاسبه شد. سپس تأثیر پارامترهای مختلف سیستم بر روی میزان مصرف سالیانه سوخت و هزینه سالیانه تولید سرمایش در اواپراتور مورد بررسی قرار گرفت.

 

 

 

• در اثر افزایش در سطح کالکتور، میزان انرژی خورشیدی جذب شده در سیستم افزایش و در پی آن میزان سوخت مصرفی در هیتر کمکی کاهش یافت. اما با وجود کاهش در هزینه سوخت مصرفی در هیتر کمکی، افزایش سطوح کالکتور،میزان هزینه اولیه سیستم را نیز به شدت افزایش یافت.

 

 

 

• با افزایش میزان حجم تانک، میزان مصرف سوخت در هیتر کمکی به ویژه در ساعات انتهای روز کاهش یافته و این امر سبب کاهش در نرخ هزینه محصول در اواپراتور خواهد شد. اما این امر دائمی نبوده و با افزایش بیشتر حجم تانک ذخیره، میزان افزایش هزینه اولیه تانک نسبت به کاهش هزینه سوخت در هیتر کمکی، غالب بوده ودر نتیجه میزان نرخ صوت محصول در اواپراتور کاهش یافت.

 

 

 

• در اثر افزایش دمای ژنراتور، میزان نرخ هزینه محصول در اثر افزایش هزینه­ های اتلافات اگزرژی و همچنین افزایش میزان سوخت در هیتر کمکی افزایش، ولی در اثر کاهش سطوح مبدل های حرارتی، کاهش یافت.

 

 

 

• تأثیر سایر پارامترهای دیگر سیکل بر روی میزان مصرف سالیانه سوخت و هزینه سالیانه تولید سرمایش در اواپراتور مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت سیستم تعریف شده در حالت پایه از منظر ترمو اکونومیکی بهینه سازی شد. نتیجه گرفته شد که میزان نرخ سالیانه تولید سرمایش به شدت به دمای آب داغ ورودی به ژنراتور و میزان سطوح کالکتور خورشیدی وابسته بوده و برای هر دو پارامتر مقادیر بهینه حاصل شد. مقادیر نرخ هزینه­ های ناشی از اتلافات و تخریب اگزرژی کاهش و میزان راندمان اگزرژتیک سیستم افزایش یافت.

 

 

به عنوان بخشی که به نام کار آتی باید آورده شود، تذکر نکات زیر ضروری به نظر می رسد:

 

 

• انجام آنالیز کامل اگزرژی بر روی جزء خورشیدی سیستم و به ویژه برسی میزان اتلافات اگزرژی در اثر اختلاط جریان ها در تانک ذخیره آب داغ وافزایش راندمان اگزرژتیک تجهیزات خورشیدی.

 

 

 

• در نظر گرفتن تغییر ضریب­های انتقال حرارت در کالکتور، مخزن ذخیره آب داغ و مبدل­های حرارتی در اثر تغییر دما و سطوح و طراحی مبدل­های حرارتی سیکل جهت افزایش دقت در تحلیل پارامتری سیستم.

 

 

 

• انجام بهینه سازی چندمنظوره جهت بهبود توأم مشخصات ترمودینامیکی و ترمواکونومیکی و مقایسه ترمواکونومیکی سیستم­های گوناگون با انواع مختلف کالکتور خورشیدی

 

 

 

• اعمال آنالیز ترمواکونومیک بر روی سیستم های تبرید جذبی خورشیدی با ۲ تانک ذخیره آب داغ و مقایسه ترمواکونومیکی آن با سیستم متداول.

 

 

 

• افزایش تعدادگره ها در تانک جهت افزایش دقت تحلیل.

 

• خدمات

 

بخش خدمات نیز در جدول داده-ستانده سال ۱۳۸۵، شامل ۱۳ زیر بخش اقتصادی به شرح زیر است:

خدمات‌عمده‌فروشی‌وخرده‌فروشی، تعمیر وسایل نقلیه و کالاها

هتل و رستوران

خدمات پست و مخابرات

بانک و سایر خدمات واسطه گریهای مالی

بیمه

خدمات مستغلات

اداره امور عمومی، دفاع و تامین اجتماعی اجباری

خدمات آموزش عمومی – فنی و حرفه‌ای

خدمات آموزش عالی

خدمات آموزش تربیتی

بهداشت و درمان و خدمات اجتماعی

خدمات فرهنگی – هنری و ورزشی

سایر خدمات (خدمات کسب و کار، خدمات مذهبی و سیاسی و سایر خدمات شخصی و خانگی)

 

۴-۲-۱- نحوه تجمیع جدول داده-ستانده ۴۸ بخشی به ۲۷ بخش اقتصادی
در فصل پیشین به بیان اینکه چرا استفاده از جدول مذکور در سنجش محتوای مستقیم و غیر مستقیم دی اکسیدکربن در صادرات و واردات ایران نامناسب است، شرح داده شد و در بخش قبلی نیز به معرفی ۴۸ بخش اقتصادی پرداختیم، در ادامه با توجه به این که آمار و اطلاعات موجود انتشار co2 در شش بخش اقتصادی وجود دارد، برای تطابق سر فصل های مربوط به انتشار CO2 و تعداد بخش های اقتصادی موجود در جدول داده-ستانده، جدول داده-ستانده ۴۸ بخشی را به ۲۷ بخش به شرح زیر تجمیع می کنیم.

 

• کشاورزی

 

همان طور که بیان شد در جدول داده- ستانده سال ۱۳۸۵ بخش کشاورزی با زیر بخشهای «زراعت ‌و باغداری»، «دامداری، مرغداری، پرورش‌کرم ‌ابریشم، زنبورداری ‌و … و محصولات‌آن»، «محصولات ‌جنگلداری و قطع اشجار» و «ماهیگیری» وجود دارد. در ترازنامه هیدروکربوری میزان انتشار CO2 بخش کشاورزی به صورت مستقل آورده شده است پس می توان با تجمیع این زیر بخش ها، میزان انتشار CO2 بخش کشاورزی را به آن نسبت داد.

 

• حمل ونقل

 

میزان انتشار co2 از بخش حمل و نقل در ترازنامه هیدروکربوری ۱۳۸۵ به صورت مستقل نشان داده شده است. بنابراین می توان با تجمیع بخشهای «خدمات حمل و نقل با راه‌آهن»، «خدمات‌حمل ‌و نقل‌ جاده‌ای»‌، «خدمات حمل و نقل ازطریق خطوط لوله»، «خدمات حمل و نقل آبی» «خدمات حمل و نقل هوایی» و«خدمات پشتیبانی و کمکی حمل و نقل» میزان انتشار co2 مربوط به بخش حمل ونقل را به این بخش نسبت داد.

• تاکید زیاد بر منابع اطلاعات شخصی

 

• • استفاده از قیمت به عنوان مبنایی برای ارزیابی کیفیت

 

واکنش مدیریت در جهت:

 

• کاهش سطح پیچیدگی خدمت

 

• تاکید بر موارد محسوس

 

• تمرکز بر کیفیت خدمات

 

(سید رضا سید جوادین، ۱۳۸۴، ص ۲۲-۲۰)
۲-۲-۳-۲٫ پیامدهای تفکیک ناپذیری خدمات برای مدیریت و مشتری:
برای مشتری:

 

• به عنوان همکار در فرایند تولید

 

• نیاز به تعامل با مشتریان دیگر

 

• نیاز به مراجعه به محل ارائه خدمت

 

واکنش مدیریت در جهت:

 

• تلاش برای جداسازی فرایند تولید و مصرف خدمت

 

• مدیریت تعاملات بین تولید کننده و مصرف کننده

 

• بهبود در سیستم های ارائه خدمت (سید رضا سید جوادین، ۱۳۸۴، ص ۲۴-۲۳)

 

۲-۲-۳-۳٫ پیامدهای تغییر پذیری خدمات

 

• خریدار سطح بالایی از ریسک را ادراک می کند

 

• توسعه نام تجاری قوی مشکل است

 

• خدمات به صورت زنده تولید می شود

 

• اغلب شانسی برای اصلاح اشتباهات قبل از مصرف وجود ندارد

 

• اغلب بر داده های انسانی متکی است

 

• طراحی نمودار فرایند خدمت مشکل است.

 

(قبادیان و همکاران، ۱۹۹۴، صص:۴۳-۶۶)
۲-۲-۳-۴٫ پیامدهای فناپذیری خدمت

 

• ایجاد مشکل در زمانی که الگوی تقاضا غیر منظم است

 

• نیاز به تولید به موقع خدمات

 

• ناتوانی در ذخیره نمودن خدمات

 

• کشش ناپذیری عرضه در کوتاه مدت

 

(قبادیان و همکاران، ۱۹۹۴، صص:۴۳-۶۶)
۲-۲-۴٫ اهمیت کیفیت خدمات
ارتقاء کیفیت خدمات از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که بر کاهش هزینه ها، افزایش سطح رضایت مندی، حفظ و نگهداری مشتری، افزایش سود آوری و تبلیغات دهان به دهان تاثیر قابل توجهی بر جای می گذارد. به عقیده اکثر صاحب نظران مطمئن ترین راه به منظور کسب موفقیت، باقی ماندن در ذهن مشتریان است و این مهم تنها در سایه تولیدات و خدمات با کیفیت به دست می آید. آگاهی از مفهوم کیفیت خدمات و تلاش برای بهبود آن به ارائه خدمات با کیفیت منجر می شود و با افزایش سطح کیفیت خدمات می توان رضایت مشتریان را افزایش داد. (کیماسی، ۱۳۸۳)
بولدینگ و دیگران در سال ۱۹۹۳ گزارش دادند که ادراک از کیفیت خدمات به طور مثبتی با تمایل به توصیه(تبلیغات شفاهی) و به طور منفی بر رفتار شکایت آمیز درارتباط است. (آلکساندریس و همکاران، ۲۰۰۲) ^[۲۸] بیکر^[۲۹] و کرامپتون^[۳۰] در سال ۲۰۰۰ بیان می کنند که کیفیت خدمت تاثیر مستقیمی بر سوددهی شرکت دارد، از آنجا که ارتباط مثبتی با حفظ و وفاداری مشتری دارد. موضوع حفظ مشتری برای مدیران سازمان های خدماتی بسیار مهم است. رزنبرگ^[۳۱] در مطالعات خود در سال ۱۹۸۳ نشان می دهد که هزینه به دست آوردن یک مشتری جدید شش برابر هزینه حفظ مشتریان کنونی است. هم چنین گزارش شده که افزایش خالص در ارزش فعلی سود شرکت حاصل از افزایش ۵ درصدی حفظ مشتری، از ۲۵ تا ۹۵ درصد در صنایع مختلف تغییر می کند. (آلکساندریس و همکاران، ۲۰۰۲)
بسیاری از محققین مطالعه کرده اند که چگونه سطوح بالاتر کیفیت خدمات ادراک شده به افزایش رضایت مندی مشتری منجر می شود. علاوه بر این، رضایت مندی مشتری، ابزاری برای وفاداری اوست که به طور مستقیم بر سود آوری و عملکرد کلی شرکت تاثیرگذار است. (لیا و همکاران، ۲۰۰۸)^[۳۲]
۲-۲-۵٫ اهمیت بهبود خدمات

عنوان سود عملیاتی پس از کسر مخارج سرمایه تعریف شده و ارزش افزوده اقتصادی در واقع، نسخه‌ی تغییر یافته‌ای از سود باقی مانده به همراه تعدیلاتی است که بر سود و سرمایه انجام می‌شود. صاحب نظران ادعا می‌کنند که شاخص ارزش افزوده اقتصادی، برتری معیار عملکرد محسوب می‌شود، زیرا به عنوان یک معیار ارزیابی، هزینه فرصت صاحبان سهام و ارزش زمانی پول را در نظر گرفته و تحریف ناشی از به کار گیری اصول حسابداری را برطرف می‌سازد. برخلاف معیارهای متداول سودآوری، ارزش افزوده اقتصادی در درک هرینه سرمایه‌ی صاحبان سهام به مدیریت کمک می‌کند و شاخص واقعی موفقیت شرکت در ارزش آفرینی یا زایل شدن ارزش به شمار می‌رود (Lee and Kim, 2009).
در حقیقت، ارزش افزوده اقتصادی یک معیار سود اقتصادی است که هزینه‌ی فرصت سرمایه‌گذاری‌ها را شناسایی می‌کند. به نظر بریگام^[۴] و همکاران (۱۹۹۹)، ارزش افزوده اقتصادی یک اندازه گیری مناسب و دقیق از ارزش اضافه شده به سرمایه‌گذاری انجام شده توسط سهامداران انجام می‌دهد. ورثینگتون و وست^[۵](۲۰۰۴)، بیان می‌کتتد که ارزش افزوده اقتصادی تنها معیاری است که معایب روش‌های سنتی ارزیابی عملکرد را نداشته و ارزش شرکت را به طور واقعی محاسبه می‌کند (مهدوی و گوینده، ۱۳۸۸).
می توان گفت، یکی از عواملی که با ارزش افزوده اقتصادی ارتباط تنگاتنگی دارد، بازده سهام می‌باشد. نرخ بازده سهام معیاری است که به کمک آن می‌توان سرعت و میزان افزابش یا کاهش ثروت سهامداران را تعیین نمود. در ارتباط با مفهوم بازده سهام، امکان دارد تعریف بازده‌ای یک سرمایه‌گذاری به سرمایه‌گذاری متفاوت باشد اما در هر صورت سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند بیشترین آن عایدشان تا کمترین آن. در تعریفی دیگر و با هدف توصیف نرخ بازده سهام چنین آمده که بازده سهام عبارت است از کل عایدی یا ضرر (بازده مفی) حاصل از سرمایه‌گذاری در یک دوره معین که با تقسیم این مبلغ بر سرمایه‌ای که برای به دست آوردن آن در ابتدای دوره صرف شده است، نرخ بازده سهام به دست خواهد آمد (Cumming et al.., 2011). در محاسبه‌ی نرخ بازده سهام شرکت‌ها باید فاکتورهای متعددی از جمله افزایش سرمایه، منبع افزایش سرمایه، زمان افزایش سرمایه، مزایای حق تقدم خری سهام و مزایای سود سهمی را مدنظر قرار دهند. به طور کلی بازده هر سهم عادی را می‌توان ناشی از دو عامل زیر دانست:

بازده سود نقدی هر سهم عادی
بازده تغییرات قیمت سهام عادی (Haddad, 2012).
پژوهش‌گران رابطه‌ی میان ارزش افزوده اقتصادی با بازده سهام را مورد مطالعه قرار داده و به این نتیجه رسیدند که رابطه‌ی با اهمیت و معناداری بین ارزش افزوده اقتصادی و بازده سهام وجود دارد. ایشان همچنین دریافتند که ارزش افزوده اقتصادی، معیار مناسب تری در مقایسه با جریان های نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی برای تبیین ارزش بازار سهام بوده و در مقایسه با سود قبل از بهره و مالیت، این سود در ارتباط با ارزش بازار، معیار کارآتری است (خلعتبری، ۱۳۹۱).
لذا از آنجا که شرکت‌های تولیدی و خدماتی به خصوص شرکت‌های دارو سازی،بایستی پاسخگوی سهامداران خود بوده و میزان سودشان ارتباط مستقیمی با عملکردشان دارد، لذا می‌کوشند تا با بهره گرفتن از تکنیک‌ها و استراتژی‌های مختلف عملکرد شرکت را بهبود بخشند و با توجه به رقابت بسیار نزدیک و تنگاتنگ با دیگر رقیبان خود در پی ایجاد بهبود عملکرد و سودآوری در بازار هستند. در نتیجه یافتن روش‌ها و استراتژی‌هایی که بتوانند هرچه بیشتر به ایجاد، افزایش سهم بازار، افزایش سودآوری و رشد در صنعت داروسازی منجر شود، دغدغه امروز این شرکت‌ها است

۱-۳) اهمیت و ضرورت تحقیق

بحث مهم درباره علت تاکید بر سود حسابداری در این است که اطلاعات موجود درباره سود، نشانه‌ی بهتری از توانایی فعلی و آتی یک موسسه برای ایجاد جریانات نقدی است. اما نکته حایز اهمیت این است که علاوه بر مبلغ سود، کیفیت آن نیز مهم است، به عبارتی سود مورد نظر با چه میزان سرمایه‌گذاری و با چه نرخ بازدهی و با چه نرخ رشدی و … به دست آمده است. در بحث ارزش افزوده اقتصادی (سود اقتصادی)، به کیفیت سود نیز پرداخته می‌شود. اگر سرمایه به کار رفته در هر سال ثابت باشد، ممکن است عدد سود به تنهایی به عنوان معیار سنجش کارآیی مفید باشد و با مقایسه سودهای سال قبل و سال جاری، بتوان قضاوت‌هایی بر این اساس که سودآوری کاهش داشته یا افزایش به عمل آورد. اما چنانچه سرمایه به کار رفته در هر سال، نوسان داشته باشد. باید سود نسبت به سرمایه، ملاک عمل قرار گیرد که این مفهوم رد معیاری به نام ارزش افزوده اقتصادی نهفته است. از طرفی، می‌دانیم که سود حسابداری و به تبع آن معیارهای مبتنی بر سود حسابداری می‌توانند از طریق تغییر در روش‌های حسابداری، تغییر کنند. به عبارتی این روش‌ها، ترفندهایی است که مدیران می‌توانند از طریق آنها، با ارقام درآمد بازی کنند اما ارزش افزوده اقتصادی با تعدیلاتی که پیشنهاد می‌کند، سعی دارد بازی با ارقام درآمد را به حداقل برساند (Lee and Kim, 2009).

۱-۴) اهداف تحقیق

 

۱-۴-۱) اهداف علمی

ارتقای سطح دانش و افزایش اطلاعات پیرامون ارزش افزوده اقتصادی و ارتباط آن با بازده سهام در شرکت‌های داروسازی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

۱-۴-۱) اهداف کاربردی

بررسی میزان ارتباط بین سود اقتصادی و بازده سهام
بررسی اینکه در تصمیم گیری براب خرید سهام، سرمایه‌گذاران بیشتر به دنبال سود اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی) هستند یا سود خالص عملیاتی
ارزیابی عملکرد واقعی شرکت‌های داروسازی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و رتبه بندی ایشان بر اساس EVA اکتسابی

۱-۵) سوالات تحقیق

آیا بین ارزش افزوده اقتصادی و بازده سهام شرکت‌های داروسازی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، ارتباط معناداری وجود دارد؟
آیا ارزش افزوده‌ی اقتصادی در ارتباط با ارزش بازار شرکت، شاخص بهتری نسبت به سود خالص عملیاتی می‌باشد؟

۱-۶) فرضیه‌های تحقیق

بین ارزش افزوده اقتصادی و بازده سهام شرکت‌های داروسازی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، ارتباط معناداری وجود دارد.
ارزش افزوده‌ی اقتصادی در ارتباط با ارزش بازار شرکت، شاخص بهتری نسبت به سود خالص عملیاتی می‌باشد.

۱-۷) مدل مفهومی تحقیق

گروه‌های مختلف اعم از مالکان، مدیران، سرمایه‌گذاران، دولت و اعتبار دهندگان به دلایل متفاوت به مسئله ارزیابی عملکرد شرکت‌ها توجه خاصی داشته و آنها را مهم تلقی می‌کنند. ارزش افزوده اقتصادی به عنوان یکی از اندازه‌های عملکردی مبتنی بر ارزش، در زمان پیدایش محبوبیت فوق العاده‌ای به دست آورد. این روش به طور نسبی، از جدیدترین روش‌های ارزیابی عملکرد سازمانی می‌باشد که توسط استوارت (۱۹۹۷)، و شرکت مشاوره نیویورک ارائه شده است (جنانی و همکاران، ۱۳۹۲).
ارزش افزوده اقتصادی می‌تواند هم مدیران را به استفاده‌ی بهینه از منابع مالی ترغیب نماید و هم سرمایه‌گذاران را به انتخاب گزینه‌های کم ریسک سرمایه‌گذاری، مساعدت نماید. ارزش افزوده اقتصادی معیاری است که هزینه فرصت منابع به کار گرفته شده در شرکت را مد نظر قرار می‌دهد و نشان دهنده تخصص بهینه منابع، ایجاد ارزش در شرکت و افزایش ثروت سهامداران است.ارزش افزوده اقتصادی نشان می‌دهد که ارزش شرکت مستقیما به عملکرد مدیریت بستگی دارد در حالی که سایر معیارهای اندازه گیری قادر به انجام چنین عملی نیستند. ارزش افزوده اقتصادی روش اندازه گیری ارزش اقتصادی کسب و کار بعد از درنظر گرفتن هزینه سرمایه-اعم از هزینه بدهی و هزینه حقوق صاحبان سهام- می‌باشد (دارابی و بانی، ۱۳۸۸).
به زعم لهن و ماخیجا^[۶] (۱۹۹۶)، ارزش افزوده اقتصادی دارای همبستگی بالایی با بازده سهام است. می‌توان گفت که یک چارچوب تحلیلی برای ارزیابی عملکرد عملیاتی جهت محاسبه ارزش ایجاد شده برای سهامداران، استفاده از بازده حاصل از سرمایه‌گذاری است که از سود تقسیمی و تغییرات قیمت سهام در طول دوره‌ی عملیاتی حاصل می‌شود. مطالعات نشان دادند که ارزش افزوده اقتصادی معیار مناسبی برای ارزیابی عملکرد و محاسبه ارزش ایجاد شده برای سهامداران است (مهدوی و گوینده، ۱۳۸۸).

۱-۸) تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق

۱-۸-۱) تعاریف مفهومی متغیرها
ارزش افزوده اقتصادی (EVA): تفاوت سودهای خالص عملیاتی از کل هزینه‌های سرمایه‌ای است که برای ایجاد این سود ها به کار گرفته شده است.
سود خالص عملیاتی (NOPAT): عبارت است از سود قبل از بهره و مالیات ضربدر یک، منهای نرخ مالیات
NOPAT = EBIT (1-t)
بازده واقعی سهام (TSR): بازده کل سهام که در عنوان پژوهش از آن تحت عنوان «بازده واقعی سهام» نام برده شده است و به صورت زیر محاسبه می‌گردد:
TSR =قیمت ابتدای دوره / (قیمت ابتدای دوره – قیمت انتهای دوره) + سود تقسیمی هر سهم و سایر مزایا
سرمایه: سرمایه عبارت است از خالص سرمایه در گردش و خالص دارایی‌های ثابت
نرخ بازده کل سرمایه ®: از تقسیم خالص سود عملیاتی بر کل سرمایه شرکت به دست می‌آید.
ارزش بازار شرکت (MV): ارزش بازار سهام، متغیری است از علایق سرمایه‌گذاران و به وسیله‌ی عرضه و تقاضا مشخص می‌گردد. ارزش بازار کل، برای شرکت از طریق ضرب قیمت بازار هم سهم به تعداد سهام منتشر شده، به دست می‌آید و نشان دهنده‌ی ارزش کل شرکت در بازار می‌باشد.
نرخ هزینه سرمایه (متوسط موزون هزینه سرمایه (WACC)): میانگین موزون هزینه‌های تامین مالی می‌باشد. به عبارت دیگر، نرخ هزینه سرمایه، حداقل نرخ بازدهی است که شرکت باید به دست آورد تا بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران در شرکت تامین گردد.
۱-۸-۲) تعاریف عملیاتی متغیرها
متغیرهای اصلی تحقیق عبارتند از: MV, NOPAT, TSR و EVAکه به توزیح نحوه محاسبه آنها می‌پردازیم:
EVA
ابتدا الگوی کلی محاسبات را نشان می‌دهیم و سپس به شرح نحوه محاسبه اجزای آن می‌پردازیم:
EVA= (NOPAT + تعدیلات) – (CAPITAL + تعدیلات) * WACC
NOPAT: عبارت است از سود خالص عملیاتی پس از مالیات
(۱-۱) NOPAT = EBIT (1-t)
(۱-۲) EAT = (EBIT-I) EAT = EBIT (I-T)-I+I*t EBIT (1-t) =EAT + I-I*t
اگر رابطه (۱-۱) را در رابطه (۱-۲) جایگزین کنیم:
NOPAT = EAT + I+ I*t
معادل فارسی این عبارت به صورت ذیل است:

الف- بلوغ
ب-عقل
پ-ایمان
ت- عدالت
ث-طهارت مولد
ج- ذی نفع بودن در موضوع
چ- نداشتن خصومت با طرفین یا یکی از آنها
ح- عدم اشتغال به تکدی
خ- ولگرد نبودن
تبصره ۱-شرایط موضوع این ماده باید توسط قاضی احراز شود
تبصره ۲-در مورد شرط خصومت ، هر گاه شهادت شاهد به نفع طرف مورد خصومت باشد ، پذیرفته می شود .
ماده ۱۷۸- شهادت مجنون ادواری در حال افاقه پذیرفته می شود مشروط بر آنکه تحمل شهادت نیز در حال افاقه بوده است
ماده ۱۷۹-هر گاه شاهد در زمان تحمل شهادت ، غیر بالغ ممیز باشد ، اما در زمان ادای شهادت به سن بلوغ برسد ، شهادت او معتبر است .
ماده ۱۸۰-شهادت اشخاص غیر عادی ، مانند فراموشکار و ساهی به عنوان شهادت شرعی معتبر نیست مگر آنکه قاضی به عدم فراموشی ، سهو و امثال آن در مورد شهادت علم داشته باشد .
ماده ۱۸۱-عادل کسی است که در نظر قاضی یا شخصی که بر عدالت وی گواهی می دهد ، اهل معصیت نباشد شهادت شخص که اشتهار به فسق داشته باشد ، مرتکب گناه کبیره شود یا بر گناه صغیره اصرار داشته باشد تا احراز تغییر در اعمال او و اطمینان از صلاحیت عدالت وی ، پذیرفته نمی شود
ماده ۱۸۲- در شهادت شرعی ، در صورت تعدد شهود ، وحدت موضوع شهادت ضروری است و باید مفاد شهادت ها در خصوصیات موثر در اثبات جرم یکسان باشد هرگاه اختلاف مفاد شهادت ها موجب تعارض شود و یا وحدت موضوع را مخدوش کند شهادت شرعی محسوب نمی شود .
ماده ۱۸۳-شهادت باید از روی قطع و یقین به نحوی که مستند به امور حسی و از طریق متعارف باشد ، اداء شود .
ماده ۱۸۴-شهادت باید با لفظ یا نوشتن باشد و در صورت تعذر ،با فعل از قبیل اشاره واقع شود و در هر صورت باید روشن و بدون ابهام باشد .
ماده ۱۸۵-در صورت وجود تعارض بین دو شهادت شرعی هیچ یک معتبر نیست
ماده ۱۸۶-چنانچه حضور شاهد متعذر باشد ، گواهی به صورت مکتوب ، صوتی – تصویری زنده و یا ضبط شده با احراز شرایط و صحت انتساب ، معتبر است .
ماده ۱۸۷-در شهادت شرعی نباید علم به خلاف مفاد شهادت وجود داشته باشد هر گاه قرائن و امارات بر خلاف مفاد شهادت شرعی باشد ، دادگاه ، تحقیق و بررسی لازم را انجام می دهد و در صورتی که به خلاف واقع بودن شهادت ، علم حاصل کند شهادت معتبر نیست .
ماده ۱۸۸-شهادت بر شهادت شرعی در صورت معتبر است که شاهد اصلی فوت نموده و یا به علت غیبت ، بیماری و امثال آن ، حضور وی متعذر باشد .
تبصره ۱-شاهد بر شهادت شاهد اصلی باید واجد شرایط مقرر برای شاهد اصلی باشد

تبصره ۲-شهادت بر شهادت شاهد فرع ، معتبر نیست
ماده ۱۸۹-جرایم موجب حد و تعزیر با شاهادت بر شهادت اثبات نمی شود لکن قصاص ، دیه و ضمان مالی با آن قابل اثبات است
ماده ۱۹۰-در صورتی که شاهد اصلی ، پس از اقامه شهادت به وسیله شهود فرع و پیش از صدور رای ، منکر شهادت شود ، گواهی شهود فرع از اعتبار ساقط می شود اما بر انکار پس از صدور حکم ، اثری مترتب نیست .
ماده ۱۹۱-شاهد شرعی قابل جرح و تعدیل است جرح شاهد عبارت از شهادت بر فقدان یکی از شرایطی که قانون برای شاهد شرعی مقرر کرده است و تعدیل شاهد عبارت از شهادت بر وجود شرایط مذکور برای شاهد شرعی است .
ماده ۱۹۲-قاضی مکلف است حق جرح و تعدیل شهود را به طرفین اعلام کند .
ماده ۱۹۳-جرح شاهد شرعی پیش از ادای شهادت به عمل آید مگر آنکه موجبات جرح پس از شهادت معلوم شود در این صورت ، جرح تا پیش از صدور حکم به عمل می آید و در هر حال دادگاه مکلف است به موضوع جرح ، رسیدگی و اتخاذ تصمیم کند .
ماده ۱۹۴-در صورت رد شاهد شرعی از سوی قاضی یا جرح وی ، مدعی صلاحیت شاهد می تواند برای اثبات آن دلیل اقامه کند
ماده ۱۹۵-در اثبات جرح یا تعدیل شاهد ، ذکر اسباب آن لازم نیست و گواهی مطلق به تعدیل یا جرح ، کفایت می کند مشروط بر آنکه شاهد دارای شرایط شرعی باشد .
تبصره : در اثبات یا نفی عدالت ، علم شاهد به عدالت یا فقدان آن لازم است و حسن ظاهر به تنهایی برای احراز عدالت کافی نیست .
ماده ۱۹۶-هر گاه گواهی شهود معرفی شده در اثبات جرح یا تعدیل شاهد با یکدیگر معارض باشد از اعتبار ساقط است .
ماده ۱۹۷-هر گاه دادگاه ، شهود معرفی شده را واجد شرایط قانونی تشخیص دهد ، شهادت را می پذیرد و در غیر این صورت ، شهادت را شهادت شرعی محسوب نمی کند و اگر از وضعیت آنها اطلاع کافی نداشته باشد تا زمان احراز شرایط و کشف وضعیت که نباید بیش از ده روز طول بکشد ، رسیدگی را متوقف و پس از آن ، حسب مورد ، اتخاذ تصمیم می کند مگر اینکه به نظر قاضی احراز شرایط در مده ده روز ممکن نباشد .
ماده ۱۹۸-رجوع از شهادت شرعی ، قبل از اجرای مجازات موجب سلب اعتبار شهادت می شود و اعاده شهادت پس از رجوع از آن ، مسموع نیست .
ماده ۱۹۹-نصاب شهادت در کلیه جرایم ، دو شاهد مرد است مگر در زنا ، لواط ، تفخیذ و مساحقه که با چهار شاهد مرد اثبات می گردد برای اثبات زنای موجب حد جلد ، تراشیدن و یا تبهید ، شهادت دو مرد و چهار زن عادل نیز کافی است زمانی که مجازات غیر از موارد مذکور است حداقل شهادت سه مرد و دو زن عادل لازم است در این مورد هر گاه دو مرد و چهار زن عادل به آن شهادت دهند تنها حد شلاق ، ثابت می شود جنایات موجب دیه با شهادت یک شاهد مرد و دو شاهد زن نیز قابل اثبات است .
ماده ۲۰۰-در خصوص شهادت بر زنا یا لواط ، شاهد باید حضوری عملی را که زنا یا لواط با آن محقق می شود دیده باشد و هر گاه شهادت مستند به مشاهده نباشد و همچنین در صورتی که شهود به عدد لازم نرسند شهادت در خصوص زنا یا لواط ، قذف محسوب می شود و موجب حد است
و همچنین
ماده ۲۴۴-شهادت اشخاص مفصله مسموع نیست شهادت مجانین و اشخاص مختل العقل شهادت وکیل طرفین نسبت به اقرار موکل خودش
ماده ۲۴۵-زوج یا زوجه متهم با متهمه و همچنین اسلاف و اعقاب و برادر و خواهر او می توانند از ادای شهادت امتناع نمایند و اگر امتناع نکردند بدون التزام شهادت آنان شنیده می شود
ماده ۲۴۶-شهادت اشخاص ذیل را بدون خواستن التزام استماع می نمایند .
اول – اشخاصیکه به حد بلوغ نرسیده اند
دوم – اشخاص مفصله ذیل در صورتیکه یکی از طرفین آنان را رد کرده باشد :
۱-اشخاصی که به واسطه ارتکاب به جنایت محکوم به مجازات شده اند
۲-زوج یا زوجه مدعی خصوصی و اسلاف و اعقاب یا برادران و خواهران و سایر اقربای او تا درجه سوم از طبقه دوم
۳-اشخاصیکه قیم یا ولی یا مباشر امور یکی از طرفین هستند یا با یکی از طرفین محاکمه دارند
ماده ۲۴۷-باستثنای موارد مذکور در مواد ۲۴۵ و ۲۴۶ گواه باید قبلا طبق ماده ۱۴۵ اصلاحی سوگند یاد کند
تنبیه – آنچه در شرایط شهادت در چهار ماده قبل مذکور است راجع به شهود تحقیق است اما شرایط بینه شرعیه که میزان قضاوت شرعی است همان شرائطی است که در شرع مقرر است .
ماده ۲۴۸-هر دفعه که محکمه صلح شهادت شاهد طرفی را استماع می نماید به طرف دیگر آن اظهار می دارد که اگر از شاهد سوالی لازم می داند بنماید . ۱
مبحث دوم :
درآمدی بر مختصات شهادت شهود
گفتار نخست : موضوع و ارزش شهادت
الف -موضوع شهادت